Flagi Polski i Litwy / Fot. Ambasada RP w Wilnie, Wikimedia Commons
Samo istnienie Rosji jest wystarczającym powodem do odtworzenia Rzeczpospolitej – mówi dr Krzysztof Jabłonka.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Dr Jabłonka: mało dzisiaj się mówi o wkładzie Francji w nasze zwycięstwo nad bolszewizmem
Wilno / Fot. Piotr Mateusz Bobołowicz
Plan wizyty zakłada również spotkania z przedstawicielami najwyższych władz litewskich. Wydarzenie relacjonuje Olga Siemaszko.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Jan Jacek Komar i Rajmund Klonowski – w Studio WILNO – 09.03.2023 r.
Dzisiaj, 19 grudnia, prezydent Władimir Putin odwiedzi Mińsk, gdzie spotka się ze prezydentem Białorusi Aleksandrem Łukaszenką.
Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej informuje, że rosyjskie oddziały na Białorusi rozpoczną niedługo ćwiczenia taktyczne na poziomie batalionów. Jednocześnie Władimir Putin osobiście wybierze się do Mińska by rozmawiać z Aleksandrem Łukaszenką o roli Białorusi w wojnie w Ukrainie i jeszcze skuteczniejszym „zespoleniu” Państwa Sojuszniczego Rosji i Białorusi.
O pierwszej od trzech lat wizycie Putina w Mińsku i zagrożeniach, które są z nią związane z Olgą Siemaszko, szefową Białoruskiej Redakcji Radia Wnet rozmawia Paweł Bobołowicz.
Paweł Bobołowicz w 299 dniu pełnowymiarowej inwazji Rosji na Ukrainę, przedstawił skrót najnowszych wiadomości, które przygotowała, Daria Gordijko:
Paweł Bobołowicz i Artur Żak rozmawiają o rosyjskich terrorystycznych atakach na ukraińską infrastrukturę krytyczną, zasobach rakiet balistycznych, manewrujących pocisków rakietowych i krążącej amunicji (między innymi irańskich Shahedach_131/136), którymi dysponuje, pozyskuje i produkuje Rosja.
Paweł Bobołowicz zachęca do wsparcia Radia Wnet, jedynego radia, które posiada swoje studia w Bejrucie, Tajpej, Astanie i Medellin. Radia, którego wyróżnikiem jest Redakcja Wschodnia – studia w Wilnie, Lwowie i Kijowie do lat przybliżają słuchaczom wydarzenia z tych ziem, a od 24 lutego, codziennie, sytuację na Ukrainie relacjonują korespondenci i przyjaciele Radia Wnet z całej Ukrainy. Radio, które każdy dzień zaczyna i kończy również programem Radia Unet – w języku białoruskim.
To tylko krótki opis tego co w eterze Radia Wnet można usłyszeć.
Nasze treści są dostępne dla Słuchaczy za darmo. Nie chcemy tego zmieniać. Ale w tworzeniu i rozwoju radia potrzebujemy wsparcia. Dlatego apelujemy do każdego, komu bliskie są wartości i idea Radia Wnet – jeśli nasz słuchasz i oglądasz – wspieraj!
Cała audycja pod poniższym linkiem:
Serdecznie zachęcamy do słuchania „Raportu z Kijowa” na falach Radia Wnet, o 9:30 w każdy poniedziałek, wtorek, czwartek i piątek.
Tak jak ja się uśmiechałam do Polski i wszystko robiłam dla niej, tak teraz ona robi dla mnie – mówiła w wywiadzie. Przeżyła łagry i planowała setne urodziny. Zmarła 1 grudnia br. w wieku 97 lat.
Spocznie ona w kwaterze kombatanckiej Cmentarza Komunalnego w Szczecinie o godz. 10 w Bazylice Archikatedralnej przy ul. Św. Jakuba Apostoła 1. Następnie ciało zostanie odprowadzone do miejsca spoczynku, na Cmentarz Komunalny przy ul. Ku Słońcu w Szczecinie. Zmarła zostanie pochowana o godz. 12 w kwaterze kombatanckiej znajdującej się po lewej stronie od wejścia, przy drugiej bramie cmentarza.
Pośmiertnie została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski i awansowana na stopień pułkownika.
Przypominamy wywiad, którego udzieliła naszemu radiu w zeszłym roku podczas Wielkiej Wyprawy.
Wywiad Leszkiem Szerepką, byłym Ambasadorem RP na Białorusi
Najnowsze informacje z Białorusi przedstawia Olga Siemaszko:
Na postawione zarzuty Pułk odpowiedział w swoim stylu – publikując nagranie ze zdobytą armatą i zapowiadając: Funkcjonariusze okupowanej Białorusi, nie martwcie się. Mamy z czym do was przyjść i czym przywitać was tutaj.
