Teoretycznie wszyscy powinniśmy być napełnieni Duchem Świętym. Wszyscy, którzy zostaliśmy bierzmowani, na których spoczęły ręce biskupa. Zatem dlaczego tak się boimy życia zgodnego z nauką Jezusa?
Zanim opowiem Wam o odwadze, czwartym i ostatnim kamieniu węgłowym naszego wymarzonego porządku społecznego, przytoczę wiersz księdza Janusza Pasierba:
jak
jak ty chcesz dotrzeć do nieba
i coś zrozumieć
skoro nigdy nie byłeś skazany
ani odrzucony
nie paliło się przed Tobą powietrze
nie rozstępowała woda
nie rozpadała ziemia
nie zostałeś wygnany
nie zabijano ci dzieci i owiec
nie doświadczyłeś czym jest
ucisk Boga żywego
czy kiedyś zmiażdżyło cię niebo
sądzisz że kołysanka z Betlejem
to cała ewangelia
czy usłyszałeś tamten krzyk
czy sam krzyczałeś
Bez Odwagi na nic zdadzą się Miłość, Prawo i Wolność. Bez Odwagi pozostaną tylko w naszych głowach. W urojeniach. Nie zaistnieją w życiu indywidualnym i społecznym. A przecież chcemy na tych węgłach budować nasz polski dom.
Gdy w marcu i kwietniu tego roku, który przywrócił nam oczywistość śmierci doczesnej, zobaczyłem wylęknionych księży i biskupów, przypomnieli mi się apostołowie w dniach Męki i Zmartwychwstania Pana Jezusa. I w następnych dniach, gdy siedzieli w ukryciu i bali się o swoje życie.
To wspomnienie było jak najbardziej na czasie, bo przecież był to czas Postu, drogi krzyżowej i Wielkiej Nocy. Dwa tysiące lat minęło, a my znowu mogliśmy oglądać Jego wylęknionych uczniów. Myślących tylko o tym, jak nie utracić życia doczesnego i gdzie się schować. Pouczające doświadczenie. Tym bardziej, że wiemy, jak wylęknieni uczniowie Jezusa zmienili się w nieustraszonych głosicieli Ewangelii – prawdy o życiu, śmierci i Zmartwychwstaniu Jezusa. Stało się to w jednej chwili i jest opisane w Dziejach Apostolskich.
Ta chwila to napełnienie Apostołów Duchem Świętym. W jednej chwili zniknął ich lęk i ignorancja. Od tego momentu już nie bali się głosić Prawdę. Wiedzieli, co i jak mają mówić. I zaczęli nawracać narody. Oprócz Jana, który jedyny stanął pod krzyżem i zaopiekował się Maryją, wszyscy ponieśli śmierć męczeńską. Oddali życie doczesne za życie wieczne. Bez lęku, bo mieli w sobie Ducha Świętego.
Wymieniamy siedem darów Ducha Świętego, ale w moim prostym rozumku redukuję je do trzech. Do mądrości, bojaźni bożej i męstwa – odwagi. Ale największym darem dla nas od samego Boga jest sam Duch Święty. To Jego działanie w nas powoduje, że jesteśmy odważni w życiu, mamy rozum i wiemy, jak po bożemu żyć. Jak żyć w życiu doczesnym w perspektywie życia wiecznego. W szkole, w pracy, wśród znajomych, w społeczeństwie, w państwie.
Teoretycznie wszyscy powinniśmy być napełnieni Duchem Świętym. Wszyscy, którzy zostaliśmy bierzmowani. Wszyscy, na których spoczęły ręce biskupa. Zatem dlaczego tak się boimy życia zgodnego z nauką Jezusa? Pandemii i zagrożenia dla naszego zdrowia i życia w wieku 90 lat?
Dlaczego bez lęku nie walczymy o boże zasady w naszym życiu codziennym, prywatnym i społecznym? Dlaczego nie domagamy się przestrzegania Prawa Bożego przez władze naszego (!) państwa?
Odpowiedzi mogą być tylko dwie:
Biskup, pomimo sprawowania formalnej funkcji, nie miał w sobie Ducha Świętego. W związku z czym nie miał go jak przekazać.
To my przystąpiliśmy do sakramentu nieprzygotowani. Ale nie oczekujmy gotowości do przyjęcia Ducha Świętego od 11-letniego chłopca (to o mnie).
Niezależnie od tego, która odpowiedź jest prawidłowa (może obie), zamiast przyjąć Ducha Świętego, dokonaliśmy aktu świętokradztwa. Nie pora jednak by ulegać czarnej rozpaczy. Zamiast tego zacznijmy się modlić. Najpierw szczerze i bez żadnych kalkulacji przeprośmy Pana Boga za wszystkie nasze grzechy – zwłaszcza te, których nie jesteśmy jeszcze świadomi. Potem pokornie prośmy Go o łaskę nawrócenia. Jeżeli się uda i zostaniemy nawróceni, to otrzymamy Ducha Świętego. Staniemy się mądrzy, bogobojni i odważni – jak Apostołowie, choć nie ukończyli wyższych studiów, nawet seminariów duchownych, i nie byli żołnierzami sił specjalnych. I żaden nie walczył mieczem ani szablą.
