W audycji także m.in. o awansie Kanady na drugie miejsce w rankingu najlepszych miejsc do życia.
Łukasz Jankowski o niespodziewanej obniżce stóp procentowych w Polsce.
Ewa Jeneralczuk o zaprezentowanym przez gubernatora Florydy Rona deSantisa programie pomocy dla poszkodowanych przez huragan Idalia.
Dmytro Antoniuk omawia ukraińskie echa wypowiedzi papieża Franciszka o „dziedzictwie Piotra I i Katarzyny II”. Życzliwość wobec papieża w ukraińskim społeczeństwie maleje.
Iza Smolarek i Alex Sławiński o problemach w brytyjskim szkolnictwie. Część placówek edukacyjnych wymaga gruntownych remontów, w związku z czym uczniowie muszą przejść na zdalny tryb nauki.
Iza Lech o awansie Kanady na drugie miejsce w rankingu państw najbardziej przyjaznym mieszkańcom.
Ojciec Paweł Kosiński o programie dofinansowań do podróży dla osób chcących poddać się operacji zmiany płci, a mieszkających w stanie, który takiej procedury zakazuje.
Liliana Wiadrowska m.in. o kontrowersjach wokół obecności rosyjskich dyplomatów w Bośni i Hercegowinie. W placówkach na terenie tego kraju umieszczono osoby wydalone z państw Unii Europejskiej oraz stanach alarmowych na rzekach w pobliżu bułgarskiego wybrzeża.
Monika Adamski o zmianie systemu przechowywania śmieci w Nowym Jorku.
W audycji także m.in. o przemianach politycznych na Bliskim Wschodzie, zmaganiach Wielkiej Brytanii z nielegalną imigracją i życiu religijnym Amerykanów.
Iza Lech o kanadyjskim systemie ochrony zdrowia i kryzysie mieszkaniowym w tym kraju.
Kazimierz Gajowy o możliwych wariantach przyszłości Bliskiego Wschodu ze szczególnym uwzględnieniem pozycji Rosji w regionie.
Ewa Jeneralczuk o sformułowanej przez Rona deSantisa krytyce sposobu kierowania Partią Republikańską pod przywództwem Donalda Trumpa.
Iza Smolarek narastającym problemie Wielkiej Brytanii z nielegalną imigracją.
Sławomir Budzik o wygłoszonym w Chicago wystąpieniu prezydenta Joe Bidena dotyczącym sytuacji ekonomicznej USA. Biden wskazał w nim sukcesy polityki swojej administracji w tym obszarze.
Dmytro Antoniuk o kontrowersyjnej rzeźbie we Lwowie.
Ojciec Paweł Kosiński o spadku uczestnictwa Amerykanów w Mszach świętych i nabożeństwach.
Monika Adamski o aktualnych wydarzeniach z życia chicagowskiej Polonii.
Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!
W audycji także m.in. o planach zamknięcia dwóch znanych brytyjskich gazet i zaostrzającej się rywalizacji Donalda Trumpa i Rona deSantisa.
Iza Lech m.in. o zmaganiach Kanady z rozległymi pożarami lasów.
Dmytro Antoniuk o kolejnych rosyjskich ostrzałach Chersonia, w którym trwa ewakuacja ludności po tym, jak miasto zostało zalane wodą
Sławomir Budzik o poważnych zakłóceniach ruchu lotniczego w USA. PRzyczyną jest czerwony pył znad trawionej pożarami Kanady.
Iza Smolarek i Alex Sławiński o planowanym zamknięciu gazet „The Spectator” i „Daily Mail” oraz wizycie premiera Rishiego Sunaka w USA.
O. Paweł Kosiński o protestach przed siedzibą kalifornijskiej legislatury stanowej w związku z uhonorowaniem znanego działacza antykatolickiego i LGBT.
Monika Adamski o trwających problemach z migracją w Nowym Jorku.
Ewa Jeneralczuk o potyczkach między Ronem deSantisem a Donaldem Trumpem.
Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!
W audycji także m.in. o rozwijającej się kampanii prezydenckiej w USA oraz o wizycie libańskiego patriarchy Batrosa we Francji.
Ewa Jeneralczuk o rozwijającej się kampanii wyborczej ubiegającego się o nominację prezydencką gubernatora Florydy Rona deSantisa oraz atakach wymierzonych w polityka ze strony byłego prezydenta Donalda Trumpa oraz o prognozowanych dla Florydy huraganach.
