Poranka WNET można słuchać od 7:07 do 9:00 (wtorek i piątek) / 10:00 (poniedziałek, środa, czwartek) na: www.wnet.fm, 87.8 FM w Warszawie i 95.2 FM w Krakowie. Zaprasza Tomasz Wybranowski.
Goście Poranka WNET:
Marek Jakubiak – poseł Konfederacja KORWiN Braun Liroy Narodowcy;
Bogdan Feręc – redaktor naczelny portalu Polska-IE;
Leszek Cichoński – polski gitarzysta i wokalista bluesowy, kompozytor i aranżer;
Dominik Klimkowski – wlaściciel Salonu Fryzjerskiego w Kiltimagh, hrabstwo Mayo (Irlandia);
ks. Krzysztof Sikora – proboszcz parafii rzymskokatolickiej w Roundstone w Hrabstwie Galway w Archidiecezji Tuam.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Tomasz Wybranowski, Jakub Grabiasz
Współpraca redakcyjna: Tomasz Szustek
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizator: Paweł Chodyna (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 – Radio WNET Dublin
Część pierwsza:
Prezydent RP Andrzej Duda fot. Andrzej Hrechorowicz/KPRP
Przemówienie prezydenta Andrzeja Dudy z 2016 r.
Tomasz Wybranowski przypomina w 15. rocznicę wejścia Polski do Unii Europejskiej nastroje w naszym kraju na początku XXI w., kiedy Polacy decydowali w referendum, czy chcą przynależeć do największej europejskiej organizacji międzynarodowej.
Przemówienie Bertiego Aherna, premiera Republiki Irlandii w latach 1997-2008, skierowane do krajów wchodzących do UE w 2004 r.
Przemówienie Seamus Heaney, irlandzkiego laureata literackiej Nagrody Nobla.
Wtorkowe orędzie prezydenta Andrzeja Dudy, z okazji 15. rocznicy wejścia Polski do UE.
Część druga:
Leszek Cichoński. Fot. Henryk Kotowski CC BY-SA 4.0 via Wikimedia CommonsJimi Hendrix / mirjoran, Flicr.com (CC BY 2.0)
Leszek Cichoński opowiada o „Thanks Jimi Festival” – wydarzeniu muzycznym, które odbywa się co roku w maju na Rynku we Wrocławiu. Wielka Gitarowa Orkiestra wówczas w rekordowych liczbach gra przebój Jimiego Hendrixa, legendarnego amerykańskiego gitarzysty, „Hey Joe”.
W 2012 roku zagrało razem 7 273 muzyków. Był to oficjalny Światowy Rekord Guinnesa zatwierdzony przez komisję WGR w Londynie.
Należy przypomnieć, że już od 2003 roku, zawsze 1 maja, na Rynku we Wrocławiu, Wielka Gitarowa Orkiestra pod dyrekcją Leszka Cichońskiego wykonuje utwory Hendrixa w ramach wielkiego międzynarodowego projektu „Thanks Jimi Festival”.
Jednym z haseł imprezy jest ustanowienie rekordu Guinnessa w zbiorowym graniu przeboju Hendrixa „Hey Joe”.
Do 30 kwietnia 2019 roku obowiązuje obecny rekord: 7 411 gitarzystów, którzy zagrali utwór „Hey Joe” na płycie wrocławskiego rynku.
Przemówienie Bertiego Aherna z 1 maja 2004 r.
Fragment wiersza Seamusa Heaney’a.
Marek Jakubiak krytykuje Unię Europejską za jej obecny kształt, gdzie Francja i Niemcy odgrywają w niej główną rolę i roszczą sobie prawo do władania tą organizacją: „Z Unii zrobiło się korporacyjne jedno państwo. Trzeba zapytać: <<czy mamy do czynienia z francusko-niemieckim cesarstwem?>> Wydaje mi się, że to w tym kierunku zmierza” – podkreśla.
Poseł Konfederacji KORWiN Braun Liroy Narodowcy oznajmia, iż Polska powinna walczyć o wizję UE jako zrzeszenia suwerennych narodów i swoją pozycję w tymże związku europejskich państw. Ponadto odnosi się do sprawy sensacyjnych doniesień angielskiego dziennika („The Sunday Times”) o przyjęciu przez Fundację Otwarty Dialog 1,5 mln funtów od rosyjskich oligarchów.
Część trzecia:
Bogdan Feręc stwierdza, że Unia Europejski powróci do swych korzeni i zmieni swój kształt w najbliższych latach.
Nie podoba mu się bowiem, że dzisiejsza UE jest sterowana odgórnie przez polityków pewnych państw, a system w niej panujący jest niepotrzebnie skomplikowany.
Redaktor naczelny największego polskojęzycznego portalu w Irlandii mówił także o wędrówkach Polaków „za chlebem i marzeniami” po 2004 r. i przedstawia wypowiedzi Irlandczyków na temat Polaków.
Dominik Klimkowski. Fot. arch Dominik’s Salon.
Dominik Klimkowski od dziesięciu lat wraz ze swą małżonką dba o włosy mieszkańców Irlandii. Albowiem prowadzi salon fryzjerski. Wyjechał na Zieloną Wyspę w 2007 r.
Najpierw pracował jako fryzjer w salonie swojego przyjaciela. W 2009 r. postanowił wraz z żoną otworzyć swój prywatny biznes.
Jak twierdzi, w Irlandii zaskoczyło go to, z jaką łatwością można być przedsiębiorcą w Irlandii:
„Tutaj pracujemy, płacimy podatki i te stawki nie są takie, żebyśmy się na nie denerwowali (…) Cokolwiek załatwić w urzędzie jest bardzo łatwo”.
Ponadto mówi, jak wielu Polaków cierpi na homesick, czyli tęsknotę za ojczyzną. Przedstawił także bilans zysków i strat wejścia naszego kraju do UE, z perspektywy Polaka na Szmaragdowej Wyspie, który „od czasu do czasu odwiedzając Polskę, widzi jak zmieniła się ona na korzyść”.
Część czwarta:
Ks. Krzysztof SIKORA – SVD – proboszcz parafii rzymskokatolickiej w Roundstone (hrabstwo Galway, Republika Irlandii).
Ks. Krzysztof Sikora SVD w Poranku WNET opowiadał Tomaszowi Wybranowskiemu o posłudze duszpasterskiej na zachodzie Irlandii, w archidiecezji Tuam.
Opowiadał o swojej poprzedniej misji ojca werbisty na Filipinach i o tym, jak kilka lat później trafił na Szmaragdową Wyspę. Skrót SVD przy nazwisku kapłana wskazuje na członka Societatis Verbi Divini, czyli Zgromadzenia Słowa Bożego. Duchowni synowie Arnolda Janssena nazywani są potocznie werbistami, a ich dewizą jest zawołanie: „Niech żyje Trójjedyny Bóg w sercach naszych!”.
Werbiści niosą ludziom Słowo Boże już od 143 lat, starając się dotrzeć zwłaszcza tam, gdzie nie jest ono jeszcze znane. Dwóch spośród nich, beatyfikowanych w 1975 roku przez Pawła VI – bł. Arnolda Janssena, założyciela Zgromadzenia oraz bł. Józefa Freinademetza, pierwszego ojca werbistę w Chinach kanonizował Jan Paweł II.