Takiej chrześcijańskiej cywilnej odwagi bardzo teraz potrzebujemy w miejsce wyrachowania, liczenia korzyści i strachu o swój mały, poukładany światek.
Zbliża się do Polski II bolszewicka fala, która może liczyć na swoją V kolumnę wśród nas. Fala, która może zatopić naszą Miłość, Wolność i znieść całkowicie Boże Prawo, zmieniając nasze państwo w piekło na ziemi. W piekło dla nas i dla naszych dzieci.
Pomódlmy się o odwagę i o mądrość (jak to się stało, że nie napisałem jeszcze o mądrości? 😊).
Jan Azja Kowalski
PS W felietonie skorzystałem z wiersza i paru wskazówek przesłanych przez mojego przyjaciela. Tomku, dziękuję 😊
Wolna wola (wolność), jakiej nie uświadczymy w żadnej innej religii, gdzie króluje determinizm i predestynacja, jest zarazem wyzwaniem dla człowieka. Nawet Bóg i Jego Przykazania nas nie ograniczają.
W naszej cywilizacji wolność to wartość szczególna. Wynika wprost z bożego daru dla każdego z nas – z wolnej woli. Dlatego też po miłości, którą opisałem poprzednim razem, powinna być/stać się drugim kamieniem węgłowym porządku społecznego w naszej ojczyźnie. Czy jednak wolna wola oznacza, że możemy robić wszystko? Oczywiście, że nie. Żebyśmy mądrze kochali swojego bliźniego, nie krzywdzili jego i siebie, Pan Bóg podarował nam Przykazania społeczne wypalone na II tablicy. Po to, żeby nam pomóc w życiu. I nie bawmy się tu w sekciarstwo, czy jest ich 7, czy powinno być 6; ich treść jest taka sama. Razem z I tablicą z 3 (lub 4) Przykazaniami Bożymi stanowią Prawo i tym zajmę się w osobnym tekście.
Wolna wola (wolność), jakiej nie uświadczymy w żadnej innej religii, gdzie króluje determinizm i predestynacja, jest zarazem wyzwaniem dla człowieka. Nawet Bóg i Jego Przykazania nas nie ograniczają. Możemy posłuchać i uwierzyć Bogu albo za nic mieć Jego nauki. A nawet odrzucić, jak czynią to ateiści, Jego istnienie i Stworzenie. Wolna wola to ogromne wyzwanie, któremu na imię odpowiedzialność. Każdy z nas imiennie odpowiada za swoje życie wieczne. I chociaż nie jesteśmy w stanie uniknąć tego, co nas spotyka w życiu doczesnym, od tego, jak się w tych nieuniknionych okolicznościach zachowamy, zależy nasze życie wieczne lub wieczna śmierć.
Oczywiście kształtujemy też swoje życie doczesne. Po to dostaliśmy rozliczne talenty, żeby je rozwijać. Wolna wola jednak, posiłkując się rozumem i sumieniem, dokonuje szacunku zysków i strat. Musimy wybrać.
Niezależnie od okoliczności musimy dokonać wolnego wyboru. Dokonujemy go i wynikają stąd konsekwencje, które również musimy przyjąć.
„Bóg tak chciał” – napis tej treści na metalowym krzyżu, przybitym do przydrożnego drzewa, mijałem przez 10 lat swoich wjazdów do Krakowa. To niedojrzałość chrześcijańskiego umysłu i sumienia kazała naszemu bliźniemu umieścić tak opisany krzyż na miejscu tragicznego zdarzenia. A przecież to nie Bóg kazał swojemu dziecku jechać po pijaku albo po narkotykach, albo łamiąc przepisy, albo niesprawnym samochodem. Wsiadając do samochodu, w tym tragicznym dla siebie i rodziny dniu, przyszły denat dokonał wyboru. I trzeba mieć nadzieję, że nie uśmiercił niewinnych osób.
Musimy zatem bardzo uważać, korzystając ze swojej wolnej woli. A my tak często i głupio mamy pretensję do Pana Boga. Obarczamy go wszelkimi osobistymi lub społecznymi nieszczęściami.
I wygłaszamy bluźnierstwa typu: gdyby Bóg istniał, to by do tego nie dopuścił. Do śmierci osoby bliskiej, do wojny, do czegokolwiek. I nie chcemy nawet pomyśleć, że osoba zmarła, której nam tak brakuje, może być teraz dużo bardziej szczęśliwa niż w życiu doczesnym.
Wróćmy do rzeczywistości społecznej. Jak tu działa nasza wolność, nasza wolna wola? Dajmy na to wybieramy Adolfa Hitlera na przywódcę państwa i narodu. I wkrótce uznajemy w swojej pysze, że jesteśmy nadludźmi, a inne narody powinny nam służyć lub zginąć. Zgotujemy sobie i innym wojnę i zagładę. Czy Bóg tak chciał?
