Nayib Bukele: strateg, czy szaleniec? – Republica Latina – 05.03.2023

Nayib Bukele, presidencia El Salvador; flickr.com; domena publiczna

W tym wydaniu República Latina opowiadamy o współczesnym środkowoamerykańskim Salwadorze w kontekście rządów obecnego prezydenta kraju, Nayiba Bukele.

Nasz gość, pochodzący ze środkowoamerykańskiego Salwadoru Alfredo Celso, opowiada o ekscentrycznym prezydencie tego kraju. Rozmawiamy m.in. o niesłabnącej popularności tego polityka wśród Salwadorczyków, konsekwencjach wprowadzenia bitcoina jako waluty narodowej Salwadoru oraz o konsekwencjach wojny wydanej przez rząd grupom przestępczym.

Nuestro invitado, el salvadoreño Alfredo Celso nos comenta sobre la popularidad del presidente Nayib Bukele y las consecuencias de introducir el bitcoin como la moneda nacional y la guerra entre el gobierno y las pandillas en el Salvador.

Nayib Bukele: strateg, czy szaleniec? / Nayib Bukele: un estratega o un loco?

Nayib Bukele, presidencia El Salvador; flickr.com; domena publiczna

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o współczesnym środkowoamerykańskim Salwadorze w kontekście rządów obecnego prezydenta kraju, Nayiba Bukele.

Nayib Bukele z pewnością należy do najciekawszych i najbarwniejszych współczesnych polityków latynoamerykańskich. Umiejętnie lawirujący pomiędzy lewicą a prawicą polityk jest zarazem najmłodszym prezydentem w historii Salwadoru. Dodać też należy, że wciąż cieszy się on sporą popularnością wśród Salwadorczyków. W czym jednak tkwi fenomen tego środkowoamerykańskiego polityka?

Nayib Bukele wygrał wybory prezydenckie w 2019 roku obietnicami unowocześnienia kraju i zapewnienia bezpieczeństwa jego obywatelom. I trzeba tu przyznać, że realizuje on swoje obietnice wyborcze, choć w sposób bardzo kontrowersyjny. Pozując na antysystemowca cały czas oskarża opozycję o rozmaite bezeceństwa, choć i na nim ciążą zarzuty o korupcję i nepotyzm. Prezydent Bukele w 2021 roku również jako pierwszy polityk w świecie wprowadził walutę cyfrową – bitcoin – jako oficjalny środek płatniczy w Salwadorze. Problem polega jednak na tym, że zwykli Salwadorczycy nie zazwyczaj nie korzystają z „dobrodziejstwa” zaoferowanego im przez ich przywódcę. Z kolei pod hasłem walki z przestępczością wielu Salwadorczyków trafiło do więzień, będąc oskarżonymi o współpracę z maras – grupami przestępczymi. Skutkiem tego salwadorskie zakłądy karne pękają w szwach. Co więcej, Nayib Bukele sam bywa oskarżany o kontakty z maras.

Jak zatem oceniać polityke obecnego prezydenta Salwadoru? Na to pytanie opowie nasz dzisiejszy gość, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso.

Zapraszamy już dziś na godz. 22H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en castellano:

Nayib Bukele es sin duda uno de los políticos latinoamericanos contemporáneos más interesantes y pintorescos. Maniobrando hábilmente entre la izquierda y la derecha, el político es también el presidente más joven de la historia de El Salvador. Hay que añadir que sigue gozando de una considerable popularidad entre los salvadoreños. Pero, cuál es el fenómeno de este político centroamericano?

Nayib Bukele ganó las elecciones presidenciales de 2019 con la promesa de modernizar el país y garantizar la seguridad de sus ciudadanos.

Y hay que reconocer aquí que está cumpliendo sus promesas electorales, aunque de una manera muy polémica. Presentándose como una figura contraria al régimen, acusa constantemente a la oposición de diversas inanidades. Aunque también se enfrenta a acusaciones de corrupción y nepotismo. El Presidente Bukele se convirtió en 2021 en el primer político del mundo en introducir una moneda digital -el bitcoin- como medio de pago oficial en El Salvador. El problema, sin embargo, es que los salvadoreños de a pie no suelen dejar de beneficiarse de la „bendición” que les ofrece su líder. A su vez, bajo la bandera de la lucha contra el crimen, muchos salvadoreños han acabado en la cárcel, acusados de colaborar con las maras -grupos criminales. El resultado es que las cárceles salvadoreñas están a rebosar. Es más, el propio Nayib Bukele es acusado a veces de connivencia con las maras.