Kazimierz Gajowy o oskarżeniach w stronę Hezbollahu o zabicie irlandzkiego żołnierza sił pokojowych ONZ stacjonujących w Libanie oraz o wizycie patriarchy Batrosa w Paryżu.
O.Paweł Kosiński o prześladowaniach środowisk pro-life w USA.
Iza Smolarek i Alex Sławiński o oskarżeniach wobec jednego z deputowanych Partii Pracy, podejrzanego o przemoc seksualną.
Iza Lech o zbliżającej się do Kanady recesji ekonomicznej.
Mikołaj Murkociński o lewicowej krytyce wobec prezydenta Francji Emmanuela Macrona oraz pogarszających się jego relacjach z premier Elizabeth Borne. Ponadto o kontrowersyjnych słowach szefowej rządu, która przyrównała Front Narodowy do rządu Vichy.
Sławomir Budzik o przypadkach wykorzystywania sztucznej inteligencji do tworzenia pism sądowych.
Monika Adamski o nowojorskim święcie Marynarki Wojennej.
Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!
W audycji także m.in. o zapowiadanym potwierdzeniu przez Rona deSantisa startu w wyborach prezydenckich, ukraińskim Dniu Wyszywanki i wykładzie przeprowadzonym przez serbskiego zbrodniarza wojennego.
Ewa Jeneralczuk o walce władz Florydy z nielegalną imigracją oraz wpływami Chin, Rosji i Kuby.
Dmytro Antoniuk o ukraińskim Dniu Wyszywanki i kolejnym nocnym ostrzale Kijowa.
Iza Lech o działaniach rządu kanadyjskiego wprowadzających elementy cenzury w Internecie.
Iza Smolarek i Alex Sławiński o planach rządu brytyjskiego na rzecz ograniczenia napływu legalnych migrantów oraz przypadkach ptasiej grypy na wyspie oraz nadchodzącej wizycie prezydenta Andrzeja Dudy w Londynie.
O. Paweł Kosiński o licznych atakach na ośrodki pro-life w USA oraz nieskuteczności organów ścigania.
Liliana Wiadrowska o wykładzie na temat poświęcenia dla ojczyzny, który zdalnie przeprowadził przebywający w fińskim więzieniu serbski zbrodniarz wojenny.
Sławomir Budzik o planowanym na 29 maja oficjalnym ogłoszeniu przez gubernatora Florydy Rona deSantisa startu w wyborach prezydenckich oraz przypadającym w tym tygodniu Memorial Weekend. Ponadto o całkowitym zakazie używania aplikacji TikTok wprowadzonym przez stan Montana.
Monika Adamski o protestach nowojorskich rodziców przeciwko decyzji władz miasta o przeznaczeniu szkolnych sal gimnastycznych dla uchodźców.
Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!
W audycji także m.in. o wysokiej inflacji w Kanadzie i obchodach święta 3 maja.
Kazimierz Gajowy o sygnałach z Waszyngtonu, wzywających libańską klasę polityczną do wyboru prezydenta. Ponadto o imigracji z Libanu, która odbywa się na dużą skalę.
Ewa Jeneralczuk o zaostrzeniu kary za napaść seksualną na dziecko w kodeksie karnym Florydy. Taki czyn będzie zagrożony karą dożywocia. Gubernator deSantis zatwierdził ponadto karę 25 lat więzienia za sprzedaż fentanylu nieletnim
Iza Smolarek i Alex Sławiński o zbliżającej się koronacji króla Karola III i rezygnacji szefa BBC. Ponadto o wyborach samorządowych w Zjednoczonym Królestwie i możliwym przyspieszeniu referendum ws. odłączenia od Korony brytyjskiej.
Ojciec Paweł Kosiński o zatrważających danych na temat młodych Amerykanów i ich kontaktu z pornografią.
Iza Lech o historycznie wysokiej inflacji w Kanadzie i zbyt miękkim prawie w tym kraju.
Arkadiusz Stachnik o paradzie trzeciomajowej w Chicago.
Monika Adamski o zbliżającym się głosowaniu ws. zatwierdzenia budżetu stanu Nowy Jork. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych zapisów jest danie sędziom swobody w wymierzaniu kar finansowych za najpoważniejsze wykroczenia. Swój sprzeciw wyrażają progresywni politycy.
Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!
W audycji także m.in. o procedurze wyboru nowego burmistrza Chicago i działaniach rządu brytyjskiego przeciwko nielegalnej imigracji.
Monika Adamski o wyróżnieniach dla nowojorskich policjantów polskiego pochodzenia.
Kazimierz Gajowy o sytuacji syryjskich uchodźców w Libanie i politycznych reperkusjach tego problemu.
Ewa Jeneralczuk o podróży gubernatora Florydy Rona deSantisa do Japonii i Korei Południowej oraz brutalnym morderstwie kierowcy Uber Eats w Tampa Bay.
Jaśmina Nowak omawia przebieg rozmowy Xi Jinpinga i Wołodymyra Zełenskiego. Prezydent ChRL przekazał prezydentowi Ukrainy założenia swojego planu pokokowego
Arkadiusz Stachnik o procedurze wyboru nowego komendanta policji w Chicago. Do 14 lipca specjalna komisja ma przekazać burmistrzowi Johnsonowi trzech kandydatów.
Iza Smolarek i Alex Sławiński o Polish Heritage Day oraz o mniejszym niż zakładano zadłużeniu rządu brytyjskiego i walce z nielegalną migracją.
Ojciec Paweł Kosiński o dyskusji władz szkół katolickich w Kanadzie na temat włączenia się w obchody dnia dumy gejowskiej.
Sławomir Budzik o bokserskim mistrzu świata Łukaszu Różańskim oraz o pożegnaniu zmarłego niedawno dziennikarza Radio DEON Chicago Sławomira Sobczaka.
Iza Lech o problemach wynikających z przestępstw dokonywanych przez osoby transpłciowe w Kanadzie.
Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!
Chodzi przede wszystkim o wszechwładzę państwa, które chce nam narzucać różne rozwiązania i ograniczać wolność. Cała literatura Tolkiena jest dyskusją z owym sarumanizmem i swoistą kontrą wobec niego.
Sarumanizm
Dostrzegam paru Sarumanów na horyzoncie.
Tolkien w jednym z toastów, który wygłosił w Rotterdamie jeszcze w latach sześćdziesiątych, powiedział, że wznosi go za wszystkich hobbitów, którzy ciągle są jeszcze wolni, ale już na horyzoncie widać wielu Sarumanów. Że chociaż Saurona już nie ma, jest wielu Sarumanów. My jednak ich przemożemy i doczekamy się kwitnącej wiosny, kiedy sarumanizm obróci się wniwecz.
„Obyśmy przetrzymali tych Sarumanów i zobaczyli nową wiosnę pośród drzew” – to słowa Tolkiena…
To te właśnie, piękne słowa. Co ciekawe, Tolkien wygłosił je w języku angielskim, ale także przetłumaczył na język elfów – quenia. Niestety nie znamy dokładnie tekstu quenejskiego. Próbujemy go odtworzyć. Nawet był taki swoisty konkurs kilka lat temu, żeby zrekonstruować na podstawie tekstu angielskiego, jak to mogło brzmieć po quenejsku. Były bardzo różne propozycje.
Wychodząc z Tolkiena, gdzie by Pan umiejscowił sarumanizm: w Moskwie, Brukseli czy może w Nowym Jorku?
Tolkien ogólnie dyskutuje w swoich powieściach na temat władzy, na temat tego, że człowiekowi, niezależnie od jego poglądów, władza może zawrócić w głowie i doprowadzić do tego, o czym wiemy. To prawda, że władza absolutna korumpuje absolutnie. Każda partia, lewicowa czy prawicowa, jeśli ma za dużo władzy, staje się z czasem przykra dla obywateli.
Tolkien w jednym z listów napisał, że kiedyś była taka fajna zasada w klasztorach przy wyborach na stanowiska: w średniowieczu wybierano tego, kto najmniej chciał zostać opatem czy przeorem. To jest odwrotność demokracji. Bo w demokracji jednak wygrywa ten, który jest najbardziej zdeterminowany, żeby wygrać, prawda? I kto przeznacza na to najwięcej środków.
Natomiast według Tolkiena byłoby idealnie, gdyby rządzili nami ludzie skromni, którzy nie chcą władzy. I to jest właśnie antysarumanizm, a sarumanizm jest wtedy, gdy ludzie mają władzę i korzystają z niej za bardzo. I to ma miejsce i Moskwie, i w Brukseli, i w różnych układach może się niestety pojawić.
