Fania Records: wydawnictwo – legenda?

Fania All Stars; Neodop; Wikimedia Commons; CC BY-SA 4.0

W dzisiejszym wydaniu República Latina przyjrzymy się fenomenowi Fania Records: jednego z najważniejszych wydawnictw na rynku muzyki latynoamerykańskiej.

Nawet najwybitniejszy muzyk nie będzie miał okazji pokazać swojego talentu i dorobku artystycznego bez instytucji, która wyda jego dzieło. Bowiem to wydawnictwo muzyczne ponosi obowiązek nie tylko wydania płyty, ale i jej promocji w świecie muzycznym. Patrząc jednak na współczesny rynek muzyczny można się zastanowić, czy wydawnictwa istnieją dla muzyków, czy jest może odwrotnie?

Nie zawsze jednak tak było. Historia muzyki latynoskiej to również historia wielu wydawnictw muzycznych, z których kilka istnieje po dziś dzisiejszy. W świecie jednego z najważniejszych gatunków muzyki latynoskiej jego fani wśród słów kluczy z pewnością wymienią dwa. Fania Records. Czyli legendarne wydawnictwo z Nowego Jorku, będące przez dekady wyznacznikiem rynku muzycznego salsy. Założona w 1964 r. przez Johnny’ego Pacheco Fania Records istnieje po dzień dzisiejszy. Obecnie jednak jest zaledwie cieniem świetności minionych lat.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przyjrzymy się fenomenowi Fania Records. Wydawnictwa, które w przypadającym na lata 60-te, 70-te i 80-te okresie świetności skupiało pod swoimi skrzydłami niemal wszystkich ówczesnych tuzów salsy.  Opowiemy o tym, jak powstało i jak wyglądał jego rozwój. Zastanowimy się również, dlaczego obecnie wydawnictwa takie, jak Fania Records niekoniecznie mają rację bytu. Przyjrzymy się również blaskom i cieniom działalności wydawnictwa. Między innymi zastanowimy się, czy Fania Records rzeczywiście budowała monopol na rynku muzycznym. I dlaczego wielu znanych artystów salsy odrzucało zaproszenie wydawnictwa do współpracy. Wreszcie przypomnimy dorobek muzyczny podopiecznych wydawnictwa: tych bardziej i mniej znanych.

To wszystko już dziś o godz. 22H00!

Dania (niekoniecznie) peruwiańskie / platos (no necesariamente) peruanos

ceviche de pescado; manda_wong; flickr.com; CC BY 2.0

W dzisiejszej audycji dowiemy się, czy dania uchodzące za sztandarowe dla kuchni peruwiańskiej rzeczywiście nimi są oraz pochylimy się nad fenomenem najlepszych restauracji peruwiańskich.

Kuchnia peruwiańska od wielu lat uchodzi zasłużenie za jedną z najlepszych na całym świecie. Przyczyn tego fenomenu jest zbyt wiele, by móc je wszystkie wymienić. Z pewnością jednak trzeba wspomnieć o mnogości potraw wynikającej ze zróżnicowania historycznego i etnicznego. Temat ten poruszaliśmy zresztą wielokrotnie w República Latina. Nade wszystko jednak Peruwiańczycy uwielbiają gotować i dumni są ze swojej kuchni.

W peruwiańskiej kuchni chyba każdy znajdzie coś ciekawego dla siebie: dania mięsne, dania z ryb, czy dania oparte na płodach rolnych. Niektóre z nich są wręcz sztandarowe dla kuchni Peru. A jednak okazuje się, że i w innych krajach znajdziemy dania o tej samej nazwie. Czy jednak są to te same dania? A co z daniami bardzo podobnymi do siebie pod względem składników i wykonania, lecz noszących inne nazwy w poszczególnych krajach?

Temat kulinarnych kontrowersji dotyczących poszczególnych dań poruszymy dzisiejszego wieczora. Naszym gościem będzie Aldo Herrera, który nie tylko uwielbia gotować, ale i dzielić się z odbiorcami wiedzą na temat kuchni peruwiańskiej. Dodatkowo opowiemy sobie również o fenomenie peruwiańskich restauracji, które od wielu lat brylują w światowych rankingach. Warto tutaj dodać, że najlepszą restauracją 2023 roku według portalu World’s 50 Best została wybrana limeńska restauracja Central.

Na kulinarną podróż po peruwiańskiej ofercie kulinarnej zapraszamy już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Resumen en español:

Desde hace muchos años, la cocina peruana está merecidamente considerada como una de las mejores del mundo. Las razones de este fenómeno son demasiado numerosas para enumerarlas todas. Sin embargo, hay que mencionar la multitud de platos que resultan de la diversidad histórica y étnica. En República Latina hemos tratado ya este tema en numerosas ocasiones. Pero, sobre todo, a los Peruanos les gusta cocinar y están orgullosos de su cocina.

