Raport z Kijowa 31.10.2023 r.: Damian Duda: chcemy być świadkami prawdy i pokazywać, jak naprawdę wygląda ten konflikt

Damian Duda, polski medyk pola walki, który pomaga na Ukrainie | fot. Paweł Bobołowicz

Damian Duda, polski medyk pola walki, który od 2014 roku organizuje pomoc dla walczącej Ukrainy został odznaczony nagrodą im. Jana Rodowicza „Anody” w kategorii „Wyjątkowy czyn”.

Od 2014 roku Damian Duda zaangażował się w pomoc Ukrainie. W rozmowie z Pawłem Bobołowiczem przedstawia on swoją drogę od ulegania rosyjskiej propagandzie do zwalczania jej. Duda jest prezesem fundacji „W międzyczasie”, organizującej pomoc dla Ukrainy. Sam uczestniczy w ratowaniu ukraińskich żołnierzy i cywilów jako medyk pola walki. Za swoje czyny otrzymał wiele nagród, w tym ostatnio nagrodę im. Jana Rodowicza „Anody” w kategorii „Wyjątkowy czyn” przyznawaną przez Muzeum Powstania Warszawskiego.


Dmytro Antoniuk i Paweł Bobołowicz omawiają artykuł, który ukazał się w Time. Z jednej strony opisuje on słabnące poparcie Amerykanów dla pomocy Ukrainie, co w zestawieniu ze zmianą na stanowisku przewodniczącego Izby Reprezentantów jest realnym zagrożeniem dla pomocy Ukrainie. Z drugiej jest on krytyczny wobec samych władz Ukrainy, zwłaszcza prezydenta Zełenskiego, którego zaczyna krytykować nawet własne otoczenie.

Dmytro Antoniuk relacjonuje także najnowsze wydarzenia z linii frontu, w tym ciężką defensywę ukraińską pod Awdijiwką.


Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Katarzyna Utracka, Ewa Jaxa-Chamiec: Niezwykły życiorys Ewy Faryaszewskiej, poległej w Powstaniu Warszawskim

Fot. PAP/ Jacek Turczyk Uroczysty apel rozpoczynający I Zlot Harcerski, 30 bm. w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego. Skauci z całego kraju uczestnicza w zgrupowaniu zorganizowanym w ramach obchodów 73. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. Udział w czterodniowym zlocie obejmie elementy służby podczas oficjalnych uroczystości i spotkań harcerzy z byłymi uczestnikami powstania.

O projekcie ratowania kapliczki upamiętniającej Ewę Faryaszewską opowiadają dr Katarzyna Utracka i Ewa Jaxa-Chamiec

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Zobacz także:

Sebastian Rakowski, inż. Adam Gramala, Marek Kamiński, dr Bruno Surdel – Popołudnie Wnet – 31.07.2023 r.

„Korzenie pamięci”- nowa inicjatywa Muzeum Powstania Warszawskiego

Chcieliśmy na przykładzie potomków powstańców zbudować taką figurę, że właściwie to wszyscy jesteśmy, w jakimś sensie, potomkami powstańców warszawskich – powiedział dyrektor Muzeum Jan Ołdakowski.

Z okazji 77. rocznicy Powstania Warszawskiego, muzeum inauguruje projekt „Korzenie Pamięci”. „Zapraszamy potomków Powstańców Warszawskich do wzięcia udziału w inicjatywie, która sprawi, że pamięć o Powstańcach Warszawskich stanie się prawdziwie żywa” – przekazało w komunikacie Muzeum Powstania Warszawskiego.

Na warszawskich ulicach pojawiły się elementy kampanii w postaci charakterystycznych plakatów. Na czerwonym tle wyraźnie widać czarne zarysy postaci pokryte czarno-białymi fotografiami. To potomkowie powstańców, którzy zgodzili się na wykorzystanie ich wizerunków. Z nimi zostały też przeprowadzone wywiady, które są dostępne na kanale Muzeum Powstania Warszawskiego www.youtube.com/1944pl

Chcieliśmy na przykładzie potomków powstańców zbudować taką figurę, że właściwie to wszyscy jesteśmy, w jakimś sensie, potomkami powstańców warszawskich. Te wartości, które rodziny powstańców mogły na co dzień czerpać, bo mieli tych powstańców obecnych w życiu to one są przenoszone w ten sposób dla innych.

mówił podczas poniedziałkowej konferencji dyrektor placówki Jan Ołdakowski, który także jest potomkiem uczestników Powstania.

Hasło kampanii brzmi „To od nas zależy, czy było warto!” i – jak dodaje dyrektor Muzeum – jest cytatem, który pochodzi z jednej z zarejestrowanych już rozmów. Na stronie www.1944.pl jest dostępna ankieta członka rodziny powstańca warszawskiego.

