Studio Dublin – 1 marca 2019 -W gronie gości: Ernest Bryll, Alex Sławiński, Jan Czachor, Piotr Słotwiński, Kuba Grabiasz

W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, tradycyjnie informacje z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Wywiady, analizy, przeglądy prasy, reportaże oraz korespondencje z różnych zakątków Irlandii i Anglii.


Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)

Wydawca: Tomasz Wybranowski

Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)

Realizacja: Karol Smyk (Warszawa)

Produkcja: Katarzyna Sudak i Studio 37 Dublin


Piątkowe Studio Dublin, 1 marca 2019 roku, rozpoczął przegląd prasy. Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski omawiali artykuły i relacje dziennikarzy „The Irish Times” i „Irish Independent”. 

 

Irlandzka marynarka wojenna zatrzymała u wybrzeży Dundalk dwa północnoirlandzkie irlandzkie trawlery.  Rybacy z Irlandii Północnej mieli naruszyć wody terytorialne Republiki Irlandii i nielegalnie odławiać kraby, homary i trąbiki.  Zatrzymanie dwóch północnoirlandzkich okrętów kutrów potępił, jako „dość oburzające”,  zastępca Arlene Foster, liderki partii DUP, Nigel Dodds.  Czyżby to początek małych uszczypliwości w przededniu Brexitu?

 

Kościół pod wezwaniem św. Michana w Dublinie. Fot. Studio 37.

W poniedziałek,  jako pierwsi w Polsce, na antenie Radia WNET poinformowaliśmy, że w dublińskim anglikańskim kościele pod wezwaniem św. Michana zbeszczeszczono szczątki doczesne pochowanych w krypcie świątyni. Sprawca profanacji świątyni ukradł także głowę ośmiusetletniej mumii, którą popularnie nazywamy w Dublinie „krzyżowcem”. W Studiu Dublin ciąg dalszy doniesień na ten temat.

 

 

Ernest Bryll. Rysunek: Katarzyna Sudak.

Irkandzka Polonia tęskni do nowego ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej, którego… wciąż nie ma. Ale od czego Radio WNET i Studio Dublin.

Ernest Bryll, jeden z poetyckich mistrzów wspomina swoje irlandzkie czasy, jako ambasador Polski na Szmaragdowej Wyspie.

 

 

Kuba Grabiasz, nasz ekspert od sportów galickich podsumował kolejną kolejkę rozgrywek o Puchar Sześciu Narodów w rugby.

Tym razem reprezentacja Irlandii nie zawiodła i z Rzymu przywiozła komplet punktów, choć łatwe to nie było. Czarnym koniem turneju staje się ekipa Walii.

Kuba Grabiasz opowiadał także o obawach przed Brexitem zwykłych Irlandczyków, tych z Ulsteru, i tych z Republiki Irlandii. 

 

 

W kalendarium Radia WNET Tomasz Szustek powrócił do czasów “The Troubles” (czasy konfliktu zbrojnego w Irlandii Północnej w latach 70. i 80. XX wieku).

 

Mural na cześć Bobbiego Sandsa, Belfast i front pubu w Dublinie ozdobionego hasłem Bobbiego Sandsa „Naszą zemstą będzie śmiech naszych dzieci”. Fot. Pedro Layant (CC BY 2.0)(lewe) i archiwum Studio37(prawe)

1 marca 1981 roku, Bobby Sands rozpoczął strajk głodowy w więzieniu Maze. 

Bobby Sands pochodził z irlandzkiej rodziny, urodził się 1954 roku, miał jeszcze troje rodzeństwa, i wszyscy razem mieszkali w miejscowościach, gdzie katolicy byli mniejszością i spotykali się – jako to Irlandczycy i katolicy- z prześladowaniami, oczernianiem i innymi przejawami niechęci. Te negatywne zjawiska pogłębiły się w latach 60tych.

Co prawda, w zakładach pracy był mieszany personel, ale często kończyło się tak jak w przypadku Bobbiego Sandsa, który poszedł po ukończeniu szkoły podstawowej, do szkoły którą można by porównać z polskim technikum, i rozpoczął także praktyki zawodowe w zawodzie tapicera.

 

W trakcie tych praktyk często spotykał się właśnie, z przytykami, nękaniem ze strony swoich kolegów praktykantów, czymś co dzisiaj nazywa się bullyngiem. Jako, że chciał nauczyć się dobrego zawodu, przez ponad rok ignorował, jak opowiadali jego koledzy, te zaczepki, nie wdawał się w dyskusje i utarczki słowne.