Entoonces cómo valorar la política del actual presidente salvadoreño? A esta pregunta responderá nuestro invitado de hoy, el salvadoreño Alfredo Celso.

Les invitamos para hoy a las 10PM UTC+1! Vamos a hablar en polaco y español.

Salwador: 30 lat po zawarciu pokoju / El Salvador: 30 años después de firmar los acuerdos de paz

Pokój w Salwadorze 16 stycznia 1992

16 lutego 1992 podpisano porozumienie pokojowe kończące trwającą 13 lat wojnę domową w Salwadorze. W República Latina opowiemy o tych wydarzeniach i o tym, jakie przyniosły one skutki.

Wojna domowa w środkowoamerykańskim Salwadorze trwała prawie lat: 1979 – 1992. W jej wyniku śmierć poniosło około 75 tysięcy cywilów, zaś prawie 10 tysięcy osób uważa się za zaginione.

W dzisiejszym wydaniu, nasz gość, pochodzący z Salwadoru Alfredo Celso opowie nam o tych wydarzeniach. Porozmawiamy zarówno o przyczynach wybuchu wojny domowej jak i o jej przebiegu. O jej ofiarach jak również o jej sprawcach. O nierównej walce ludu Salwadorskiego z rządzącą krajem juntą wojskową.

Przedstawimy również sylwetkę chyba najbardziej znanej ofiary tej wojny – arcybiskupie Oscarze Arnulfo Romero – pierwszym Świętym Kościoła Katolickiego pochodzącym z Salwadoru. Opowiemy o zmianie jego postawy wobec wydarzeń w Salwadorze. O jego homiliach nawołujących do pokoju i obrony najsłabszych i jego męczeńskiej śmierci.

W audycji porozmawiamy także o pracach nad pokojem kończącym wojnę. Również i o podpisaniu porozumień pokojowych w meksykańskim Chapultepéc 16 stycznia 1992 roku. Wspomnimy również o nowych dwóch siłach, które odegrały ważną rolę w powojennej polityce Salwadoru. O Narodowym Sojuszu Republikańskim ARENA oraz byłej partyzantce, przekształconej następnie w partię polityczną Froncie wyzwolenia Narodowego im. Farabundo Martí. Jednak nie tylko o zmianach w powojennej polityce Salwadoru będziemy rozmawiać. Zastanowimy się także nad społecznymi skutkami działań wojennych. Porozmawiamy między innymi o emigracji z kraju i wszechobecnej przemocy, która wciąż dotyka Salwadorczyków.

Na rozmowę o wojennym i powojennym Salwadorze zapraszamy już dziś o 21H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Resumen en castellano:

Hoy día en el Salvador se celebra el 30. aniversario de firmar los acuerdos de paz despés de la guerra civil. Por eso en República Latina vamos a tocar el tema de la guerra civil de los años 1979-1992 en este país. La guerra que resultó con más de 75 mil víctimas.

Junto con nuestro invitado, el Salvadoreño Alfredo Celso, vamos a hablar sobre las fuentes de la guerra y su desarrollo. De sus víctimas y sus autores. También de la lucha del pueblo salvadoreño con la junta militar.

Vamos a mencionar también de la víctima más conocida de la guerra – el arzobispo Óscar Arnulfo Romero y Galdámez – el primer Santo salvadreño de la Iglesia Católica. Vamos a hablar de su lucha por los más pobres, sus homilías y su muerte de martír.

En la emisión también hablaremos de los trabajos de paz para poner fin a la guerra y firmar los acuerdos de paz en Chapultepéc (México) el 16 de enero de 1992. También mencionaremos las dos nuevas fuerzas que han desempeñado un papel importante en la política salvadoreña de posguerra: La Alianza Nacional Republicana ARENA y la antigua guerrilla, más tarde transformada en partido político, el Frente Farabundo Martí de Liberación Nacional. Sin embargo, no sólo hablaremos de los cambios en la política salvadoreña de posguerra. También consideraremos los efectos sociales de la guerra. Hablaremos de la emigración del país y de la violencia generalizada que aún afecta a los Salvadoreños.

Les invitamos para escucharnos hoy a las 9PM UTC+1! Vamos a hablar polaco y castellano!

Ruchy unionistyczne w Ameryce Środkowej w XIX wieku. Republica Latina już dziś o 22!

Sonsonate, El Salvador

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy sobie o tym, jak nowopowstałe państwa środkowoamerykańskie próbowały na powrót się zjednoczyć i co z tego wyszło, czy raczej nie wyszło…

W latach 30-tych i 40-tych u padła Federacja Środkowoamerykańska i powstały nowe państwa: Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua i Kostaryka.

