Jerzy Milewski o atakach na firmę Blirt: Są inicjowane przez Tuska, Nowacką i Leszczynę

Członek Narodowej Rady Rozwoju tłumaczy niejasności wokół funkcjonowania przedsiębiorstwa biotechnologicznego Blirt. Przedstawia również krytykę rządowej strategii walki z epidemią koronawirusa.

Jerzy Milewski komentuje zarzuty wobec firmy,  w której ma 1,5% udziałów o nietransparentne podjęcie współpracy z rządem w sprawie zakupu testów na koronawirusa. Ocenia, że mamy do czynienia z celowym, politycznym działaniem na szkodę firmy Blirt.

To efekt kampanii wyborczej i szukania na siłę argumentów przeciwko konkurentom politycznym.

Jak podkreśla rozmówca Magdaleny Uchaniuk-Gadowskiej,  przedsiębiorstwo wykazało się przyzwoitością, a mimo to jest ostro atakowane. Z nazwiska wymienia winowajców nagonki na firmę Blirt. Polityków Koalicji Obywatelskiej: Donalda Tuska, Adama Szłapkę, Barbarę Nowacką i Izabelę Leszczynę nazywa „oszustami”.

Polskie firmy w branży badań można policzyć na palcach jednej ręki. Mam nadzieję, że Blirt odniesie w niej sukces.

Jerzy Milewski ubolewa nad tym, że ostatnie zawirowania odstraszyły część klientów firmy Blirt. Wyraża nadzieję, że ten trend się szybko odwróci.

Gość „Popołudnia WNET” negatywnie ocenia politykę zamknięcia państwa w związku z epidemią koronawirusa. Zaleca, by najwyższe środki ostrożności zastosować w grupach najwyższego ryzyka i skupić się na zbieraniu danych na temat wirusa.

Gospodarka nie może trwać w takim stanie rzeczy, jak w ostanich tygodniach. Jednocześnie pewne parametry pokazują, że sytuacja epidemiczna nie jest lepsza. To oczywista konsekwencja przyjętego mechanizmu zarządzania epidemią.

Jerzy Milewski sceptycznie odnosi się do koncepcji masowych szczepień na koronawirusa. Zwraca uwagę, że powstanie szczepionki jest dalece niepewne. Ekspert wyraża opinię, że najlepszym sposobem nabycia odporności jest przejście infekcji.

Nadal czekamy na szczepionkę przeciwko HIV. Równie długo możemy czekać na szczepionkę przeciwko koronawirusowi. To są procesy biologiczne, których proces trudno do końca przewidzieć.

Studio Dublin – 29 maja 2020 – Agnieszka Białek, Ewa Witek, Bogdan Feręc – Polska-IE, Jakub Grabiasz i Alex Sławiński

W piątkowy poranek tradycyjnie w Radiu WNET przenosimy się do Republiki Irlandii. W Studiu Dublin informacje, wywiady, analizy oraz korespondencje. Maj już kończy się, podobnie jak wygasa koronawirus.

W gronie gości:

  • Agnieszka Białek – pedagog, trener, przedsiębiorca z Belfastu
  • Ewa Witek – 4EvaFit.ie, instruktor fitness, doradca ds. metod żywienia
  • Bogdan Feręc – redaktor naczelny portalu Polska-IE.com
  • Jakub Grabiasz – redakcja sportowa Studia 37 Dublin
  • Alex Sławiński – dziennikarz, Studio Londyn Radia WNET

Prowadzący: Tomasz Wybranowski

Wydawca: Tomasz Wybranowski

Realizator: Dariusz Kąkol (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin)

 

Piątkowe wydanie główne „Studia Dublin” Tomasz Wybranowski rozpoczął jak zwykle od serwisu informacyjnego „Irlandia – Wyspy – Europa – Świat”. W serwisie m.in.:

Irlandzka minister ochrony socjalnej Regina Doherty uważa, że tak zwany okres wypłacania zasiłku pandemicznego musi być absolutnie wydłużony. Te słowa wypowiedziała w obecności posłów w Dáil (odpowiednik polskiej niższej izby parlamentu).

 

Tutaj do wysłuchania „Wyspiarski serwis Studia 37”:

 

 

Kilka chwil po serwisie wyspiarskim w StudiuDublin zawsze korespondencja Bogdana Feręca, szefa najpoczytniejszego portalu dla Polaków na Szmaragdowej Wyspie – Polska-IE.com. 

Wszystko wskazuje, że granica zewnętrzna Unii Europejskiej wewnątrz irlandzkiej wyspy będzie musiała powstać. Takie pogłoski wpędzają w niepokój Irlandczyków z Ulsteru, jak i Republiki. – powiedział Bogdan Feręc. 

Bogdan Feręc, portal Polska-IE – Radio WNET Irlandia.

Szef portalu Polska-IE. com mówi o przetasowaniach na szczytach irlandzkiej władzy. Mówi się o powstaniu koalicyjnego rządu z przywódcą Fianna Fáil Micheálem Martinem na czele. Zauważa, że proekologiczne zapędy Zielonych są miarkowane przez inne siły polityczne. Te ostatnie chcą skupić się na pobudzeniu gospodarki.

Bogdan Feręc informuje, że po otwarciu części sklepów „mieszkańcy Irlandii rzucili się gremialnie do sklepów i centr handlowych, aby nabyć rzeczy, których nie mogli kupować przez ostatnie dwa miesiące”.

Mówi także o wsparciu dla bezrobotnych. Bezrobocie w grudniu, będzie wynosić według redaktora, ponad 10%, czyli więcej niż przewiduje rząd. Zaznacza, iż wcześniej było za dużo zatrudnionych w irlandzkich firmach, a Irlandczycy mogliby pracować bardziej efektywnie.

W ostatnich miesiącach nie tylko irlandzka gospodarka wprowadzona została w stan hibernacji, bowiem na plan dalszy zeszły inne wydarzenia, w tym przygotowania do ostatecznego opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię.

Irlandzki gabinet poinformowany został dzisiaj (29 maja 2020) przez wicepremiera Simona Coveneya o stanie gospodarki i zakresie przygotowań kraju do opuszczenia przez Brytyjczyków unii celnej. Rząd będzie koncentrował się na infrastrukturze granicznej (portach morskich i lotniczych).