Wracamy do tematu udziału Białorusi w wojnie. W tym tygodniu aktywnie dyskutowaliśmy na ten temat z białoruskimi i ukraińskimi ekspertami w naszym białoruskim programie. Czy Białoruś wejdzie w wojną i jak długo będzie w stanie wytrzymać finansowo? Komentarz Andreja Porotnikowa, politologa i eksperta ds. bezpieczeństwa:
„Obserwujemy od kilku tygodni wywóz broni z terytorium Białorusi do Rosji. Nawiasem mówiąc, nie wiemy na pewno, czy ta amunicja jest białoruska, ponieważ Rosjanie przywieźli na Białoruś dużą ilość broni podczas poprzednich manewrów wojskowych „Zachód-2021” i „Union Resolve 2022”. Możliwe, że to rosyjska broń. W tym przypadku ważne jest, że broń jest wywożona z kraju, a nie odwrotnie. Gdyby planowano stworzyć rosyjską grupę wojskową na Białorusi, broń zostałaby jej pozostawiona. Ale tak się nie dzieje i dlatego są powody, by sądzić, że decyzja o przeniesieniu wojsk rosyjskich na Białoruś została podjęta w ciągu ostatnich kilku dni.”.
Gościem specjalnym Olgi Siemaszko i Pawła Bobołowicza w Studiu Białoruskim był także Leszek Szerepka, były Ambasadore RP na Białorusi, który powiedział między innymi:
„Białoruś od samego początku uczestniczy w wojnie. Bez udziału Białorusi nie było możliwy atak na Kijów z północy, który był bardzo groźny dla samego istnienia państwa ukraińskiego. Teraz Łukaszenka oczywiście eskaluje pewne rzeczy. Zwraca uwagę na to, że niby istnieje zagrożenie ze strony Ukrainy. To są takie propagandowe wypowiedzi mające mobilizować społeczeństwo białoruskie do poparcia jego polityki.”.
Szczecin/ Fot. Piotr Mateusz Bobołowicz, Radio Wnet
Po Wilnie, Kownie, Kłajpedzie, Rydze, Tallinnie, Helsinkach i Sztokholmie Wielka Wyprawa Radia Wnet odwiedziła Szczecin.
W czasie Wielkiej Wyprawy przejedziemy około 10 tysięcy kilometrów. Wysłuchają państwo audycji z czternastu państw Europy Środkowej i państw bałtyckich. Wyprawa nad trzy morza: Bałtyk, Morze Czarne i Adriatyk.
Wilno | Kowno | Kłajpeda | Ryga | Tallinn | Helsinki | Sztokholm | Szczecin
Wielka Wyprawa to opowieść o polityce, kulturze i życiu codziennym. Mamy świadomość, że dzieje się to podczas wojny na Ukrainie, dlatego często będą padać pytania o zagrożenia dla wolności i przyszłość naszej części Europy.
Wojewoda zachodniopomorski Zbigniew Bogucki mówi o torze wodnym, który pozwala dopłynąć statkom do Szczecina. Zauważa, że od lat mówiono o pogłębieniu toru żeglugowego. Wskazuje, że kolejnym ważnym projektem jest polsko-duński Baltic Pipe, który otwarty ma zostać już za kilkanaście tygodni. Gość Poranka Wnet odnosi się do katastrofy na Odrze. Wskazuje na wagę oczyszczania rzeki ze śniętych ryb. Mówi o współpracy ze stroną niemiecką. Nie była ona najlepsza. O 9.30 zbierze się sztab kryzysowy, który podejmie decyzję ws. odblokowania Odry.
Zbigniew Bogucki o uchodźcach z Ukrainy w województwie zachodniopomorskim. Część Ukraińców wraca już do siebie.
W Vimmerby rozmawialiśmy z Robertem Soowikiem, naszym gospodarzem w izbie Emila ze Smalandii, gdzie mieści się pensjonat dla turystów odwiedzających park Astrid Lindgren, w którym można się przenieść w świat miejsc i bohaterów książek pisarki.
O najsłynniejszej szwedzkiej formacji opowiada dyrektor ABBA The Museum. Audycję prowadzą: Hanna Tracz i Jadwiga Skowrońska.
Dyrektor Muzeum Średniowiecza Tina Rodhe opowiada o dziejach Sztokholmu, który po raz pierwszy został wspomniany został z 1251 r. W XIII w. nastąpiła lokacja miasta na miejscu którego była wcześniej osada rybacka. Muzeum Średniowiecza obejmuje okres od 1050 do 1523 r. Najcenniejszym eksponatem jest statek Riddarholm. Poza nim wystawa nie obejmuje obiektów o dużej wartości. Opowiada ona o dziejach zwykłych ludzi.
Opowieść z Muzeum Vasy. Dowiadujemy się jak odkryty został okręt Vasa. Anders Franzén po trzech latach poszukiwań odnalazł odkręt w 1956 r. W 1961 r. został on wydobyty na powierzchnię po ponad trzech wiekach od zatonięcia.
Grzegorz Poznański wyjaśnia, że Morze Bałtyckie ma podstawowe znaczenie dla państw, które nad nim żyją. Prowadzą przezeń szlaki handlowe. Zauważa, że napięcia między NATO a Rosją w regionie Bałtyku były już od jakiegoś czasu. Dyrektor Generalny Stałego Sekretariatu Rady Państw Morza Bałtyckiego w Sztokholmie wyjaśnia czym się zajmują. Rada powstała jako odpowiedź na zmiany polityczne w Europie po 1989 r. Powstała jako nowe forum współpracy mające służyć ludziom żyjącym na Bałtykiem. W maju Rosja wystąpiła z organizacji. Do Rady należą dwa państwa nieleżące nad Bałtykiem, ale z nim związane- Norwegia i Islandia.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego mówi, że niemieckim priorytetem jest rozwój elektrowni wiatrowych na Bałtyku. Odnosi się do kwestii rybołówstwa na Bałtyku. Mówi, że leży ona w gestii Unii Europejskiej.