W swoim nihilizmie i wyrzeczeniu się Boga pozwalamy na przejęcie władzy państwowej przez garstkę bolszewików, którzy nawet przez chwilę nie ukrywają swoich prawdziwych zamiarów. Zgotują nam piekło w czasie pokoju. Czy naprawdę Bóg tak chciał?
Tak, Moi Drodzy, wolność posłużenia się swoją wolną wolą to ogromna odpowiedzialność. Posługujmy się nią mądrze (= zgodnie z Dekalogiem) i nie miejmy pretensji do Pana Boga za nasze wolne decyzje.
I nie miejmy też do Pana Boga pretensji o nasz los sprokurowany przez innych ludzi. Czasem nie mamy wyjścia. Nie możemy przecież wyjść z wojny, w której się znaleźliśmy. Możemy jednak użyć wolnej woli, żeby zachować się jak dziecko boże. Nie każdy z nas jest bohaterem gotowym w każdej chwili umrzeć. Ale przecież nie musi być szmalcownikiem.
Dawno nie opowiadałem Wam o moim dziadku kowalu. W czasie II wojny światowej trafił do niemieckiego więzienia z podejrzeniem (słusznym) naprawy broni partyzantom. I, o dziwo, po kilku miesiącach wyszedł na wolność. Zaraz po tym, jak został przyłapany na odmawianiu różańca ulepionego z chleba. Niemiecki oficer zdziwił się, że ktoś, kto modli się na różańcu, może być bandytą. Niedługo potem do jego kuźni znowu zawitali partyzanci. I dziadek, korzystając ze swojej wolności, powiedział: dopiero co wyszedłem z więzienia, nie pomogę wam. – A teraz? – zapytał jeden z nich, odbezpieczając pistolet. – Teraz oczywiście pomogę – odpowiedział mój dziadek Jan.
Gdyby po opuszczeniu więzienia ponownie został zadenuncjowany, już by nie przeżył. Miał wtedy żonę i czwórkę małych dzieci. Na miarę sytuacji, w jakiej się znalazł, dobrze się posłużył swoją wolnością. A wiecie, czemu nie uciekł? Bo w czwórce współwięźniów trafił się jeden grubas, który nie był w stanie pokonać muru. Uciekając, wydaliby go na śmierć. Dzięki poświęceniu pozostałej trójki, człowiek z nadwagą przeżył wojnę. Pokazał nam wiele lat później, na spotkaniu w szkole podstawowej, swój numer obozowy.
Zatem wolna wola, nasza wolność z niej wynikająca, w pewnych warunkach może okazać się bardzo ograniczona. Tym bardziej powinniśmy jej w pełni używać teraz, gdy jeszcze nią dysponujemy. Nie możemy w sprzyjających okolicznościach być tchórzami, bo za chwilę staniemy się niewolnikami.
Niewolnikami tych, którzy gdzieś mają naszą wolność, Prawa Boże i te ludzkie, z II tablicy, czyli też Boże.
Jan Azja Kowalski
PS Czy to prawda, że po szkołach podstawowych już nie jeżdżą bohaterowie, tylko tęczowi bolszewicy, żeby uczyć nasze polskie dzieci masturbacji?
Relatywizowanie rzeczywistości jest źródłem zamętu intelektualnego i miast formować, deformuje myślenie ludzkie. Przesłanie jest pod względem pojmowania prawdy co najmniej wieloznaczne.
ks. Zygmunt Zieliński
Nie ulega wątpliwości, że kryzys edukacyjny jest zjawiskiem ogólnoświatowym oraz to, że szukanie prób jego przezwyciężenia napotyka na dotąd niepokonane trudności. Daje to znać o sobie także w edukacji średniej i akademickiej, o czym przekonują nas wątpliwe sukcesy reform szkolnictwa, zwłaszcza wyższego, jakie u siebie przyszło nam przeżywać.
Ojciec Święty Franciszek usiłuje sięgnąć aż do samych fundamentów, na których bazuje współczesna edukacja. Dokument w tej materii opublikowany 12 września 2019 roku zapowiada szeroką światową dyskusję pod auspicjami papieża na 14 maja 2020, ale nie doszła ona do skutku wskutek pandemii. Dokument ten pobudza wszakże do dyskusji. Pytania, jakie Przesłanie nasuwa, mają charakter fundamentalny, jako że zachęca do nich wypowiedź Głowy Kościoła katolickiego. (…)
Sama idea braterskiego porozumienia między ludźmi jest ze wszech miar słuszna i któż inny jak nie papież winien być jej orędownikiem? Pytanie z tą ideą związane odnosi się wszakże do istoty tego porozumienia i jego urzeczywistnienia. Przede wszystkim, czy ma być ono oparte na kompromisie bezwarunkowym? Czy ma tu zachodzić zmiana definicji prawdy? Trzeba przyjąć pojęcie prawdy jako fundament poznawczy. Św. Tomasz określa to tak: – „verum est adaequatio intellectus et rei. Prawda zachodzi wówczas, jeżeli to, co jest w naszym intelekcie, jest zgodne z rzeczywistością”.