Wicepremier Coveney przedstawił dzisiaj rządowi Leo Vardkara dwa najbardziej prawdopodobne scenariusze (z umową i bez niej). Mowa była także  0 trzeciej możliwości, czyli niedawnej propozycji Unii Europejskiej, która przewiduje przesunięcie wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE o rok lub dwa.

Ministrowie dowiedzą się też, że o ile nastąpi Brexit bez umowy handlowej, to irlandzki sektor rolno-spożywczy doczeka się wysokich ceł importowych, a to kosztować będzie rocznie ok. 1 miliard euro, więc przełoży się też na ceny w sklepach.

Pogodowo mamy pełnię irlandzkiego lata! Rozpoczynający się dzisiaj (29 maja 2020) długi weekend będzie dobry pod kilkoma względami. – zapowiada Bogdan Feręc:

Po pierwsze będzie długi, po drugie ciepły, po trzecie słoneczny, a po czwarte, będziemy mogli odpocząć do szarej pandemicznej codzienności.

Piątek (29 maja) to dzień z przewagą słońca, z temperaturami w przedziale od 21 do 25 stopni Celsjusza i ze słabym wiatrem, który nieco mocniej powieje na zachodnim i południowym wybrzeżu Irlandii. Sobota (30 maja) również z dużym nasłonecznieniem, lekkim powiewem wiatru i temperaturami do 25 stopni Celsjusza. Cały długi weekend bez opadów.

Tutaj do wysłuchania korespondencja Bogdana Feręca:

 

 

W Studiu Dublin połączymy się telefonicznie jak zwykle z naszą korespondentką Agnieszką Białek, która mieszka i pracuje w Belfaście. Obok najnowszych danych i statystyk zachorowań na Covid-19 w Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, coraz więcej informacji o zbliżającym się Brexicie. 

Agnieszka Białek/ Foto. Agnieszka Białek Zbiory własne

Ostatni bilans zgonów obejmujący ostatnią dobę wynosi 377 osób a łączna liczba ofiar śmiertelnych z powodu Covid-19 37 837 osób.  Korespondentka zauważa, że „nie jest to wciąż 200 tysięcy dobowo, które zapowiadano i do których zmierzono”.

Tymczasem otwiera się brytyjska gospodarka. Trwają rozmowy z właścicielami pubów, którzy obawiają się, że w przypadku obowiązku zachowania dwumetrowego odstępu w pubach stracą nawet 80% potencjalnych klientów.

Brytysjki rząd preferuje i nawiawia Brytyjczyków by ci spędzali czasu w gronie rodziny i najbliższych znajomych. Agnieszka Białek zacytowała artykuł dziennika „The Guardian”, w którym napisano, że  „aż 25% przeprowadzonych testów na obecność wirusa Covid – 19 błędnie dało wynik negatywny.”

Tymczasem trwają negocjacje w sprawie umowy o wolnym handlu między Wielką Brytanią a Unią Europejską. Unijny negocjator zarzucił Brytyjczykom, że ich żądania są irracjonalne:

Z jednej strony Wielka Brytania podkreśla niezależność od Unii Europejskiej a z drugiej strony domaga się dostępu do systemów wspólnoty to znaczy do bazy danych osób np. poszukiwanych.

Linie lotnicze ogłaszają plany restrukturyzacji i zwolnień. Daily Mail donosi, że

British Airways planuje zwolnić 12 tysięcy osób z 42 tys. osób zatrudnionych.

Tutaj do wysłuchania korespondencja Agnieszki Białek z Belfastu:

Studio Dublin – zaprasza Tomasz Wybranowski. Wiadomości sportowe – Jakub Grabiasz.

W Studiu Dublin wieści sportowe przedstawił jak zwykle  Jakub Grabiasz. Bardziej niż powoli trwa odmrażanie sportu, i na razie tylko amatorskiego, w Republice Irlandii.  Co prawda od 18 maja br. możemy uprawiać w Republice Irlandii lekkoatletykę w grupach do czterech osób i możemy biegać, ale nie dalej niż w promieniu 5 km od miejsca zamieszkania.

Jakub Grabiasz, redaktor sportowy Studia Dublin. Fot. Tomasz Szustek / Studio 37.

W Wielkiej Brytanii trwają negocjacje i dyskusje na temat odmrażania sportu. Wzorem dla wyspiarzy są Niemcy i Bundesliga. Początkowo mecze piłki nożnej odbywać się będą raczej bez udziału publiczności.

Jakub Grabiasz dzieli się optymistycznymi wieściami ze świata golfa. Mówi się już otwarcie, że cykl turniejowy The Irish Open, które było odwołane może się jednak odbyć na jesieni. Tymczasem w pełni przywrócomo do życia dla kibiców (na razie on-line) wyścigi konne.

 

Ewa Witek jest wykwalifikowanym trenerem osobistym, instruktorem fitness, trenerem umyslu, nauczycielem Jogi, doradcą ds. zywienia i mentorem duchowym, który zapewnia całościowe podejście do dobrego samopoczucia. Fot. arch. Conemara Escape.

 

W Studiu Dublin nie może zabraknąć Ewy Witek z 4EvaFit.ie, instruktorka fitness, trenerka osobista i grupowa, która mieszka w tym niezwykłym miejscu w hrabstwie Galway (Irlandia Zachodnia).

Dlaczego myślisz, że wszystko musisz zrobić naraz, od razu i pod presją? Po pierwsze. Daj sobie czas. Zrób krok po kroku. Przestań oszukiwać się, że jest jakaś magiczna pigułka lub różdżka, która nagle zmieni cię w wersję, którą chcesz być. Nie spodziewaj się, że zmiany, których pragniesz, nastąpią właśnie tak; bez wysiłku, konsekwencji i pracy. Nie ma szybkich rozwiązań. Pamiętaj jednak, że jeśli poddasz tej pracy zbyt dużą presje, to też nie zadziała. Poddasz się ponownie. – tak rozpoczyna swój felieton Ewa Witek.

Ewa Witek z 4EvaFit.ie podpowiada na antenie Radia WNET jak żyć sportowo, w jaki sposób z radością witać każdy nowy dzień, a przede wszystkim jak osiągnąć złoty środek między zdrowiem, sprawnością a wyśmienitym humorem!4EvaFit.ie i Ewa pojawią się na dłużej w sobotnim bloku „Muzyczna Polska Tygodniówka” (13:00 – 16:00).

