9 żołnierzy odnalezionych, 6 zidentyfikowanych. Kierownik Działu Archeologicznego Muzeum II Wojny Światowej o pracach archeologicznych prowadzonych na Westerplatte.
Obchody od dwóch lat organizuje Wojsko Polskie są to obchody państwowe więc naprawdę bardzo godne.
Filip Kuczma opisuje dzisiejsze obchody rocznicy II wojny światowej, w których udział wzięły rodziny westerplatczyków. Po obchodach udali się oni na tereny wykopalisk archeologicznych, gdzie w 2019 r. odkryto szczątki dziewięciu polskich żołnierzy.
Wyrażali nawet podziękowania dla nas dla archeologów dla muzeum, że podjęło się tego zadania zbadania historii poległych Westerplattczyków.
Zidentyfikowano na razie sześciu z dziewięciu odnalezionych żołnierzy. Kierownik Działu Archeologicznego Muzeum II Wojny Światowej zauważa, że na dawnej polskiej placówce wojskowej wciąż jest dużo rzeczy do zbadania.
Na Westerplatte zginęło piętnastu polskich żołnierzy. Zakładamy, że trzech zostało pochowanych na cmentarzu na Zaspie w Gdańsku.
Wciąż poszukują szczątków trzech żołnierzy, w tym kaprala Kowalczyka. W latach 90. powstał jego grób na symbolicznym Cmentarzyku Poległych Obrońców Westerplatte. W toku ekshumacji okazało się, że w grobie pochowano niemieckiego żołnierza.
Gość „Poranka WNET” Magdalena Hajduk – kierownik Działu Komunikacji i Promocji Muzeum II Wojny Światowej opowiada o projektach edukacyjnych wykorzystujących najnowsze technologie.
W trakcie pandemii Muzeum II Wojny Światowej przygotowało wiele projektów skierowanych głównie do ludzi młodych. Wykorzystano najnowsze technologie cyfrowe.
Udało nam się przygotować w trakcie tej pandemii mnóstwo projektów edukacyjnych właśnie w cyfrowej formie, żeby móc przenieść je do tego wirtualnego świata, który jest bliższy młodzieży – mówi Magdalena Hajduk.
Digitalizacji zostały poddane materiały przygotowane przez dział naukowo-edukacyjny oraz część wystaw. Ciekawym projektem jest „Podróż w czasie”, oparta o wystawę dla dzieci w muzeum. Wykorzystano w nim okulary rozszerzonej rzeczywistości (VR).
Dzieci i młodzież mogą odwiedzać muzeum i poznawać historię polskiej rodziny, właśnie w okularach VR za pomocą aplikacji w smartfonach czy platform webowych – opowiada kierownik Działu Komunikacji i Promocji Muzeum II Wojny Światowej.
Projekty uzyskały pozytywny odzew nie tylko w kraju ale też za granicą. Wiele z nich jest udostępnionych na międzynarodowych platformach. Należą do nich quizy edukacyjne i lekcje historii. Innowacyjny projekt „Westerplatte” wykorzystuje trzy różne technologie,które nie były wcześniej łączone. Zainteresowanie pracami muzeum wykazują również seniorzy.
Tak naprawdę, to nie jest tylko młodzież. Te projekty są oglądane również przez seniorów. To jest wyjątkowe, że to łączy różne pokolenia. Okazuje się że nowe technologie nie są wyłącznie dla młodych ludzi i dla dzieci – informuje gość „Poranka WNET”.
Strefa nowych technologi w ramach której realizowane są projekty, cieszy się dużym zainteresowaniem w mediach społecznościowych. W czasie pandemii zainteresowanie historią wzrosło. Według badań przeprowadzonych przez Muzeum II Wojny Światowej, projekty wykorzystujące nowe technologie dotarły do 35 mln ludzi z czego 70% nie wchodziło wcześniej na strony związane z historią.[related id=85107 side=right]
Gościem „Poranka Wnet” jest dr hab. Grzegorz Berendt – p.o. dyrektora MIIWŚ, który mówi m.in. o planach związanych z Westerplatte, napięciach między Polską a Izraelem oraz o muzeum, które współtworzy.