Działo się to aż do momentu, kiedy pewnego dnia, gdy wychodził po praktykach do domu, został otoczony przez grupkę swoich „kolegów”- protestantów, którzy ostentacyjnie założyli emblematy ruchu lojalistów, przyłożyli mu pistolet do głowy, i kazali więcej już nie wracać jeśli chce zachować życie.

Później Bobby Sands opisuje to zajście jako moment, w którym zdecydował się, że w swojej obronie i obronie Irlandczyków obierze drogę walki zbrojnej. W tym samym roku rodzinny dom Sands-a został także zaatakowany przez tłum rozwścieczonych Brytyjczyków i cała rodzina musiała przenieść się z wrogiej im okolicy do samego Belfastu, do katolickiej dzielnicy, i tam , w wieku lat 18.

Bobby Sands wstępuje do Provisional IRA , terrorystycznej organizacji, walczącej z rządami brytyjskimi w Irlandii Pn., PIRA oddzieliła się w 1969 roku od właściwej IRA i była jedną z kilku organizacji tego typu w Ulsterze, ale dość wpływowa i liczna.

 

 

W Studiu Dublin Piotr Słotwiński, kronikarz Polonii w Republice Irlandii, dziennikarz i działacz społeczny zaprasza na specjalny bal dla dzieci i kolejne warsztaty My Little Craft. 

Na ostatnich zajęciach „Poznajemy Polskę” mali artyści odwiedzili Łódź, miasto filmu, animacji oraz włókiennictwa.

Dzieci poznały „Łódź Bajkową” i jej wybrane postacie które mają w mieście swoje pomniki, m.in. bohaterów filmów: Zaczarowany Ołówek, Dziwny Świat Kota Filemona, Przygód kilka Wróbla Ćwirka, Plastusia a także legendarnego Misia Uszatka.

W ten oto sposób polskie dzieci w Republice Irlandii zdobywają wiedzę o kraju swoich dziadków.

Piotr Słotwiński odniósł się także do tematu zbeszczenia kościoła pod wezwaniem Św. Michana i kradzieży głowy rycerza krucjat.

Przypomniał, że 22 listopada 2014 roku, wandal ściął krzyż na szczycie Carrauntoohil, najwyższym wzniesieniu Irlandii. 

 

 

W finale Studia Dublin „Londyński WNETowy Zwiad” i gorąca korespondencja Aleksandra Słotwińskiego.

Aleksander Sławiński.
Alex Sławiński, Radio WNET Londyn. Fot. archiwum Alexa Sławińskiego.

 

Szef naszego londyńskiego studia tym razem nie tylko opowiadał o coraz większym chaosie informacyjnym przed zbliżającycm się Brexitem, rezygnacji kolejnego ministra z gabinetu Teresy May, ale i o drożejących polskich artykułach żywnościowych i szczypcie kultury, co łączy Polaków i Anglików, pod dachem POSK.

 

 

 

Partnerem programu „Studio Dublin” i Radia WNET jest najpoczytniejszy portal dla irlandzkiej Polonii https://www.polska-ie.com/ Bogdana Feręca. 

 

            Produkcja Studio 37 dla Radia WNET 

Studio Dublin – 21 grudnia 2018 – Goście: [*] Maciej Smoleński, Ernest Bryll, Tomasz Szustek, B. Feręc i A. Sławiński

W przedświątecznym „Studiu Dublin”, obok najważniejszych informacji z Wysp, w tym prawdopodobnego drugiego referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, świąteczne i radiowe podsumowanie roku.

Studio Dublin rozpoczęliśmy od wizyty w Londynie, gdzie jest nasz dziennikarz i korespondent Alex Sławiński. Mimo, że czas świąt na wyciągnięcie ręki, to polityka i sprawy około Brexitowe zaprzątają uwagę Brytyjczyków i rezydentów. Coraz częściej mówi się o możliwości II referendum – jak relacjonuje Alex Sławiński.

 

Alex Sławiński z ambasadorem Arkadym Rzegockim i jego małżonką.

Co ciekawe, gorącym orędownikiem takiego rozwiązania jest „ojciec chrzestny” Brexitu – Boris Johnson. Oto rozmowa z Aleksandrem Sławińskim.

 

 

Z Bogdanem Feręcem, szefem portalu Polska – IE (partnerem Radia WNET), rozmawialiśmy o złych prognozach dla irlandzkiej gospodarki w przyszłym, 2019 roku.

