Jaśmina Nowak / Fot. Piotr Mateusz Bobołowicz, Radio Wnet
Radia Wnet można słuchać na 87.8 FM w Warszawie, 95.2 FM w Krakowie, 96.8 FM we Wrocławiu, 103.9 FM w Białymstoku, 98.9 FM w Szczecinie, 106.1 FM w Łodzi, 104.4 FM w Bydgoszczy, 101.1 FM w Lublinie.
Goście Kuriera:
Jakub Stasiak – korespondent wojenny;
Bartłomiej Radziejewski – szef Nowej Konfederacji;
Dominika Cosić – dziennika tvp w Brukseli;
Bogdan Rzońca – Eurodeputowany PiS;
Iza Smolarek – Studio Londyn.
Prowadzący: Jaśmina Nowak
Realizator: Joanna Rejner
Jakub Stasiak przebywa obecnie w Charkowie. Wczoraj pomagał ludziom w Bachmucie. Ostrzega: możemy mieć do czynienia z kolejną klęską humanitarną.
Bartłomiej Radziejewski uważa, że zakończenie wojny na polu walki jest możliwe. Jednak wymagałoby to decydującego ruchy jednej ze stron. Z tej perspektywy ofensywa ukraińska zmieniła pozycje Rosji w wojnie i doprowadziła ją, zdaniem naszego gościa, do desperacji.
Dominika Cosić przedstawia, czego dotyczyły najważniejsze spotkania polityczne w Unii Europejskiej.
Bogdan Rzońca komentuje różnice w podejściu polityków do wojny na terenach Ukrainy.
Iza Smolarek i Alex Sławiński o próbach odwołania premier Wielkiej Brytanii, Liz Truss, a także próbie odłączenia Szkocji od Wielkiej Brytanii.
W Madrycie trwa szczyt NATO. O wstąpieniu do jej struktur Finlandii i Szwecji i innych kwestiach poruszanych w stolicy Hiszpanii, na antenie Radia Wnet mówi korespondentka TVP – Dominika Ćosić.
Dziennikarka informuje o nowej strategii sojuszu, która zostanie ogłoszona w środę (tj. 29 czerwca br.).
Dzisiaj zostanie ogłoszona nowa koncepcja strategiczna NATO, określająca wyzwania oraz zagrożenia na najbliższe lata.
Rozmówczyni Jaśminy Nowak komentuje drogę Szwecji i Finlandii do NATO. Jej zdaniem, przychylna opinia Turcji otwiera tę drogę, a czas procesu ratyfikacji Dominika Ćosić szacuje na kilka miesięcy.
Po usunięciu największej przeszkody w postaci tureckiego weta, proces ratyfikacji może zająć kilka miesięcy i raczej zakończy się powodzeniem.
Подбитое русское МТЛБ под Харьковом в субботу 26.02.2022..Фото Мариенко Андрея/УНИАН
Popołudnia Wnet można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm oraz w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Białymstoku, Szczecinie, Łodzi i Bydgoszczy.
Goście „Popołudnia Wnet”:
Dr Jan Škvrňák – historyk, analityk, publicysta;
Marcin Mamoń – dziennikarz;
gen. Bogusław Samol – dowódca Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego NATO;
Dominika Ćosić – korespondentka TVP w Brukseli;
Remigiusz Małecki – Rzecznik prasowy Marszałka Województwa Lubelskiego;
Borys Tynka – autor przewodnika po Odessie;
Jan Maria Jackowski – senator niezrzeszony;
Zbigniew Dąbrowski – prowadzący audycję Republica Latina
Prowadzący: Katarzyna Adamiak
Realizator: Joanna Rejner, Miłosz Duda
Dr Jan Škvrňák informuje, że w Czechach jest obecnie ok. 300 tys. Ukraińców. Państwo i społeczeństwo pomaga uchodźcom. Pojawiają się fake newsy na temat roszczeniowej postawy uciekinierów. Publicysta przypomina wydalenie z Pragi rosyjskich dyplomatów, które miało miejsce w zeszłym roku.