Ks. Krzysztof Sikora SVD mówił także o swoim hobby, którym jest polowanie i wędkarstwo. W Poranku WNET opisał, jego zdaniem prawdopodobną, najbliższą historię Europy, która „szuka ponownego nawrócenia w Chrystusie”.
W piątkowym Studiu Dublin, jak zwykle wieści z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Obok rozmów i przeglądu prasy, także korespodencja z Wiednia, kalendarium historyczne oraz łyk sportowych emocji z Dublina.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski
Współprowadzenie: Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Paweł Chodyna (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 – Radio WNET Dublin
W piątkowy poranek w Studiu Dublin, nasze słuchaczki i słuchaczy tradycyjnie powitaliśmy z Bogdanem Feręcem, szefem portalu Polska-IE.com. Rozpoczęliśmy od komunikatów irlandzkich meteorologów zapowiadających nadejście huraganu Hannah.
Opowiadaliśmy także o pogrzebie północnoirlandzkiej dziennikarki Lyry McKee. Północnoirlandzka polityka ożywiła się po zabójstwie McKee. I chociaż w dalszym ciągu tamtejsi liderzy partyjni obrzucają się wciąż wzajemnymi oskarżeniami, to postanowili zasiąść do rozmów po bardzo długiej przerwie.
Czy po prawie 800. dniach bez rządu w Ulsterze drgnie i doczekamy się porozumienia się w sprawie przywrócenia władzy wykonawczej? Czas pokaże.
Rozpoczęcie kolejnej tury rozmów nie byłoby możliwe, gdyby nie ręka Londynu, a ten rozpoczął intensywne działania, które wskazały niektórym ugrupowaniom, jak powinny się zachować w sprawie utworzenia gabinetu w Belfaście.
Arlene Foster, szefowa partii północnoirlandzkich unionistów DUP. Fot. Richter Frank-Jurgen CC BY-SA 2.0 via Wikimedia
Swoje partyjne stanowiska w sprawie powołania rządu złagodziły Demokratyczna Partia UnionistówArlene Foster i Sinn Féin z Mary Lou McDonald.
Sama Foster, bo takie można odnieść teraz wrażenie, lekko przestraszyła się nieformalnej koalicji pięciu partii. Jej liderzy zapowiedzieli stanowczo, że mogą całkowicie odsunąć DUP od sprawowania władzy p0 kolejnych wyborach parlamentarnych.
Z doniesień płynących z partyjnych szczytów wiemy, że ten nieco egzotyczny sojusz rzeczywiście stał się faktem. Północnoirlandzcy dziennikarze ochrzcili go mianem „5-0. – dopowiada Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE.com.
Owe pięć ugrupowań północnoirlandzkich chce połączyć siły przeciwko DUP i wygrać wybory, tworząc następnie nowy rząd.
Przypomnę, że Zgromadzenie Irlandii Północnej – Northern Ireland Assembly zostało powołane do życia na mocy porozumienia wielkopiątkowego z 1998 roku.
W roku 2000 oraz w latach 2002-2007 jego działalność była zawieszona, podobnie jak cała autonomia Irlandii Północnej. Miało to związek z poważnymi sporami między partiami unionistycznymi(chcące by Irlandia Północna wciąż była częścią Wielkiej Brytanii) a republikańskimi (pragnące przyłączenia Ulsteru do Republiki Irlandii). Ostatnie wybory miały miejsce w marcu 2007, a Zgromadzenie wznowiło prace dwa miesiące później.
Zapowiedź irlandzkiego przeglądu prasy w Studiu Dublin. Na początek kilka głośnych tytułów i zapowiedzi, oraz opowieść o jednym zdjęciu z dalekiego Władywastoku, które znalazło się na „jedynce” dziennika The Irish Times – Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski.
Andrzej Waligóra podczas Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w wiedeńskim kościele św. Józefa na Kahlenbergu. For. arch. Klub Gazety Polskiej w Wiedniu.
Specjalnie dla „Studia Dublin” Andrzeja W. Waligóra, z wiedeńskiego Klubu Gazety Polskiej, opowiadał słuchaczom Radia WNET o „zaskakujących rozwiązaniach i terminach, oraz otoczce” tegorocznych obchodów Dnia Flagi i Polonii (2 maja) oraz Święta Konstytucji 3 Maja. W roli głównej Jej Ekscelencja Ambasador RP w Austrii, pani Jolanta Róża Kozłowska.
W „Studiu Dublin” prezentujemy także oświadczenie Nowej IRA, która wzięła odpowiedzialność za zabicie Lyry McKee, północnoirlandzkiej dziennikarki.
Oświadczenie przekazane zostało redakcji The Irish News. Przekazywanie oświadczeń Nowej IRA odbywa się za pomocą specjalnego kodu podanego jakiś czas temu redakcji The Irish News przez członków tej dysydenckiej organizacji. Poniższe oświadczenie zostało pozytywnie zweryfikowane i jest przyjmowane za oficjalne stanowisko Nowej IRA.
„W czwartkową noc, w następstwie wkroczenia na osiedle Creggan silnie uzbrojonych królewskich sił brytyjskich, co sprowokowało zamieszki, IRA wysłała swoich ochotników w celu podjęcia akcji. Zostali oni przez nas poinstruowani, aby w przyszłości zachowali najwyższą ostrożność w trakcie bezpośredniego kontaktu z wrogiem i stosowali wszelkie środki zaradcze aby tą ostrożność zapewnić. Podczas ataku na wroga, została tragicznie zabita Lyra McKee, która w tym czasie stała obok sił wroga. IRA szczerze przeprasza za śmierć Lyry McKee jej partnerkę, rodzinę i przyjaciół.”
Tomasz Szustek. Fot. Studio 37.
W przeglądzie prasy irlandzkiej Tomasz Szustek omówił kilka tekstów z piątkowego wydania „Irish Independent”. W „Studiu Dublin” usłyszeli słuchacze o:
wzroscie zachorowań na odrę w irlandzkich szkołach i przedszkolach o prawie 250 %;
politycznych przepychankach w Irlandii Północnej między liderkami dwóch największych partii politycznych: DUP i Sinn Féin, z pogrzebem Lyry McKee w tle, oraz
o wspomnieniu Feargala Quinna, legendarnego irlandzkiego przedsiębiorcy, założyciela sieci sklepów Superquinn i irlandzkiego senatora z dwudziestotrzyletnim stażem w ławach parlamentu. Feargal Quinn zmarł 25 kwietnia, w wieku 82 lat.
Tomasz Wybranowski mówił zaś o spotkaniu Tánaiste (wicepremiera rządu Republiki Irlandii) Simona Coveney’a z sekretarz do spraw Irlandii Północnej, Karen Bradley.
Mary Lou McDonald. szefowa republikańskiej Sinn Féin . Fot. Oireachtas PSI License Creative Commons Attribution 4.0 International License
Strona irlandzka i brytyjska tym samym ogłosiły nową rundę dwustronnych rozmów w ramach powersharing, próbując przywrócić działanie Stormontu, po raz pierwszy od połowy stycznia 2017 roku.
