Wtorek w Wielkim Tygodniu. Red. Ela Mazzoll poświęciła czas na tematy związane z celebracją Wielkiej Nocy. Usłyszymy też o psach asystentach – nieocenionej pomocy dla osób z niepełnosprawnościami
Głos zabrali:
Anna Marszałek – współtwórczyni magazynu „Kreda” – proponowała rozwiązania, które pomogą rodzinom z dziećmi owocnie spędzić w domach okres Triduum Paschalnego.
Katarzyna Wolińska – korzysta z pomocy psa asystenta osób z niepełnosprawnościami – opowiadała o wychowywaniu psów w kontekście swojego ebooka na ten temat – „Recepta na wspaniałego psa. Jak wychować i nie zwariować.”
Ks. Isakowicz-Zaleski o znaczeniu Wielkiego Czwartku i Triduum Paschalnego, tym, jak przeżywać te święta, sakramencie pokuty i o doświadczeniach deportowanych.
Ks. Isakowicz-Zaleski tłumaczy wagę Wielkiego Czwartku dla kapłanów. Tego dnia wspominamy bowiem ustanowienie sakramentów kapłaństwa i eucharystii. Rano ma miejsce w kościołach katedralnych Msza krzyżma świętego, na której w obecności kapłanów z całej diecezji na czele z biskupem następuje poświęcenie używanych przez kolejny rok olejów.
Dzisiejszy dzień rozpoczyna Triduum Paschalne.
Duchowny przypomina, że eucharystia to „pokarm duchowy na całe życie”. Podkreśla, że choć w okresie Wielkiego Postu koncentrujemy się na męce Chrystusa na krzyżu, to przygotowuje on nas na triumf Zmartwychwstałego nad śmiercią. Symbolem nowego życia jest pisanka. Nasz gość tłumaczy, że w sytuacji, takiej jak teraz, modlitwę o błogosławieństwo pokarmów może odmówić ktoś z rodziny, najlepiej jej głowa.
Przykazanie kościelne, żeby przynajmniej raz w roku spowiadać się w okresie wielkanocnym, patrząc od strony litery prawa to jest, do uroczystości Trójcy Przenajświętszej, która następuje po Bożym Ciele.
[Właściwie to II przykazanie kościelne brzmi: „Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty”, bez wskazania okresu, w jakim należy to zrobić. W okresie wielkanocnym należy za to zgodnie z III przykazaniem kościelnym przyjąć komunię świętą- przyp. red.]
Duszpasterz Ormian wskazuje, że okres wielkanocny trwa w tym roku do 9 czerwca, kiedy to możemy oczekiwać, że sytuacja się poprawi. Przypomina, że w czasach II wojny światowej także wielu ludzi nie mogło normalnie obchodzić Wielkiejnocy, opisując, jak sobie wtedy radzili ludzie wywiezieni. Na temat spowiedzi dodaje, że „jest list papieża Jana Pawła II z 2002 r.”, który umożliwia udzielenie rozgrzeszenia zbiorowego przez biskupa, jeśli nie ma możliwości, by ludzie przystąpili do sakramentu pokuty inaczej. Takie rozwiązanie przyjęli hierarchowie węgierscy.
Posłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.P.
Pomocą w przeżywaniu tegorocznego Wielkiego Tygodnia może być wyjątkowa Droga Krzyżowa, którą chcemy Państwu zaproponować. Możemy ją przejść z Chrystusem i ze współczesnymi męczennikami XX i XXI wieku. Wielu z nich wyniesionych jest na ołtarze, są to zwylki ludzie, jak ja i ty. Kościół był, jest i zawsze będzie Kościołem męczenników. Niech ich przykład będzie […]
Pomocą w przeżywaniu tegorocznego Wielkiego Tygodnia może być wyjątkowa Droga Krzyżowa, którą chcemy Państwu zaproponować. Możemy ją przejść z Chrystusem i ze współczesnymi męczennikami XX i XXI wieku. Wielu z nich wyniesionych jest na ołtarze, są to zwylki ludzie, jak ja i ty. Kościół był, jest i zawsze będzie Kościołem męczenników. Niech ich przykład będzie dla nas umocnieniem. Posłuchaj, obejrzyj.