Cocina peruana parece tener algo para todos los gustos: platos de carne, de pescado o a base de cultivos. Algunos de ellos son incluso típicos de la cocina peruana. Sin embargo, resulta que platos con el mismo nombre también se pueden encontrar en otros países. Pero, se trata del mismo plato? Qué pasa con los platos que son muy similares en cuanto a ingredientes y ejecución, pero que tienen nombres diferentes en distintos países?

Esta noche vamos a tocar el tema de la controversia culinaria sobre platos concretos. Nuestro invitado será Aldo Herrera, a quien no sólo le encanta cocinar, sino también compartir sus conocimientos de la cocina peruana con el público. Además, también hablaremos del fenómeno de los restaurantes peruanos, que llevan muchos años encabezando las clasificaciones mundiales. Cabe mencionar aquí que el mejor restaurante del 2023, según el portal World’s 50 Best, fue elegido el restaurante Central de Lima.

¡Les invitamos para un viaje culinario por la oferta gastronómica de Perú hoy a las 10PM UTC+2! ¡En polaco y español!

Héctor Lavoe – „głos” salsy

Héctor Lavoe, Willie Colón; Salsero73; Wikimedia Commons; CC BY-SA 4.0

W dzisiejszej audycji przypomnimy sylwetkę i dokonania muzyczne jednego z najwybitniejszych artystów muzyki latynoskiej Héctora Lavoe

Miłośnikom muzyki latynoskiej nie trzeba przedstawiać jednego z głównych nurtów tejże muzyki, którym jest salsa. Salsa, która jako dojrzały gatunek muzyczny powstała w Nowym Jorku, lecz której korzenie sięgają Kuby i Portoryko. Zarazem gatunek muzyczny, którego popularność wyszła poza granice Ameryki Łacińskiej.

Za popularnością salsy stali jej twórcy: autorzy, kompozytorzy, muzycy i wokaliści. Zasługą tych ostatnich jest szereg niezapomnianych i niepodrabialnych utworów. Do tego grona z pewnością należał Héctor Juan Pérez Martínez, znany muzycznemu światu jako Héctor Lavoe.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przypomnimy sylwetkę i dokonania artysty uchodzącego za jeden z najwybitniejszych, o ile nie najwybitniejszy głos salsy. Ale Héctor Lavoe to również osoba z bardzo ciekawym, ale zarazem tragicznym życiorysem, który również wspomnimy. Przypomnimy także okoliczności jego śmierci, której trzydziesta rocznica przypada 29 czerwca.

Na audycję, której bohaterem będzie Héctor Lavoe zapraszamy już dziś o godz. 22H00!

Olanchito: obywatelskie miasto Hondurasu / la ciudad cívica de Honduras

Olanchito; Kristin Klein; flickr.com; CC BY 2.0

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina przeniesiemy się do miasteczka Olanchito w departamencie Yoro w północnym Hondurasie, miejscu narodzin wielu wybitnych osób związanych z kulturą kraju.

Środkowoamerykański Honduras wciąż pozostaje miejscem słabo odkrytym turystycznie. Wiele departamentów w zasadzie wciąż pozostaje białą plamą na turystycznej mapie regionu. Jednym z nich jest departament Yoro w północnym Hondurasie.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przeniesiemy się do miasteczka Olanchito położonego w departamencie Yoro. Miejsca uważanego za miasto obywatelskie Hondurasu. Zarazem miejsca będącego kolebką wielu hondureńskich znakomitości ze świata kultury. Naszym przewodnikiem będzie pochodzący z Olanchito Rafa Martínez, z którym porozmawiamy o mieszkańcach miasteczka i całego departamentu. Dowiemy się, czym różnią Yoreños od pozostałych Hondureńczyków. Co miasteczko „zawdzięcza” amerykańskiemu koncernowi Standard Fruit Company. Co warto zobaczyć i gdzie się wybrać w departamencie Yoro. Porozmawiamy również o daniach miejscowej kuchni, kulturze i zwyczajach.

To wszystko już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Y resumen en castellano:

Honduras en Centroamérica sigue siendo un destino poco explorado por el turismo. De hecho, muchos departamentos siguen siendo una mancha blanca en el mapa turístico de la región. Uno de ellos es el departamento de Yoro, en el norte de Honduras.

Esta noche en República Latina, vamos a viajar a la ciudad de Olanchito, situada en el departamento de Yoro. Un lugar considerado como la ciudad cívica de Honduras. También como la cuna de muchas personalidades de la cultura hondureña. Nuestro guía será Rafa Martínez, oriundo de Olanchito, con quien conversaremos sobre los habitantes del pueblo y de todo el departamento. Aprenderemos en qué se diferencian los yoreños de los demás hondureños. Lo que el municipio le „debe” a la American Standard Fruit Company. Qué ver y dónde ir en el departamento de Yoro. También hablaremos de la gastronomía, la cultura y las costumbres locales.