Rozmowy mają nabrać tempa w tydzień po wyborach lokalnych w Irlandii Północnej, które odbędą się w najbliższy czwartek, 2 maja. Problemem stają się jednak liderki dwóch największych ugrupowań politycznych w Ulsterze i ich całkowity brak chęci porozumienia.
Oto przemawiając w czwartek, liderka Sinn Féin Mary Lou McDonald powiedziała, że jej partia nie „skapituluje” w sprawie zjednoczenia Irlandii i przeprowadzenia powszechnego referendum w tej kwestii. Natomiast Arlene Foster, szefowa unionistów z DUP, po raz kolejny powtórzyła swoje żądanie, aby:
„przywrócić Stormont (zgromadzenie Irlandii Północnej – Northern Ireland Assembly – przyp. T.W.) do działania bez żadnych warunków wstępnych”.
W zaułku sportowym „Studia Dublin” Kuba Grabiasz opowiadał o ćwierćfinałowym spotkaniu rugby w ramach Heineken Champions Cup, z udziałem drużyn Toulouse (Francja) i irlandzkiego Leinster. Francuzi wybiegli w koszulkach z emblematem Notre Dame.
Kuba Grabiasz – Sport Studio Dublin. Fot. arch. Studio 37.
W dalszej części sportowego bloku w „Studiu Dublin” Kuba Grabiasz omówił pary półfinałowe tegorocznej edycji Ligii Mistrzów w piłce nożnej. Powrócił także do tematu finansowej afery w łonie Irlandzkiego Związku Piłki Nożnej.
W kalendarium Studia Dublin, które przygotowuje Tomasz Szustek, pod datą 26 kwietnia 1916 roku kryje się niezwykła opowieść o trzecin dniu Easter Rising – Powstania Wielkanocnego. Posłuchajmyzatem co mówi o tym dniu powstańcze kalendarium.
Tylko dla przypomnienia, dodam że to powstanie 1916 roku było początkiem odzyskiwania przez Irlandię niepodległości. W trzecim dniu powstania, które nie cieszyło się wielkim poparciem społecznym, o czym za chwilę, walki rozgorzały na dobre. W mieście brakowało świeżej żywności i nie wychodziły już gazety. – opowiada Tomasz Szustek.
Na fotografii kopia Proklamacji Niepodległości, która została uroczyście odczytana przez Patricka Pearce’a, 24 kwietnia 1916 roku, w dniu wybuchu powstania. Fot. arch. Studio 37.
Brytyjczycy przechodzili do kontrataku, udało im się rozstawić karabiny maszynowe na kilku kluczowych budynkach miasta, między innymi przy głównej ulicy miasta (Sackville Street, obecnie O’Connell Street), które niemiłosiernie siekły broniących się w budynku GPO – Poczty Głównej powstańców.
Do rzeki Liffey przepływającej przez Dublin wpłynęły tego dnia dwa okręty brytyjskie. Jednym z nich była kanonierka Helga. Ona także ziała ogniem artyleryjskim w kierunku Poczty Głównej oddalonej o mniej niż kilometr.
Długo później po upadku Powstania Wielkanocnego, gdy Irlandia odzyskała wreszcie niepodległość, okręt ten jej został przekazany. „Helga” była jednym z pierwszych okrętów nowoutworzonej irlandzkiej marynarki wojennej.
Tomasz Szustek wspomniał także o obojętnym, często wręcz niechętnym nastawieniu Irlandczyków do Powstania Wielkanocnego. Wielu widziało w nim zamach na obecną i w miarę dobrze prosperującą autonomię Irlandii
Powstanie mogło cofnąć Irlandię do czasów bezpośrednich rządów Londynu. Nic zatem dziwnego, że kiedy 26 kwietnia do Kingstown (obecnie Dun Loaghaire) zawinął statek z żołnierzami brytyjskimi, to… miejscowi Irlandczycy witali ich z życzliwością i nadzieją, że uciszą ten cały bałagan…
Główna ulica Dublina, Sackville (obecnie O’Connell Street) i ruiny gmachu Genral Post Office (GPO), podczas Powstania Wielkanocnego w 1916.
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, jak zwykle wieści z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Rozmowy, przegląd prasy, oraz liczne korespondencje dzisiaj głównie związane z Brexitem i Irlandią Północną.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Paweł Chodyna (Warszawa)
Produkcja: Katarzyna Sudak & Studio 37 Dublin
Kiedy rozpoczynaliśmy piątkowe wydanie „Studia Dublin”, w historycznym dniu 29 marca, kiedy Brexit miał się stać z idei i słowa czynem, Tomasz Wybranowski spekulował z Bogdanem Feręcem, szefem portalu Polska-IE, co też może wydarzyć się w godzinach popołudniowych.
Wtedy bowiem brytyjscy posłowie mieli zagłosować po raz trzeci w sprawie przyjęcia, lub odrzucenia umowy z Unią Europejską w sprawie trybu i sposobu opuszczenia Zjednoczonego Królestwa.
Wiemy już, że trzecie głosowanie premier Teresa May przegrała. Oznacza to, że Wielka Brytania w dniu 12 kwietnia, o godz. 23:00 czasu lokalnego opuści Unię Europejską. Od tego nie ma już odwołania, chociaż w horrore politycznym „Brexit” już nie takie zwroty akcji widzieliśmy.
Jedno jest pewne, że dwa lata pracy brytyjskiego rządu i Unii Europejskiej nad sposobem i warunkami opuszczenia Wspólnoty przez UK były wzorcową syzyfową pracą.
Tomasz Wybranowski i Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE, wskazali także na dziwną grę szefowej północnoirlandzkiej partii DUP – Arlene Foster.
Sławomir Cichy, dyrektor artystyczny Musicland Academy w Lisburn. Fot. arch. S. Cichego.
Pierwszym gościem „Studia Dublin” był Sławomir Cichy, właściciel firmy K&S Cleaning Service, oraz dyrektor muzyczny w Musicland Academy, mieszkaniec północnoirlandzkiego miasta Lisburn.
Sławomir Cichy opowiadał o ostatnich dwudziestu czterech miesiącach wielkiej niepewności obywateli Irlandii Północnej i jej rezydentów.
Teraz, po finalnym głosowaniu w Izbie Gmin już wiemy, że porozumienie żmudnie wypracowane pomiędzy Londynem a Brukselą, liczące 585 stron trafiło właśnie na śmietnik historii.
Zdaniem brytyjskich dziennikarzy większość brytyjskich parlamentarzystów głosowało za odrzuceniem porozumienia, ponieważ:
/…/ bali się, że Zjednoczone Królestwo na wieki pozostanie złączone umową celną z Unią Europejską, zaś drugim wielkim problemem jest status wyspy Irlandii i jej dwóch podmiotów – Republiki Irlandii, w pełni niezależnej, oraz Irlandii Północnej, należącej do UK, a ciągnącej ku UE.”