Do tej pory o swoich dziadkach i wujkach opowiedziało już kilkanaście osób. Wśród nich jest również wnuk Ignacego Łyskanowskiego ps. Skiba, Szymon Majewski.

Żadnego mojego wyboru czy przygody życiowej nie da się zestawić z tym, co przeżył mój dziadek. Był sierotą, przetrwał dwie wojny, jako szesnastolatek zasilał legiony. Niezależnie od tego, co mi się przytrafia, traktuję jego historię jako lekarstwo. Często myślę, że moje przeżycia to nic w stosunku do tego, co przetrwał on i jego pokolenie – mówił.

Jak czytamy na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego czas płynie, a powstańcy gasną na naszych oczach, dlatego właśnie ten projekt. Wywiady z wnukami, członkami rodzin powstańców by w opowieściach o nich, o tym jacy byli na co dzień, jakie mieli marzenia, obawy, co było ich radością. Właśnie w tych wspomnieniach może przetrwać pamięć o powstańcach.

XII edycja Festiwalu NNW. Dyrektor festiwalu: To nie tylko filmy, ale też panele dyskusyjne. Pokazujemy koło stu tytułów

Arkadiusz Gołębiewski opowiada o Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci, który odbędzie się w dniach 22-27 września w Gdyni. Jest to XII edycja wydarzenia.

Arkadiusz Gołębiewski wspomina początki Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci, kiedy to temat podziemia antykomunistycznego nie był tak głośny jak teraz. Wydarzenie relacjonowane było wówczas przez Radio Wnet:

Pamiętam doskonale czasy kiedy nasłuchiwało się Radia Wnet jak kiedyś Wolna Europa. Ten festiwal […] 7, 8,10 lat temu był takim miejscem, gdzie można było zobaczyć filmy, które szerzej nie można oglądać w mediach publicznych i komercyjnych.

Od kilku lat festiwal pokazuje zagraniczne produkcje fabularne z krajów byłego Bloku Wschodniego, ale też np. z Japonii i Iranu. Wydarzenie w tym roku odbędzie się zarówno w tradycyjnej formie, tj. stacjonarnie, jak i on-line. Udział w nim jest bezpłatny. Zgodnie z obostrzeniami sanitarnymi biorącym udział na miejscu mierzona jest temperatura. Po każdym filmie odbywa się dezynfekcja miejsca wyświetlania.  dyrektor Festiwalu „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci” opowiada o filmie otwierającym festiwal. „Znajdę cię” to amerykańska produkcja zrealizowana w Polsce z udziałem polskich i amerykańskich aktorów. Osadzona jest w realiach II wojny światowej.

Pokazujemy około stu tytułów.

Arkadiusz Gołębiewski zaprasza także do udziału w panelach dyskusyjnych, w których prelegentami będą m.in. prof. Krasnodębski, prof. Jan Żaryn, prof. David Engels z Belgii. Wśród poruszanych na festiwalu tematów znajdzie się 40-lecie powstania „Solidarności”:

Przyjeżdża Edward Janusz z córką legenda Solidarności trójmiejskiej ze Stanów Zjednoczonych.

K.T./A.P.

Sellin: Jesteśmy gwarantem wolności artystycznej. Kultura nie jest monopolem środowisk lewicowych

Jarosław Sellin o polityce kulturalnej rządów Dobrej Zmiany, expose Mateusza Morawieckiego, różnicy jakościowej między PO a Lewicą i o wyborach prezydenckich.

Ostatnie czterolecie to była najbardziej ambitna polityka kulturalna trzydziestolecia.

Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego mówi o rozwoju instytucji kulturalnych za rządów Zjednoczonej Prawicy. Wskazuje, że przeznaczają oni o jedną trzecią więcej na kulturę od swych poprzedników, równając pod tym względem do średniej europejskiej. Otwierane i rozwijane są kolejne muzea: Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, Muzeum Westerplatte, Muzeum Czartoryskich, Muzem Wsypiańskiego, Muzeum Sztuki Użytkowej.

Jarosław Sellin dobrze ocenia exposé Mateusza Morawieckiego, które jak stwierdza, trwało półtorej godziny, czyli nie tak długo. Uważa w związku z tym za bezzasadne zarzuty opozycji, że zabrakło tego lub tamtego. Uważa, iż wszystkie istotne kwestie zostały w nim poruszone i to szczegółowo. Odnosi się także do postawy opozycji.