 

Bogdan Feręc, szef portalu Polska – IE, i jego cotygodniowe komentarze, nie tylko polityczne. Foto: arch. Bogdana Feręca.

 

Przedświąteczną porą zastanawialiśmy się także nad kondycją polskiej duszy emigranta pod niebem Republiki Irlandii. Rozmowa z Bogdanem Feręcem tutaj:

 

Sporych rozmiarów pagórek koło wioski Newgrange w hrabstwie Meath był od dawna uważany za starożytny kurhan. Wszak na okolicznych polach było i jest nadal sporo tego typu pamiątek po przodkach, które miejscowi mieszkańcy traktowali z szacunkiem i omijali je przy oraniu pól. Obiekt ten przez długi czas nie przykuwał nawet specjalnej uwagi archeologów.

Tomasz Szustek, dziennikarz, podróżnik i fotograf. Fot. arch. Tomasza Szustka.

Nikt wtedy nie przypuszczał, że ten zabytek stanie się niegdyś wizytówką irlandzkiej archeologii i zostanie wpisany na Światową Listę Zabytków Kultury UNESCO – mówi Tomasz Szustek.

Odkrywcy natrafili na wejście do wąskiego korytarza, który po 19 metrach doprowadził ich do niewielkiej komory grobowej. Sufity i ściany, wykonane były z płyt kamiennych, a całość konstrukcji była w doskonałym stanie i sprawiała wrażenie jakby zrobiono ją przed tygodniem, a przecież nie było tam nikogo od 5 tysięcy lat!

 

Wykopaliska na tym stanowisku zaczęto dopiero w połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Fot. Tomasz Szustek.

W komorze grobowej znaleziono niewiele, przepalone kości ludzkie, ułamki naczyń glinianych, paciorki kamienne i gliniane. Zmarły został więc przed pochówkiem spalony wraz przedmiotami, które służyły mu za życia doczesnego i które współcześni zapewne podarowali mu na wyprawę w zaświaty.

 

Co to ma wspólnego z grudniową porą? Ano bardzo wiele. Dokonano pod tym kątem szacunkowych obliczeń, pomiarów i oględzin grobowca. Rezultaty tych badań przeszły najśmielsze oczekiwania, jednak do końca nie wierzono, że po tylu latach przewidywany efekt będzie widoczny. W napięciu czekano wyznaczonej daty.

Cały spektakl zaczął się o świcie najkrótszego dnia roku, 21 grudnia, tj. w przesilenie zimowe.

Pierwsze promienie wschodzącego słońca, wpadły wprost na otwór nad wejściem do grobowca, po czym powoli, w miarę jak słońce wschodziło, sięgały coraz dalej w głąb korytarza by po paru minutach, ten jedyny raz w roku rozświetlić całe wnętrze komory grobowej, pierwszy raz od momentu zawalenia się kurhanu kilka tysięcy lat temu. Ekipa archeologów, pierwsi widzowie tego zjawiska oniemieli z wrażenia.

I o tym opowiada Tomasz Szustek:

 

 

W czasie świąt Bożego Narodzenia, irlandzka Polonia wspomina profesora Macieja Smoleńskiego, jednego z założycieli Towarzystwa Irlandzko-Polskiego, jego wieloletniego prezesa, działacza polonijnego Ogniska Polskiego i Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Dublinie, Wielkiego Polaka.

 

Prof. Maciej Smoleński. Fot. archiwum Irish – Polish Society.

Był emerytowanym profesorem Royal Irish Academy of Music w Dublinie. Po raz pierwszy wywiad sprzed lat z profesorem Maciejem Smoleńskim na radiowej antenie:

 

 

O Irlandii i Irlandczykach rozmawiałem z jednym z najwybitniejszych polskich poetów współczesnych – Ernesta Brylla. 

 

Ernest Bryll. Rysunek Katarzyny Sudak.

Ernest Bryll – poeta, tłumacz, dziennikarz, podróżnik, ale i dyplomata. W 1991 roku otrzymał tekę ambasadora RP w Republice Irlandii.

To on przecierał po roku 1989 pierwsze szlaki dyplomatyczne między Polską a Irlandią.

 

 

To ostani program „Studio Dublin” przed świętami Bożego Narodzenia, stąd gorące życzenia dla współpracowników, przyjaciół i osób związanych z Radiem WNET i naszą wyspiarską redakcją:

 

Partnerem programu „Studio Dublin” i Radia WNET jest portal Polska – IE, którym zarządza Bogdan Feręc.