Otóż nie może być wiele prawd zgodnych z rzeczywistością. W dziedzinie wychowania ma to szczególne znaczenie, gdyż relatywizowanie rzeczywistości jest źródłem zamętu intelektualnego i miast formować, deformuje myślenie ludzkie. Przesłanie jest pod względem pojmowania prawdy co najmniej wieloznaczne.
Zatem nie wydaje się, żeby w Przesłaniu papieskim w tej materii panowała jednoznaczność. Są tam raczej akcenty kierowane do woli, odwołania do ogólnoludzkich wartości, takich jak braterstwo, solidaryzm, tolerancja, kompromis, dialog, szerokie przymierze edukacyjne, a zwłaszcza humanizm, w dodatku „nowy humanizm”. Ten ostatni postulat wymaga jasnej definicji wskazującej na fundament owego humanizmu obecnie, w dobie gender, wzmożonej seksualizacji, LGBT, liberalizmu w dziedzinie relacji międzyludzkich wynikających z natury człowieka i całego rodzaju ludzkiego, jak choćby charakter i postać małżeństwa i rodziny. Te wartości nie wynikają z jakiejś globalnej zgody czy umowy, ale z naturalnego przeznaczenia człowieka od niego samego niezależnego. Można to wszystko zakwestionować, stosując rozmaite sofizmaty, ale nie zmienia to rzeczywistości, a prawda oznacza z nią zgodność.
Ojciec Święty odwołuje się do swego porozumienia z Wielkim Imamem; od Hillary Clinton zapożyczył slogan „wioska edukacyjna”. Diane Montagna stwierdza, że papież wzywa do „gromadzenia naszej najlepszej energii i do bycia aktywnymi dla otwarcia edukacji dla długofalowej wizji uwolnionej od tego, co było” (Diane Montagna, Pope Francis invites religious, political leaders to sign ‘Global Pact’ for ‘new humanism’, LifeSiteNews, 13 IX 2019). Autorka podkreśla też, że przesłanie papieskie ma charakter czysto świecki. Papież postulował konieczność wyeliminowania dyskryminacji i stworzenia braterskości, podpisując na ten temat Document on Human Fraternity and World Peace for Living Together, (Dokument na temat braterstwa i pokoju światowego dla współżycia jednych z drugimi) z Wielkim Imamem Al-Azhar in Abu Dhabi w lutym (2019). (…)
Nie ulega wątpliwości, że Przesłanie ma odniesienie do Synodu Amazońskiego, gdzie zaprogramowano „nowy Kościół”, w którym transcendencję ma zastąpić immanentyzm. Nie są to pojęcia do końca ani precyzyjne, ani zrozumiałe, ale wyrażają one całkowicie nowy i inny rodzaj posługi niż ta w Kościele, gdzie sakrament nie jest pustym znakiem, ale narzędziem zbawiającego Chrystusa.
Wydaje się, że Ojciec Święty Franciszek w pewnym sensie myśli niekiedy kategoriami modnej niegdyś teologii wyzwolenia, w której szczytne zapewne hasła humanitarne głoszone były kosztem coraz bardziej do nich adaptowanej teologii, zatem pozbawionej elementu w teologii katolickiej niezbędnego – zgodności z Ewangelią i z Tradycją Kościoła. Można to nazwać „teologią parafrazowaną”. A najlepiej do teologii w ogóle nie nawiązywać, jak to w tym przypadku czyni papież Franciszek.
To, że ma on jak najlepsze zamiary i intencje, nie ulega wątpliwości. Ich artykułowanie wszakże nie trafia do mentalności katolików ukształtowanych przez naukę Kościoła sięgającą daleko w historię chrześcijaństwa zachodniego i wolnego od eklektyzmu, jaki cechował chrześcijaństwo Nowego Świata.
Problem polega na tym, że obecny zsekularyzowany świat wymaga katechizacji całkowicie zakotwiczonej w Ewangelii, nie obwarowanej żadnym kompromisem, nawet na rzecz „globalnego paktu wychowawczego”. I dlatego właśnie potrzebne jest ukonkretnienie wielu tez zawartych w Przesłaniu Ojca Świętego Franciszka.
Papież wykreślił z pojęcia „edukacja” wszelki stres. Czy uczynił tak w przekonaniu, że propozycje wychowawcze Kościoła mogłyby zestresować wyznających laickie zasady wychowawcze? A zresztą czy wychowanie bezstresowe jest w ogóle możliwe? A jeśli nawet tak, to jakie wydaje owoce?
Ks. Zygmunt Zieliński jest emerytowanym profesorem KUL i b. członkiem PAN, historykiem, profesorem nauk teologicznych oraz publicystą poruszającym problemy współczesności.