Czyli sarumanizm nie ma narodowości…
Nie ma. Tym bardziej, że Tolkien bardzo nie chciał, żeby traktować jego powieści jako alegorię jakiegoś konkretnego ustroju czy przeciwko jakiemuś konkretnemu państwu. Miał okazję i oglądać, i czytać – bo bardzo się interesował komunizmem – na temat tego, co robili komuniści w Hiszpanii.
Nie każdy o tym wie, ale Tolkien był zwolennikiem generała Franco. Oczywiście nie za karanie republikanów, ale za walkę o wolność wiary, o wolność narodu hiszpańskiego. A komuniści w Hiszpanii mieli plany stalinowskie wobec swojego państwa.
Tak że w tej sprawie stał po stronie Franco. Potem, w późniejszych latach, terror mu się na pewno nie podobał. Obserwował też rządy Mussoliniego, widział czasy Hitlera.
Przerażały go także rządy socjalistów z Partii Pracy po drugiej wojnie światowej w Wielkiej Brytanii i różnego rodzaju reformy, które wprowadzano, aby Wielką Brytanię urbanizować, rozwijać przemysł itd. Dla niego to też były przejawy sarumanizmu. Według niego Saruman to jest nie tylko władza absolutna, ale także niszczenie pięknej wiejskiej scenerii, przyrody. Pamiętamy, że Saruman wycinał drzewa, żeby rozwijać przemysł.
Sarumanizm to jest pojęcie ogólne, które łączy w sobie wiele, wiele spraw. I to jest dobre, bo w związku z tym nie jest łatwo przyporządkować Tolkiena politycznie, chociaż on – może mało o tym się pisze, bo biografowie nie chcą tak go całkowicie szufladkować – głosował oczywiście na Partię Konserwatywną. Był wiernym, lojalnym obywatelem Wielkiej Brytanii. Kochał monarchię, ale miał krytyczne spojrzenie na brytyjski kolonializm.
Uważał, że Anglia powinna być właśnie Anglią, a nie Wielką Brytanią. Mówił, że nigdy nie czuł się Brytyjczykiem. Czuł się przede wszystkim Anglikiem, a ściślej – nie Anglikiem, tylko mieszkańcem środkowej Anglii, potomkiem ludu staroangielskiego. To taka ciekawostka.
Bardzo lubił partykularyzmy lokalne, dialekty. Chciał, żeby świat respektował regionalizmy, które niosą ze sobą piękno kultury, związek z Kościołem, z przyrodą. To wszystko się u niego łączyło. I to jest bardzo piękne połączenie katolicyzmu, patriotyzmu lokalnego, a także zdrowego podejścia do przyrody.
I pewnego ekumenizmu o katolickich korzeniach.
Tak, można powiedzieć, że bardzo wpłynął na niego Chesterton i idea dystrybucjonizmu. Moglibyśmy kiedyś na ten temat porozmawiać, to jest bardzo ciekawe. Gdybyśmy mieli mówić o poglądach politycznych Tolkiena, to niewątpliwie dystrybucjonizm był ideą, która bardzo mu się podobała.
Rozmowa Konrada Mędrzeckiego z Ryszardem Derdzińskim, pt. „Sarumanizm”, znajduje się na s. 38 marcowego „Kuriera WNET” nr 105/2023.
Marcowy numer „Kuriera WNET” można nabyć kioskach sieci RUCH, Garmond Press i Kolporter oraz w Empikach w cenie 9 zł.
Wydanie elektroniczne jest dostępne w cenie 7,9 zł pod adresami: egazety.pl, nexto.pl lub e-kiosk.pl. Prenumerata 12-miesięczna wersji elektronicznej: 87,8 zł.
Czytelnicy gazety za granicą mogą zapłacić za nią PayPalem lub kartą kredytową na serwisie gumroad.com.
Zbyszek Dąbrowski opowiada w tym odcinku o najdroższych dzielnicach w Meksyku i reakcji Latynosów na śmierć Elżbiety II – królowej nie tylko Wielkiej Brytanii, ale także kilku krajów Ameryki Środkowej
Zapraszamy do odsłuchania poprzednich audycji Zbigniewa Dąbrowskiego, które znajdują się tutaj.
Kontynuując przeglądanie strony zgadzasz się na użycie plików cookies. więcej
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.