Marcin Michalak o tym jak się żyje na Lindigo. Przebiega przezeń stacja kolejki naziemnej łączącej się ze stacją metra. Szwedzi coraz głośniej wyrażają swoje niezadowolenie z rządu. Sondaże nie są optymistyczne dla rządzących socjaldemokratów. Rośnie inflacja. Coraz więcej osób wybiera jedzenie w domu zamiast wizyty w restauracji.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego opowiada o miejscach w Sztokholmie do których lepiej nie wchodzić. Znajdują się one już 20 km od centrum. Szwedzi wolą udawać, że nie ma problemu. Główne partie nie podnoszą tego tematu. Nie mówi się o skutkach imigracji do Szwecji.
Joakim Hultman opowiada o dziejach Szwecji. Stwierdza, że nowoczesna monarchia w tym kraju zaczęła się z panowaniem Gustawa Wazy, który uczynił królestwo luterańskim i wszedł na drogę ekspansji. W XIX Szwecja traci większość swych terytoriów. Wówczas trafia pod panowanie dynastii Bernadotte. Poczynając od 1907 r. kolejni królowie nie są koronowani. Nasz gość mówi o swych ulubionych zabytkach w pałacu królewskim.
Marcin Michalak, słuchacz Radia Wnet, mówi o tym, że w Szwecji wysokoprocentowy alkohol może być sprzedawany tylko między 10 a 18. Opowiada o swoich kontrahentach.
Na zakończenie – niespodziewane spotkanie z wiernym słuchaczem Radia Wnet. Jeśli chcecie wiedzieć, jak wygląda praca w Szwecji, to ta rozmowa jest dla was. Ale także reszta słuchaczy znajdzie tu coś dla siebie – szwedzki styl życia, ulubione sporty Szwedów [jeden z nich jest dość niezwykły…], w końcu – Muzeum Abby!
Pod murami Zamku Królewskiego – o tym, czego jeszcze nie widzieliśmy. O najpiękniejszej ulicy Sztokholmu i tamtejszych płaskorzeźbach.
Redaktor Skowroński dowiedział się, jaka jest najpopularniejsza szwedzka pamiątka.
Ten fragment jest dla wszystkich, którzy chcieliby zamieszkać w Szwecji. Pod murami Akademii Szwedzkiej rozmawiamy od kosztach życia w Sztokholmie.
W Szwedzkiej Akademii znajduje się Muzeum Nobla. Swoją część ekspozycji ma Maria Skłodowska-Curie. Malarz Timothy Atkins wyjaśnia, że maluje najstarszą ulicę miasta. Znajduje się tutaj miejsce, gdzie w 1520 r. miała miejsce krwawa łaźnia sztokholmska.
„Chłopiec patrzący w księżyc” to najmniejsza rzeźba w Skandynawii.
Najstarsze drzwi w Sztokholmie nazywane są Rosenporten. Znajdują się one w alejce Staffana Sassesa nazwanej tak od służącego królowi Gustawowi Wazie dowódcy wojskowego, który miał tu swój dom.
Minęliśmy kamienicę w której mieszkał Karol Linneusz. Oglądamy kopię rzeźby „Święty Eryk i smok”.
Wielka Wyprawa dociera na ulicę Österlånggata , gdzie kiedyś był zewnętrzy mur miasta, a obecnie są kawiarnie, galerie ze sztuki i warsztaty rękodzielnicze.
Choć Mårten Trotzigs Gränd to najwęższa ulica w Sztokholmie to można szeroko się na jej temat rozpisywać. W znajdującym się tutaj domu urodził się malarz i architekt wnętrz Carl Larsson. Z jego pomysłów dużo czerpała Ikea.
Monika Henrikson oprowadza ekipę Radia Wnet po szwedzkiej stolicy. Mieszka tutaj już 13 lat. Wspomina swoje pierwsze wrażenia w Sztokholmie. Zakochała się w mieście. Zaznacza, że nadal nie odkryła jeszcze wielu rzeczy w nim.
Spacer po Sztokholmie. Zaczynamy do Morzem Bałtyckim. Na szwedzką stolicę składa się 14 wysp.
Prof. Jakub Morawiec mówi o mitologii skandynawskiej. Zauważa, że bogowie normańscy nie byli wszechmocni. Nie mogli powstrzymać nadejścia Ragnaroku- zmierzchu bogów. Historyk wskazuje, iż nie wiemy jak wiernie wierzenia dawnych Skandynawów przekazuje Edda Snorriego Sturlussona.
Rozmówca Piotra Mateusza Bobołowicza mówi, że nie znamy szczegółów praktyk religijnych Normanów. Opowiada o wpływach religii Skandynawii na wierzenia Słowian. Stwierdza, że widać mieszanie się wpływów w np. pochówkach.