W przeglądzie prasy Tomasza Szustka znowu mowa o Brexicie, ale tym razem w nieco innym ujęciu.
W piątkowym wydaniu „The Irish Times”, obchodzącego 29 marca 2019 swoją 160. rocznicę wydania pierwszego wydania, redaktorzy dziennika zwrócili uwagę na ważne przemówienie prezydenta Irlandii Michaela. D. Higginsa.
Michael D. Higgins, prezydent Irlandii. Fot. UNCTAD [CC BY-SA 2.0] via Wikimedia CommonsPrezydent Michael D. Higgins, na jednym z uniwersytetów dublinskich, publicznie skrytykował model ekonomiczny Unii Europejskiej, który ogranicza się tylko do „wąskiego ekonomicznego rozumienia związku państw, zaś omija spójność Unii w kwestiach społecznych”.
W swojej mowie do profesorów i rzeszy studentów UCD, prezydent Irlandii zwrócił uwagę na spore dysproporcje pomiędzy poszczególnymi państwami i samymi mieszkańcami Unii:
„Widoczne i zbyt bolesne są różnice między tymi, którzy mieli szczęście, a tymi którzy zostali zostawieni samym sobie, lub pomiędzy tymi, którzy żyją na ulicy a tymi, którzy zamykają się w strzeżonych osiedlach”
Tomasz Wybranowski mówił zaś o wielkim poruszeniu w prasie muzycznej Starego Kontynentu, które spowodował zespół Rammstein.
17 maja do sprzedaży trafi zapowiadany od czterech lat i gorąco wyczekiwany przez fanów siódmy album zespołu.
W czwartek (28 marca) niemieccy metalowcy wypuścili na rynek najnowszy klip do singla „Deutschland”. Opublikowany teledysk wywołał wielkie poruszenie zwłaszcza w Niemczech .
Muzycy spotkali się już z krytyką tak niemieckich polityków, jak i przedstawicieli środowisk żydowskich. W muzycznym filmie muzycy pojawiają się między innymi w niemieckim obozie śmierci, gdzie są odziani w więzienne pasiaki i stoją pod szubienicami w wisielczych pętlach na szyjach.
„Niewykluczone, że szokiem dla Niemców jest opowiadanie przez niemieckich artystów historii Niemiec bez żadnych zaciemnień”– skomentował Tomasz Wybranowski.
W kąciku sportowym „Studia Dublin” Kuba Grabiasz podsumował pierwsze dwie kolejki meczów eliminacyjnych do Mistrzostw Europy 2020 w piłce nożnej.
Mimo eliminacyjnych męczarni i Biało – Czerwoni, i reprezentacja Republiki Irlandii z kompletem sześciu punktów przewodzą swoim grupom.
Kuba Grabiasz i Krzysztof Skowroński, prezes Radia WNET. Fot. arch. Radia WNET.
Nasz sportowy ekspert mówił także o wielkiej aferze związanej ze zwolnieniem w aurze publicznego skandalu Johna Delaney, prezesa Irlandzkiej Federacji Piłkarskiej Irlandii – FAI, odpowiednika naszego PZPN.
W tle tego głośnego zwolnienia niejasne pożyczki i transfery pieniężne, oraz pamiętny baraż pomiędzy piłkarskimi reprezentacjami Republiki Irlandii i Francji.
Dr Monika Milczarek, prezes firmy Monroe Medical. Fot. arch. M. Milaczarek.
Kolejnym gościem Tomasza Wybranowskiego była doktor Monika Milczarek, która jest dobrym przykładem polskiej kobiety sukcesu pod niebem Irlandii Północnej.
Dr Monika Milczarek jest prezesem firmy Monroe Medical, z siedzibą w Belfaście.
Jest miłośniczką Belfastu i pięknej irlandzkiej kultury. Mimo zapełnionego po brzegi kalendarza zajęć zawodowych, nie tylko jako prezes dużej firmy, z lubością oddaje się pasji muzykowania.
Przez pryzmat swojej pracy, pobyt w stolicy Irlandii Północnej, oraz rozmów z Irlandczykami Monika Milczarek naszkicowała obraz niepewności, emocjonalnego i gospodarczego rozchwiania Ulsteru, które przyniosła zapowiedź Brexitu, po ogłoszeniu wyników referendum z 23 czerwca 2016 roku.
„Stan nerwowości i wielkiej niepewności pogłębiał się od grudnia ubiegłego roku. Niezwykle ciężko jest cokolwiek zaplanować, nie wiedząc czego tak naprawdę można się spodziewać i co przyniesie Brexit. Najgorszą rzeczą jest stan niewiedzy i zawieszenia, a to właśnie dotyka od wielu miesięcy mieszkańców Irlandii Północnej. Także Polaków, którzy zastanawiają się na rzeczami prostymi, które do tej pory były czymś normalnym, jak przyjazd bliskich, czy rozmowy telefoniczne. Teraz rodzą się pytania o wizy, o roaming telefoniczny, o wiele najdrobniejszych choćby rzeczy”– powiedziała w rozmowie z Tomaszem Wybranowskim.
Tomasz Cieślak, Stowarzyszenie Polscy Fani w Irlandii. Fot. arch. Tomasza Cieślaka.
Kolejnym gościem „Studia Dublin” był pan Tomasz Cieślak ze Stowarzyszenia Polscy Fani w Irlandii.
Członkowie stowarzyszenia, którzy od roku 2004 roku mieszkają w Irlandii, kontynuują i tutaj swoje tradycje kibicowskie. Co ciekawe, są oni wielkimi fanami klubu AC Milan.
Jak twierdzą „zawsze „stajemy na głowie” by móc wspierać naszych ulubieńców. AC Milan już wielokrotnie wspieraliśmy z trybun mediolańskiego San Siro czy innych stadionów podczas meczów europejskich pucharów, choć wiadomo, że to Biało-Czerwoni zawsze będą na pierwszym miejscu w naszych sercach.”
W Radiu WNET, pan Tomasz Cieślak zapraszał irlandzkich słuchaczy naszego radia do odwiedzenia Tallaght Stadium.
Dlaczego właśnie tego stadionu i tej porze? Wszystko wyjaśni nasza rozmowa.
W kalendarium „Studia Dublin” Tomasz Szustek przedstawił niezwykłą postać z kart irlandzkiej historii. Oto 29 marca 1873 roku, na świat przyszła Peig Sayers, najsłynniejsza ludowa opowiadaczka legend i opowieści irlandzkich.
Zna ją każdy Irlandczyk, bo jej opowieści były przez długie lata obowiązkową lekturą szkolną. Właściwie nosiła imię to Margaret, ale wszyscy wołali na nią Peig, po jej matce.
Ojciec Peig, Tomas, był znanym opowiadaczem historii i legend i on zapewne przekazał córce zamiłowanie do opowiadania. Pamiętać należy, że na przełomie wieków XIX i XX, na zachodzie Irlandii nie było elektryczności, nie było radia, nie mówiąc już o telewizji.
Irlandia była wtedy ubogim krajem a ludność prowincji żyła w biedzie. Głównym językiem był język gaelicki.
