Garść refleksji po niedzielnych wyborach na Ukrainie. Czy nasi sąsiedzi odrobili polską lekcję z 1990 roku?

Wynajęcie aktora niezwiązanego wcześniej z polityką, mogło dać sukces w zmęczonym polityką społeczeństwie tym, którzy nie mogliby liczyć na powrót do rządów w otwartym starciu z ekipą pomajdanową.

Ukraińskie wybory prezydenckie przypominają mi bardzo te z 1990 r w Polsce, kiedy to Lech Wałęsa, legendarny przywódca Solidarności (nikt wtedy nie wiedział o jego powiązaniach z komunistycznymi służbami), najpierw stoczył wewnątrzśrodowiskowy bój z solidarnościowym premierem Tadeuszem Mazowieckim, by potem stawić czoła nikomu nieznanemu emigrantowi Stanisławowi Tymińskiemu.

Wtedy Lech Wałęsa walkę wygrał. Ciekawe, czy gdyby zaplecze polityczne Stanisława Tymińskiego poczekało 4 lata, nie wygrałby w cuglach emigrant z Kanady? Z jednej strony rozbudzone nadzieje ekonomiczne społeczeństwa, kryzys wynikający z procesu transformacji, a z drugiej – żywa jeszcze pamięć o patologiach PRL-u.

Tak, Stan Tymiński miał szansę wygrać i z prezydentem Lechem Wałęsą, i postkomunistycznym pretendentem Aleksandrem Kwaśniewskim. Zwolennicy teorii spiskowych sugerują, że na Ukrainie być może odrobiono polską lekcję.

Niezakończony konflikt zbrojny, brak widocznych postępów w walce z patologiami i zubożenie społeczeństwa – w przekonaniu wyborców z winy urzędującego prezydenta – dały możliwość „nowej twarzy”. Stary establishment związany z byłą Partią Regionów w otwartym starciu nie miałby jednak szans. Zwolennicy teorii spiskowych twierdzą, że wynajęcie aktora, człowieka niezwiązanego wcześniej z polityką, mogło dać sukces w zmęczonym polityką społeczeństwie tym, którzy nie mogliby liczyć na powrót do rządów w otwartym starciu z ekipą pomajdanową. Twierdzą, że nad tym scenariuszem pracowano parę lat.

Lubiany aktor był nawet lepszym wyborem niż nikomu nie znany biznesmen z Kanady. Potrafił lepiej wygłaszać swoje kwestie, lepiej panować nad mimiką, gestami.

Jakkolwiek by oceniać prezydenturę Petra Poroszenki, osiągnął on wiele w trudnym dla kraju okresie. Mimo wielu nierozwiązanych problemów organizacji państwa i prawa, wojny, presji gospodarczej ze strony agresora – udało się jego ekipie zanotować wzrost gospodarczy i rozpocząć przekierowanie gospodarki w stronę rynków europejskich. Wiele także zrobiono dla wzmocnienia tożsamości ukraińskiej i ukraińskiego języka.

Czy prezydent Zełeński utrzyma ten kierunek polityki? Jeśli zechce przejść do historii jako pozytywny bohater Ukrainy, a nie ten, co zablokował jej marsz ku niepodległości i Europie, to mam nadzieję, że będzie kontynuował zmiany zapoczątkowane protestami na Majdanie. Pytanie, czy będzie potrafił i mógł…

I taka konkluzja: czy czasem dla aktorów nie otwiera się i w Polsce szansa na nowe role – polityków?

Mamy już przecież Wojciecha Olszańskiego, znanego także jako Aleksander Jabłonowski. Aktor ten wygłasza ze swadą postulaty polityczne, interpretuje historię i osiąga całkiem dobrą oglądalność w internecie. Niewykluczone, że ktoś wyciągnie wnioski i z tego eksperymentu.

Mariusz Patey

Komentarze