Prof. Morawiec zauważa, że Sturlusson spisał Eddę w czasach, kiedy Skandynawowie od dawna byli już chrześcijanami. Opowiada o badaniach archeologicznych.
Krzysztof Skowroński z relacją ze szwedzkiej stolicy. Miastu udało mu się uniknąć okupacji i zniszczeń wojennych. W Sztokholmie widać trwającą kampanię wyborczą przed wyborami parlamentarnymi.
Peter Vesterbacka o fińskim systemie edukacji, który jest, jak mówi, najlepszy na świecie. Pozwala on uczniowi znajdować czas zarówno na naukę, jak i życie prywatne. Podkreśla wagę edukacji. Twórca gier mówi o wspieraniu ukraińskich start-upów. Dodaje, że należy pomagać także inteligentnym mieszkańcom Rosji, którzy chcą z niej uciec. Vesterbacka optymistycznie patrzy w przyszłość. Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego odnosi się do wykorzystania przez Chińczyków nowoczesnej technologii do totalnej kontroli swej populacji. Zauważa, że w latach 80. wydawało się, że dominacja Japonii jest nieuchronna. Zamiast dominacji Japonia zmaga się z problemem niskiego przyrostu naturalnego. Podobny problem zaczyna dotykać Chiny.
Piotr Rychlik o relacjach handlowych Polski i Finlandii. Ambasador RP w Finlandii wyjaśnia jakie znaczenie miała napaść Rosji na Ukrainę. Błyskawicznie poparcie dla wstąpienia do NATO wzrosło w sondażach z 30 do 60 proc. Rychlik zauważa, że Finlandia jest słabo zaludniona. W kraju służba wojskowa jest obowiązkowa. Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego zauważa, że Nokia jest ważnym dostarczycielem technologii 5 G.
Były minister spraw zagranicznych Finlandii Timo Soini mówi o pomocy dla Ukrainy. Wskazuje, że rosyjska agresja doprowadziła do radykalnej zmiany myślenia klasy politycznej. Zdaniem polityka opór Turcji wobec akcesji Szwecji i Finlandii do NATO był „wielkim rozczarowaniem”. Jak informuje, Finlandia radykalnie ograniczyła wydawanie Rosjanom wiz turystycznych. Znaczna część społeczeństwa opowiada się za całkowitym zakazem wjazdu Rosjan do UE. Polityk ubolewa nad niewystarczającym wsparciem dla Ukrainy ze strony Francji i Niemiec. Wyraża nadzieję, że nie dojdzie do zamrożenia konfliktu, ponieważ zachęciłoby to Federację Rosyjską do dalszych agresywnych działań.
Polityk wskazuje, że klimatyczna agenda UE prowadzi do spadku konkurencyjności europejskiej gospodarki.
Szaleństwo Niemiec doprowadziło do likwidacji elektrowni jądrowych i uzależnienia się od rosyjskich surowców. Nie słuchali głosów rozsądku z państw nadbałtyckich.
Jak wskazuje Timo Soini, w ostatnich miesiącach wzrosła w Finlandii potrzeba pogłębiania współpracy w ramach Trójmorza.
Ks. Krzysztof Wilk wyjaśnia, czemu słucha Radia Wnet. Opowiada o wycieczce po Skandynawii w której bierze udział. Szczególnie podobał mu się Nord Cup.
Kolejnym rozmówcą Krzysztofa Skowrońskiego jest Polak z Indianapolis, który tłumaczy, czemu wybrał się na wyjazd do krajów skandynawskich.
Pisarz Joonas Konstig mówi o swoim przepisie na życie. Stwierdza, że zawsze starał się zrozumieć innych ludzi, by dotrzeć do istoty człowieczeństwie. „Wierzę, że ludzie są nieskończenie fascynujący”- stwierdza.
Rozmówca Hanny Tracz zdradza, co ceni w Finlandii. Jest to bezpieczny kraj. Lubi swych rodaków i język.
Petri Samuel Tikka o znaczeniu Kalevali dla Finów. Ten zbiór fińskich mitów powstał w XIX w. Rozmówca Piotra Mateusza Bobołowicza mówi o tym, jak Kalevala wpłynęła na J.R.R. Tolkiena tworzącego świat Śródziemia. Quenya, język używany przez elfy, inspirowany był fińskim.
Doktor teologii i przewodnik po Helsinkach Emil Anton mówi o początkach miasta oraz związkach Katarzyny Jagiellonki z Finlandią. Gość Radia Wnet wspomina wyjazd na studia do Krakowa, gdzie poznał żonę. Mówi o swoich irackich korzeniach i życiu w katolicko-luterańskiej rodzinie.
Nie można lekceważyć dżihadyzmu, ale głównym zagrożeniem dla Europy jest Rosja. Putin podąża za ideą imperialną – mówi Atte Kaleva z Narodowej Partii Koalicyjnej. Wspomina 4,5-miesięczną niewolę po porwaniu przez Al-Kaidę w Jemenie oraz ocenia działania fińskiego rządu. Ocenia, że dla kraju dobra byłaby utrata władzy przez socjalistów.