Dr hab. Grzegorz Berendt pełni obowiązki dyrektora Muzeum II Wojny Światowej od 24 lipca 2021 r.Gość „Poranka Wnet” podkreśla, że przez ten czas placówka bardzo się rozwinęła, osiągając kolejne z wyznaczanych sobie celów.
Staramy się aby nasze muzeum było jak najbardziej otwarte i gościnne dla wszystkich zwiedzających – w końcu zbliżamy się do liczby 2 milionów gości. Organizujemy wiele wystaw czasowych oraz przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych, które miały miejsce w ciągu ostatnich lat.
Personel MIIWŚ ma już w planach kolejną znaczącą inicjatywę, która ma związek ze zbliżającą się datą, niezwykle istotną z perspektywy muzeum – 1 września. Wkrótce rozpocznie się budowa Muzeum Westerplatte i wojny 1939 roku.
Na polu bitwy upamiętnimy początek największego kataklizmu w dziejach świata, hekatomby, której doświadczyło polskie społeczeństwo w latach 1939-45. Nie jest jednak łatwo, krok za krokiem pokonujemy pojawiające się trudności.
Na plany otwarcia muzeum nie ma wpływu sytuacja pandemiczna – proces inwestycyjny związany z jego budową odbywał się już wcześniej i nie został przez lockdown w żaden sposób zakłócony. Inauguracja działalności muzeum Westerplatte wstępnie planowana jest na przyszły rok.
Plan jest taki, aby w pierwszym etapie doprowadzić w przyszłym roku do uroczystego pochówku szczątków żołnierzy z Westerplatte na terenie cmentarza wojskowego. Uroczystość tą chcemy połączyć z kolejną rocznicą wybuchu II wojny światowej.
Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej komentuje również bieżącą, pełną napięć sytuację na linii Polska – Izrael, którą w dalszym ciągu charakteryzuje impas. Gość „Poranka Wnet” jest jednak dobrej myśli.
Pamiętam jeszcze dobre relacje Polski z państwem Izrael od lat 90-tych. Bieżące nieporozumienia spowodowane nieprzemyślanymi wypowiedziami niektórych polityków odbieram raczej jako wypadek przy pracy.
Gośćmi „Poranka Wnet” są Patrycja Śliwińska – kierownik biblioteki MIIWŚ oraz Bartłomiej Garba – kierownik Działu Wystaw w tej samej placówce.
Patrycja Śliwińska i Bartłomiej Garba są pracownikami biblioteki w Muzeum II Wojny Światowej – placówka ta zgromadziła pokaźny zbiór publikacji z tego okresu, który liczy sobie około 33 tysiące różnych publikacji. Jak wspomina kierownik biblioteki, nie są to tylko książki.
Posiadamy w swoich zbiorach także różne czasopisma polskie i zagraniczne, dokumenty audiowizualne, zbiory specjalne albo relacje i wspomnienia, które często są spotykane tylko u nas w muzeum – praktycznie w żadnej innej bibliotece nie można ich dostać.
Przykładem takiej unikatowej publikacji dostępnej w prowadzonym przez gości „Poranka Wnet” MIIWŚ jest chociażby publikacja Jana Karskiego z 1944 roku – „Tajne państwo. Raport o polskim podziemiu”. Tekst ten można zobaczyć zarówno w wydaniu oryginalnym, jak i tym, które światło dzienne w Polsce ujrzało dopiero po 50 latach. Patrycja Śliwińska podkreśla również międzynarodowy charakter części zbiorów – biblioteka gromadzi teksty nie tylko w języku polskim.