Dr Jan Škvrňák w #PopołudnieWnet: Wszyscy uważają, że należy pomagać Ukraińcom, zarówno w Czechach, jak i na Ukrainie #RadioWnet
Jak będzie wyglądało tegoroczny Dzień Zwycięstwa w Rosji? Marcin Mamoń podkreśla wagę tego święta. Prawdopodobnie 9 maja zostanie ogłoszone osiągnięcie zwycięstwa, nawet jeśli nie będzie miało ono odzwierciedlenia w rzeczywistości. Dziennikarz omawia kłamstwa kremlowskiej propagandy.
.@MarcinMamon w #PopołudnieWnet: Rosjanie mogą nie być w stanie wygrać militarnie na Ukrainie. Będą próbowali skłócić Polaków i Ukraińców #RadioWnet
Komisja Europejska przygotowuje propozycję VI pakietu sankcji. Dominika Ćosić informuje, że w poniedziałek odbędzie się spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich, żeby omówić propozycje KE.
.@dominikacosic w #PopołudnieWnet: cały czas są naciski na przedstawicieli państw członkowskich, aby nie wprowadzać sankcji. Lobbiści rosyjscy wciąż działają, choć nie robią tego już pod tak otwartą flagą #RadioWnet
Remigiusz Małecki o Samorządowym Kongresem Trójmorza, który odbędzie się w terminie 6-7 czerwca 2022 r. w Lublinie. Będą na nim obecni goście z Ukrainy. Rzecznik prasowy Marszałka Województwa Lubelskiego podkreśla, że to ważne wydarzenie dla Europy Środkowo-Wschodniej.
Borys Tynka przedstawia sytuację w Odessie. Zwraca uwagę na niedawne zbombardowanie mostu prowadzącego w stronę Bukowiny. Zauważa, że niedawno przeprowadzono mobilizację ochotników. Jednocześnie otwarte są bary i restaurację.
Jan Maria Jackowski odnosi się do twierdzeń rosyjskiej propagandy jakoby Polska dążyła teraz do odzyskania swych utraconych wschodnim ziem. Podkreśla, że znakomita większość Polaków nie ma wątpliwości, że w obecnym konflikcie należy stać po stronie Ukrainy. Zauważa, że Rosja ma doświadczenie w próbach skłócania swych przeciwników. Mówi o obecnej sytuacji.
Zbigniew Dąbrowski z wieściami z Ameryki Łacińskiej. Według Międzynarodowego Funduszu Walutowego PKB Ameryki Łacińskiej będzie niższe. Były szef wywiadu reżimu Nicolása Maduro, Hugo „El Pollo” Carvajal, będzie zeznawał w sprawie Gustavo Petro, kandydata na prezydenta Kolumbii, jeśli Stany Zjednoczone, kraj wnioskujący o jego ekstradycję, zwrócą się do niego o to.
Korespondentka TVP w Brukseli o możliwości uniknięcia unijnych sankcji przez Rosję.
Wczoraj jeszcze była mowa o tym, że Unia Europejska ma przygotowany pakiet sankcji, które miałyby wejść w życie po tym jak Rosja dokonała zbrojnej inwazji na Ukrainę.
Chodziło o odcięcie Rosji od zachodniego systemu finansowego. Jak wskazuje Dominika ĆosićRosja uznała samozwańcze republiki ludowe w Doniecku i Ługańsku, ale nie przeprowadziła inwazji na pełną skalę. W związku z tym UE chce odpowiedzieć sankcjami, ale innymi niż te przewidywane w przypadku inwazji.
W tym momencie dochodzimy do punktu dosyć ważnego – […] jak mamy definiować zbrojną inwazję na Ukrainę.
Korespondentka TVP w Brukseli o spotkaniu prezydenta Polski Andrzeja Dudy z wysokimi politykami unijnymi w Brukseli.
Dominika Ćosićkomentuje wizytę prezydenta Andrzeja Dudy w Brukseli. Spotka się w niej m.in. z sekretarzem generalnym NATO i szefową Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen.
Trochę zaskakują spotkania w Komisji Europejskiej i w Radzie, bo sprawy unijne zazwyczaj na siebie bierze premier.
Głównym tematem będzie prawdopodobnie sytuacja związana z konfliktem na Ukrainie. Podejmowany może być także temat trudnych relacji Polski z Unią Europejską.
Według korespondentki największym zaskoczeniem było cytowanie przez polskiego premiera wyroków Trybunałów Konstytucyjnych poszczególnych państw dotyczących wyższości prawa krajowego nad unijnym.