Hanna Forssell mówi o historii kraju tysiąca jezior. Obecne tereny Finlandii zostały zasiedlone jeszcze 10 tysięcy lat temu. Niepodległość kraj uzyskał w 1917 r. Dyrektor ds. programów publicznych Narodowego Muzeum Finlandii przywołuje ważne daty w dziejach kraju, a także wymienia kluczowe postacie historyczne.
Emiliana Konopka w rozmowie z Hanną Tracz opowiada o fińskiej sztuce i tradycjach. Zauważa, że Finom nie są zbyt bliskie tradycje wikingów. Mają własne, podobnie jak mitologię. Historyk sztuki opowiada jakich fińskich artystów warto znać.
Historyk z Muzeum Fortyfikacji w Tallinie Tõnu Pedaru o założeniu miasta. Tallin został założony przez Duńczyków. Nie wszystkim Estończykom się to podoba i liczą, że badania archeologiczne wykażą, że Tallin ma dłuższą historię niż duńska misja chrystianizacyjna. Nasz rozmówca opowiada o walkach toczynych między wojskami duńskim chrześcijan a siłami miejscowych pogan. Mówi także o żyjących w Tallinie Rosjanach.
Eda Tuulberg kurator słynnego tallińskiego muzeum sztuki nowoczesnej Kumu opisuje obraz Olgi Terri „Strach” ze zbiorów muzeum sztuki nowoczesnej KUMU w Tallinie
Krista Sarv kurator Muzeum Historii Estonii: Najważniejszą datą w historii jest 20 sierpnia 1991 r, kiedy ogłoszono odnowienie państwowości Estonii. Rozmówczyni Hanny Tracz opowiada również o wadze śpiewu dla tożsamości narodowej Estończyków, o roku 1869 i o pomocy Estończyków dla walczącej Ukrainy (w Estonii jest ok. 50 tys. uchodźców).
Marko Mihkleson wyjaśnia, czemu Estonia wspiera Ukrainę. Stwierdza, że Rosja próbuje odbudować swoje imperium.
Troszczymy się o własne bezpieczeństwo, o europejskie bezpieczeństwo. Zależy nam na wolności i demokracji. Rozumiemy jak zła i niebezpieczna jest czekistowska Rosja.
Podkreśla, że nie można pozwolić odnieść Rosji sukcesu w wojnie z Ukrainą. Dodaje, że należy wzmocnić wschodnią flankę NATO.
Musimy mieć silniejszą obecność sojuszników w naszym regionie zwłaszcza w państwach bałtyckich.
Hanno Pevkur o akcji burzenia posowieckich monumentów. Mówi, że są to symbole, których nie chcą oglądać w Estonii biorąc pod uwagę to, co się dzieje na Ukrainie. Odnosi się do słów Władimira Putina, który stwierdził, że Narwa to rosyjskie miasto. Podkreśla, że w przeszłości tereny Estonii i Rosji były pod różnymi obcymi rządami. Obecnie estońskie terytorium to Estonia.
Minister obrony Estonii odnosi się do rosyjskiego żądania wydania rzekomej sprawczyni zamachu w którym zginęła Daria Dugina. Stwierdza, że to część toczonej przez Rosję wojny informacyjnej.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego nie sądzi, aby Rosja zaatakowała Estonię, gdyż oznaczałoby to wojnę z NATO. Wyjaśnia, czemu Estonia tak wspiera Ukraina. Pevkur mówi o relacjach ze swoim polskim odpowiednikiem. Cieszy się z dobrej współpracy Polską, która, jak sądzi, będzie ważną siłą militarną w regionie.
Polityk mówi, że Estonia nie ratyfikowała umowy granicznej z Rosją. Mają podpisany protokół graniczny. Dekadę temu było blisko ratyfikacji.
Riina Sikkut minister gospodarki i infrastruktury Estonii: „ skutki gospodarcze rosyjskiej agresji na Ukrainę były mniejsze w przypadku Estonii w porównaniu do Europy Zachodniej. Estończycy od 31 lat unikali zbytniego uzależniania się energetycznego od Rosji. Inwestowali w takie źródła energii jak biomasa”. Rinna Sikkut udzieliła wywiadu Radiu Wnet tuż po posiedzeniu rządu zapewniła, że Estonia jest gotowa poprzeć kolejne pakiety sankcji jeśli to jest konieczne dla powstrzymania agresji Rosji. Zapytana o ceny energii stwierdziła , że estoński rząd ulży najmniej zarabiającym przez podwyższenie kwoty wolnej od podatku a państwo będzie pokrywać 80 proc. kosztów energii powyżej 80 euro.
Średnie zarobki w Estonii to 1700 euro ale 80 proc. Estończyków zarabia mniej. Minimalna pensja to 670 euro
– Nie boję się nowej Jałty. Wprawdzie na wschodzie jest Mołotow, a Putin jest jak Stalin, ale na zachodzie nie ma już Ribbentropa – mówi Atis Lejiņš, pochodzący z rodziny prześladowanej przez NKWD, urodzony w 1943 roku na okupowanej przez Niemców Łotwie. W rozmowie opowiada o bombardowanym Dreźnie, agencie KGB i wojnie na Ukrainie. Atis Lejiņš po przyjeździe z emigracji został politykiem i teraz jest zastępcą przewodniczącego komisji spraw zagranicznych parlamentu Łotewskiego.