Gromadzimy publikacje z całego świata – są to teksty w wielu językach pochodzące z różnych państw, które przedstawiają zakres II wojny światowej z perspektywy danego kraju. Posiadamy publikacje w ponad 30 językach, w tym zbiory z języku niemieckim, angielskim, szwedzkim, czy włoskim, a także w tych bardziej nietypowych jak np. kazachski.
Drugi gość „Poranka Wnet”, Bartłomiej Garba, opowiada o procesie powstawania kolejnych wystaw w muzeum. Podkreśla przy tym, że najważniejszą jego częścią było wypracowanie konkretnej koncepcji wystawy, która opowiadać miała historię o czasach wojennych.
Przedstawiamy wojnę z perspektywy zwykłych obywateli – np. jeńców, czy robotników przymusowych. Nie zależało nam na tym, żeby główny nacisk był położony na działania militarne, czy rolę wielkich generałów i dowódców, ale żeby przedstawić grupy, które najbardziej w tej wojnie ucierpiały.
Cechą charakterystyczną wystaw w Muzeum II Wojny Światowej jest złożoność ekspozycji, które angażują w miarę możliwości wszystkie zmysły odbiorcy – naturalnie w celu zwiększenia siły przekazu.
Zarówno na wystawie głównej jak i czasowej staramy się wykorzystywać multimedia, aby móc zaprezentować widzom większą ilość materiałów – jeśli chcą się zagłębić w dane historie, to mają wtedy ku temu okazję.
W 77. rocznicę bitwy pod Monte Cassino gdańskie muzeum przygotowało serię gadżetów z printem słynnych maków. Kontrowersyjny asortyment miał upamiętniać bitwę, w której zginęło niemal tysiąc Polaków.
Z okazji 77. rocznicy bitwy pod Monte Cassino Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku przygotowało specjalną kolekcję pamiątkowych gadżetów nawiązujących do słynnej bitwy. Mimo szczytnego pomysłu, kolekcja muzeum a w niej m.in. skarpetki z printem „czerwonych maków” i sam pomysł na promocję pamiątek wzbudził falę krytyki.
Sprawę gadżetów skomentowała gdańska radna Agnieszka Owczarczak, która umieściła w mediach społecznościowych następujący wpis:
Muzeum II Wojny Światowej rozmienia na drobne pamięć o tysiącach polskich żołnierzy, którzy zginęli na Monte Cassino. (…) Teraz czerwone maki między innymi na skarpetkach z 20 proc. rabatem… Słów mi brak. Nie polecam – napisała Agnieszka Owczarczak.
Wpis gdańskiej radnej szeroko skomentowali inni internauci, którzy nie kryli oburzenia marketingowym pomysłem muzeum: „Czerwonych Maków nie tańczy się, a honorem i przelaną krwią za Ojczyznę nie kupczy się…”, „Strach pomyśleć, co się w muzealnym sklepiku pojawi na rocznicę wyzwolenia Auschwitz”.
Poza skarpetkami w kolekcji tematycznych pamiątek muzeum przygotowało również kosmetyczki, etui na karty, etui na okulary, krawaty, jedwabne apaszki i plakaty. Wszystkie przedmioty użytkowe „zdobił” motyw czerwonych maków, nawiązujący do tekstu polskiej pieśni wojskowej „Czerwone maki na Monte Cassino”, autorstwa Feliksa Konarskiego. Autorką projektu kontrowersyjnej serii jest Katarzyna Kubicka.
Przedmioty są dostępne do zakupu w internetowym sklepie muzeum. 18 maja, w dniu dzień 77. rocznicy bitwy, produkty można było nabyć ze zniżką.
Po głosach krytyki w Internecie Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku wydało oświadczenie, w którym poinformowało o wycofaniu produktu z oferty e-sklepu i przeprosiło wszystkich, którzy poczuli się urażeni marketingowym posunięciem. W informacji dostępnej na stronie placówki czytamy:
W poszanowaniu otrzymanych krytycznych opinii dotyczących produktu promocyjnego zawierającego motyw maków, wpisującego się w popularną serię asortymentu »Czerwone Maki na Monte Cassino«, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku przeprasza wszystkich, którzy poczuli się dotknięci, jak i informuje, że wycofało w/w produkt ze sklepu muzealnego.