Koalicja Obywatelska tak jak przez ostatnie cztery lata: totalniactwo opozycyjne, złośliwości, buczenie, rechotanie w czasie expose i całej debaty. […] Styl lewicy był inny: spokojny merytoryczny, odnoszący się do faktów. Nie taki zacietrzewiony i naburmuszony jak Platformy Obywatelskiej.

Stwierdza, że choć „Adrian Zandberg reprezentuje silnie lewicowe przekonania, żeby nie powiedzieć lewackie” to „przynajmniej poglądy ma, w przeciwieństwie do Platformy Obywatelskiej”.

Nasz gość komentuje start w prawyborach Koalicji Obywatelskiej Jacka Jaśkowiaka. Prezydent Poznania znany jest ze swojego lewicowego światopoglądu. Starcie kandydata z ramienia PiS z takim kandydatem jak Jaśkowiak zapewne będzie walką na podłożu poglądowym. Niemniej jednak Sellin sądzi, że rywalizacja z każdym kandydatem na prezydenta z Koalicji Obywatelskiej będzie musiała być prowadzona na wspomnianym gruncie:

Moim zdaniem to PO ewidentnie idzie na lewo. Nie tylko Lewica jest na lewo, ale także PO.

Następnie podejmuje temat działań rządu odnoszących się do gałęzi kulturalnej. Jednym z pomysłów jest obniżenie VAT na książki. Rozwiązanie takie miałoby być lepsze niż proponowane przez środowisko księgarzy ustalenie ceny minimalnej na książkowe premiery. Rozwiązanie takie bowiem „sprawdziło się we Francji, ale w innych krajach, rozwiązania takie przyniosły efekt odwrotny, że małe księgarnie znikały jeszcze szybciej”.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Gursztyn: Rzeź Woli to największy jednorazowy mord na Polakach w dziejach Polski. Do dzisiaj pozostał on nieosądzony

O Rzezi Woli, (nie)logiczności hitlerowskiej machiny zagłady i o tym, czego dzisiaj powinniśmy się domagać od Niemców — mówi Piotr Gursztyn.

Aleksander Wierzejski przypomina o dzisiejszym upamiętnieniu Rzezi Woli. Państwowe uroczystości rozpoczną się o godz. 18, a o 19 ruszy marsz.

Zbrodnia na Woli była największym jednorazowym mordem na ludności polskiej w całej naszej zapisanej tysiącletniej historii.

Piotr Gursztyn mówi nazistowskiej machinie zagłady, która tak na Woli, jak i w czasie Holocaustu, metodycznie uśmiercała ludzi. Na warszawskiej Woli oprawcy rozstrzeliwali kamienicę po kamienicy, kierując się od rejonów blisko Śródmieścia na wschód. Ludobójstwo zaczęło się o godz. 9.30-10, a apogeum osiągnęło około południa, gdzieś w okolicy dzisiejszej trasy Prymasa Wyszyńskiego.

Nie przykładajmy naszej logiki do logiki zbrodniarzy hitlerowskich, bo pogubimy się w tym.

Jak mówi historyk, tak tutaj, jak i w przypadku Zagłady, Niemcy zaangażowali znaczne środki, które mogłyby być wykorzystane do wsparcia dzieła wojennego III Rzeszy, na mordowanie ludzi, którzy nie stanowili dla nich żadnego zagrożenia.

Zbrodnie zapomniane prowokują zbrodniarzy w następnych pokoleniach.

Gursztyn podkreśla, że zbrodnia nigdy nie została osądzona. Za popełnione wtedy zbrodnie jedynie jednostki poniosły karę. Na dodatek przeprosiny, jakie niemieccy politycy tradycyjnie wystosowywują, są w jego ocenie abstrakcyjne. Winę za to mogą ponosić po części polskie władze, które nie prowadzą wystarczających zabiegów, aby przekonać Niemców do przeproszenia za konkretne zbrodnie. Gość „Kuriera w samo południe” docenia pracę, jaką wykonuje Muzeum Powstania Warszawskiego, które organizuje wystawy plenerowe w Berlinie, czy Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego, ale jak mówi, ważny jest też gest polityczny.

Kilkanaście milionów Polaków, którzy przeżyli, było represjonowanych.

Gursztyn wskazuje na dysonans, jaki widać między tym, jak RFN odnosi się do ofiar pochodzenia żydowskiego, a jak do polskiego. Odszkodowania od państwa niemieckiego dostała nawet ludność żydowska francuskiego Algieru, za prześladowania, jakie prowadziło Państwo Vichy, podczas gdy polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych rentę dostają od państwa polskiego.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Muzułmańscy żołnierze Dirlewangera

Podrzynanie gardeł kindżałami i palenie ludzi żywcem, tak udział na muzułmańskich żołnierzy z niemieckich oddziałów wschodnich w ludobójstwie na Woli wspominają świadkowie tamtych wydarzeń.