Poranek Wnet 24 sierpnia prowadził Paweł Bobołowicz i Dmytro Antoniuk z Kijowa, a Wojtek Jankowski i Artur Żak ze Lwowa. Krzysztof Skowroński z Olgą Siemaszko, szefową redakcji białoruskiej Radia Wnet siedzieli na murku przed ambasadą Ukrainy… i się udało. Prezydent Łotwy Egils Levits udzielił Radiu Wnet krótkiego wywiadu na żywo. Trzy pytania o Putina, Ukrainę i Platformę Krymską.
Ukraina walczy, państwa bałtyckie wspierają walcząc w ten sposób także o swoją wolność. – Najtrudniejsze były pierwsze dni wojny – mówi Ołeksandr Miszczenko, który do 11 marca był w Kijowie. Dzięki tej rozmowie przeprowadzonej 23 sierpnia mogliśmy następnego dnia mieć pole position przed ambasadą Ukrainy – siedzieć na murku przy płocie za przyzwoleniem szefa ochrony ukraińskiej placówki, co umożliwiło nam wywiad z prezydentem Łotwy.
Obraz „Księżniczka z małpą” z 1913 autorstwa Janisa Rozentālsa ma, jak zauważa Edward Dorofejew wielu fanów. Jeszcze za życia malarza, jego działo cieszyło się popularnością. Pracownik Muzeum Sztuki w Rydze wymienia cechy łotewskiej sztuki:
Łotewska sztuka jest spokojna i dekoracyjna. Jest bardzo, bardzo pragmatyczna, w tym sensie, że próbuje reprezentować coś w sposób obiektywny. […] Nie odwołuje się do nieświadomości, ale stara się pozostać w kontakcie z tym, co widzimy, czego możemy doświadczyć w rzeczywistości. A trzecim określeniem będzie prawdopodobnie nacjonalistyczna w dobrym tego słowa znaczeniu.
Student z indyjskiego stanu Gudźarat wyjaśnia, czemu wybrał studia w stolicy Łotwy. Chciał zobaczyć europejską architekturę. Zdradza, co sądzi o Łotyszach.
Krzysztof Skowroński o poglądach łotewskich polityków na temat wojny na Ukrainie. Doceniają oni polską pomoc dla Ukrainy.
Wicepremier i minister obrony Łotwy Artis Pabriks : Unia Europejska powinna ograniczyć współpracę z Chinami i wygasić wewnętrzne spory.
Minister transportu Łotwy Tālis Linkaits m.in. o Via Carpatia i współpracy łotewskich i polskich portów morskich.
Minister sprawiedliwości i w-ce premier Łotwy Janis Bordans: zarzuty o brak praworządności wobec Polski są absurdalne i mają podłoże polityczne i ekonomiczne ponieważ Polska stanowi konkurencje dla Niemiec i Francji. Bordans omawia też sytuację prawną Rosjan na Łotwie oraz uzasadnia konieczność obłożenia Federacji Rosyjskiej i jej obywateli dotkliwymi sankcjami w związku z inwazją na Ukrainę. Gość „Poranka Wnet” wyraża nadzieję, że wszyscy odpowiedzialni za rosyjskie zbrodnie zostaną ukarani.
Bałtyk jest pierwszym morzem Wielkiej Wyprawy. Na kurońskiej plaży mieliśmy studio z którego poprowadziliśmy program muzyczny. Ale dziennikarsko interesował nas kłajpedzki port, w którym zacumowany był amerykański okręt wojenny.
Rozmowa Olgi Siemaszko z litewskim dziennikarzem, który wyjaśniał, że port zanotował dramatyczne straty w związku ze spadkiem białoruskiego tranzytu. Terminal w 30 proc. był własnością białoruskiego przedsiębiorstwa produkującego nawozy potasowe. Obecnie Kłajpeda musi szukać nowych klientów. Strata towarów z Białorusi jest częściowo rekompensowana zbożem z Ukrainy, który dociera na Litwę przez Polskę.
Nie znamy nazwiska autora muralu, ale Hannie Tracz udało się w Kownie porozmawiać z artystą malarzem , który opowiada o swojej pasji i życiu w rodzinnym mieście.
Pierwszy Poranek z Wilna (18.08.2022). Nasz gospodarz, Przewodniczący Rady Sąjūdisu, Andrius Tučkus zaprosił ekipę Radia Wnet na balkon z najładniejszym widokiem w Wilnie, gdzie znajduje się siedziba Litewskiego Ruchu na rzecz Przebudowy (ul. Gedymina 1).
Andrius Tučkus mówi o wsparciu Litwinów dla Ukrainy. Zebrali oni pieniądze na zakup Bayraktara. Sekretarz generalny Sąjūdisu przypomina wojnę w Gruzji. Zaznacza, że nie wyciągnięto z niej wniosków. Wspomina podział społeczeństwa po tym, jak „zamordowano Lecha Kaczyńskiego”. Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego odnosi się do wysokiej inflacji na Litwie. Stwierdza, że jego rodacy rozumieją, iż w przypadku zwycięstwa Rosji byłoby jeszcze gorzej.