Droga Krzyżowa Kościoła Prześladowanego
„Jeszcze kilka lat temu słowo męczennik prawie nie było obecne w naszym codziennym języku. Jednak w miarę jak wokół nas rozlewała się fala ataków terrorystycznych i samobójczych zamachów bombowych obejmująca cały świat, wyrażenie to stało się niestety namacalną rzeczywistością. Jeszcze gorsze jest to, że słowo to stało się obarczone zniekształconymi, fanatycznymi i przerażającymi konotacjami. Chrześcijańskie rozumienie słowa męczennik wskazuje natomiast na zupełnie inne znaczenie. Mężczyźni, kobiety, a nawet dzieci, których czcimy jako męczenników, nigdy świadomie nie starali się umrzeć. Wręcz przeciwnie, kochali życie do samego końca. Ale pokazali także wewnętrzną wolność, która wynika z wiary w Chrystusa. Mając pewność, że miłość Boża jest silniejsza niż śmierć, nie obawiali się nienawiści, zła ani światowych mocarstw, które chciały ich oddzielić od Boga.
Dobrowolnie przyjęli śmierć, mając mocną wiarę, że oddanie życia za prawdę będzie dla zbawienia świata i stanie się błogosławieństwem dla morderców. Czyniąc to, dali najsilniejszy dowód swojej nadziei na życie wieczne i wiary w Boga, który jest Miłością”. Ks. Martin Barta, asystent kościelny papieskiego stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie (ACN International). Przypominamy, że niesiemy pomoc wszędzie tam, gdzie są prześladowani chrześcijanie, gdzie panuje głód, gdzie trwa konflikt. Naszą działalność można wesprzeć w bardzo prosty sposób. Wystarczy wysłać SMS pod numer 72405 (koszt: 2,46 zł) o treści „RATUJE”. Jeden SMS może uratować komuś życie.
Francuzi podlegają jeszcze surowszym restrykcjom niż Polacy. Święta Wielkiej Nocy upłyną im pod znakiem walki z koronawirusem.
Zbigniew Stefanik mówi o sytuacji epidemiologicznej nad Sekwaną. Relacjonuje, że we Francji zanotowano prawie 20 tys. zachorowań na COVID-19.
860 chorych poniosło śmierć, a ponad 2 tys. jest w stanie ciężkim.
Najwięcej ofiar śmiertelnych odnotowano w niedzielę i poniedziałek. Szczególnie trudna sytuacja panuje w pogranicznej Alzacji. Tamtejsi pacjenci są transportowani zarówno wgłąb kraju, jak i do Niemiec. Rząd wprowadza coraz bardziej radykalne ograniczenia dla obywateli. Zamknięto targi i ograniczono możliwość uprawiania sportu. Zakazano oddalania się od miejsca zamieszkania na dystans większy niż 500 m. Podobnie jak w Polsce, także nad Sekwaną nie będą mieli możliwości uczestnictwa w obchodach Triduum Paschalnego.
Święta Wielkiej Nocy upłyną we Francji pod znakiem walki z COVID-19.
Korespondent Radia WNET mówi, że władze francuskie z dużym opóźnieniem rozpoczęły przygotowania na epidemię koronawirusa. Przedstawiciele społeczeństwa planują pozwać prezydenta, premiera i minister zdrowia za zaniechania przed wybuchem epidemii.
Prezydent Sarkozy był przed laty oskarżany o uleganie wpływom lobbystów przy zakupie szczepionki na świńską grypę. Macron chce uniknąć zarzutów o nadmierną zapobiegliwość. Była minister zdrowia twierdzi, że jej ostrzeżenia nie zostały uwzględnione.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.W.K.
W okresie Wielkiego Postu chrześcijanie przygotowują się, jak co roku zresztą, na gorycz śmierci i cud Zmartwychwstania Syna Bożego. Dzięki temu faktowi sprzed prawie dwóch tysięcy lat, Wielkanoc uważana jest za najważniejsze święto religii wywodzącej się z dziedzictwa Nowego Przymierza. Mariusz Kargul [*] Tomasz Wybranowski Współczesność przytłacza i mami niewyobrażalną ilością informacji i pokus. Trudno […]
W okresie Wielkiego Postu chrześcijanie przygotowują się, jak co roku zresztą, na gorycz śmierci i cud Zmartwychwstania Syna Bożego. Dzięki temu faktowi sprzed prawie dwóch tysięcy lat, Wielkanoc uważana jest za najważniejsze święto religii wywodzącej się z dziedzictwa Nowego Przymierza.
Mariusz Kargul [*]
Tomasz Wybranowski
Współczesność przytłacza i mami niewyobrażalną ilością informacji i pokus. Trudno w tym wszystkim o wyciszenie i chwilę nabożnej kontemplacji, ale na pewno warto. Nasi przodkowie pościli i umartwiali się o wiele dotkliwiej niż my. Wystarczy wspomnieć, że w średniowieczu w ciągu roku było blisko 190 dni, w których obowiązywał post. Nie mamy więc jakichkolwiek podstaw a tym bardziej powodów, aby narzekać.