Pierwszym gościem porannej audycji jest dziennikarka, publicystka i korespondentka polskich mediów w Brukseli, Dominika Ćosić. Rozmówczyni Krzysztofa Skowrońskiego komentuje przyjęcie wczorajszego wystąpienia premiera Mateusza Morawieckiego podczas debaty w Parlamencie Europejskim „Kryzys praworządności w Polsce a prymat prawa unijnego”. Według naszego gościa było to jedne z najszerzej komentowanych ostatnio wystąpień w Brukseli:
Rozmawiając z zagranicznymi dziennikarzami dowiedziałam się, że była to pierwsza debata na temat Polski, którą oni naprawdę śledzili i relacjonowali obszernie w swoich mediach – przyznaje korespondentka.
Dominika Ćosić odnosi się również do sceptycznego przyjęcia przemówienia szefa polskiego rządu w europarlamencie. Publicystka zwraca uwagę, iż Mateusz Morawiecki musiał się spodziewać podobnych reakcji:
Premier Morawiecki jest realistą i doskonale wiedział, że jedzie do jaskini lwa i, że Parlament Europejski nie przywita go oklaskami – stwierdza dziennikarka.
Zdaniem dziennikarki europosłów można podzielić na trzy grupy względem stanowiska wobec Polski: bezkrytycznie wspierająca i bezkrytycznie przeciwna stanowisku polskiego premiera oraz grupa, której nie interesuję tematy związane z Polską. Ponadto, jak zaznacza Dominika Ćosić, wczorajsze przemówienie szefa rządu był skierowane nie do eurodeputowanych, lecz do społeczności państw członkowskich.
Tym razem relacje nieprzychylnych rządowi europosłów zostały skonfrontowane ze słowami polskiego premiera – podsumowuje korespondentka.
Jaka była prawdziwa cena, jaką Niemcy zapłaciły Moskwie za zjednoczenie? Dominika Ćosić o Nord Stram II, a także o unijnych paszportach szczepionkowych i lockdownie w Belgii.
Dominika Ćosić przybliża sytuację pandemiczną w Belgii. Zamknięte są restauracje, bary, a od godziny 22:00 trwa codziennie godzina policyjna. Mówi się o możliwości otwarcia gastronomii od 1 maja.
Kilkudziesięciu restauratorów złożyło pozew przeciw belgijskiemu państwu.
Kolejne lokale, zamknięte od października, upadają, mimo pomocy państwa. Według korespondentki dyskryminuje się ludzi wierzących. W kościołach, czy meczetach w przeciwieństwie do galerii handlowych obowiązuje limit 15 osób, niezależnie od metrażu. Tymczasem
W Brukseli mamy wiele starych, dużych metrażowo kościołów.
W sąsiedniej Francji katolicy wywalczyli złagodzenie rządowych obostrzeń. Ćosić mówi także o unijnych paszportach szczepionkowych.
Komisja Europejska jak ognia unika sformułowania paszporty- mówi certyfikaty. […] Będą tam informacje dotyczące stanu zdrowia.
Dokumenty będą elektroniczne. Za przekazywanie danych będą odpowiadać kraje członkowskie. Korespondentka TVP w Brukseli wskazuje, że założeniem powstania tych dokumentów miała być możliwość swobodnego podróżowania na ich postawie po obszarze Unii Europejskiej.
Jeżeli dane z 27 krajów spłyną do Komisji Europejskiej w lipcu […] tzn., że pomysł by mogło to funkcjonować od tych wakacji jest nierealny.
Zauważa, że sam pomysł stanowi dyskryminację wobec ludzi, którzy z nie własnej winy nie zdążą się zaszczepić. Dominika Ćosić odnosi się do wypowiedzi prezydenta Niemiec Frank-Waltera Steinmeiera, który zasugerował, iż Nord Stream II stanowi formę wynagrodzenia Rosji II wojny światowej.
Niemcy spłaciły reperacje wojenne Związkowi Radzieckiemu, w przeciwieństwie do Polski.
[Rząd PRL zrzekł się reparacji wojennych ze strony NRD- przyp. red.] Sądzi, że RFN może mieć inny dług wobec Rosji, który teraz spłaca. Chodzi o zgodę Moskwy na zjednoczenie Niemiec.