Peig trochę mieszkała na Półwyspie Dingle, potem po ślubie przeniosła się na pobliskie, ale leżące już na otwartym oceanie wyspy Blasket.
Peig była znana do tego stopnia ze swojej sztuki gawędziarstwa, że zainteresował się nią naukowiec, norweski lingwistaCarl Marstrander, przybył na wyspy Blasket, nagrał jej opowieści na taśmę i w ten sposób Peig stała się trochę bardziej znana także poza Irlandią.
Ruiny domostw i budynki współczesnego hotelu na największej z wysp Blasket. fot. Bjorn Christian Torrissen [CC BY-SA 3.0] via Wikimedia Commons
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, jak zwykle wieści z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Rozmowy, przeglądy prasy, a także korespondencje i muzyka irlandzka. Dziś także podsumownie dnia św. Patryka.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Paweł Chodyna (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 Dublin
Jak zwykle piątkowe Studio Dublin otworzył przegląd prasy.
Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski omawiali artykuły i relacje dziennikarzy „The Irish Times”, „Daily Express” oraz po raz pierwszy „The New European”.
Tomasz Wybranowski i Bogdan Feręc, szef portalu Polska-IE, podsumowali wczorajsze decyzje Komisji Europejskiej w sprawie Brexitu.
Wspomnieli także o bezkrólewiu w Irlandii Północnej, które trwa pod płaszczykiem Brexitu od prawie dwóch lat. Obok Irlandii Pólnocnej także i Gibraltar przeżywa swoje rozterki Brexitowe.
Jednym z tematów rozmowy z Bogdanem Feręcem była także sprawa islamskiego bojownika Al-Kaidy, który po odbyciu kary więzienia w Stanach Zjednoczonych, zamieszka w Irlandii.
Sulayman al-Faris lub Abu Sulayman al-Irlandi, bo o nim tutaj mowa, schwytany został w Afganistanie przez wojska amerykańskie w 2002 roku.
Szokujące dla obywateli Republiki Irlandii i jej rezydentów jest to, że obywatelstwo irlandzkie wspomniany terrorysta uzyskał w roku 2003, kiedy odbywał już karę więzienia. Jak twierdzi, taka decyzja władz Irlandii skłania do gorączkowych pytań, o powód udzielenia mu obywatelstwa kraju.
W Studiu Dublin przypominamy o smutnej uroczystości, która odbyła się w Dniu św. Patryka w Dublinie.
17 marca, o godzinie 10.30 do dublińskiej Prokatedry, przybył prezydent Irlandii Michael D. Higgins z małżonką Sabiną. Tam zostali powitani przez arcybiskupa Dublina Diarmuida Martina.
Prezydent z małżonką wpisali się do księgi kondolencyjnej i wzięli udział w krótkim spotkaniu modlitewnym w intencji ofiar zamachu w Christchurch. Dołączyli do nich także ambasadorzy Nowej Zelandii i Palestyny.
Podczas uroczystości krótkie przemówienie wygłosił arcybiskup Diarmuid Martin.
W swojej krótkiej homilli arcybiskup Martin powiedział, że w milczeniu należy wspominać tych, którzy zginęli, oraz tych którzy są w żałobie, jak również i tych którzy są ranni.
Potem celebrował tradycyjną mszę rozpoczynającą oficjalne obchody dnia św. Patryka w Dublinie.
Po mszy św. para prezydencka udała się w uroczystej, świątecznej kawalkadzie pojazdów na trasę parady ku czci św. Patryka.
Arcybiskup Martin poprosił o wyrazy solidarności z mieszkańcami Nowej Zelandii, oraz z islamskimi braćmi i siostrami w Irlandii i na całym świecie:
Wiara w Chrystusa podkreśla wyjątkową godność każdej istoty ludzkiej, kładzie także nacisk na jedność ludzkiej rodziny. Rasizm, nietolerancja religijna i próby demonizacji innych wiar i nie mogą być uważane nawet za najmniejszy głos rozsądku, a i nie mają prawa aspirować do jakiegokolwiek szacunku.
Krzysztof Schramm, założyciel Fundacji Kultury Irlandii i wicekonsul honorowy w Poznaniu, a także dziennikarz, bloger i reportażysta Piotr Słotwiński podsumowali Dzień św. Patryka z perspektyw Polski i Irlandii.
„Polska 17 marca 2019, była najbardziej zieloną krainą na świecie, oczywiście poza Szmaragdową Wyspą”.
Piotr Słotwiński mówił z kolei o braku symetrii działań i zaangażowania Irlandczyków, gdy mowa o obchodzeniu rocznic z kart polskiej historii, w szczególności Dnia Niepodległości 11 listopada.
Kolejną pozycją „Studia Dublin” był poszerzony przegląd prasy. W roli głównej Tomasz Szustek. Tomasz Wybranowski zapowiedział rozmowy z przedstawicielami Senatu RP, w kwestii kolejnych dotacji na działalność stowarzyszeń polonijnych w Republice Irlandii.
Dzisiaj, po rocznej przerwie, powracamy do analizy prac jednej z Komisji Senackiej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej – Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą. W Studiu Dublin mówiliśmy o dotacjach z kasy Senatu RP.
Okazuje się, że w tej materii niewiele się zmienia. Oto bowiem senatorowie w dalszym ciągu nie analizują, nie sprawdzają i nie wyciągają wniosków w rozliczeń dotacji. Nie oceniają także wymiernych skutków konkretnych działań i programów.
Tym razem redakcja Studia 37 Radia WNET w Dublinie przygląda się dotacji na utrzymanie Domu Polskiego za pośrednictwem Ogniska Polskiego w Dublinie (pozycja 29, oferta nr 095), oraz ofercie na kampanię „Kto Ty jesteś?” (pozycja nr 65), realizowanej przez Polską Szkołę SEN i jej dyrektora Tomasza Bastkowskiego.
Cieszymy się, że Senat RP przyznaje duże pieniądze podmiotom z Irlandii, ale – jak to zwykle bywa – senatorowie nie sprawdzają czy akurat ta konkretna dotacja przekłada się na zwiększenie liczby dzieci i młodzieży w szkołach polonijnych na Wyspie!
Czy ktokolwiek i kiedykolwiek zastanowił się nad skutecznością tejże kampanii? Skoro jedym z głównych jej założeń miało być zwiększenie liczby uczniów w szkołach, to czy rzeczywiście tak się stało? Zasadnym wydaje się więc prześledzenie i ocena wyników tych działań. Oczywiście nie myli się ten, kto nic nie robi, ale stawka idzie o należyte wykorzystywanie publicznych pieniędzy wszystkich Polek i Polaków.
Dla przykładu, liczba uczniów w dublińskim SPK (Szkolny Punkt Konsultacyjny) w zeszłym roku zmniejszyła się o ok. 400 (czterystu) uczniów. Dodamy, że o jedną trzecią (z 1200 do 800).