Cały artykuł ks. Zygmunta Zielińskiego pt. „Globalny Pakt Wychowawczy i nowy humanizm. Czym jest i do czego zmierza?” (wraz z tekstem Przesłania Ojca Świętego na inaugurację Paktu Wychowawczego) znajduje się na s. 11 lipcowego „Kuriera WNET” nr 73/2020.
Od 2 lipca „Kurier WNET” wraca do wydania papierowego w cenie 9 zł.
Ten numer „Kuriera WNET” można nabyć również w wersji elektronicznej (wydanie ogólnopolskie, śląskie i wielkopolskie wspólnie) w cenie 7,9 zł pod adresem: e-kiosk.pl, egazety.pl lub nexto.pl.
Czytelnicy gazety za granicą mogą zapłacić za nią PayPalem lub kartą kredytową na serwisie gumroad.com.
Prenumerata 12-miesięczna wersji elektronicznej: 87,8 zł.
Artykuł ks. Zygmunta Zielińskiego pt. „Globalny Pakt Wychowawczy i nowy humanizm. Czym jest i do czego zmierza?” na s. 11 lipcowego „Kuriera WNET” nr 73/2020
Dzień 50 z 80/ Olsztyn/Poranek WNET; Postmodernistyczne idee wypaczyły w nas zdolność komunikowania się z drugim człowiekiem. Nie umiejąc rozmawiać i słuchać drugiej osoby, rodzina nie może przetrwać.
W dzisiejszym Poranku WNET można było usłyszeć nagraną wczorajszą rozmowę z ks. Przemysławem Drądem, dyrektorem Krajowego Ośrodka Duszpasterstwa Rodzin przy Konferencji Episkopatu Polski, oraz z ks. Wojsławem Czupryńskim, duszpasterzem diecezjalnym rodzin Archidiecezji Warmińskiej.
Ks. Przemysław Drąd powiedział, że duszpasterze małżeństw i rodzin troszczą się nie tylko o katolickie rodziny. Pragną przekazywać wszystkim wzorce, które są oparte na tej podstawowej komórce społecznej.
– Tutaj z wielką pomocą przychodzi nam papież Franciszek, który w Amoris laetitia bardzo mocno podkreśla, że rodzina jest miejscem uczenia się człowieczeństwa, uczenia się różnych cnót, uczenia się miłości – podkreślił dyrektor Krajowego Ośrodka Duszpasterstwa Rodzin.
Każde państwo, nawet bezwyznaniowe, powinno chcieć posiadać obywateli zaangażowanych społecznie, którzy troszczą się o siebie nawzajem, potrafią żyć w rodzinach wielopokoleniowych, są odpowiedzialni za siebie i za ojczyznę. Prace prowadzone nad pogłębieniem treści zawartych przez Ojca Świętego w „Amoris letitia” pozwalają odkryć wielkie bogactwo spojrzenia na rodzinę, na małżeństwo z poziomu Boga i człowieka.
– Człowiek powołany jest do miłości i ta miłość ma być radosna. Myślę, że to jest ciągle przez nas mało zrozumiane, mało odkryte – powiedział ks. Przemysław Drąd. Małżeństwo nie jest źródłem cierpienia, mimo że wiele chrześcijańskich rodzin sprawia takie wrażenie.
Obecnie jesteśmy świadkami zmian w polskim społeczeństwie i w mediach. Rodzina staję się czymś docenianym i dobrym. Reformy, które obecnie przeprowadza rząd, zmieniają postrzeganie społeczeństwa, jest to jednak proces długotrwały. Czasy komunistyczne oraz różne prądy przeciwne rodzinie sprawiły, że w polskiej mentalności duża rodzina była powodem do wstydu. Na szczęście to się powoli zaczyna zmieniać.
Ks. Wojsław Czupryński podzielił się z nami swoją refleksją, mówiąc, że obecnie zbyt mocno w nas pracują idee postmodernizmu i hasła takie, jak samorealizacja i sukces. W tym wszystkim człowiek często zapomina o rodzinie i dopiero gdy jest za późno, uświadamia sobie, że coś zmarnował, coś zaprzepaścił, bo odkrywa prawdę, że szczęście w życiu to kochać i być kochanym. Jednak co innego jest chcieć kochać, a co innego umieć to robić. Trzeba stale przypominać, co jest istotą miłości.
– Miłujcie się, ofiarowując samych siebie, dar z siebie drugiemu człowiekowi – a to często jest właśnie w poprzek tym hasłom postmodernizmu, sukcesu, samorealizacji, zaparcia się siebie, umarcia dla siebie, swoich ideałów. Ale koniec końców tylko taka inwestycja w pełną, prawdziwą miłość jest zawsze największym zwycięstwem.[related id=34684]
Kościół szczególnie troszczy się o duszpasterstwo narzeczonych. Jest to świetna okazja, żeby ewangelizować młodych ludzi. Przez wiele lat kursy przedmałżeńskie były zaniedbywane. Obecnie powstaje coraz więcej inicjatyw opierających się na dialogu małżeńskim, czyli głównym narzędziu potrzebnym do zachowania rodziny w jedności.