W hołdzie Azerbejdżanom, oficerom Wojska Polskiego i Armii Krajowej, którzy polegli, zostali zamordowani i zmarli w latach 1939-1945 w służbie Rzeczypospolitej na barykadach Powstania Warszawskiego i innych frontach II wojny światowej.

Tak brzmiał napis na odsłoniętej przed paru laty tablicy w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego. Jej odsłonięcie wywołało kontrowersje.

Oni walczyli w Powstaniu. Tyle tylko, że nie z nami, ale przeciwko nam.

Komentował Zbigniew Ścibor-Rylski, prezes Związku Powstańców Warszawskich. Jak pisał w swoim artykule ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski,  znamy nazwiska tylko dwóch Azerów walczących po stronie polskiej w powstaniu warszawskim. Znacznie więcej służyło ich w oddziale specjalnym „Bergman”, sformowany z jeńców sowieckich, pochodzących z Kaukazu, którzy podjęli kolaborację z Trzecią Rzeszą. Pod rozkazami gen. Oskara Dirlewangera  służył też I/111 Azerbejdżański Batalion Polowy Dönmec.  Azerowie z obu oddziałów już w pierwszych dniach sierpnia 1944 r. wzięli udział w okrutnej pacyfikacji warszawskiej Woli, dopuszczając się ludobójstwa na ludności cywilnej. Wraz z niemieckimi kryminalistami z brygady Dirlewangera oraz innymi kolaborantami (Rosjanami, Białorusinami i Ukraińcami) wymordowali, często paląc żywcem lub podrzynając gardła kindżałami, dziesiątki tysięcy bezbronnych osób.

Wśród dirlewangerowców znalazły się także dwa bataliony Wschodniomuzułmańskiego Pułku SS. Było to ogółem 800 żołnierzy – Turkmenów, Azerów, Kirgizów, Tadżyków, Tatarów i Uzbeków. Dowodzili nimi niemieccy oficerowie z majorem SS Franzem Liebermannem na czele.

Islam to atrakcyjna religia dla żołnierza: obiecuje raj dla tych, którzy polegną.

Tak wypowiadał się Heinrich Himmler. Jeszcze przed wojną 21 lipca 1937 r., kiedy w Palestynie trwało arabskie powstanie przeciwko Brytyjczykom i syjonistom, do Berlina przybył wielki mufti Jerozolimy Mohammad Amin al‑Husajni. Po wybuchu wojny, jako wróg Brytyjczyków był on cennym sojusznikiem dla Niemców, a wraz z wojną ze Związkiem Sowieckim, muzułmanie znaleźli się wśród wielu innych obywateli ZSRS, którzy zdecydowali się na walkę u boku Niemców.

Jesteście elitą i przykładem dla wszystkich muzułmanów. Życzę wam powodzenia w waszej świętej misji.

Tak mówił mufti Amin al-Husajni w styczniu 1944 r., wizytując koszary SS w Neuhammer (dzisiejszy Świętoszów na Dolnym Śląsku), gdzie szkolenie dywizja kończyła 13. Dywizji Górskiej SS „Handschar”. Jednostka, która swą nazwę otrzymała od perskiego sztyletu- handżaru wiosną 1944 r. została wysłana do Serbii przeciwko komunistycznej partyzantce jugosłowiańskiej.

Jak podaje portal  PCh24.pl, w utworzonych przez Niemców z dawnych obywateli sowieckich Legionach Wschodnich (Ostlegionen) na 170 000 żołnierzy przynajmniej dwie trzecie było wyznawcami Mahometa – wśród nich byli m.in. Kirgizi, Uzbecy, Tadżycy, Kazachowie, Turkmeni, Czeczeni, czy Tatarzy Nadwołżańscy. Do roku 1943 w ramach Ostlegionów sformowano 78 wzmocnionych batalionów piechoty, w tym 54 „czysto islamskie”, nie licząc oddziałów pomocniczych.

Wróg ucieka w popłochu, gdy oni się pojawiają. Walczą wręcz z nożami w ręku. Pewien żołnierz został ranny, kazał sobie zabandażować ramię i wrócił, by dobić 17 kolejnych wrogów lewą ręką. Słyszałem też o przypadkach wycinania serc zabitym wrogom.

W ten sposób miał opisywać muzułmańskie oddziały SS Hermann Fegelein, oficer łącznikowy Waffen-SS przy Głównej Kwaterze Adolfa Hitlera. Oddziały takie jak wspomniany „Handschar”, czy „Bergman” odznaczały się poza okrucieństwem i  małą karnością.

A.P.