Orzechowski stawia pytanie- jaka była prawdziwa cena, jaką Niemcy zapłaciły Związkowi Sowieckiemu za swoje zdjednoczenie?
Dominika Ćosić o unijnym porozumieniu i jego pewności; tym z kim rozmawiał na szczycie polski premier; oraz o hipokryzji mediów i co oznaczać będzie złamanie porozumienia przez KE.
Dominika Ćosić komentuje wynik szczytu unijnego z ubiegłego tygodnia. Nie sądzi by to premier Węgier przekonał Jarosława Kaczyńskiego do ugody z Unią Europejską. Miał bowiem taki sam interes jak on.
Wokół tego szczytu narosło wiele mitów rozpowszechnianych przez tych, którzy byli od niego daleko.
Media piszą, że premier Mateusz Morawiecki dał się ograć Viktorowi Orbánowi, który „będzie mógł dalej bezkarnie kraść unijne pieniądze”. Te same media wcześniej krytykowały Polskę i Węgry za grożenie wetem. Dziennikarka przyznaje, że wynik szczytu nie jest całkowitym sukcesem obu krajów, gdyż tym byłoby wycofanie w całości spornego rozporządzenia:
Jest to kompromis, a ten polega na tym, że każdy musi zrobić krok do tytułu.
Mówi, że podczas szczytu szef polskiego rządu spotkał się z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem, który był kluczową postacią, aby przekonać premiera Holandii Marka Ruttego do zaakceptowania polsko-węgierskiej propozycji w sprawie kształtu mechanizmu praworządności dodanego do unijnego budżetu na lata 2021-2027. Dziennikarka odnosi się także do zarzutów wobec porozumienia, jakie wysuwa m.in. Solidarna Polska. Przyznaje, że biorąc pod uwagę gotowość unijnych instytucji do łamania traktatów,
Niestety Polska zawsze może być oszukana.
Nie sądzi jednak by to tego doszło. Wyjaśnia, że ustalenia szczytu nie zmieniają treści rozporządzenia natomiast w konkluzjach są stwierdzenia zawężające jego rozumienia do kwestii finansowych. Przyznaje, iż konkluzje nie mają mocy prawnej, tylko polityczną. Podkreśla, że Komisja Europejska dostosowuje się do ustaleń porozumień:
Do tej pory nie zdarzyło się, by były ignorowane konkluzje szczytu.
Gdyby Polska uznała, że nie zostały wypełnione postawienia Rady Europejskiej, Sejm może nie ratyfikować porozumienia budżetowego. Wówczas wrócimy do punktu wyjścia.
Dominika Ćosić o trudnych negocjacjach ws. unijnego budżetu, komentarzach zagranicznych mediów, zabezpieczeniu Polski przed mechanizmem praworządności i chęci zniesienia stosowania weta.
Polska i Węgry miały bardzo długo odmienne postrzeganie całej sytuacji niż większość krajów, nie 25, ale może 20.
Dominika Ćosić zgadza się ze słowami premiera Viktora Orbána, który stwierdził, że były to najtrudniejsze negocjacje w jakich uczestniczył w ciągu 30 lat. Jak wskazuje
Wczoraj się okazało, że wetem może będzie groził ponownie premier Holandii. […] Wszyscy są zwycięzcami choć każdy musiał zrobić krok do tyłu.
Premier Holandii “miał teatr do odegrania” ze względu na zbliżające się wybory w jego kraju. Dziennikarka stwierdza, że zgodnie z wynegocjowanymi punktami praworządność ma się ograniczać do rzeczy związanych z wydatkowaniem pieniędzy.
Teraz Komisja Europejska musi na piśmie przedstawić instrukcję obsługi do tego spornego rozporządzenia.
Dodaje, że będzie jeszcze ratyfikacja przez Sejm. Gdyby KE nie honorowała porozumień, to Polska może nie ratyfikować porozumienia. Samej Komisji zależy na jak najszybszym wejściu rozporządzenia w życie. Korespondentka TVP w Brukseli przyznaje, że
Konkluzje szczytu nie są tak wiążące jak rozporządzenia Komisji Europejskiej, ale jest niepisana umowa, że konkluzje szczytu obowiązują wszystkich. Nie było sytuacji żeby działano wbrew konkluzjom szczytu.