Ks. Przemysław Drąd zauważył, że w wielu przypadkach narzeczeni nie posiadają zdolności rozmawiania ze sobą, słuchania siebie nawzajem. Trzeba ich tego uczyć, organizując warsztaty, spotkania. Jeżeli brakuje dialogu w małżeńskim życiu, zaczynają pojawiać się problemy. Dążenie do samorealizacji prowadzi do braku chęci słuchania drugiej osoby: ja jestem najważniejszy, mam prawo żądać, wymagać. W momencie, kiedy druga osoba zostaje zepchnięta na dalszy plan, dochodzi do wielu dramatów.
– Chrystus uczy nas najlepiej, jak rozmawiać z drugim człowiekiem i Bogiem – powiedział ks. Przemysław Drąd, podkreślając, że kursy nie mogą się skupić tylko na rozmowie. Zawsze trzeba pamiętać, kto jest najważniejszy.
Całej audycji możesz posłuchać tutaj. Rozmowa o rodzinie w części szóstej.
Zachód chwalebnie próbuje otworzyć się, pełen zrozumienia, na zewnętrzne wartości, ale nie kocha już siebie; w swojej własnej historii widzi obecnie tylko to, co jest godne ubolewania i destrukcyjne.
Kard. Joseph Ratzinger
W naszym współczesnym społeczeństwie, dzięki Bogu, ktokolwiek zhańbi wiarę Izraela, jego obraz Boga lub jego wielkie osobowości, zostaje ukarany. Kto gardzi Koranem i podstawowymi przekonaniami islamu, zostanie również ukarany. Tymczasem w odniesieniu do Chrystusa i tego, co jest święte dla chrześcijan, wolność opinii wydaje się być dobrem najwyższym, a jej ograniczanie wydaje się zagrażać lub nawet niszczyć tolerancję i wolność w ogóle.
Optymizm dotyczący zwycięstwa europejskiego żywiołu, który Arnold Toynbee był w stanie jeszcze utrzymywać na początku lat sześćdziesiątych XX wieku, wygląda dziś na dziwnie przestarzały. „Z 28 kultur, które zidentyfikowaliśmy… 18 jest martwych, a dziewięć z dziesięciu pozostałych – w zasadzie wszystkie z wyjątkiem naszej – pokazują, że już zostały śmiertelnie poranione”. Kto powtórzyłby te słowa dzisiaj?
A w zasadzie jaka jest nasza kultura, co z niej pozostało? Czy cywilizacja techniki i handlu, rozprzestrzeniona zwycięsko na cały świat, jest rzeczywiście europejską kulturą? Czy raczej nie narodziła się ona w sposób posteuropejski, wraz z końcem starożytnych kultur europejskich? Widzę tutaj paradoksalną współbieżność.
Zwycięstwo techno-świeckiego posteuropejskiego świata: z upowszechnieniem tego modelu życia i sposobu myślenia związał się cały świat, a szczególnie zupełnie nieeuropejskie światy Azji i Afryki. Pozostaje wrażenie, że świat wartości Europy, jej kultury i wiary, na których opiera się jej tożsamość, dobiegł końca i w zasadzie zszedł już ze sceny, gdyż nadeszła teraz godzina wartości innych światów, Ameryki sprzed Kolumba, Islamu, mistycyzmu Azji.
Europa, dokładnie w tej swojej godzinie maksymalnego sukcesu, zdaje się być opustoszała wewnętrznie, w pewnym sensie sparaliżowana przez kryzys w swoim układzie krążenia, kryzys, który naraża jej życie na niebezpieczeństwo; szukająca ratunku w przeszczepach, które nie pomagają, lecz niszczą jej tożsamość. Do tego wewnętrznego braku podstawowych sił duchowych przystaje fakt, że – nawet etnicznie – Europa wydaje się zmierzać ku końcowi.
Istnieje zadziwiający brak pragnienia przyszłości. Dzieci, które są przyszłością, postrzegane są jako zagrożenie dla teraźniejszości. Myśli się, że zabierają one coś z naszego życia. Nie są one postrzegane jako nadzieja, lecz raczej jako ograniczanie teraźniejszości.
Jesteśmy zmuszeni do dokonywania porównań z Imperium Rzymskim w czasach jego upadku: ciągle jeszcze trwało jako wspaniała historyczna struktura, ale w praktyce było to egzystowanie tych, którzy je rozwiązali, ponieważ nie miało już życiowej energii.
W tym momencie doszliśmy do problemów dnia dzisiejszego. Jeśli chodzi o możliwą przyszłość Europy, istnieją dwie przeciwstawne diagnozy. Z jednej strony jest teza Oswalda Spenglera, który wierzył, że można określić pewien rodzaj prawa naturalnego dla wielkich zwrotów kulturowych: jest moment narodzin, stopniowego wzrostu, rozkwitu kultury, następnie nadejście zmęczenia, starość i śmierć. Spengler imponująco upiększa swój pogląd dokumentacją zaczerpniętą z historii kultur, w których można dostrzec prawo naturalnej ewolucji. Według niego Zachód osiągnął już swoją finalną epokę, która prowadzi nieubłaganie do śmierci tego kulturowego kontynentu, mimo wszelkich starań, aby ją oddalić.