Zapraszam do indywidualnej konsultacji, gdzie zdefiniujemy przeszkody, które stają na drodze do osiągnięcia harmonii na poziomie ciała, duszy i umysłu oraz wspólnie ułożymy dla ciebie najbardziej opowiadający na ten czas plan. – mówi Ewa Witek.

Kontakt: [email protected]. Tutaj do wysłuchania rozmowa z Ewą Witek:

Alex Sławiński w „Londyńskim WNETowym Zwiadzie” wciąż podkreśla, że w świadomość Brytyjczyków z powodu koronawirusa wyparła datę domknięcia na osi czasu Brexitu.  Życie wyspiarzy po 1 stycznia 2021 roku zmieni się totalnie. 

Alex Sławiński, szef londyńskieg oddziału Radia WNET, z ambasadorem dr. hab. Arkadym Rzegockim i jego małżonką.

Korespondent komentuje sprawę listu, jakie pomniejsze brytyjskie partie opozycyjne wystosowały do unijnego negocjatora Michela Barniera.

W odpowiedzi nań strona unijna zadeklarowała gotowość wydłużenia procesu wychodzenia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej o dwa lata. Możliwości takiej nie rozważa jednak rząd JKM.

Alex Sławiński zauważa, że obecnie pracownicy na Wyspach otrzymują 80% wynagrodzenia, nawet jeśli siedzą w domu. Stwierdza, że „wszędzie rządy doprowadziły do ogromnego zadłużenia i w przyszłości będziemy musieli to wszystko spłacać”.

Tutaj do wysłuchania prosto z Londynu korespondencja Alexa Sławińskiego:


Opracowali: Tomasz Wybranowski i Aleksander Popielarz

Współpraca: Katarzyna Sudak & Bogdan Feręc


Partner medialny Radia WNET

Produkcja Studio 37 – Radio WNET Dublin © maj 2020

 

Studio Dublin na antenie Radia WNET od października 2010 roku (najpierw jako „Irlandzka Polska Tygodniówka”). Zawsze w piątek, zawsze po Poranku WNET ok. 9:10. Zapraszają: Tomasz Wybranowski i Bogdan Feręc, oraz Katarzyna Sudak, Agnieszka Białek, Ewa Witek, Alex Sławiński oraz Jakb Grabiasz. 

Jastrzębski: Zaangażowanie Turcji w Libijską Wojnę Domową polaryzuje tunezyjską scenę polityczną

Prezydent Tunezji przypomniał w przemówieniu z okazji 'Id Al-Fitr o tym, że to on pełni funkcję reprezentacyjną w państwie tunezyjskim tak wewnątrz jego granic, jak i poza nimi.

Al-Jazeera

  1. Po tym jak tunezyjski marszałek parlamentu gratuluje Rządowi Zgody narodowej wyparcia sił Haftara, Prezydent Tunezji przypomina mu, kto rządzi krajem

W swoim przemówieniu do obywateli z okazji 'Id Al-Fitr, Prezydent Tunezji Qais Saied przestrzegł kontrrewolucjonistów, że ich nadzieje na odniesienie sukcesu to mrzonki.

Jego przemówienie zbiegło się w czasie z krytyką jakiej tunezyjscy politycy i aktywiści poddali próby powstrzymania procesu demokratyzacji w Tunezji podejmowane przez Zjednoczone Emiraty Arabskie. Krytyce poddawane jest też kwestionowanie suwerenności decyzji tunezyjskiego państwa jakiego dopuszczają się Zjednoczone Emiraty Arabskie. Według krytyków ma się to odbywać poprzez wpompowywanie dużych środków w tunezyjską politykę tak, aby zrealizowany został scenariusz podobny do tego znanego z wydarzeń egipskich z 2013 roku.


Komentarz: w 2013 roku w Egipcie doszło do kontrrewolucji, która doprowadziła do upadku rządu Partii Wolności i Sprawiedliwości oraz Prezydenta Mohameda Morsiego blisko powiązanego z Bractwem Muzułmańskim. Zarówno partia jak i Morsi zyskali władzę dzięki Wiośnie Arabskiej, która w Egipcie zaczęła się 25 stycznia 2011 roku.


Prezydent skrytykował tych „co tęsknią za powrotem do przeszłości, do cofnięcia się przed 2011 rok. Inni przygotowują sią wręcz do zrealizowania tych mrzonek. Jeszcze inni, niestety, mają w zwyczaju hipokryzję, kłamstwo i kalumnie. To o nich Bóg mówi, że serca ich są chore.”


Komentarz: w tych słowach, acz nie bezpośrednio, prezydent zwrócił się do islamistycznej partii Ennahda. Reprezentujący ją marszałek tunezyjskiego parlamentu Rashid Ghannouchi dopuścił się w zeszłą środę samowoli pogratulowania w imieniu państwa tunezyjskiego libijskiemu Rządowi Zgody Narodowej Fayeza As-Sarraja. Gratulacje zostały złożone z okazji zdobycia bazy lotniczej Al-Watiyya i wyparcia z niej Libijskiej Armii Narodowej Marszałka Chalify Haftara.

Partia Ennahda ma charakter islamistyczny. Zarówno jej jak i marszałkowi zarzuca się sympatyzowanie z Bractwem Muzułmańskim. Zarzuty te w zeszłą środę wyartykułowało siedem tunezyjskich partii opozycyjnych, głównie socjalistów i narodowych socjalistów. W treści oświadczenia oskarżano Rashida Ghannouchiego o „zachowywanie się jak członka międzynarodowej organizacji Braci Muzułmańskich poprzez przedkładanie interesów islamistów nad dobro Tunezji i jej obywateli.” Partie zwróciły się także do Prezydenta Qaisa Saieda z żądaniem zapewnienia, że Tunezja nie udziela siłom tureckim w Libii wsparcia logistycznego.

Qais Saied poniekąd ustosunkował się do obydwu kwestii, przypominając w swym przemówieniu z okazji ‘Id Al-Fitr, że to on jest prezydentem Tunezji i że to on reprezentuje państwo tak wewnątrz jak i na zewnątrz. Była to również aluzja do samowoli Rashida Ghannouchiego, który gratulując sukcesów Rządowi Zgody Narodowej w Trypolisie pogwałcił zasady protokołu dyplomatycznego.