Olga Siemaszko o wydarzeniu białoruskiej opozycji w Wilnie, na którym ogłoszono powstanie rządu emigracyjnego ze Swietłaną Cichanouską. Podkreśla, że to znak jedności opozycji demokratycznej ważny z punktu widzenia dyplomacji. Siemaszko mówi o Białorusinach mieszkających w Republice Litewskiej. Do Wilna sprowadzają się także białoruscy programiści, przenosząc swoje firmy.
Od pierwszych programów nadawanych przez Radio Wnet z Wilna, a także częstym gościem Studia Wilno, prowadzonego przez Agatę Antoniewicz, jest Rajmund Klonowski, redaktor naczelny Kuriera Wieleńskiego. Tym razem w Kurierze w Samo Południe odpowiada na pytania Jaśminy Nowak.
Dyrektor Muzeum Historii Żydowskiej w Wilnie Markas Zingeris mówił na temat rosyjskiej agresji na Ukrainę. Dyrektor Muzeum Historii Żydowskiej im. Gaona w Wilnie podkreśla, że to, co robi Rosja stoi w sprzeczności z wartościami oświecenia i rewolucji francuskiej.
Do Józefa Mackiewicza/ Fot. Piotr Mateusz Bobołowicz, Radio WnetJeszcze w Warszawie Piotr Mateusz Bobołowicz o Józefie Mackiewiczu rozmawiał z prof. Włodzimierzem Boleckim. Dom Józefa Mackiewicza znajduje się w Czarnym Borze na obrzeżach Wilna. Czarny Bór to dawne miejscowość letniskowa przed wojną szczególnie lubiana przez wileńskich żydów. W domu została odtworzony gabinet i mieszkanie pisarza, który jeden reportaż ” A Schwarze Bore” poswięcił tej miejscowości.
Drugi Poranek Wnet z Wilna prowadziłem z najstarszej, wybudowanej w 1906 roku hali targowej. Tam można kupić najlepszy litewski chleb, kiełbasy, wszelkiego rodzaju kiszonki i oczywiście Džiugas – najlepszy litewski ser, produkowany wyłącznie w okresie letnim z najwyższej jakości mleka krów z wypasu wolnego na łąkach.
O 8 rano hala targowa jest jeszcze pusta, ale na stanowisku już jest zawsze uśmiechnięta i mówiąca po polsku sprzedawczyni, która opowiada o drożyźnie, serze i wojnie.
Egidijus Meilūnas, mówiący po polsku w-ce minister spraw zagranicznych Litwy, już po raz drugi przyjmuje nas w swoim ministerialnym gabinecie. Na ścianach – nie tylko w gabinecie ministra, ale całego ministerstwa – wiszą obrazy współczesnych litewskich malarzy. Taki prosty sposób promocji sztuki.
Egidijus Meilūnas, wiceminister spraw zagranicznych Litwy, mówi o pomocy, jaką Litwa świadczy Ukrainie. Zaznacza, że kluczowym problemem w sprawie Rosji jest jej ideologia imperializmu.
Najważniejszym problemem nie jest Putin, a ideologia rosyjskiego imperializmu.
Žygimantas Pavilionis poseł na Sejm Republiki Litewskiej, były w-ce minister sprawa zagranicznych i były ambasador Litwy w USA i Meksyku podczas wywiadu opisując sytuacje geopolityczną zaapelował do polskiego rządu o zerwanie kontaktów z Chinami.
Pierwszy przystanek w czasie Wielkiej Wyprawy to przesmyk suwalski i gospodarstwo profesora Bogdana Cywińskiego
Bohdan Cywiński wyjaśniał, czemu zdecydował się na życie na prowincji. Wspominał swoje podróże do Ameryki Łacińskiej, gdzie obserwował walkę związków zawodowych o prawa pracownicze. O sprawach robotników rozmawiał z papieżem Janem Pawłem II. Pisarz zauważa, że inaczej się patrzy na Zachód, kiedy się na nim mieszka. Odkrył, iż dla ludzi liczą się przede wszystkim pieniądze, a nie idee. Spotykał się z oskarżeniami, że Solidarność niszczy ład pojałtański komplikując Zachodowi życie.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego zauważył, że jego pokolenie miało dzieciństwo w czasie II RP i młodość w czasie okupacji. Jak wskazał powojenna rzeczywistość na wsi była złożona. Podział na nas i ich nie był tak wyraźny jak mogłoby się wydawać.
Autor „Szańców kultury z dziejów narodów Europy Wschodniej” Prof. Bohdan Cywiński mówi o dziejach Rusi Kijowskiej, Moskwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Markas Zingeris jest dyrektorem Muzeum Historii Żydowskiej im. Gaona w Wilnie. Pisarz dzieli się swoimi przemyśleniami na temat wojny na Ukrainie.
Markas Zingeris twierdzi, że agresja Rosji przypomina nam o barbarzyńskich aktach z historii ludzkości. Mówi o tym, co jest konieczne, aby nie dochodziło do nich ponownie.