Jeśli chodzi o szkoły należące do Polskiej Macierzy Szkolnej sprawa nie wygląda lepiej. Z zebranych informacji wynika, że tylko jedna szkoła (na dwadzieścia zrzeszonych w tej organizacji) zgłosiła większą liczbę uczniów w bieżącym roku szkolnym. We wszystkich innych mamy do czynienia ze zmniejszającym się stanem osobowym klas i licznymi wypisami uczniów.
W kolejnych programach „Studio Dublin” zaproszać będziemy do udziału w nim i dyskusji senatorów a także, mając nadzieję, że przyjmie nasze zaproszenie, panią przewodniczącą komisji senator Janinę Sagatowską.
W bloku sportowym „Studia Dublin” opowieść Jakuba Grabiasza o historii GAA i motywie narodowym, z biskupem Croke w tle.
W „Studiu Dublin” po dawce sportowych emocji, Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski w poszerzonym autorskim przeglądzie prasy irlandzkiej i brytyjskiej omawiali dla słuchaczy teskty z piątkowych wydań „The Irish Times”, „The New European” i „Daily Express”.
W „Kalendarium Studia Dublin” tym razem o pewnej rocznicy związanej z wielką emigracją.
22 marca 1841 roku w Nowym Jorku zostało założone Stowarzyszenie Emigrantów To symboliczna data, któa jednak pozwala opowiedzieć nieco o zjawisku, które wywarło tak wielki wpływ na losy milionów Irlandczyków i sprawiło, że kultura ze Szmaragdwej Wyspy rozlała się po świecie.
Na filmie powyżej przyjazd emigrantów z Europy na wyspę Ellis, w Nowym Jorku.
Irlandzkie Stowarzyszenie Emigrantów miało za zadanie pomagać w pierwszych działaniach i krokach w nowym kraju tym, którym udało się dotrzeć do brzegów Ameryki Północnej.
Choć dla nas teraz jest oczywiste, że Irlandczycy mówią po angielsku, to trzeba mieć w pamięci, że ten język tak naprawdę rozprzestrzenił się po całej Irlandii, także po prowincjonalnych miasteczkach hrabstw i małych wsiach dopiero w XX wieku.
Większość irlandzkich imigrantów przypływających do Ameryki już od XVII wieku mówiła, jako pierwszym językiem, gaelickim, czyli irlandzkim.
Wielu z nich miało ten podstawowy problem wszystkich imigrantów, czyli barierę językową.
W USA i Kanadzie istnieje, trochę jak i wśród Polaków, tysiące stowarzyszeń skupiających potomków irlandzkich imigrantów.
A filmowo Tomasz Szustek poleca gorąco do obejrzenia film „Gangi Nowego Jorku” z kreacjami Daniela Day Lewisa i Leonardo Di Caprio, który gra młodego irlandzkiego imigranta.
W „Londyńskim Wnetowym Zwiadzie” Aleksander Sławiński opowiadał o tym, co wydarzyło się w londyńskim Klubie Orła Białego w Balham. Właśnie tam odbyły się kolejne wybory „Mistera Polski UK & Ireland”.
Aleksander Sławinski. Fot. archiwum A. Sławinskiego.
Gala londyńskich wyborów „Mistera Polski” ma kilkuletnią tradycję. Co roku 8 marca, podczas obchodów Dnia Kobiet, spośród kilkunastu finalistów wybrany zostaje najprzystojniejszy chłopak.
W tym roku, po preselekcji do ścisłego finału dostało się sześciu kandydatów.
Wydarzenie to zawsze przyciąga ogromną publiczność, która dopinguje startujących mężczyzn. W większości są to panie żywiołowo kibicujące poszczególnym kandydatom podczas ich kolejnych wejść na scenę.
W tym roku organizator wyborów „Mistera Polski UK & Ireland” – agencja modelek i modeli Polish Faces (A-Models) – zadbała o specjalną oprawę imprezy.
Przy wsparciu Tempo Entertainment, firmy odpowiedzialnej za oświetlenie i nagłośnienie, znakomicie wypadli nie tylko finaliści konkursu, ale i zaproszone gwiazdy, które ubogaciły wieczór swoimi występami.
Wśród gwiazd wieczoru znalazły się takie postacie jak Nicka Boon, czy Sheila Bonnick ze znanej wszystkim grupy Boney M. Zasiadała ona również w jury konkursu.
Sebastian Mierzwinski AKA Basstek, jeden ze współorganizatorów wyborów „Mistera Polski UK & Ireland”. Fot. arch. Sebastiana Mierzwińskiego.
Honorowym gościem były Miss Polski UK & Ireland 2018 – Wioletta Tupko i Miss Generation 2019 Shamila Mazhar, która swoją koronę zdobyła zaledwie kilka tygodni wcześniej, podczas pamiętnej gali w Chiswick (zachodni Londyn).
Tegorocznym Misterem został Piotr Cyrana, natomiast Łukasz Flak zdobył tytuł Mistera Foto. Misterem Internetu został Marcel Szymański.
W tym roku, oprócz wyborów „Mistera Polski UK & Irlandii”, po raz pierwszy rozdano także tytuły „Biker of the Year”. Z grona jedenastu finalistów, trzech zdobyło trofea.
Nagroda „Biker of the Year 2019” trafiła do Przemka Polewskiego.
Z kolei Hubert Skarżyński zdobył tytuł „Biker of the Year” w kategorii Personality. Natomiast kolejne wyróżnienie, „Biker of the Year” internetu otrzymał Kris Rozmiarkowski.
Krótko po imprezie, Alex Sławiński rozmawiał z Sebastianem Mierzwińskim, jednym ze współorganizatorów konkursu i zarazem dobrych duchem polskich motocyklistów na Wyspach.
partner Radia WNET i Studia Dublin
Produkcja Studio 37 Dublin – Radio WNET.
Tomasz Szustek w Studiu 37. Fot. Studio 37.Tomasz Wybranowski w Studiu 37. Fot. Studio 37.
Św. Patryk, który schrystianizował Irlandię, zasnął w Panu 17 marca 461 roku. W hołdzie swojemu patronowi, , Irlandczycy na całym świecie obchodzą każdą rocznicę tego wydarzenia, jako święto narodowe.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski
Współprowadzenie i wejścia reporterskie: Tomasz Szustek
Korespondent sportowy: Jakub Grabiasz
Wydawca: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek
Współpraca: Dorota Andrzejewska.
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Dariusz Kąkol i Karol Smyk (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 Dublin & Katarzyna Sudak
Za pomoc przy powstaniu programu redakcja Studia 37 Radia WNET dziękuje panu Marcinowi Gilowi.
Dublin przeżył istnie oblężenie w tym roku. Na obchody dnia św. Patryka w Dublinie, do Irlandii zjechali jak zwykle turyści z całego świata. W tym roku, zdaniem przedstawicieli irlandzkiej policji i dziennikarzy dziennika „The Irish Times”, liczba wielbicieli św. Patryka i wszystkiego co irlandzkie, przekroczyła pół miliona.
Ale wróćmy do patrona Irlandii, ku czci którego odbywają się coroczne parady i huczne obchody. Za symboliczne rozpoczęcie ery chrześcijaństwa w Irlandii uważa się rozpalenie przez Patryka świętego ognia na wzgórzu Slane.
