Prof. Jakub Morawiec: mówi się, że słowiański bóg Perun był odpowiednikiem skandynawskiego Thora

Thor i Jormungand/ Fot. Emil Doepler/własność publiczna

Edda, sagi i Kalevala. Historyk o wierzeniach mieszkańców przedchrześcijańskiej Skandynawii.

Prof. Jakub Morawiec zauważa, że pojęcie mitologia skandynawska obejmuje całą dzisiejszą Skandynawię. Mitologia nordycka nie dotyczy Finlandii, za to obejmuje poza Skandynawią Islandię i Wyspy Owcze. Nasz gość mówi, że niewiele wiemy na temat mitów Finów jeśli chodzi o wieki średnie. Na ten temat mówi głównie Kalevala.

Więcej wiemy o podaniach germańskich Skandynawów. Zauważa, że bogowie nordyccy nie byli wszechmocni. Nie mogli powstrzymać nadejścia Ragnarök (losu bogów), czyli kresu zamieszkiwanego przez nich Asgardu.

Bogowie też na swój sposób są ograniczeni w tym co mogą zdziałać.

Czytaj także:

Petri Samuel Tikka: Tolkien inspirował się fińską mitologią, by stworzyć coś podobnego dla swojego kraju

Historyk wskazuje, iż nie wiemy jak wiernie wierzenia dawnych Skandynawów przekazuje Edda Snorriego Sturlussona. Ten ostatni spisał Eddę w czasach, kiedy Skandynawowie od dawna byli już chrześcijanami.

Najwięcej informacji o tych wierzeniach przedchrześcijańskich pojawia się w okresie wikińskim.

Rozmówca Piotra Mateusza Bobołowicza mówi, że kontakty wikingów z przedstawicielami innych kultur skutkowały inspiracją i zapożyczeniami. Wpływów religii Skandynawów można się dopatrywać w wierzeniach Słowian. Stwierdza, że widać mieszanie się wpływów w np. pochówkach.

A.P.

Petri Samuel Tikka: Tolkien inspirował się fińską mitologią, by stworzyć coś podobnego dla swojego kraju

pastor Petri Samuel Tikka/ Fot. Piotr Mateusz Bobołowicz, Radio Wnet

Co ma wspólnego XIX- wieczny zbiór fińskich mitów z „Władcą Pierścieni”? Pastor Petri Samuel Tikka wyjaśnia, na czym wzorował się J.R.R. Tolkien i jak jego twórczość łączy się z chrześcijaństwem.

Petri Samuel Tikka mówi o znaczeniu Kalevali dla Finów. Ten zbiór fińskich mitów powstał w XIX w. Rozmówca Piotra Mateusza Bobołowicza wyjaśnia, jak Kalevala wpłynęła na J.R.R. Tolkiena tworzącego świat Śródziemia. Quenya, język używany przez elfy, inspirowany był fińskim. Związki twórczości Tolkiena z Kalevalą widoczne są w „Silmarilionie”.

Tolkien był zainspirowany do napisania swoich książek właśnie po przeczytaniu Kalevali. […] Inspirował się fińską mitologią, aby stworzyć coś podobnego dla swojego kraju osadzonego w jego własnej kulturze i historii. Zapożyczył pomysł stworzenia opowieści o początkach świata i sprowadzania rzeczy w istnienie poprzez śpiew.

Luterański pastor tłumaczy w jaki sposób lektura dzieł Tolkiena, pobożnego katolika, wpłynęła na jego wiarę.

Gdy czyta się Władcę Pierścieni widzi się, że Frodo Baggins nie jest bohaterem doskonałym i że istnieje idea łaski, miłosierdzia i przebaczenia, którą można znaleźć we Władcy Pierścieni.

Nasz gość dodaje, że Finom podobają się opisy natury zawarte we „Władcy Pierścieni”.

A.P.

Kreowanie światów to najpiękniejsza forma modlitwy. O twórczości Tolkiena w Poranku WNET

Emiliana Konopka: Tove Jansson była też malarką. Muminki to był dla niej marginalny projekt

Emiliana Konopka/ Fot. Radio Wnet

Kalevala, Karelia i Muminki. Historyk sztuki o fińskiej sztuce.

Emiliana Konopka zauważa, że Finom nie są zbyt bliskie tradycje wikingów. Mają własne, podobnie jak mitologię.

Chętnie ilustrowali Kalevalę.

Kalevala jest dziełem powstałym w XIX w. przedstawianym jako zbiór pieśni ludowych. Historyk sztuki opowiada jakich fińskich artystów warto znać.

Na pewno Akselego Gallen-Kallelę. To jest malarz numer jeden można powiedzieć w każdym muzeum. W Finlandii znajduje się przynajmniej jedno jego dzieło czy to obrazy olejne czy grafiki. To był artysta bardzo płodny.

Czytaj także:

Widok z pierwszego Studia Wnet w Helsinkach

Gallen-Kallela stworzył modę na Karelię- region, w większości leżący w Rosji, traktowany jako bastion fińskości.

Warto wiedzieć, że Tove Jansson też była malarką. Muminki to był taki jej można powiedzieć marginalny projekt, który przerodził się w wielki sukces, ale ona początkowo była malarką.

A.P.