Zasadniczy przekaz ekspozycji to spojrzenie everymana, szarego człowieczka dopadniętego przez okrutną Historię. Ale czy taki everyman w ogóle istnieje? Każdy przecież ma imię, język, kulturę, uczucia.
Henryk Krzyżanowski
Gorączka przedwyborcza i niemądra konfrontacyjna polityka gdańskiego samorządu nie sprzyjają poważnej rozmowie o Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Mimo to, wobec 80 rocznicy Września, warto zastanowić się, czy obecny kształt muzeum odpowiada znaczeniu tej wojny w zbiorowej świadomości Polaków.
To, co piszę, jest opinią zwykłego zwiedzającego, który nie widział Muzeum przed zmianami w ekspozycji wprowadzonymi przez nowe kierownictwo. Zmianami przez jednych chwalonymi, przez innych gwałtownie krytykowanymi. Stały się one nawet przedmiotem kuriozalnej skargi sądowej – gdyby przyjąć punkt widzenia autorów pierwszej wersji Muzeum, nie mogłoby ono podlegać żadnym zmianom bez ich zgody. A przecież nie jest ono dziełem sztuki, jest instytucją państwa polskiego, oprócz zwykłych zadań wystawienniczych realizującą ważne cele polityki historycznej. Czyż zatem domaganie się, by zastygło w swoim pierwotnym, „autorskim” kształcie, nie jest nieporozumieniem?
Po pierwszej wizycie byłoby niemądre czepianie się szczegółów. Ale ocenić założenie ogólne można. Wychodząc z Muzeum po kilku godzinach zwiedzania, miałem wrażenie, że zasadniczy przekaz ekspozycji to spojrzenie everymana, szarego człowieczka dopadniętego przez okrutną Historię. Czyli w skrócie przede wszystkim pacyfizm bez państw i granic.
No tak, ale czy taki everyman w ogóle istnieje? Każdy ma przecież imię i nazwisko, rodziców, dziadków, może mieć dzieci; ma język i kulturę, uczucia sympatii i antypatii… no, to wszystko, co ma żywy człowiek. Wielu ma religię, każdy ma pragnienie wolności, dla wielu silniejsze od instynktów kierujących codzienną egzystencją. Ma wreszcie poczucie przynależności do większej wspólnoty, które w warunkach skrajnych może przeważyć nawet nad instynktem samozachowawczym. Zatem próba opowiedzenia II wojny światowej z perspektywy nieistniejącego everymana ma w sobie coś nieludzkiego, tak jakby człowieka przyciąć do samej biologii.
Gdyby Polacy w swojej masie byli takimi tworami wyłącznie biologicznymi, nie znaleźliby w sobie siły, by stawić opór dwóm sprzymierzonym przeciw nim potęgom. Gdyby Niemcy nie czuli upokorzenia traktatem wersalskim i nienawiści do tych, którzy odebrali im Posen czy Bromberg, nie ulegliby tak łatwo i tak masowo demagogii nazistów.
To nie jest chyba przypadek, że jest to bodaj pierwsze muzeum, gdzie próbowano znaleźć wspólny mianownik dla losu ludzi po obu stronach frontu. Nie wydaje się jednak, by dla takiego sposobu mówienia o II wojnie światowej było miejsce w zbiorowej wyobraźni Polaków. Trauma Września i wszystkiego, co było dalej, jest ciągle jeszcze zbyt świeża.
Felieton Henryka Krzyżanowskiego pt. „Muzeum II wojny światowej – błąd w założeniu” znajduje się na s. 2 wrześniowego „Wielkopolskiego Kuriera WNET” nr 63/2019, gumroad.com.
„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach WNET w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.
Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.