Ewidentnym jest, że zarówno partie opozycyjne jak i prezydent darzą wielką nieufnością Turcję i jej obecność wojskową w Libii. Można nawet stwierdzić, że to tureckie zaangażowanie w Libijską Wojnę Domową polaryzuje scenę polityczną Tunezji. 

 

Reuters

  1. Kuwejcki statek zatrzymany u wybrzeży Australii

Kuwejcki statek z żywym inwentarzem został zatrzymany na zachodnim wybrzeżu Australii po tym jak u sześciu członków załogi stwierdzono COVID-19.

Statek o nazwie „Al Kuwait” opuścił Bliski Wschód 7 maja, zaś w Perth zacumował 22 maja. Kapitan statku poinformował australijskie służby imigracyjne i rolnicze, że niektórzy z członków załogi mieli podwyższoną temperaturę, poinformował Premier Australii Zachodniej Mark McGowan.


Komentarz: Premier Australii Zachodniej jest faktycznie najwyższym urzędnikiem władzy wykonawczej w stanie Australia Zachodnia, będącym jednym z sześciu wchodzących w skład monarchiczno-konstytucyjnej federacji parlamentarnej jaką jest Australia. Choć formalnie premiera mianuje faktycznie wyżej sytuowany gubernator, w praktyce zostaje nim automatycznie lider partii lub koalicji posiadającej najwięcej mandatów w izbie niższej parlamentu stanowego. Następnie premier mianuje ministrów, tworzących wraz z nim gabinet stanowy.


Sześciu członków załogi poddano testom na koronawirusa. Wobec pozytywnego wyniku zostali zabrani do hotelów celem przejścia kwarantanny. W międzyczasie Australijskie Siły Graniczne wniosły zapytanie, dlaczego pozwolono statkowi zacumować.

– Chcemy uzyskać rozwiązanie pozwalające statkowi na opuszczenie portu tak szybko jak to tylko możliwe – powiedział Premier McGowan.

Nim Al Kuwait przybił do Perth zatrzymał się jeszcze w Hamad Port w Katarze. Celem podróży do Perth jest przyjęcie ładunku tysięcy żywych owiec. Inwentarz ma zostać przetransportowany na Bliski Wschód.

Właścicielem Al Kuwait jest Kuwait Livestock Transport and Trading Co. Firma skierowała agencję Reuters do przewodniczącego Australijskiej Rady Eksportu Inwentarza Żywego (Australian Livestock Exporters’​ Council) Marka Harveya Suttona. Sutton odmówił komentarza na temat sytuacji statku, stwierdzając, że „przestrzegano wszystkich protokołów i procedur.”

Sutton dodał, że Rural Export & Trading (West Australia) planował przetransportować 56,000 owiec na pokładzie Al Kuwait na Bliski Wschód.

SANA

  1. Plony napływają do spichlerzy mimo podpaleń

Agencja SANA poinformowała, że ukończono zbiór pszenicy i jęczmienia ze 165,000 hektarów pól znajdujących się w północno-wschodniej prowincji Al-Hasakah.

Pszenicę zebrano z 5 000 hektarów, a jęczmień z 160 000, i o ile jego zbiory mają się ku końcowi, to według lokalnych urzędników na polach pozostało jeszcze dużo pszenicy. Prace związane ze zbiorem pszenicy zaplanowane są na pierwszy tydzień czerwca.

Chłopi dokonali zbiorów w wyjątkowo szybkim tempie, w obawie przed podpalaczami, którzy od dłuższego czasu pustoszą syryjskie zboża.

Ostatnie pożary odnotowano na terenach uprawnych w dystrykcie Abu Raseen na północy prowincji Al-Hasakah. Miejscowi rzucają oskarżenia pod adresem okolicznych kurdyjskich oddziałów Syryjskich Sił Demokratycznych (SDF; Syrian Democratic Forces).

Podpalone pola znajdowały się wzdłuż linii tureckiego frontu. Podejrzewa się zatem, że oddziały SDF podłożyły ogień w celu zdetonowania tureckich min rozsypanych po rzeczonych polach uprawnych.

Według lokalnych źródeł rolnikom udało się przeciąć kierunek rozprzestrzeniania się ognia dzięki czemu powstrzymano jego ekspansję na sąsiednie pola.

To już kolejny z pożarów w Górnej Mezopotami wywołany przez tureckich najemników i amerykańskie lotnictwo. Według SANA celem rozniecania pożarów jest pozbawienie ludności źródeł utrzymania, a także zmuszenie jej do współpracy z najeźdźcą. Ponadto wypalanie pól ma na celu podkopanie syryjskiej ekonomii nadwyrężonej przez embarga państw zachodnich pod przewodnictwem Waszyngtonu.

Prawdopodobne wydaje się, że jeśli gdzieś jeszcze występuje w kosmosie życie, to oparte jest, tak jak na Ziemi, na węglu

Za pochodzeniem organicznym węglowodorów przemawia kilka argumentów. Złoża gazu ziemnego występują głównie w warstwach skał osadowych. Także obecne osady zawierają pewne ilości węglowodorów.

Jacek Musiał, Karol Musiał

Poznanie tajemnic powstania zasobów węglowodorów pozwala:

  • przewidywać, w jakich miejscach na świecie, w jakich strukturach geologicznych i jak głęboko można oraz warto poszukiwać nowych złóż,
  • rozpoznać, w które działki warto inwestować, zanim ich dotychczasowi właściciele dowiedzą się o ich faktycznej wartości,
  • przewidywać możliwe wielkości nowych złóż,
  • oszacować zasoby światowe,
  • próbować naśladować naturę i budować aparaturę, która produkowałaby węglowodory, np. metan; do tego marzy się, aby to robiła z dwutlenku węgla,
  • przypuszczać, że proste wtłaczanie dwutlenku węgla do oceanów pozwoliłoby przetworzyć go w metan lub wyższe węglowodory.

W minionych dwustu latach wiedza naukowa oscylowała pomiędzy dwiema skrajnymi teoriami powstawania węglowodorów: abiogeniczną i biogeniczną.

Teoria biogeniczna powstania złóż węglowodorów na Ziemi

‘Biogeniczna’ (organiczna) oznacza: z udziałem organizmów żywych w jej powstawaniu.

