Analitycy finansowi i eksperci geopolityczni, cytowani przez “The Financial Times” uważają, że Chiny najprawdopodobniej pomogą Rosji przetrwać niekorzystny dla Putina czas sankcji nałożonych miedzy innymi przez Państwa Europejskie, Wielką Brytanię, Stany Zjednoczone oraz Japonię. Chcą zapewnić pomoc Rosji poprzez transakcje surowcowe oraz pożyczki udzielane przez państwowe banki. Jednocześnie Chiny będą starały się w ten sposób uniknąć szkód dla własnych interesów gospodarczych i finansowych.
Poziom chińskiego poparcia dla rosyjskich działań może mieć wpływ na kształtowanie rozwijającego się kryzysu – powiedział Tom Rafferty, analityk z Economist Intelligence Unit z Pekinu.
Czytaj także:
Odkąd Rosja rozmieściła 190 000 żołnierzy w pobliżu granicy z Ukrainą, Pekin próbował znaleźć równowagę między poparciem Putina przez chińskiego prezydenta Xi Jinpinga a własnym interesem Pekinu oraz zadbać o stabilność w regionie.
Kilka godzin po rozpoczęciu inwazji, Zhang Jun, wysłannik Chin w ONZ, powiedział, że „drzwi do pokojowego rozwiązania” nie zostały jeszcze całkowicie zamknięte i wezwał wszystkie strony do zachowania powściągliwości.
Hua Chunying, rzecznik chińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, jednoznacznie zaprzeczył, aby działania militarne Moskwy wobec Ukrainy miały znamię inwazji zbrojnej.
Jednocześnie Pekin potwierdził swój sprzeciw wobec „wszelkich nielegalnych jednostronnych sankcji”. „Od 2011 roku Stany Zjednoczone nałożyły na Rosję ponad sto sankcji” – powiedział Hua (cytowany przez “The Financial Times”) dziennikarzom w Pekinie. „Czy sankcje USA rozwiązały jakiś problem? Czy świat jest lepszym miejscem z powodu tych sankcji? Czy sprawa Ukrainy rozwiąże się dzięki sankcjom USA wobec Rosji? Czy dzięki sankcjom USA na Rosję, bezpieczeństwo europejskie będzie lepiej zagwarantowane?”
Czytaj także:
Najprawdopodobniej duże chińskie banki polityczne będą kluczowymi kanałami wsparcia gospodarczego dla Kremla. W szczególności wskazuje się tu na Chiński Bank Rozwoju oraz Export-Import Bank of China
Według AidData, międzynarodowego laboratorium badawczego w College of William & Mary w Wirginii, Rosja jest zdecydowanie największym pożyczkobiorcą od oficjalnych instytucji chińskiego sektora, na łączną kwotę 151 miliardów dolarów w latach 2000-2017 (dane za “The Financial Times”).
Od aneksji Krymu w 2014 roku, zdolność Pekinu do łagodzenia skutków sankcji została tylko wzmocniona, ponieważ oba kraje stopniowo ograniczały wykorzystanie dolara w handlu dwustronnym. Umocniły się również chińsko-rosyjskie więzi gospodarcze. Handel dwustronny osiągnął rekordowy poziom ponad 145 mld USD w 2021 r., odzwierciedlając stały dwucyfrowy roczny wzrost.
Putin w minionym miesiącu spotkał się z chińskim prezydentem Xi Jinpinga w Pekinie. Wtedy rosyjski Gazprom oraz chińska CNPC podpisały 25-letni kontrakt na nową trasę dostaw gazu poprzez gazociąg “Siła Syberii”, który został uruchomiony w 2019 roku i ma osiągnąć pełną przepustowość w 2025 roku.
Czytaj także:
Rosnieft, największy rosyjski producent ropy i eksporter ropy naftowej do Chin, który odpowiada za 7 proc. całkowitego rocznego zapotrzebowania kraju, uzgodnił w tym miesiącu z CNPC dostawę 100 mln ton ropy do Chin przez Kazachstan w ciągu 10 lat. Rosja i Chiny pracują również nad projektem trzeciego gazociągu przez Mongolię. Niektórzy analitycy twierdzą, że umowa może zostać podpisana do końca roku.
Eksperci zauważyli, że w konwencjonalnym systemie dolarowym nadal istnieje znaczna część rosyjskiego handlu. W ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2021 r. Rosja i Chiny przeprowadziły 8,7 proc. handlu w rublach i 7,1 proc. w innych walutach, według danych rosyjskiego banku centralnego. Dolary i euro stanowiły odpowiednio 36,6 procent i 47,6 procent wymiany handlowej Rosja-Chiny.
z Londynu
Iza Smolarek
Alex Sławiński