Nie powinniśmy się przyzwyczajać do komfortu. Powinniśmy przypominać sobie czasami zasady i fundamenty, na których zbudowane są wygody naszego codziennego życia. Są nimi główne punkty wieku oświecenia, rewolucji francuskiej – godność ludzka, prawa człowieka, koegzystencja.
Pisarz docenia wysiłek narodu Ukraińskiego. Widzi w nim działanie na rzecz pokoju na Litwie i w Polsce.
Jestem wdzięczy dzielnym Ukraińcom, którzy teraz za nas walczą.
Markas Zingeris dostrzega słabości narodu ukraińskiego, jednak jeszcze raz podkreśla wielkość czynów obrońców Ukrainy.
Ukraińcy także muszą pozbyć się pewnych elementów z przeszłości do których są przyzwyczajeni.
Al teraz widzę wspaniały obraz narodu wykutego w ogniu wojny. Jest to obraz imponujący.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
K.K.
Dom Józefa Mackiewicza w Wilnie / Fot. Radio Wnet
Wielka Wyprawa Radia Wnet jest w Wilnie, gdzie dotarła do domu pisarza Józefa Mackiewicza. O jego twórczości opowiada prof. Włodzimierz Bolecki – autor książki o Józefie Mackiewiczu.
W Polsce obchodzimy Rok Józefa Mackiewicza. Piotr Matusz Bobołowicz rozmawia z autorem książki Ptasznik z Wilna opowiadającej o tym pisarzu.
Prof. Włodzimierz Bolecki wielkość Mackiewicza oddaje tymi słowami:
Gdyby pisał w innym języku niż polskim, należałby do klasyków literatury europejskiej.
W rozmowie poruszony jest m.in. temat stosunku Mackiewicza do komunizmu.
Komunizm uważał za największe zagrożenie XX wieku.
Pisał, że to zagrożenie było lekceważone. Świat nauczył się współżyć z tym niebezpieczeństwem.
Profesor Włodzimierz Bolecki mówi o nie najlepszej znajomości twórczości pisarza. Ta sytuacja powoli się zmienia.
Jest to pisarz, którego obecność w mediach, w podręcznikach szkolnych nie przystaje do rangi jego pisarstwa. Dopiero w ostatnich latach zaczęto zwracać na niego uwagę.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
K.K.
Michał Murzyn: turystyka w Zakopanym wypiera rdzennych mieszkańców
Panorama Wilna | Fot. Jackmac34 (CC0, Pixabay.com)
Szefowa Redakcji Białoruskiej Radia Wnet obecnie mieszka w Wilnie. Mówi o zeszłotygodniowej konferencji białoruskiej opozycji oraz o tym, jak ważnym miastem dla Białorusinów jest Wilno.
W zeszłym tygodniu odbyła się w Wilnie konferencja „Nowa Białoruś”. Olga Siemaszko mówi o najważniejszej decyzji ogłoszonej na tym spotkaniu białoruskiej opozycji.
Na konferencji został utworzony taki rząd na emigracji. Swiatłana Cichanouska zostanie liderką tego gabinetu.
Poza liderką, w gabinecie jest czterech innych ważnych członków.
Cichanouska ma dwóch wicepremierów i kolejnych dwóch członków tego rządu. Jeden będzie odpowiadać za bezpieczeństwo, a drugi to taki odpowiednik ministra spraw wewnętrznych.
Olga Siemaszko mówi o tym, jak ważnym miejscem dla Białorusinów jest stolica Litwy. Nie ukrywa także swojego przywiązania do Wilna.
Wilno dla mnie osobiście nie jest miejscem zagranicznym. Dla mnie to teraz taka dzielnica Mińska. Czuję się tutaj tak, jak w stolicy Białorusi. Wielu ludzi z Mińska przeprowadziło się tutaj.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
K.K.
Andrius Tučkus: jeżeli Rosja wygra, to za 5-10 lat kolejna będzie Polska, Litwa
O Wilnie warszawskim okiem:
„Zawsze chciałem zobaczyć Wilno (…) nie należy odkładać takich decyzji, spodziewałem się, że wejdziemy do miasta, które praktycznie nie było zniszczone podczas drugiej wojny światowej (…) jestem mile zaskoczony, bo wykonano tu ogromną pracę na rzecz renowacji całych kompleksów zabytkowego miasta, starego miasta zwłaszcza, bo można sobie wyobrazić, jak to mogło wyglądać w końcówce czasów sowieckich no i dzisiaj miasto wygląda bardzo dobrze. Tylko mam takie zaskoczenie czy rozczarowanie, bo jak oglądałem stare fotografie Wilna, to widzę, że bruki były raczej kamienne, że ta podłoga miasta historycznego dzisiaj jednak wygląda inaczej – bardzo dużo prefabrykatów cementowych pojawiło się na podłodze miasta, zwłaszcza starego miasta. Jestem pewien, że zwłaszcza przy Ostrej Bramie tak nie powinno być. (…) Starówka Warszawy podobnie jak Wileńska jest wpisana na listę UNESCO i to należy potraktować jako immanentną część zabytku, dziwi mnie, że w Wilnie postąpiono inaczej.”
Gościliśmy w „Studio Wilno”:
Prowadząca: Agata Antoniewicz
Realizator: Paweł Belous