Za pochodzeniem organicznym węglowodorów przemawia kilka argumentów. Złoża gazu ziemnego występują głównie w warstwach skał osadowych. Także obecne osady zawierają pewne ilości węglowodorów. Większe złoża powiązane są z czasowym i terytorialnym występowaniem w przeszłości warunków do rozkwitu życia. Termochemicznie najtrudniejszym zadaniem jest rozbicie cząsteczek dwutlenku węgla oraz wody. Jaka do tego musi zostać użyta energia, łatwo obliczyć z porównania odpowiednich entalpii dla substratów i produktów sumarycznej reakcji. W przyrodzie odbywa się to wieloetapowo, a metan wcale nie powstaje wprost z wodoru i węgla.

Surowcem „wtórnym” do powstania węglowodorów są przede wszystkim martwe organizmy. Pierwotnie muszą to być organizmy samożywne, gdyż bez nich nie byłoby organizmów cudzożywnych. Źródłem energii dla organizmów samożywnych (autotrofów) w pierwszym etapie jest utlenianie związków nieorganicznych przez chemoautotrofy lub fotoautotrofy wykorzystujące promieniowanie słoneczne z zakresu od bliskiej podczerwieni poprzez światło widzialne do bliskiego nadfioletu. Fototrofy korzystają nie z całego pasma tego promieniowania, lecz z pewnych, ściśle określonych jego zakresów – pasm absorpcyjnych, zależnych od rodzaju posiadanego chlorofilu. W ten sposób powstaje materia organiczna – węglowodany, tłuszcze i białka.

Na podstawie proporcji różnych węglowodorów i stosunku węgla do wodoru możliwe jest odróżnienie węglowodorów powstałych z organizmów bogatych w lipidy, np. fitoplanktonu, od węglowodorów powstałych z węglowodanów, celulozy, ligniny, będących składnikami budulcowymi np. drewna. Ważną rolę pełnią tzw. metanogeny – bakterie metanogenne, występujące na polach ryżowych, na dnach zbiorników wodnych, w bagnach, oborniku, na wysypiskach śmieci, w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy, ale i innych zwierząt, w tym człowieka, a ich ilość zależy od diety (np. wegetarianizm nasila produkcję gazów jelitowych).

W kilkuetapowym procesie przekształcania martwej materii organicznej do węglowodorów biorą udział różne drobnoustroje – w procesach gnicia, butwienia, fermentacji metanowej. Ze względu na potężne ilości odpadów organicznych na świecie, coraz popularniejsze staje się pozyskiwanie tzw. biogazu w reaktorach – biogazowniach. Pokrewnego procesu biotechnologicznego uzyskiwania paliwa płynnego – butanolu z dwutlenku węgla i ścieków z wykorzystaniem m.in. alg, dotyczy US Patent 7855061, wspomniany w kwietniowym numerze „Kuriera WNET” z br. na stronie 4 wydania śląskiego: Niebezpieczne pomysły IPCC składowania CO2.

Jak dotychczas nie stwierdzono, czy obecność klatratów dwutlenku węgla na dnach zbiorników wodnych sprzyja powstawaniu metanu w procesie bio-, lub abiogenicznym, czy je utrudnia.

Teoria abiogeniczna powstania złóż węglowodorów

‘Abiogeniczna’ znaczy: bez udziału organizmów żywych w jej powstawaniu.

Często stawiane jest pytanie, skąd na innych ciałach niebieskich: na Tytanie – księżycu Saturna, Saturnie, Jowiszu, Uranie, Neptunie wziął się metan? Jak to możliwe, że na Marsie odkryto ślady wyższych węglowodorów? Albo życie we Wszechświecie jest zjawiskiem powszechnym, albo istnieją też inne drogi syntezy węglowodorów w naturze. Powstawanie dłuższych łańcuchów węglowodorów z metanu można sobie wyobrazić jako polimeryzację w obecności jakiegoś katalizatora niebiologicznego (w przyrodzie ożywionej rolę katalizatorów pełnią enzymy). Opisanych zostało kilka możliwych dróg. Trochę trudniej już wyobrazić sobie samą syntezę metanu z dwutlenku węgla. Okazuje się, że znaleziono kilka możliwych reakcji syntezy metanu. Odbywać się ona może w warunkach albo wysokiego, albo niskiego ciśnienia, w temperaturach wyższych niż naturalna na powierzchni Ziemi. Możliwe w użyciu substraty poza wodą i dwutlenkiem węgla to tlenek żelaza, węglan wapnia, krzemiany. Na dnie oceanu nie brakuje wodorków (H2S, NH3, CaH2, NaH, PH3), występuje dwusiarczek węgla, choć ten jest zaliczany już do związków organicznych, oraz metale, które mogą pełnić rolę katalizatorów. Występuje ciśnienie do 1000 barów.

Gdyby w ten nieorganiczny sposób powstawały na Ziemi większe ilości węglowodorów, to należałoby ich szukać kilkadziesiąt kilometrów pod ziemią, co technicznie na razie nie jest możliwe do sprawdzenia. Teoretycznie nie można wykluczyć, że część węglowodorów powstałych w sposób nieorganiczny została przekształcona lub zanieczyszczona „markerami biologicznymi” – szczątkami organizmów, które energię czerpią z rozkładu węglowodorów, np. metanotrofów (metanofilów).

Uważa się jednak obecnie, że w eksploatowanych dziś złożach węglowodory pochodzenia nieorganicznego stanowią margines.

Węgiel pierwiastkiem życia

Węgiel we wszechświecie należy do bardziej rozpowszechnionych pierwiastków i zajmuje czwarte miejsce po wodorze, helu i tlenie. Natomiast w skorupie ziemskiej zawartość węgla szacowana jest na poniżej 0,2% i lokuje się pomiędzy 12. a 17. miejscem pod względem rozpowszechnienia po tlenie – 46%, krzemie – 20%, glinie – 8% żelazie – 5% i kolejnych. Na Ziemi mamy 2000 razy mniej węgla niż tlenu. Porównując występowanie węgla i krzemu (pierwiastków o nieco zbliżonych właściwościach chemicznych): węgla we wszechświecie jest 10 razy więcej niż krzemu, na Ziemi zaś węgla mamy 1500 razy mniej niż krzemu.