Felieton Henryka Krzyżanowskiego pt. „Muzeum II wojny światowej – błąd w założeniu” na s. 2 wrześniowego „Wielkopolskiego Kuriera WNET” nr 63/2019, gumroad.com
Janusz Książek, dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej mówi o symbolice obrony na Westerplatte. Podkreśla, że bombardowanie Wielunia wiązało się z mordowaniem absolutnie bezbronnej ludności.
Spotkania naukowe są bardzo ważne. To one najczęściej poprzedzają większe wydarzenia. Konferencja zaplanowana była dużo wcześniej, organizowana wspólnie z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, czyli jest to potwierdzenie, że Wieluń i Westerplatte absolutnie rozumieją się doskonale – mówi Janusz Książek.
Symbolika obrony Westerplatte oraz bombardowanie Wielunia są symbolami bardzo wymownymi, ponieważ 182 żołnierzy Westerplatte przez kilka dni powstrzymuje o wiele silniejsze oddziały niemieckie.
Organizowaliśmy konferencję pt. „Ludność cywilna i dramat wojny”. Zaprosiliśmy wielu gości a przede wszystkim historyków niemieckich, ponieważ chcieliśmy, aby druga strona również była reprezentowana. Konkluzją konferencji było to, że nie tylko SS popełniało na terenie Polski straszliwe zbrodnie. Niemieccy profesorowie podkreślali, że również Wermacht miał wiele krwi na rękach – twierdzi dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej.
Jak zauważa rozmówca „Poranka WNET”: Niemcy nadal starają się wytłumaczyć wiele wydarzeń ideologią, nieco wybielając swoich przodków. Piloci niemieccy bombardując Wieluń zdawali sobie sprawę z tego, że atakują miasto bezbronne. Bombardowanie wczesnym rankiem każdego miasta czy wsi wiąże się z mordowaniem absolutnie bezbronnej ludności i tak było w przypadku Wielunia. Janusz Książek podkreśla, iż to nie faszyzm, nazizm czy hitleryzm, ale konkretnie niemiecki odziały i pojedyncze osoby odpowiadają za zbrodnie i śmierć milionów ludzi.
O powstawaniu Muzeum Westerplatte i sporach z władzami miasta opowiada Karol Nawrocki.
Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku komentuje specustawę dotyczącą Westerplatte, o której była mowa w trakcie obrad komisji infrastruktury. Być może w ciągu kilku lat, Westerplatte będzie mogło pochwalić się muzeum z prawdziwego zdarzenia. Zwraca też uwagę na problem, że Westerplatte jest podzielone między ośmiu różnych zarządców – właścicieli stąd ogromny kłopot w porozumieniu się co do powstania muzeum.
Z MSW i MON-em- z jednostką wojskową i ze strażą graniczną udało się porozumieć i dwa budynki: elektrownia i wartownia nr 4 niebawem przeistoczą się w muzea, które będą opowiadać historie wojskowej składnicy tranzytowej i obrony Westerplatte. Jest wola wśród tych dwóch instytucji, nie ma dobrej woli (nie było dotychczas) ze strony władz Gdańska.
Gość Radia WNET ubolewa stosunkiem władz miejskich do projektu. Zauważa, że sam śp. prezydent Adamowicz przyznawał, że nie uczynił wiele dla upamiętnienia Westerplatte. Obecnie prezydent Aleksandra Dulkiewicz porównuje aktualny rząd polski do stalinistów, co Nawrocki ocenia jako skandal. Kością niezgody jest sprawa własności gruntów, za które jak dodaje nasz gość, były jedynie użytkowane przez miasto. Odpowiadając na pytania o koszt inwestycji, Nawrocki stwierdza, że koszt minimum to 150 mln zł. Muzeum, a właściwie park historyczno — krajobrazowy ma powstać w ciągu czterech lat, a kamień węgielny ma być wbudowany już 1 września przy okazji obchodów 80 rocznicy II wojny światowej. Same obchody rozpoczną się już 23 sierpnia od konferencji w rocznicę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow.