Les invitamos para escucharnos hoy a las 10PM UTC+2! Vamos a hablar en polaco y español!

Wulkan Popocatépetl i odważna Majanka – Trzy po Trzy / Tres por Tres – 25.05.2023

W tym wydaniu audycji m.in. o charytatywnym projekcie Shakiry, groźnym narkotyku z Brazylii i dyskryminacji rasowej na pokazie mody w Kolumbii

A także o pewnej argentyńskiej naukowiec, która zostawiła swój spadek na budowę planetarium w Patagonii, legendach związanych z wulkanem Popocatépetl oraz indiańskiej pszczelarce z Jukatanu walczącej z koncernem Monsanto.

Zapraszamy do wysłuchania audycji!

Jak (nie) upadały dyktatury w Ameryce Łacińskiej

Augusto Pinochet, Santiago de Chile, 10 września 1984; Museo de la Buena Memoria; flickr.com; domena publiczna

W dzisiejszej audycji opowiemy o drodze, którą społeczeństwa poszczególnych krajów Ameryki Łacińskiej przemierzyły od dyktatur ku demokracji.

Kraje Ameryki Łacińskiej w znakomitej większości zalicza się obecnie do demokratycznych państw świata. Takie kraje, jak Urugwaj czy Chile zalicza się wręcz do światowej elity państw demokratycznych. W pozostałych państwach sytuacja jest już nieco bardziej skomplikowana. Niemniej jednak większość krajów latynoamerykańskich trudno nazwać krajami autorytarnymi lub wręcz dyktaturami. Niechlubny wyjątek stanowią tu jedynie Kuba, Wenezuela i Nikaragua, które de facto demokracjami nie są.

Nie zawsze jednak tak było. Biorąc pod uwagę ubiegłe stulecie trudno by było znaleźć kraj w Ameryce Łacińskiej, który nie doświadczyłby epizodu autorytarnych lub dyktatorskich rządów. Mowa tu zarówno o dyktaturach wojskowych, jak i cywilnych. Niektóre z tych dyktatur, jak rządy Augusto Pinocheta w Chile, czy junty wojskowej w Argentynie pociągnęły za sobą tysiące zamordowanych i „znikniętych” ofiar. Każda z dyktatur odciesnęła też swoje piętno nie tylko na historii, ale i kulturze i spłeczeństwie państw latynoskich.

Każda z tych dyktatur jednak upadła. Czy jednak całkowicie? Jak wyglądało przejście z systemów dyktatorskich ku demokracji w poszczególnych krajach Ameryki Łacińskiej? I czy w Ameryce Łacińskiej istnieją pozostałości po tych dyktaturach? Wreszcie czy w krajach Ameryki Łacińskiej świętowany jest symboliczny koniec dyktatury, podobnie jak 4 czerwca w Polsce? O tym w dzisiejszym wydaniu República Latina.

Zapraszamy na godz. 22H00!

Paragwaj: „recepta” na wyborcze zwycięstwo?

Paragwaj; autor zdjęcia: Wojciech Ganczarek

W dzisiejszym wydaniu República Latina przeniesiemy się do Paragwaju: kraju raczej słabo znanego, jednak bardzo ciekawego ze strony politycznej oraz społecznej.

Spośród krajów Ameryki Lacińskiej Paragwaj należy do grupy tych państw o których można powiedzieć raczej niewiele. W kraju tym nie ma ani pięknych plaż, ani wysokich gór, ani też zabytków kultur prekolumbijskich.

Nie oznacza to jednak, że Paragwaj nie jest ciekawym państwem! Kraj ten jest niezwykle ciekawy zarówno w aspekcie politycznym, jak i społecznym, czy przyrodniczym (choć w tym przypadku wypada akurat bardzo niekorzystnie). Paragwaj jest chyba jedynym krajem Ameryki Łacińskiej, którego niemal wszyscy obywatele posługują się rdzennym językiem Guaraní. I to niezależnie od swego pochodzenia etnicznego.

Jest to również kraj, w którym od prawie osiemdzięsięciu lat niemal bez przerwy rządzi jedna partia polityczna – colorados.

Fenomenowi Paragwaju i jego mieszkańców przyjrzymy się w dzisiejszym wydaniu República Latina. Nasz gość, Wojtek Ganczarek, jest osobą, która kraj ten zjechała wzdłuż i wszerz. Z naszym gościem porozmawiamy o tym, jacy są mieszkańcy Paragwaju i jakie stosunki polityczne i społeczne panują w tym kraju. Dlaczego od kilku dekad mieszkańcy tego kraju wierni są politykom jednej partii politycznej, zgadzając się tym samym na cementowanie sceny politycznej i niełatwego życia.