Pomimo takiej obfitości krzemu, nie rozwinęło się na Ziemi życie oparte na krzemie, a przynajmniej dotychczas nie udało się znaleźć śladów takiego życia.

Prawdopodobnie jest to spowodowane unikalnymi właściwościami węgla, jego zdolnością i łatwością tworzenia znacznie większej liczby różnorodnych związków chemicznych. Ponieważ we wszechświecie proporcje węgla i krzemu są niekorzystne dla krzemu, tym bardziej prawdopodobne wydaje się, że jeśli gdzieś jeszcze występuje w kosmosie życie, to oparte jest też na węglu.

Cały artykuł Jacka Musiała i Karola Musiała pt. „Skąd na Ziemi wzięły się węglowodory?” znajduje się na s. 8 i 9 majowego „Śląskiego Kuriera WNET” nr 71/2020.

 


  • Do odwołania ograniczeń związanych z obowiązującym w Polsce stanem epidemii, „Kurier WNET” będzie można nabyć jedynie w wersji elektronicznej (wydanie ogólnopolskie, śląskie i wielkopolskie wspólnie) w cenie 7,9 zł pod adresem: e-kiosk.pl, egazety.pl lub nexto.pl.
  • Czytelnicy gazety za granicą mogą zapłacić za nią PayPalem lub kartą kredytową na serwisie gumroad.com.
  • Prenumerata 12-miesięczna wersji elektronicznej: 87,8 zł.
  • Wydania archiwalne „Kuriera WNET” udostępniamy gratis na www.issuu.com/radiownet.

O wszelkich zmianach będziemy Państwa informować na naszym portalu i na antenie Radia Wnet.

Artykuł Jacka Musiała i Karola Musiała pt. „Skąd na Ziemi wzięły się węglowodory?” na s. 8 i 9 majowego „Śląskiego Kuriera WNET” nr 71/2020

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Sadowski: Dzisiaj mamy zapaść gospodarczą. Rząd powinien uwolnić pracę od ZUS-ów, składek i podatków

Andrzej Sadowski o błędzie, jaki popełnia rząd skupiając się na bezrobotnych, zamiast na pracujących, tym, czy zarejestrowani niepracujący faktycznie nie pracują oraz o potrzebie nowej ustawy Wilczka.

 

Jeżeli już rząd zdecydował się na podwyższenie zasiłku dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne bo to jest zupełnie inna kategoria to powinien przynajmniej o tę samą wartość podnieść kwotę wolną od podatku dla tych którzy dzisiaj pracują.

Andrzej Sadowski komentuje zapowiedź podwyższenia zasiłku dla bezrobotnych do 1200 zł. Stwierdza, że „należy skłaniać ludzi do aktywnego poszukiwania pracy”, a nie zachęcać ludzi, „którzy chcą utrzymać swój stan niepracowania” do pozostawania w nim. Rząd powinien przede wszystkim szukać rozwiązań dla osób pracujących takich jak zniesienie opodatkowania nadliczbowych godzin pracy.  Ekonomista zauważa, że liczba niepracujących Polaków jest zafałszowana przez fakt, że część zarejestrowanych jako niepracujący faktycznie pracuje w szarej strefie.

Jeden z ministrów pracy, który wizytował urząd pracy, jak mi kiedyś opowiadał, był zdziwiony dużym chaosem przy wypłacaniu zasiłków i zapytał się, dlaczego nie można podzielić osoby, które otrzymują ten zasiłek przynajmniej alfabetycznie, że od litery A otrzymują między godziną ósmą a dziewiątą itd. itd. , żeby nie było takiej kumulacji z samego rana.  Na to dowiedział się od dyrektora tego miejsca, że no jak to, przecież wszyscy chcą wziąć zasiłek rano i iść później do pracy w szarej strefie.

Podkreśla, że Polacy potrafią kalkulować i wiedzą, kiedy bardziej opłaca im się pójść na zasiłek i mieć więcej czasu wolnego niż pójść do pracy i zarabiać trochę więcej niż dostaliby z zasiłku, ale za cenę wysiłku.

Prezes Centrum im. Adama Smitha odnosi się także do pomysłu bonu 1000+ dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, których dochody nie przekraczają 5200 zł brutto. Stwierdza, że takie rozwiązanie to dyskryminacja pracowników nieetatowych:

Powstaje pytanie, kto miałby sfinansować wakacje tylko dla wybranych.

Dodaje, iż skupienie się rządu na wakacjach, zamiast na pracy to pomylenie priorytetów.  Potrzebujemy, jak mówi członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, rozwiązania na miarę ustawy Wilczka, które uwolni energię Polaków tłumioną przez podatki i regulacje.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Gróbarczyk: Trzaskowski najpierw zagłosował za przekopem Mierzei Wiślanej, a teraz deklaruje chęć jego zablokowania

Czyje interesy są stawką w rozgrywce o przekop Mierzei Wiślanej? Jak Rosjanie wpływają na UE w tej sprawie? Co w sprawie tej inwestycji deklaruje kandydat KO na prezydenta? Odpowiada Marek Gróbarczyk.

[Trzaskowski] sam głosował osobiście będąc posłem parlamentu Polskiego za spec ustawą dotyczącą budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną. […] Ta deklaracja [o blokowaniu przekopu jako prezydent- przyp. red.] jest naprawdę jakąś formą schizofrenii i rozdwojenia jaźni pana Trzaskowskiego, który z jednej strony popiera tę inwestycję poprzez ustawę a z drugiej strony deklaruje że ją będzie blokował.

Tak mówił minister Gróbarczyk, odpowiedzialny w rządzie Mateusza Morawieckiego za gospodarkę morską i żeglugę śródlądową. Temat przekopu Mierzei Wiślanej wrócił po tym kiedy Rafał Trzaskowski zgodził się na postulaty partii Zielonych, w zamian za poparcie w wyborach prezydenckich. Zatrzymanie przekopu jest jednym z przyjętych przez prezydenta Warszawy elementów programu. Marek Grabarczyk umieścił te deklaracje w szerszym kontekście, zauważając, że

Największym przeciwnikiem tej inwestycji jest Federacja Rosyjska, bo to przecież nic innego nie idzie tylko konkurencyjność. I jeśli będzie się rozwijał port Elblągu to będzie to zdecydowana konkurencja dla Kaliningradu w związku z tym no to po prostu jest walka o przede wszystkim rozwój gospodarczy.