W dzisiejszym wydaniu República Latina opowiemy o tendencjach i ruchach unionistycznych oraz o próbach ponownego stworzenia jednego państwa środkowoamerykańskiego. A trzeba tu dodać, że inicjatyw tych było całkiem sporo. Spróbujemy sobie również odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tendencje te nie ziściły się.

Dodatkowo spróbujemy sobie również odpowiedzieć na pytanie, czy obecnie istnieją tendencje unionistyczne w Ameryce Środkowej i czy możliwe byłoby powstanie jednego państwa środkowoamerykańskiego.

To wszystko już dziś o 22:00!

Współczesny Salwador: blaski i cienie / El Salvador contemporáneo: esplendores y miserias

W dzisiejszym wydaniu República Latina porozmawiamy o współczesnym Salwadorze: jego problemach, jego nieco ekscentrycznym przywódcy, Nayibie Bukele oraz jego nowej walucie.

Salwador jest najmniejszym państwem Ameryki Środkowej. I raczej słabo znanym na tle innych krajów Ameryki Łacińskiej.

Przez lata kraj uchodził przede wszystkim za źródło emigrantów zdążających do USA po lepsze życie. Uważany za jedno z najuboższych państw regionu, znany był przede wszystkim z szalejących w nim grup przestępczych, tzw. „maras”.

A jak tymczasem wygląda Salwador Anno Domini 2021? Jak wygląda poziom zamożności czy ubóstwa jego obywateli? Jak wygląda przestępczość w tym kraju? Czy nadal kraj przesiąknięty jest korupcją? Wreszcie jak wyglądają rządy jednego z najmłodszych i z pewnością najciekawszych prezydentów Ameryki Łacińskiej, Nayiba Bukele? Czy są to rządy pod publikę, a zarazem pełne ciągot ku autorytaryzmowi? I jaka przyszłość maluje się przed jednym z najbardziej kontrowersyjnych projektów ekonomicznych Ameryki Łacińskiej, czyli uczynieniem bitcoina narodową walutą Salwadoru?

Na te i inne pytania związane ze współczesnym Salwadorem odpowiedzą nam nasi dzisiejsi goście, pochodzący z teg pięknego środkowoamerykańskiego kraju Alfredo Celso oraz Rodrigo Andre Ramos.

Zapraszamy do wysłuchania audycji dzisiaj o godz. 22H00! Bedziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Resumen en castellano:

El Salvador es uno de los paises más chicos y menos conocidos de Centroamérica.

Uno de los países más pobres de la región ha sido conocido particularmente por las pandillas („maras”) y sus emigrantes que buscaban suerte en los EU.

Y cómo se ve El Salvador de hoy día? Sigue siendo uno de los países más pobres? Cómo se ve el nivel de la criminalidad en este país? Está todavía lleno de corrupción? Y cómo se ven los gobierns de uno de los más jóvenes y más interesantes presidentes latinoamericanos, Sr. Nayib Bukele? Son los gobiernos populistas con las tendencias hacia el autoritarismo? Qué futuro se ve para uno de los proyectos más controversales economicamente de América Latina, o sea de hacer el bitcoin la moneda nacional de El Salvador?

A estas y otras preguntas vamos a contestar en la entrevista con nuestros invitados, los Salvadoreños: Alfredo Celso y Rodrigo Andre Ramos.

Les invitamos para escucharnos hoy a las 10PM UTC+1! Vamos a hablar polaco y castellano!

Ameryka Środkowa: (cz. II) od Zjednoczonych Prowincji po państwa narodowe

Z okazji dwustulecia niepodległości Ameryki Środkowej zapraszamy na drugą, tym razem historyczną część opowieści poświęconych temu niezywkłemu zakątkowi Ameryki Łacińskiej

15 września 1821 roku Ameryka Środkowa oficjalnie przestała być częścią Korony Hiszpańskiej.

W drugiej części opowieści o tej niezwykłej części Ameryki Łacińskiej przedstawimy historię Ameryki Środkowej z pierwszej połowy XIX wieku. Opowiemy zatem o tym, jak:

  • Ameryka Środkowa stała się częścią Pierwszego Cesarstwa Meksyku pod wodzą Agustína Iturbide
  • Chiapas stał się częścią Meksyku
  • powstały Zjednoczone Prowincje, a następnie Republica Federalna Ameryki Środkowej
  • jaką rolę odegrała XIX-wieczna masoneria w tej części świata
  • partykularne interesy oraz ideologie polityczne doprowadziły do wojny domowej, a następnie powstania obecnych państw Ameryki Środkowej: Gwatemali, Salwadoru, Hondurasu, Nikaragui oraz Kostaryki

Opowiemy także o XIX-wiecznych tendencjach unifikacyjnych w Ameryce Środkowej, a także spróbujemy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy obecnie ktokolwiek mysli o ponownym połączeniu państw środkowoamerykańskich.