Zapraszamy już dziś na godz. 22H00!

Héctor del Norte: música urbana z północnego Meksyku / música urbana del norte de México – Republica Latina – 21.05.2023

FB: Héctor del Norte; screenshot: "Por eso es que me emborracho"

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Héctorem del Norte, młodym meksykańskim muzykiem, który umiejętnie łączy różne style współczesnej muzyki latynoskiej.

Naszym gościem jest pochodzący z północnomeksykańskiego miasta Monterrey Héctor del Norte. Zarazem osoba, która swoich inspiracji muzycznych poszukuje nie tylko w música urbana, ale i tradycyjnej muzyce Meksyku oraz innych gatunkach muzycznych Ameryki Łacińskiej. Héctor del Norte opowiada o historii jego muzycznej fascynacji, australijskiej przygodzie oraz współczesności nad Wisłą. Rozmawiamy rownież o jego planach na przyszłość. Także o współpracy z innymi artystami.

Nuestro invitado es Héctor del Norte, de la norteña ciudad mexicana de Monterrey. Al mismo tiempo, es una persona que busca su inspiración musical no sólo en la música urbana, sino también en la música tradicional de México y en otros géneros musicales de América Latina. Héctor del Norte nos cuenta la historia de su fascinación musical, su aventura australiana y su vida contemporánea en Polonia. También hablamos de sus planes para el futuro. También sobre la colaboración con otros artistas.

Zapraszamy do wysłuchania audycji / Les invitamos para escuchar nuestra emisión!

Ekologiczna Patagonia i kubański sen o wolności – Trzy po Trzy / Tres por Tres – 18.05.2023

W tym wydaniu audycji m.in. o „Ekologicznym Noblu” dla argentyńskiego badacza pingwinów, problemach granicznych ludu Pascua Yaqui oraz historia kolumbijskiego manata.

A także prezentacja utworu „Sueño”: snu o wolności Kuby oraz ranking dań z wieprzowiny.

Zapraszamy do wysłuchania audycji!

Héctor del Norte: música urbana z północnego Meksyku / música urbana del norte de México

FB: Héctor del Norte; screenshot: "Por eso es que me emborracho"

Zapraszamy na rozmowę z Héctorem del Norte, młodym meksykańskim muzykiem, który umiejętnie łączy różne style współczesnej muzyki latynoskiej.

Música urbana z pewnością należy do najpopularniejszych obecnie gatunków w muzyce latynoskiej. Nic więc dziwnego, że do jej tworzenia zabierają się artyści z każdego kraju Ameryki Łacińskiej. Jednym idzie to lepiej, innym gorzej. Jedni poszukują nowych inspiracji, inni ich naśladują.

Do pierwszej grupy muzyków z pewnością należy nasz dzisiejszy gość: pochodzący z północnomeksykańskiego miasta Monterrey Héctor del Norte. Zarazem osoba, która swoich inspiracji muzycznych poszukuje nie tylko w música urbana, ale i tradycyjnej muzyce Meksyku oraz innych gatunkach muzycznych Ameryki Łacińskiej. Héctor del Norte opowie o historii jego muzycznej fascynacji, australijskiej przygodzie oraz współczesności nad Wisłą. Porozmawiamy rownież o jego planach na przyszłość. Także o współpracy z innymi artystami. Wreszcie zastanowimy się, czy możliwy jest mariaż tradycyjnej muzyki meksykańskiej z música urbana.

Na wyjątkowo muzyczne wydanie República Latina zapraszamy już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Resumen en castellano:

Música urbana es sin duda uno de los géneros más populares de la música latina actual. Es una de las razones por que los artistas de todos los países latinoamericanos se lancen a crearla. Unos lo hacen mejor, otros peor. Algunos buscan nuevas inspiraciones, otros las imitan.

Nuestro invitado de hoy, Héctor del Norte, de la norteña ciudad mexicana de Monterrey, pertenece sin duda al primer grupo de músicos. Al mismo tiempo, es una persona que busca su inspiración musical no sólo en la música urbana, sino también en la música tradicional de México y en otros géneros musicales de América Latina. Héctor del Norte nos contará la historia de su fascinación musical, su aventura australiana y su vida contemporánea en Polonia. También hablaremos de sus planes para el futuro. También sobre la colaboración con otros artistas. Por último, nos plantearemos si es posible un matrimonio entre la música tradicional mexicana y la música urbana.

Les invitamos a la edición excepcionalmente musical de República Latina esta noche a las 10PM UTC+2! Vamos a hablar en polaco y español!