Tymczasem, jak zaznacza „budowa przebiega zgodnie z planem, realizujemy inwestycję w oparciu o harmonogram”.  Gość Poranka WNET twierdzi, że były podejmowane działania mające na celu zablokowanie inwestycji:

Ekolodzy mieli wiele spotkań z komisarzem Timmermansem gdzie, omawiane były sposoby zablokowania budowy kanału przez Mierzeję Wiślaną. Przynajmniej takie informacje do nas docierały z Brukseli. Z drugiej strony mamy wystąpienia ministra Federacji Rosyjskiej do komisarza Unii Europejskiej właśnie mające na celu zablokowanie i wpłynięcie na Komisję tak, aby Komisja zablokowała budowę kanału przez Mierzeję Wiślaną. […] No to mamy całą paletę wszelkiego rodzaju procesów, trybunałów Unii Europejskiej i wszelkiego rodzaju działań parlamentu itd. Tylko i wyłącznie mającą na celu blokowanie tej inwestycji”.

Mimo to, jak wskazuje nie ma żadnych opóźnień. Jeżeli jednak wszystko pójdzie zgodnie z harmonogramem to budowa zakończy się w 2022 roku. Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego stwierdził, że nie ma obaw co do samej realizacji inwestycji. Jeśli już to obawia się „wyboru na prezydenta człowieka, który będzie chciał zablokować tę inwestycję”.  Minister Gróbarczyk zapewnia, że przekop jest zabezpieczony, również pod kątem polityki międzynarodowej:

Wszystkie elementy zostały przez nas omówione, zabezpieczone pod kątem właśnie takiego niekontrolowanego wpływu. Nie mówimy akurat o komisji, bo z komisją nasze negocjacje przebiegają w sposób prawidłowy, wszystkie elementy są wyjaśniane i liczymy na to, że komisja nie podda się takiemu dyktatorowi rosyjskiemu.

Wysłuchaj  całej rozmowy już teraz!

F.G./A.P.

Zielona energia z wysypisk śmieci. Dariusz Bojsza: Energia ze spalania gazu składowiskowego jest odnawialna

Dariusz Bojsza o biogazie składowiskowym, tym, w jaki sposób jest on szkodliwy dla człowieka i środowiska oraz jak można go wykorzystać w energetyce i czy jest to opłacalne.

Biogaz składowiskowy jest produktem fermentacji metanowej związków pochodzenia organicznego (np. ścieki, wysłodki, odpady komunalne, odchody zwierzęce, gnojowica, odpady przemysłu rolno-spożywczego), a częściowo także ich rozpadu gnilnego. Dariusz Bojsza tłumaczy, jak można wykorzystać biogaz w praktyce. Głównym składnikiem tego gazu stanowi metan. Technologię wykorzystania biogazu do produkcji energii opracował już w 1983 r. w Anglii Leszek Świrski. potomek weterana Armii Andersa. Prace tego pracownika górnictwa kontynuuje nasz gość, który chciałby angielską technologię rozwijać na gruncie polskim. Zaznacza, że energia ze spalania biogazu jest zielona i odnawialna. Podkreśla, że

Instalacje pełnią niezwykle ważną funkcję związaną z bezpieczeństwem ekologicznym. Tam, gdzie ich nie ma biogaz składowiskowy rozlewa się po okolicy.

Technologia ta nie jest jednak opłacalna ekonomicznie, dlatego instalacje te nie przetrwałyby bez rządowego wsparcia.

K.T./A.P.

 

Polska największym po Włoszech i Hiszpanii beneficjentem funduszu Covidowego. Dr Kuźmiuk: Spłacać zaczniemy po 2027 r.

Ile dostaniemy w ramach unijnej pomocy? Czy obligacje KE będą prowadzić do dalszej federalizacji UE? Jak Polska może zyskać na skróceniu łańcuchów produkcji?
Odpowiada dr Zbigniew Kuźmiuk.


Na odbudowę gospodarki po kryzysie na skutek pandemii Unia Europejska przeznaczy 750 mld euro, w tym pół biliona w dotacjach. Polska dostanie 63,8 mld euro. Dr Zbigniew Kuźmiuk informuje, że chodzi w większości o obligacje długoterminowe, 30-letnie.

Spłacać zaczniemy po 2027 r.

Koszt obsługi długu wynosić będzie kilkanaście miliardów rocznie. Zdaniem dra Kuźmiuka, gdyby plan nie zostałby wprowadzony to wielkie kłopoty gospodarcze miałyby Włochy i Hiszpanie. Kraje te są bowiem za bardzo zadłużone, żeby mogły same pożyczyć wystarczającą sumę. A konsekwencją ich problemów byłyby kryzys w całej sferze euro.

Kryzys koronawirusa wskazał bardzo poważne mankamenty. Produkcja przeniosła się do Azji ze względu na koszty. […] Większość leków produkowana w Chinach i Indiach.

Europoseł zwraca uwagę na bezpieczeństwo, jakiego Europa się pozbawiła przenosząc produkcję ważnych towarów daleko poza swe granice. Skutki tych decyzji widać szczególnie mocno w czasach kryzysu takiego jak obecnie. Można w związku z tym liczyć, że Unia Europejska będzie podejmować działania na rzecz powrotu produkcji z zagranicy. Zauważa, że

Polska ze swoimi niskimi kosztami pracy może na tym zyskać.

Dr Kuźmiuk zaznacza, że negocjacje dopiero się zaczynają. Finalizować je będą zapewne Niemcy, które 1 lipca przejmują przewodnictwo unijne. Na pytanie, czy zaciągnięta przez KE pożyczka będzie wstępem do dalszej centralizacji Unii stwierdza, że obecny kryzys raczej zniechęcił do dalszej centralizacji władzy w UE:

Gdyby to UE odpowiadałaby za zdrowie 500 mln obywateli to straty byłyby daleko większe.

Polityk PiS zauważa, że Polsce udało się wynegocjować aż 24 mld więcej niż to było początkowo przewidziane w budżecie, w tym 2 mld więcej na rolnictwo. Stało się tak pomimo działań wymierzonych w dobre imię naszego kraje:

Rezolucje psujące opinię Polski to pomysły Platformy.