Odnosi się także do krytyce zawartego porozumienia ze strony Solidarnej Polski. Wskazuje, że sprzeczności są wewnątrz każdej koalicji rządzącej i jest to naturalne.
Pytanie, na ile udaje się przezwyciężyć swoje własne widzimisię, aby grać do jednej bramki.
Komentarze niemieckiej prasy dziennikarka określa jako hipokryzję. Media krytykowały wcześniej Budapeszt i Warszawę za to, że wetując narażają Unię Europejską. Teraz zaś kpią z nich, że kraje te dały się ograć. Co więcej, jak zauważa Ćosić, zauważa, iż mediom
Wstyd byłoby się przyznać, że Polska i Węgry coś jednak wywalczyły.
Wskazuje na debatę we francuskiej telewizji, w czasie której uczestnicy dostali informację o zawarciu porozumienia. Holenderska eurodeputowana Sophie in ’t Veld wyraziła wówczas swoje oburzenie wobec Angeli Merkel, że poszła na ustępstwa wobec Mateusza Morawieckiego i Viktora Orbána. Polityk dodała, że
Coś takiego jak jednomyślność i weto jest czymś co paraliżuje całą Unię Europejską i liberałowie będą zmierzać do tego, by zrezygnować z weta.
Rozwiązanie takie, jak wskazuje Ćosić oznaczałoby ograniczenie suwerenności państw członkowskich.
Dominika Ćosić o negocjacjach ws. budżetu unijnego, braku polskiej narracji medialnej za granicą i prezydencji portugalskiej w UE oraz o protestach antycovidowych i kryzysie gospodarczym.
Wiele państw, szczególnie Niemcy, naciskają na Polskę i Węgry, aby zgodziły się przyjąć obecną wersję budżetu. Dominika Ćosić podkreśla, że stawką tych negocjacji jest zachowanie bądź oddanie instytucjom europejskim części suwerenności. Dziennikarka sądzi, że politycy Prawa i Sprawiedliwości powinien częściej wypowiadać się dla zagranicznych mediów, ponieważ stanowisko naszego rządu przez obcokrajowców może zostać nie zrozumiałe.
Dobrze, gdyby jakaś ofensywa medialna ruszyła za granicami naszego kraju, tłumacząca motywacje Polski i Węgier.
Zaznacza, że rząd powinien reagować w sprawie tego, jak mówi się o Polsce za granicą. Obecnie bowiem, jak ocenia, temat ten jest zaniedbany. Przyznaje, iż nie należy przesadzać pod tym względem, ale nie można też tej kwestii ignorować.
To jest coś, nad czym obóz Zjednoczonej Prawicy powinien popracować mocno.
Korespondentka TVP w Brukseli odnosi się do postawy państwa, które przejmie prezydencję po Niemcach. Zauważa, że w porównaniu do tych ostatnich:
Portugalczycy starają się być spolegliwi.
Podchodzą mniej pryncypialnie od Niemców do kwestii praworządności. Byliby oni bowiem jednym z głównych beneficjentów nowego budżetu. Dziennikarka zwraca uwagę na spotkania krajów Grupy Wyszehradzkiej z państwami Południa:
Podczas tego spotkania Orbán i Morawiecki próbowali przekonać, że działania Polski i Węgier nie są wymierzone w kraje południa.
Chodzi, jak zaznacza, o zwiększenie kompetencji unijnych kosztem państw członkowskich. Ćosić mówi także o skutkach koronawirusa i lockdownu w Europie. Wskazuje na demonstracje antycovidowe w zachodniej Europie, które są ostro pacyfikowane. Przed wieloma europejskimi firmami stoi widmo bankructwa. W Belgii ogłoszono niedawno, że cześć pacjentów może być kierowana do szpitali francuskich.
Wszędzie jest źle.
Rozmówczyni Katarzyny Adamiak-Sroczyńskiej ocenia, iż koncepcja porozumienia międzyrządowego 25 krajów z pominięciem Polski i Węgier byłoby krokiem do rozpadu Unii Europejskiej. Ocenia, że trzeba być konsekwentnym, gdyż najgorsze co można by teraz zrobić, to po zrobieniu burzy pójść łatwo na ustępstwa.