Dotychczas zwyczaj nakazywał wszystkim zgaszenie wszelkich płomieni ognisk na początku wiosny, a ponowne ich zapalenie mogło nastąpić dopiero następnego dnia, po uroczystym wznieceniu nowego ognia przez władcę rezydującego na wzgórzu Tara.
Uprzedzając króla w tym rytuale o kilka chwil, św. Patryk naraził się na niebezpieczeństwo, ale symboliczne znaczenie tego faktu wpisało się na stałe do historii Irlandii.
Według tradycji chrześcijańskiej w życiu św. Patryka ważną rolę odgrywały prorocze sny, znaki od Boga i cuda, które prowadziły go przez trudną ścieżkę misjonarza.
Przed św. Patrykiem w Irlandii działali także inni misjonarze, np. św. Declan, ale to Patrykowi przypisuje się największy udział w chrystianizacji wyspy. Po całej Wyspie rozsiane są miejsca, które tradycyjnie wiąże się z jego obecnością, są to święte studnie, głazy, wysepki, kaplice.
Wizyta Prezydenta Irlandii w Poznaniu. Krzysztof Schramm wita prezydenta Michaela D. Higginsa. Fot. arch. Fundacji Kultury Irlandzkiej.
Pierwszym gościem świątecznego programu „Studio Dublin” był Krzysztof Schramm, wicekonsul honorowy Republiki Irlandii w Polsce i fundator Fundacji Kultury Irlandii. która powstała 6 lutego 2003 roku w Poznaniu.
Założeniem Fundacji jest wszechstronne promowanie kultury irlandzkiej w Polsce. Popularyzowanie kultury irlandzkiej realizowane jest zarówno poprzez imprezy masowe jak i wspieranie indywidualnych projektów.
Bogdan Feręc, portal Polska-IE – Radio WNET Irlandia
Bogdan Feręc, szef portalu Polska – IE, podzielił się swoimi spostrzeżeniami o Irlandii, Irlandczykach i naszych polsko – irlandzkich relacjach, z dala o politycznego chaosu i blichtru merkantylizmu.
Na antenie Radia WNET, w dniu święta narodowego Irlandii, zaprezentowaliśmy przemówienie prezydenta kraju Michaela D. Higginsa. Prezydent powiedział m.in.:
„Niech mi będzie wolno, jako Prezydent Irlandii, w ten dzień św. Patryka 2019 roku, przesłać najgorętsze życzenia, dla całej naszej wielkiej rodziny rozsianej po całym świecie.
Gdziekolwiek byście nie byli, i w jakichkolwiek okolicznościach byście się nie znaleźli, świętując nasze wspólne poczucie irlandzkości, naszą kulturę, dziedzictwo i historię, jesteście częścią połączonej irlandzkiej rodziny.
Niech mi także będzie wolno przesłać życzenia i wyrazy uznania dla tych wszystkich narodowości i kultur, które przyłączają się do obchodów naszego narodowego święta.”
O godzinie 10.30 do dublińskiej Prokatedry Najświętszej Maryi Panny, przybył prezydent Irlandii Michael D. Higgins z małżonką Sabiną, gdzie zostali powitani przez arcybiskupa Dublina Diarmuida Martina.
Prezydent z małżonką wpisali się do księgi kondolencyjnej i wzięli udział w krótkim spotkaniu modlitewnym w intencji ofiar zamachu w Christchurch. Dołączyli do nich ambasadorzy Nowej Zelandii i Palestyny. Krótkie przemówienie wygłosił arcybiskup Martin (szerzej o tym w piątkowym Studiu Dublin 22. marca), po czym celebrował tradycyjną mszę świętą, która rozpoczęła oficjalne obchody dnia św. Patryka w Dublinie.
Po mszy para prezydencka udała się w uroczystej, świątecznej kawalkadzie pojazdów na trasę parady, a nastepnie zasiedli w loży honorowej i obserwowali uczestników tego radosnego orszaku.
W świątecznym programie „Studio Dublin” gościła Jej Ekscelencja, ambasador Republiki Irlandii w Polsce, pani Emer O’Connell, która 24 sierpnia 2018 złożyła kopie listów uwierzytelniających na ręce Sekretarza Stanu w MSZ, Ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęk.
Jej Ekscelencja, pani ambasador Republiki Irlandii w Polsce, Emer O’Connell. Fot. z serwisu internetowego Ambasady Republiki Irlandii w Polsce.
Podczas świątecznego wywiadu Jej Ekscelencja, pani ambasador Emer O’Connell opowiedziała m.in. o wizycie pana Kevina Morana, ministra w Departamencie Wydatków Publicznych i Reform Republiki Irlandii.
Kevin Moran oficjalnie reprezentował irlandzki podczas Dni św. Patryka w Polsce.
Z roku na rok Dzień Świętego Patryka w Polsce zyskuje na popularności. Dlatego i w roku bieżącym,
17 marca ponownie odbyło się wiele imprez w ramach „Festiwalu Świętego Patryka”.
W całej Polsce odbyło się ponad 140 wydarzeń szczerze i żywo celebrujących irlandzko-polską przyjaźń. W 21 polskich miastach na zielono podświetlone zostały znane obiekty, n.in. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, czy Ratusz w Zamościu.
„Dzień św. Patryka był także idealną sposobnością, aby spróbować wyjątkowej żywności i napojów produkowanych w Irlandii, ale w rozsądny sposób. Od irlandzkiej whiskey klasy premium czy nowego na rynku irlandzkiego ginu, do wyśmienitej irlandzkiej wołowiny, jagnięciny czy łososia – tych smaków Irlandii możecie zaznać w Polsce!” – głosił oficjalny komunikat irlandzkiej ambasady.
Wywiad z Jej Ekscelencją, panią ambasador Republiki Irlandii Emer O’Connell, do odsłuchania tutaj:
Anna Hurkowska. Fot. arch. A. Hurkowskiej.
Największa parada w Irlandii odbyła się oczywiście w Dublinie, ale korespondenci „Studia Dublin”, rozsiani po całej Wyspie, szczegółowo informowali o marszach i świątecznych wydarzeniach z niemal wszystkich największych miast.
Paradę w Limerick śledziła Anna Hurkowska, fotografka-pasjonatka, wolontariuszka działająca na rzecz promocji Polski m.in. poprzez organizację Polish Art Festival, WOŚP, Kupala Night.
Anna Hurkowska została wyróżniona w roku 2018 w konkursie „Wybitny Polak w Irlandii”.
Konkurs „Wybitny Polak” to inicjatywa Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego, której głównym celem jest wykreowanie pozytywnego wizerunku Polaków. Konkurs ma na celu także pokazanie ich dokonań oraz wyróżnienie i promocja osób, które potrafiły odnieść sukces w kraju i poza jego granicami.
W swojej relacji Anna Hurkowska wspomniała o 70. rocznicy urodzin Konsula Honorowego RP w Limerick, Patricka O’Sullivana, którego zakres terytorialny obejmuje hrabstwa Limerick i Clare.