Posty zbawienne dla Polaków doby Renesansu i Baroku
Wspomniane staropolskie posty były jednak bardzo ważne. Gdyby nie ich dobroczynny wpływ, ówcześni Polacy zniszczyliby sobie doszczętnie zdrowie ciężką, korzenną i tłustą kuchnią – z przewagą mięsa – ignorującą prawie zupełnie jarzyny i surówki. Dzisiaj trudno nam sobie nawet wyobrazić człowieka, który, niczym sławny obżartuch Bohdan (dworzanin księcia Ostrogskiego) zjadał na śniadanie, a właściwie pochłaniał:
„Ćwiartkę skopowiny, gęś, parę kapłonów, pieczeń wołową, ser, 3 bochenki chleba, 2 garnce miodu; na obiad 12 sztuk mięsa – cielęciny, baraniny, wieprzowiny nie mało, kapłona, gęś, 3 pieczenie – wołową, baranią, cielęcą, wina i miodu 4 garnce, prócz gorzałki. Wieczerzy nie odpuszczał”.
Mieszczanie i chłopi, czyli tzw. pospólstwo, żywili się rzecz jasna o wiele skromniej, zarówno w sensie jakościowym, jak i ilościowym. Wiek XVIII, z jego niesławnym „saskim rozpasaniem” przyniósł na dworach magnatów prawdziwą celebrę łakomstwa i wystawności.
Niezrównany gawędziarz Henryk Rzewuski tak opisuje stół legendarnego już dziś księcia wojewody Karola Radziwiłła „Panie Kochanku”:
„Nic się nie pokazało na tym obiedzie, czego by każdy zamożny szlachcic (podkr. moje – MK) nie znalazł w potrzebie i u siebie. Ad libitum barszcz i rosół dymek wonny puszczały z mis farfurowych, a na ogromnych półmiskach i jeszcze ogromniejszych blatach (…), pajuki roznosili wołowinę z chrzanem, flaki z imbirem, kaczki z kaparami, indyki z podlewką migdałową, kapłony z serdelami, cietrzewie z buraczkami i różne dziczyzny pieczone. A to wszystko przeplatane ze szczupakami złoconymi szafranem, karpiami miodem zarumienionymi, jazgarzami i sielawą zaprawionymi goździkami i kwiatem muszkatołowym. Były też rozmaite przysmaczki w Litwie tylko widziane, jako łapy niedźwiedzie z wiśniowym sokiem, ogony bobrowe z kawiorem, chrapy łosie z figatelami, jeże pieczone, garnirujące naroki sarnie (podroby) przysmażone z pistacjami, głowy odyńca w korzennym sosie duszone. To wszystko zakrapiało się w żołądku winem z Królewca sprowadzanym.” […]
Wielki Czwartek
Liturgia Wielkiego Czwartku (zwanego też Cierniowym) jest niezwykła, bo też i na pamiątkę doniosłych wydarzeń ustanowił ją Kościół. W katedrach biskupi święcą w tym dniu oleje, nieodzowne przy udzielaniu sakramentu chrztu, bierzmowania i sakramentu chorych.
Oliwa służyła dawniej jako środek wzmacniający i leczniczy, a gałązki drzewa oliwkowego – symbolem pokoju. Głucho kołaczą kołatki. Po wieczornej mszy ksiądz obnaża ołtarz. To na pamiątkę obnażenia Jezusa z szat i obmycia jego ciała. Ten piękny polski zwyczaj, kiedy z ołtarza zdejmuje się nawet krzyże i lichtarze, przywodzi na myśl chwile, kiedy Jezus
„(…) wstał od stołu, złożył swe szaty, wziął prześcieradło i przepasał się nim. Potem napełnił naczynie wodą, zaczął umywać uczniom nogi i ocierać je prześcieradłem, którym był przepasany” (J 13, 4-5).
Wielki Piątek
Mówiąc najprościej to najsmutniejszy dzień z możliwych, kiedy „Chrystus skonał po długich mękach i śmierć zatriumfowała. Śmierć, czyli zło. Dzwony milczą. Nawet i one nie płoszą demonów. Znikąd ratunku. Nie ma gdzie się schronić. Człowiek zdany jest na pastwę szatana. Tak przeżywano ten dzień jeszcze niedawno, stąd czarny kolor szat. Dziś akcentuje się przede wszystkim męczeńską śmierć Zbawiciela, stąd obecnie czerwony kolor szat liturgicznych” (E. Ferenc).