Teza ta, nazwana biologistyczną, znalazła gorliwych przeciwników w okresie między I a II wojną światową, szczególnie w kręgach katolickich. Gwałtownie sprzeciwił się jej Arnold Toynbee, występując z postulatami, które dzisiaj znajdują oczywiście niewielki posłuch. Toynbee podkreśla różnicę między postępem materialno-technicznym a postępem realnym, który definiuje jako uduchowienie. Przyznaje on, że Zachód – świat zachodni – jest w kryzysie, którego przyczyny leżą w upadku religii na rzecz ubóstwienia techniki, narodu, militaryzmu. Ostatecznie dla niego kryzys oznacza sekularyzm.
Jeżeli znamy przyczyny kryzysu, możemy znaleźć sposób wyjścia z niego: czynnik religijny musi zostać przywrócony. Zdaniem Toynbee’ego częścią tego jest „dziedzictwo religijne wszystkich kultur, a zwłaszcza to, co pozostało z zachodniego chrześcijaństwa”. Biologistycznej wizji przeciwstawia on wizję woluntarystyczną, która spoczywa na sile twórczych mniejszości oraz na wyjątkowych, indywidualnych osobowościach.
Pytanie brzmi: czy ta diagnoza jest poprawna? A jeśli tak, to czy jest w naszej mocy przywrócenie religijnego znaczenia syntezie pozostałości chrześcijaństwa i dziedzictwa religijnego ludzkości? W końcu spór pomiędzy Spenglerem i Toynbeem pozostaje otwarty, ponieważ nie możemy przewidzieć przyszłości. Niezależnie od tego musimy zmierzyć się z pytaniem, co może nam zagwarantować przyszłość i przenieść żywą wewnętrzną tożsamość Europy przez wszystkie historyczne metamorfozy? Albo nawet jeszcze prościej – co zapewni, na dzisiaj i na jutro, przekazywanie ludzkiej godności i egzystencję odpowiadającą takiej godności?
W ten sposób stajemy przed pytaniem: czego potrzeba, aby iść dalej? Czy gwałtowne zawieruchy naszego czasu przetrwała tożsamość europejska, która ma przyszłość i w którą możemy się zaangażować całym swoim jestestwem? Nie jestem przygotowany, aby wejść w szczegółową dyskusję na temat przyszłej Konstytucji Europejskiej. Chciałbym jedynie krótko wskazać podstawowe moralne zasady, których, moim zdaniem, nie powinno zabraknąć.
Pierwszą zasadą jest bezwarunkowość, z jaką godność i prawa człowieka muszą być przedstawiane jako wartości, które poprzedzają jakąkolwiek jurysdykcję ze strony państwa. Te podstawowe prawa nie są stworzone przez prawodawcę ani przyznawane obywatelom, „ale raczej istnieją same w sobie, zawsze mają być przestrzegane przez prawodawcę, zostały mu uprzednio dane jako wartości nadrzędnego porządku”.
Ta ważność godności człowieka, poprzedzająca każde działanie i decyzję polityczną, odsyła ostatecznie do Stwórcy: tylko On może ustalić wartości oparte na istocie człowieka, i to takie, które są nienaruszalne. Istnienie wartości, którymi nikt nie może manipulować, stanowi rzeczywistą i prawdziwą gwarancję wolności i wielkości człowieka. Wiara chrześcijańska widzi w tym tajemnicę Stwórcy i przesłankę dla obrazu Boga, na którego podobieństwo zostaliśmy uczynieni.
Prawie nikt w dzisiejszych czasach nie zaprzeczyłby bezpośrednio pierwszeństwu ludzkiej godności i podstawowych praw człowieka nad wszystkimi politycznymi decyzjami. Okropności nazizmu i jego rasistowskie teorie są wciąż zbyt świeże. Ale w konkretnym obszarze tzw. postępu medycyny istnieją bardzo realne zagrożenia dla tych wartości: czy to gdy pomyślimy o klonowaniu, czy o konserwacji ludzkich płodów w celach transplantacji, czy o całej dziedzinie manipulacji genetycznej. Nikt nie może ignorować stopniowej erozji ludzkiej godności, która nam tu zagraża.
Do tego należy dodać wzrost migracji ludności, nowych form niewolnictwa, handlu ludzkimi organami. Zawsze obiera się dobre cele, aby usprawiedliwiać to, co jest nie do usprawiedliwienia. Istnieje kilka stałych i trwałych zasad w Karcie Praw Podstawowych, z których możemy być zadowoleni, ale kilka spraw zostało ujętych zbyt ogólnikowo. I to właśnie naraża na niebezpieczeństwo powagę zasady, o której mówimy.