Zauważa, że „z funduszy koronawirusa aż 64 mld trafi do Polski”, co oznacza, że pod względem wysokości wsparcia „jesteśmy trzecim krajem po Włochach i Hiszpanii”.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Dr Wdzięczak: Jestem mocno zdziwiony skalą interwencji FED-u. Ekonomiści szkoły austriackiej wskazują, że to zaszkodzi

Dr Janusz Wdzięczak o interwencjonizmie na amerykańskim rynku finansowym, tym, jakie będą jego negatywne skutki oraz o polskiej giełdzie, odmrażaniu gospodarki i inwestycjach publicznych.

 

Dr Janusz Wdzięczak komentuje fizyczne otwarcie amerykańskiej giełdy, którego dokonał gubernator Nowego Jorku:

Uruchomienie giełdy jest kwestią symboliczną. Pokazuje, że Stany Zjednoczone poradziły z tą pandemia.

Przypomina, że faktycznie giełda cały czas działała, tylko on-line.  Nie wygląda to już tak, jak w latach 80., gdy maklerzy biegali i krzyczeli zgłaszając, że sprzedają lub kupują. Ekonomista odnosi się również do skupowania przez System Rezerwy Federalnej funduszy ETF. Stwierdza, że

Jestem mocno zdziwiony skalą interwencji amerykańskiej Rezerwy Federalnej, czyli FED-u.

Skupowanie przez FED funduszy skupujących obligacje to, jak mówi, daleko posunięta interwencja. Oznacza to, że bank centralny najpierw stosuje luzowanie ilościowe, czyli zwiększa emisję pieniądza, a za te następnie wykupuje obligacje prywatnych spółek, czyli ich dług. Działanie takie „zwalnia z ryzyka biznes amerykański”, ponieważ akcje dzięki temu nie tanieją.

Mamy tu interwencjonizmu na znacznym poziomie oczywiście za pomocą rynku finansowego. Z jednej Stany Zjednoczone uważają się za ojczyznę wolnego rynku. Z drugiej strony robią takie rzeczy.

Jest to kolejne takie działanie, jak zauważa, od 2008 r., gdzie rząd amerykański bierze ryzyko podejmowane przez koncerny na siebie. Jak zauważa dr Wdzięczak

Ekonomiści związana ze szkołą austriacką (czyli taką mocno wolnorynkową) zwracają uwagę że ten proces będzie szkodliwy, a jak będzie zobaczymy.

Interwencje takie zakłócają bowiem obieg informacji na rynku. Inwestujący nie wie, czy akcje spółki, w które chciałby zainwestować są drogie dlatego, że prosperuje, czy dlatego, iż państwo wykupiło jej obligacje.

Prezes fundacji  Ambitna Polska omawia także sytuację na polskiej giełdzie. Zauważa, że przy spadkach na niej paradoksalnie nastąpiło zwiększenie obrotów.

Polacy w okresie pandemii – marcu, kwietniu- masowo ruszyli na parkiet.

Wielu polskich inwestorów zaczęło kupować zgodnie z zasadą „kupuj, kiedy akcje są tanie”. Dr Wdzięczak zauważa, że poza tarczami, jakie rząd oferuje przedsiębiorcom, ważne jest także otwieranie gospodarki. Istotne są także zapowiadane przez rząd inwestycje publiczne, które, jak mówi, napędzają koniunkturę i tworzą nowe miejsca pracy.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

 

 

Bartosz Marczuk: Do firm trafiło blisko 50 mld zł. Jest paląca potrzeba, żeby pomóc dużym przedsiębiorcom

Bartosz Marczuk o tarczy finansowej, tym, co przedsiębiorcy już otrzymali z PFR-u i środkach dla dużych firm, które czekają na notyfikację KE oraz o roli i postawie polskich banków.

Do firm trafiło blisko 50 mld zł. Mamy oszałamiającą sytuacją związaną z pandemią. […] Pomoc jest adekwatna.

Bartosz Marczuk uważa, że obecne kwoty w ramach tarczy finansowej i tarczy antykryzysowej są wystarczające.  Do dyspozycji jest jeszcze 40 mld zł. Podkreśla, że instrumentów, takich jak świadczenia postojowe i pożyczki, jest naprawdę dużo. Dodaje, że „już 190 tysięcy firm skorzystało z tego wsparcia, które oferuje Polski Fundusz Rozwoju czy szerzej rząd”. Zgodnie z założeniami tarczy finansowej była ona planowana na pomoc 300-350 tys. firmom. Zauważa, że program jest ograniczony w czasie:

Od samego początku było wiadomo, że nabór wniosków do tarczy był do końca lipca.

Wiceprezes Polskiego Funduszu Rozwoju komentuje kwestię notyfikacji przez Komisję Europejską używania tarczy finansowej do pomocy dużym firmom. Stwierdza, że Komisja jest  szczególnie ostrożna, ponieważ polski program przeciera szlaki pod względem szerokiego zakrojenia pomocy. Decyzja KE będzie w związku z tym wyznaczać jej późniejsze postępowanie odnośnie takich programów. Chodzi o uruchomienie 25 mld zł. Podkreśla, że

To jest paląca potrzeba, żeby pomóc dużym przedsiębiorcom. Jesteśmy przygotowani w PFR-ze na procedowanie tych wniosków.

Gość audycji „Wszystko o tarczy antykryzysowej” zauważa, że firmy, które nie uzyskały pomocy z tarczy „otrzymują powód odmowy”, gdzie „jest wyjaśnione, czemu subwencja jest nieprzyznana”. Przedsiębiorcy, którzy uznają, iż niesłusznie otrzymali odmowę mogą skorzystać z procedury wyjaśniającej i przedstawić „dokumenty na to, że subwencja powinna im się należeć”.

Chwała bankom polskim, że nie biorą ani grosza w pośrednictwie w tym procesie. Banki w Stanach Zjednoczonych wzięły 10 mld dol.

Marczuk odnosi się do twierdzenia, że firmy, które skorzystały z rozwiązań tarczy finansowej mają trudniej wziąć kredyt. Stwierdza, że według jego wiedzy jest wprost odwrotnie. Zauważa, że na rozwiązaniach rządowych korzystają także same banki, które „nie muszą uruchamiać procedur windykacyjnych”.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Tarcza