Jest to dzień powagi, skupienia i postu, w którym szczególnie czci się drzewo krzyża. Ołtarz jest tego dnia obnażony: bez krzyża, kwiatów, świeczników i obrusów. Od godzin porannych w kościołach trwa adoracja Najświętszego Sakramentu w kaplicach adoracji.
Odprawiana jest uroczyście droga krzyżowa (w Dublinie w Phoenix Parku, blisko Krzyża Jana Pawła II). Centrum tego dnia jest liturgia Męki Pańskiej. W tym roku słuchaliśmy słów Ewangelii według św. Jana, którego symbolizuje orzeł.
Św. Jan Apostoł w przeciwieństwie do synoptykó, wyjątkowo dużo miejsca poświęcił wyjaśnieniu znaczenia śmierci Jezusa, między innymi poprzez zastosowanie ubogiego, celowo dobranego słownictwa bogatego w wieloznaczności. Ewangelia św. Jana szybko zyskała uznanie i popularność, była najczęściej kopiowaną Ewangelią w pierwszym tysiącleciu po Chrystusie.
Wielkopiątkowe tradycje i zwyczaje „miłe Panu”
Wielki Piątek to również pamięć o Grobach (tak! pisanych wielką literą). Zwyczaj strojenia grobów chrystusowych przywędrował do Polski najprawdopodobniej z Czech lub Niemiec (w takiej formie nieznano go w innych krajach Europy) i rozpowszechnił się bardzo dzięki naszej polskiej, aż nazbyt „pojemnej” naturze.
Zewnętrzna okazałość, ambicje poszczególnych zgromadzeń zakonnych (w czym celowali zwłaszcza jezuici i misjonarze) w urządzaniu Grobów sprawiła, że bogactwem wystawy i pomysłów, olśniewały one cudzoziemców. Przy grobach tych straż sprawowały (i sprawują nadal) specjalne warty.
Pracowano w tym dniu od wczesnego świtu i to pracowano bardzo pilnie, bo pracować można było tylko do południa. Po południu gospodarze przebrani w wojskowe mundury szli do kościoła strzec Chrystusowego Grobu.
Ale w dniu tym było też mnóstwo zakazów pracy, głównie przędzenia, tkania, kręcenia powrozów, aby Panu Jezusowi „nie narzucać paździerzy do ran”. I jeszcze jedna prastara tradycja związana z Wielkim Piątkiem – gotowanie i malowanie jajek, uważanych za symbol życia i odrodzenia (popularnych pisanek, kraszanek, hałunek).
Wielka Sobota
Wielka Sobota to dzień „święconego”. „W Wielką Sobotę ognia i wody naświęcić, bydło tym pokropić i wszystkie kąty w domu to też rzecz pilna” – pisał Mikołaj Rej w swojej „Postylli”.
Rano w tym dniu odbywa się na placu przed kościołem święcenia ognia i pokarmów. Chrystus złożony do grobu, trwa nabożny okres skupienia i wyczekiwania. Samo święcone stanowi kulminację wielkich świątecznych przygotowań. Ten dzień to także wigilia Zmartwychwstania Pańskiego i Kościół z ludem Bożym trwa przy grobie Pańskim, rozważając wciąż mękę.
Ołtarz pozostaje obnażony, zaś formalnie Wielka Sobota posiada tylko teksty liturgii godzin, nie ma natomiast formularza Mszy św., bowiem liturgia wigilii paschalnej należy już do Niedzieli Zmartwychwstania. To pozostałość z żydowskiego systemu dat, według którego po zachodzie słońca w sobotę rozpoczyna się już niedziela.
Podczas wigilii paschalnej święcone są woda i ogień oraz ponownie rozbrzmiewają dzwony i organy. W świątyniach jesteśmy świadkami narodzin.
Zdaniem etnografów jest to pozostałość z czasów pogańskich, kiedy każdej uroczystości towarzyszyły uczty, gry, wesołe i nazwijmy to eufemistycznie, dość śmiałe zabawy i tańce.
Według starosłowiańskich wierzeń w nocy z Wielkiego Piątku na Wielką Sobotę o północy na rozstajach dróg zbierały się czarownice, warząc w kotłach macierzankę uzbieraną z siedmiu miedz, nasięźrzał z siedmiu lasów, miętę z siedmiu ogrodów, przy czym proszą diabła, aby ofiarował im moc czynienia magii.
W związku z tym w Wielką Sobotę gospodynie doiły krowy o brzasku, by uprzedzić wiedźmy pragnące zabrać im mleko. Właściwie tego dnia nie wolno było robić praktycznie wszystkiego.
Mariusz Kargul
Tomasz Wybranowski
Kontynuując przeglądanie strony zgadzasz się na użycie plików cookies. więcej
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.