Drugim elementem, w którym pojawia się tożsamość europejska, jest małżeństwo i rodzina. Monogamiczne małżeństwo jako podstawowa struktura relacji między mężczyzną a kobietą i jednocześnie jako komórka tworząca wspólnotę państwową, wywodzi się z wiary biblijnej. Dało to zarówno Europie Zachodniej, jak i Europie Wschodniej własne, szczególne oblicze i własne, szczególne człowieczeństwo.
I dokładnie dlatego ta forma wierności i wyrzeczenia musiała być w kółko zdobywana, z ogromnym wysiłkiem i cierpieniem. Europa nie byłaby dłużej Europą, jeśli ta podstawowa komórka jej struktury społecznej miałaby zniknąć albo zostać zasadniczo zmieniona.
Karta Praw Podstawowych mówi o prawie do małżeństwa, ale nie określa żadnej szczególnej ochrony małżeństwa – ani prawnej, ani moralnej – nie nadaje mu też bardziej precyzyjnej definicji. A wszyscy wiemy, jak zagrożone są dzisiaj małżeństwo i rodzina: z jednej strony poprzez niszczenie jego nierozerwalności na skutek coraz łatwiejszego rozwodu, z drugiej strony za pomocą nowego i coraz bardziej rozpowszechnionego stylu życia – kohabitacji mężczyzny z kobietą bez prawnej formy małżeństwa.
Silnie kontrastujące z tym wszystkim jest żądanie wspólnego życia dla homoseksualistów, którzy, paradoksalnie, obecnie domagają się prawnej formy związku o takiej samej wartości jak małżeństwo. Ta tendencja zaznacza odejście od systemu moralnej historii ludzkości, która – nie zważając na wszystkie różnorodne formy prawne małżeństwa – zawsze uznawała, że małżeństwo jest w swojej istocie szczególną komunią mężczyzny i kobiety, która jest otwarta na dzieci, a tym samym na rodzinę.
To nie jest kwestia dyskryminacji, ale raczej pytania, kim jest istota ludzka jako mężczyzna i kobieta i jak wspólnocie mężczyzny i kobiety można nadać formę prawną. Jeśli z jednej strony ich wspólnota jest coraz bardziej odrywana od form prawnych, a z drugiej strony związek homoseksualny jest postrzegany coraz bardziej jako posiadający taką samą wartość jak małżeństwo, to jesteśmy przed rozpadem wizerunku człowieka, który może mieć wyłącznie niezwykle poważne konsekwencje.
Ostatni punkt dotyka kwestii religijnej. Nie chcę wchodzić w złożone dyskusje ostatnich lat, a skupić się tylko na jednym aspekcie, który jest podstawowy dla wszystkich kultur: szacunek dla tego, co drugi uważa za święte, a w szczególności poszanowanie sacrum w najwyższym tego słowa znaczeniu: dla Boga, dla czegoś, co słusznie możemy przyjmować, że możemy odnaleźć nawet w tym, kto nie jest skłonny wierzyć w Boga.
Gdziekolwiek tego szacunku się odmawia, coś podstawowego w społeczeństwie zostaje utracone. W naszym współczesnym społeczeństwie, dzięki Bogu, ktokolwiek zhańbi wiarę Izraela, jego obraz Boga lub jego wielkie osobowości, zostaje ukarany. Kto gardzi Koranem i podstawowymi przekonaniami islamu, zostanie również ukarany. Tymczasem w odniesieniu do Chrystusa i tego, co jest święte dla chrześcijan, wolność opinii wydaje się być dobrem najwyższym, a jej ograniczanie wydaje się zagrażać lub nawet niszczyć tolerancję i wolność w ogóle.
Wolność opinii jednak ma znajdować swoją granicę w tym, że nie może ona zniszczyć honoru i godność innych. Nie jest wolnością kłamstwo lub niszczenie praw człowieka.
Zachód ujawnia tutaj nienawiść do siebie, co jest dziwne i może być postrzegane jedynie jako patologia. Zachód chwalebnie próbuje otworzyć się, pełen zrozumienia, na zewnętrzne wartości, ale nie kocha już siebie; w swojej własnej historii widzi obecnie tylko to, co jest godne ubolewania i destrukcyjne, natomiast nie jest już w stanie dostrzec tego, co jest wielkie i czyste.
Przełożył Adam Domaradzki
Artykuł Josepha Ratzingera pt. „Europa nienawidzi siebie” znajduje się na ss. 2 i 8 lipcowego „Wielkopolskiego Kuriera Wnet” nr 37/2017, wnet.webbook.pl.
„Kurier Wnet”, „Śląski Kurier Wnet” i „Wielkopolski Kurier Wnet” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach Wnet w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.
Wersja elektroniczna „Kuriera Wnet” jest do nabycia pod adresem wnet.webbook.pl. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera Wnet” wraz z regionalnymi dodatkami, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.
Artykuł Josepha Ratzingera pt. „Europa nienawidzi siebie” na s. 2 lipcowego „Wielkopolskiego Kuriera Wnet” nr 37/2017, wnet.webbook.pl
Kontynuując przeglądanie strony zgadzasz się na użycie plików cookies. więcej
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.
