Gośćmi Programu Wschodniego byli:
- Dr Mariusz Marszewski, analityk Ośrodka Studiów Wschodnich;
- Dr Tomasz Lachowski, redaktor naczelny portalu „Obserwator międzynarodowy”;
- Robert Czyżewski – Dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie;
- Таras Коmpanichenkо, muzyk, kompozytor i ukraiński bard;
Prowadzący: Paweł Bobołowicz
Realizator: Mikołaj Poruszek, Wiktor Timochin
Dr Mariusz Marszewski mówił o napiętej sytuacji w Kirgistanie. Sadyr Żaparow, który jeszcze w październiku siedział w
więzieniu, miażdżącą przewagą został wybrany prezydentem Kirgistanu. Kraj zmieni ustrój z republiki parlamentarnej na prezydencką. Jak wskazuje ekspert wytworzył się tam „specyficzny rodzaj demokracji.”
Ten rodzaj wyborów który miał miejsce jest próbą wyjścia z paradygmatu anarhiuzujaco-demokratycznego, którym Kirgizi są rozczarowani – zaznaczył Marszewski.
Jak ocenił sam fakt, że człowiek, który jeszcze niedawno był więźniem, w tak krótkim czasie został prezydentem, pozostaje bez precedensu. Żaparow zyskał dużą popularność, co pozwoliło mu dojść do władzy. Przytoczył także okoliczności uwolnienia polityka.
Ludzie wyszli na ulicę i zdobyli parlament i kluczowe budynki w stolicy, podważając w ten sposób władzę urzędującego prezydenta. Uwolniono więźniów politycznych. (…) Najważniejszym z nich był Żaparow, który za pomocą umiejętnie prowadzonej kampanii w sieciach społecznościowych, a wcześniej opromieniony nimbem polityka niesprawiedliwie osądzonego, (…) zyskał nieprawdopodobną popularność.
W ocenie gościa „Programu Wschodniego” taka sytuacja jest nie do zaakceptowania przez Rosję.
Jednym z fundamentów polityki rosyjskiej na obszarze dawnego ZSRR i w dużej mierze na świecie, jest zasada, którą stosował car Mikołaj I, czyli bycia reakcyjną siłą utrzymującą stabilne, niedemokratyczne, despotyczne rządy. Tymczasem najbardziej prorosyjskie państwo w regionie jest zaprzeczenim tego modelu – zaznaczył.
Analityk odniósł się także do wyborów w Kazachstanie, które miały miejsce 10 stycznia. Prezydencka partia Nur Otan zdobyła aż 72 proc. głosów. Podczas głosowania dochodziło do wielu nadużyć.
Wybory były sterowane ale jednocześnie pokazały, że instytucje państwa kazachskiego są jednymi z silniejszych w Azji Centralnej – powiedział.
Zwrócił także uwagę na podejście Rosji do dawnej republiki ZSRR.
Kazachstan musi bardzo balansować i dbać o swoją stabilność polityczną. Nie jest to kraj do końca uznawany przez Rosje za zagranicę.
Dr Tomasz Lachowski mówił o uznaniu przez Europejski Trybunał Praw Człowieka skargi Ukrainy dot. łamania praw człowieka przez Rosję na Krymie w 2014 r.
To orzeczenie ETPcz jest niezwykle istotne. Trybunał uznał skargę Ukrainy za „częściowo dopuszczalną”. Najistotniejsze z perspektywy nie tylko prawnej ale także politycznej jest to, że podkreślono, że Rosja sprawowała efektywną kontrolę nad Półwyspem Krymskim już od 27 lutego 2014 roku, czyli od momentu, kiedy rosyjscy żołnierze tzw. zielone ludziki zajęły budynki parlamentu Republiki Autonomicznej Krymu – zaznaczył.
To potwierdzenie ze Rosja złamała prawo międzynarodowe i suwerenność Ukrainy – dodał.
Robert Czyżewski oraz Таras Коmpanichenkо mówili o wspólnych projektach muzycznych.
Zachęcamy do wysłuchania całej audycji już teraz!
A.N.
