W Poranku WNET z Cieszyna Antoni Opaliński rozmawiał z posłem Jerzym Jachnikiem z klubu Kukiz’15. Głównym tematem była reforma wymiaru sprawiedliwości i sytuacja polityczna powstała po zawetowaniu przez prezydenta Andrzeja Dudę dwóch z trzech ustaw, za pomocą których koalicja rządząca zamierzała przebudować system sądowniczy w Polsce.
Gość Radia WNET uważa, że w żadnym wypadku reforma wymiaru sprawiedliwości nie powinna zostać zaniechana. Klub Kukiz’15 liczy, że do zapowiedzianych przez prezydenta konsultacji przy tworzeniu nowych ustaw zaproszone zostaną różne organizacje społeczne.
Jerzy Jachnik zwrócił uwagę, że opozycja „totalna”, również zaproszona przez prezydenta do dyskusji nad zmianami w ustroju sądownictwa, przedstawiła projekty nie będące prawdziwą reformą. Propozycje Nowoczesnej prowadzą do przywrócenia tego, co już było – czyli tego, że sędziowie wybierali sami siebie. Tymczasem, jak to od dawna głosi środowisko Kukiz’15, potrzebne jest uspołecznienie wymiaru sprawiedliwości. W tymi kierunku nie szły jednak rozwiązania zawarte w zawetowanych ustawach. Poseł Jachnik podał przykład izby dyscyplinarnej, która miała powstać w zreformowanym Sądzie Najwyższym. W jej skład nie powinni wchodzić prokuratorzy, jak tego chciał minister Ziobro. Powinna być ława przysięgłych, w której skład wchodziliby losowani obywatele. Ława orzekałaby o winie, a wyrok wydawałby zawodowy sędzia.
W ogóle zdaniem Jerzego Jachnika nie jest dobrym pomysłem, aby prokuratorzy zostawali sędziami. W prokuraturze pracuje się w warunkach podporządkowania i wykonuje polecenia. To nie przygotowuje właściwie do dobrego wykonywania funkcji sędziego. Przykładem może być pani prokurator z Bielska, która została powołana niedawno na sędziego. Jako uzasadnienie tego, że jest dobrą kandydatką podawano, że w czasie pracy w prokuraturze wykonywała bez zarzutu polecenia przełożonych. Ostatecznie została sędzią i według posła Kukiz’15 zupełnie się nie sprawdza. [related id=”32215″]
Jeśli chodzi o wybór członków Krajowej Rady Sądownictwa, to Jerzy Jachnik twierdzi, że z konstytucyjnej zasady, mówiącej, że suwerenem jest naród wynika, że członków KRS mogą wybierani bezpośrednio przez naród albo pośrednio, np. przez Sejm. To drugie rozwiązanie przejściowo mogłoby być dobre. Lepszy jednak jest wybór bezpośredni.
Gość Poranka skrytykował też zbytnie skupienie władzy w rękach Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego. Osoba będąca Prokuratorem Generalnym nie powinna nadzorować sądów. Na uwagę Antoniego Opalińskiego, że rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego nie sprawdziło się, poseł odparł, że owszem, ale dodał, iż nic nie stoi na przeszkodzie, żeby Prokuratora Generalnego wybierać w wyborach bezpośrednich.
Warto też rozważyć wprowadzenie większej transparentności i wpływu obywateli na wybór na stanowiska sędziowskie. Mogłyby odbywać się konsultacje społeczne, w czasie których publikowane byłyby sporządzane przez daną osobę wyroki, skargi na jej prace itp.
Wymiar sprawiedliwości należy reformować. Jaka jest w nim sytuacja, wiadomo nawet z mediów nieprzychylnych rządowi, z programów takich, jak „Uwaga” czy „Państwo w państwie”. Trzeba jednak robić to spokojnie.
O tym, czy działania PiS doprowadzą do realnej zmiany w wymiarze sprawiedliwości, świadczy to, że nic się nie zmieniło w prokuraturze, nad którą panuje minister Ziobro od dwóch lat. Gdyby wyrzucono kilkudziesięciu prokuratorów, którzy odpowiadali za różne nieprawidłowości w latach poprzednich, od razu cały wymiar sprawiedliwości działałby lepiej.
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy w dzisiejszym Poranku WNET w jego piątej części.
JS