To wszystko już dziś o 22H00!

Wstęp (lub wstąp) do Ameryki Środkowej

Z okazji przypadającego w tym roku dwustulecia niepodległości krajów Ameryki Środkowej zapraszamy na pierwszą audycję o tej części Ameryki Łacińskiej

15 września 2021 kraje Ameryki Środkowej świętowały 200-lecie swojej niepodległości.

Z tej okazji República Latina zaprasza na pierwszą audycję poświęconą tej nieco zapomnianej części Ameryki Łacińskiej.

Opowiemy sobie nieco o tym, które kraje i terytoria należą do tego regionu, a które nie do końca. Czym różni się historyczna Ameryka Środkowa od współczesnej. Czy Ameryka Środkowa i Mezoameryka to to samo pojęcie? Kto zamieszkuje Amerykę Środkową i jakimi językami się posługuje? Jakie wyznania dominują w tej części świata? Czy możliwy jest powrót do jednego organizmu państwowego środkowoamerykańskiego i dlaczego niekoniecznie?

Na te i inne pytania odpowiemy sobie już dziś o 22H00!

Zaś w kolejnych tygodniach spróbujemy bardziej wgryźć się w tematykę środkowoamerykańską.

Dąbrowski: masowe aresztowania w Nikaragui, zabójstwa ludności tubylczej w Kolumbii, kryzys ekonomiczny w Peru

Gościem „Kuriera w samo południe” jest Zbigniew Dąbrowski – gospodarz Republica Latina, który relacjonuje bieżącą sytuację w Salwadorze, Nikaragui, Kolumbii, Wenezueli i w Peru.

Gościem „Kuriera w samo południe” jest Zbigniew Dąbrowski – gospodarz Republica Latina, który relacjonuje bieżącą sytuację w Salwadorze, Nikaragui, Kolumbii i w Peru. W Salwadorze w kierunku prezydenta Nayiba Bukele padają oskarżenia o tendencje autorytarne. Sam zainteresowany nie wydaje się jednak przesadnie nimi przejmować, czemu dał wyraz w swojej aktywności na portalu Twitter.

Nazwał się na Twitterze „Dyktatorem Salwadoru”, dodając też zdjęcie z filmu „Dyktator”.

Bukele jest politykiem, który mimo wszystko cieszy się ogromnym zaufaniem wyborców – popiera go około 80 procent mieszkańców Salwadoru, co czyni go też politykiem o największej lokalnej popularności w krajach Ameryki Środkowej. Największym – jak do tej pory – sukcesem politycznym prezydenta jest ograniczenie wskaźnika zabójstw na terenie kraju.

Kiedy objął urząd, średnia liczba zabójstw wynosiła 50 na 100000 mieszkańców – liczba ta zmniejszyła się o mniej niż połowę rok później, dzięki programowi walki z gangami.

W Nikaragui zaś doszło do aresztowania przywódców opozycji oraz niezależnych specjalistów przed wyborami, które odbyć się mają 7 listopada – sandinistowski prezydent Daniel Ortega będzie wówczas ubiegał się o reelekcje na kolejne pięć lat. Wśród osób aresztowanych przez nikaraguańską dyktaturę znalazł się sandinistowski dysydent Irving Isidro Larios Sanchez, pod zarzutem „spisku”, „podżegania do obcej ingerencji w sprawy wewnętrzne” oraz „wzywania do interwencji wojskowej”.

Można powiedzieć, że rewolucja zjada własny ogon.

W kraju wprowadzono również obostrzenia dotyczące zgromadzeń publicznych – na chwilę obecną chodzi o okres kampanii wyborczej, która potrwa od 25 września do 3 listopada.

Trybunał wyborczy podkreślił, że wyda pozwolenie tylko na zgromadzenia nie większe niż 200 osób, na okres do półtorej godziny, o ile zachowany będzie reżim sanitarny.

W Kolumbii natomiast doszło do zamordowania 6 Indian, którzy padli ofiarą nielegalnych grup zbrojnych obecnych w regionach ogarniętych konfliktem. Miejsca, w których doszło do zabójstw są jednymi z głównych szlaków przemytu narkotyków.

O kontrolę nad dochodami z handlu narkotykami walczą tam partyzanci z Armii Wyzwolenia Narodowego, dysydenci z dawnej partyzantki FASRC oraz paramilitarne gangi narkotykowe.

Celem przemocy jest ludność tubylcza broniąca swojego terytorium i środowiska, a także przywódcy praw człowieka.

W zeszłym tygodniu zginął również Efren Antonio Bailarin, były gubernator i przywódca ludu, który został zastrzelony podczas połowu ryb.

W Wenezueli natomiast doszło do złożenia zeznań przez Hugo „El Pollo” Carvajala, który oczekuje na ekstradycję do Stanów Zjednoczonych. Zeznawał dobrowolnie w sprawie domniemanych powiązań między ETA, kolumbijskimi partyzantami FARC, a reżimem Nicolasa Maduro.

Adwokat Carvajala ograniczyła się do określenia jego zeznań jako „interesujących”, ale nie chciała podać szczegółów.

Peru z kolei boryka się z ogromnymi problemami natury ekonomicznej – kraj jest trawiony przez inflację i ubóstwo. Centralny Bank Rezerwy ogłosił, że jego prognoza dla inwestycji prywatnych wynosi 0%, co może wpłynąć na postępy peruwiańskiej gospodarki. Z drugiej strony w najgorszym możliwym scenariuszu gospodarczym, w którym do 2026 roku nastąpi zerowy wzrost na poziomie 0% i zwiększą się nierówności, ubóstwo dotknie aż 29% ludności. Pewnym ratunkiem może być udział amerykańskich biznesmenów, którzy przyjadą do Peru w celu oceny i stymulacji inwestycji.

Podczas tego spotkania udało się wyjaśnić wątpliwości dotyczące stabilności prawnej inwestycji.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!

PK

Zbigniew Dąbrowski: 15 września 1821 roku ziemie Ameryki Środkowej ogłosiły niepodległość

Prowadzący audycji „Republica Latina” o 200. rocznicy ogłoszenia niepodległości od Hiszpanii przez Amerykę Środkową.

Zbigniew Dąbrowski mówi, że Gwatematala, Honduras, Salwador, Nikaragua i Kostaryka świętują obecnie 200- lecie swojej niepodległości.  Niegdyś państwa te były ze sobą połączone

Prowadzący audycji „Republica Latina” zauważa, że obecnie uważa się, iż Ameryka Środkowa rozciąga się od Gwatemali do Panamy. Stwierdza, że historycznie

Do Ameryki Środkowej powinniśmy włączyć też południe Meksyku.

W czasach kolonialnych obecny meksykański stan Chiapas należał do Gwatemali.

Panama de facto do Ameryki Środkowej nie należy. Historycznie przynależy do Ameryki Południowej.

Dąbrowski zaznacza, że gdyby nie budowa kanału panamskiego, to tereny Panamy prawdopodobnie wciąż należałyby do Kolumbii. Zauważa, że Belize było kolonią brytyjską jako Honduras Brytyjski.

15 września 1821 roku wszystkie te ziemie ogłosiły niepodległość.

Po ogłoszeniu niepodległości od Hiszpanii ziemie Ameryki Środkowej dostały się pod władzę Meksyku. W 1823 r. odłączyły się od niego tworząc Republikę Federalną Ameryki Środkowej. Dąbrowski zauważa, że wspólną cechą państw powstałych po jej rozpadzie są obecne w ich flagach niebiesko-białe-niebieskie barwy nawiązujące do flagi RFAŚ, która z kolei nawiązuje do flagi Argentyny. Czemu Ameryka Środkowa nie pozostała jednym państwem? Zwyciężyły partykularne interesy.

Mamy tutaj konflikty liberałów i konserwatystów, którzy dążyli do utrzymania status quo i liberałów, którzy chcieli stworzyć nowe państwo, które będzie dla wszystkich takie właśnie to wielkie państwo federalne

Wojnę domową, która wybuchła w latach 30. XIX w. wygrali konserwatyści, którzy „osadzili się” w poszczególnych prowincjach. Mimo prób, nie doszło do ponownego zjednoczenia Ameryki Środkowej. Funkcjonują za to inicjatywy integracji gospodarczej regionu.

W 1960 roku powstał wspólny rynek Ameryki Środkowej. W 1998 roku powstał system integracji środkowoamerykańskiej, czyli coś w rodzaju parlamentu środkowoamerykańskiego.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.