Podczas dnia św. Patryka nie mogło zabraknąć akcentów sportowych. W sobotę, 16 marca 2019 roku, zakończyli zmagania rugbyści. Niestety ostatnia, piąta kolejka spotkań przyniosła reprezentacji Irlandii gorzką porażkę.
Jakub Grabiasz, szef redakcji sportowej Studia 37 po ukończeniu górskiego biegu Gaelforce Mountain Run w Connemara. Fot. z profilu FB Jakuba Grabiasza.
O zwycięzcach i przegranych ostatniej edycji Pucharu Sześciu Narodów opowiedział nasz sportowy ekspert Jakub Grabiasz.
Teraz powracamy do dublińskiej parady św. Patryka A.D. 2019, która tradycyjnie rozpoczęła się na Placu Parnella, krótko po godzinie 12.00 w południe.
Barwny korowód, z reprezentantami wszystkich hrabstw, irlandzkich miast i irlandzkich diaspor ze świata, przedefilował główną ulicą Dublina, O’Connell Street, a po przekroczeniu rzeki Liffey, ominął College Green i gmach Trinity Collage, by zakończyć przemarsz na ulicy Kevin Street.
W rolę św. Patryka ponownie wcielił się Johnny Murphy, performer uliczny i mim. To on po raz dwunasty poprowadził stołeczną paradę, którą dla Radia WNET i specjalnego wydania „Studio Dublin” relacjonował Tomasz Szustek.
Agnieszka Anna Koniecpolska, malarka i działaczka społeczna. Fot. arch. A. Koniecpolskiej.
Tymczasem, gdy ruszyła parada w Dublinie, wydarzenia związane ze świętem narodowym Irlandii w mieście Cork obserwowała dla „Studia Dublin” Agnieszka Anna Koniecpolska, artystka młodego pokolenia, która ma na swoim koncie kilka indywidualnych i zbiorowych wystaw malarskich. Na paradzie pojawiła się ze swoją dziesięciomiesięczną córeczką Gają.
Anna Scanlan, współzałożyciel Grupy Folklorystycznej “Inisowiacy” oraz jej choreograf oraz dyrektorem artystycznym od początku jej działalności. Fot. Ray Scanlan.
Z Cork przenosimy sę do Ennis. O dniu św. Patryka w Ennis opowiedziała Ania Scanlan, która do Irlandii przyjechała w marcu 2004 roku.
W Ennis mieszka wraz ze swoim mężem Raymondem, dwojgiem dzieci – Robertem i Tomásem oraz psem. Od dzieciństwa lubiła tańczyć, swoja przygodę z tańcem zaczęła w wiejskim Domu Kultury we Wrzawach, skąd pochodzi. Naukę kontynuowała w szkole średniej w Zespole “Dzikowianie” oraz w czasie studiów w ZPiT “Jawor”. Gościnnie tańczyła w polonijnym zespole “Syrenka” w Sydney.
W 2004 roku Ukończyła Akademię Rolniczą w Lublinie ze specjalnością Kształtowanie i Ochrony Środowiska Rolniczego, po czym wyjechała do Irlandii. W 2007 roku wyjechała do Sydney, gdzie kształciła się w kierunku Planowania i Dekoracji Wnętrz. Po powrocie do Irlandii zdobyła wykształcenie jako Kwalifikowany Doradca Finansowy.
Taniec, folk i tradycja to jej pasja. Od 2015 roku działa społecznie w Ennis. Jest współzałożycielem Grupy Folklorystycznej “Inisowiacy” oraz jej choreografem oraz Dyrektorem Artystycznym od początku jej działalności. Anna Scanlan jest jedną z wyróżniających się luminarzy i ambasadorów polskiej kultury w Republice Irlandii.
Grupa Folklorystyczna „Inisowiacy”, dzień św. Patryka 2019. Fot. Kasia Dziewa.
Podczas tegorocznej parady w Ennis, Grupa Folklorystyczna „Inisowiacy”, zajęłą drugie. Spódnice i zapaski krzczonowskie (to strój w którym Anna jest na zdjeciach) powstały w ramach projektu organizowanego z jej inicjatywy, wraz z Limerick and Clare Education Board.
Przy tablicy upamiętniającej sir Edmunda Strzeleckiego w Dublinie. Krzysztof Schramm (pierwszy z prawej) a obok niego Patrick McCabe i Declan O’Donovan, byli Ambasadorowie Irlandii w Polsce. Fot. archiwum Fundacji Kultury Irlandzkiej.
Ponownie przenosimy się do Poznania, gdzie ma swoją siedzibę Fundacja Kultury Irlandzkiej, która jest organizatorem takich wydarzeń jak chociażby „Dni św. Patryka”.
Krzysztof Schramm i FKI to także kreatorzy projektów edukacyjnych „Z Seanem przez świat”, czy „Irlandia w szkole”.
W drugiej korespondencji z Poznania, wicekonsul Krzysztof Schramm opowiedział o tegorocznej edycji „Dni św. Patryka” w Polsce.
Podczas tegorocznej edycji Festiwalu do kampanii „Global Greening” włączyły się największe polskie miasta na czele z Warszawą, Poznaniem i Zamościem.
Tu jeszcze jedna ciekawostka z Poznania. Oto bowiem na Wydziale Anglistyki UAM działa Pracownia Studiów Celtyckich prowadząca w ramach studiów filologii angielskiej specjalizację celtycką. Studenci mogą działać w studenckim kole języka irlandzkiego oraz uczestniczyć cyklicznych imprezach, dla przykładu w tygodniu irlandzkim Seachtain na Gaeilge.
Grupa Rapscallion. Fot. materiały promocyjne grupy.
„Flaa’d out in Drawda” to tytuł jednego z ostatnich przebojów pięcioosobowego bandu z Droghedy (Irlandia). Piosenka opowiada o samym mieście i wielkim artystycznym wydarzeniu „Fleadh Cheoil na h’Eireann”.
Nazwa tego zespołu to Rapscallion, który tworzą członkowie dwóch klanów rodzinnych McQuillan – Jim i Pauric, oraz Heslin – Jonathan i Stuart. Rapscallion pojawił się w Poznaniu, podczas tegoroznej edycji Patrykowego festiwalu.
Okazało się, że drogi muzyczne i radiowe prowadzą do Droghedy. Okazało się, że bliskim przyjacielem Stewarta Heslina jest Gerry Hodgers, który gościł ekipę Radia WNET, w swoim domu w Droghedzie w styczniu tego roku.
Tomasz Szustek podsumował tegoroczną dublińską paradę, którą obserwowało dziesiątki tysięcy Irlandczyków, rezydentów na Wyspie i turystów, którzy szczelnie obstawili trasę Patrykowego korowodu.
Anna Hurkowska (druga od prawej), nasza korespondentka z irlandzką parą prezydencką Michaelem D. Higginsem i żoną Sabiną. Fot. arch. Anny Hurkowskiej.
Po zakończonej paradzie w Limerick i spotkaniu w gronie Polonii w siedzibie Konsulatu Honorowego RP, przy 66 O’Connell Street, połączyliśmy się z Anną Hurkowską, która podsumowała obchody swięta narodowego Irlandii w tym mieście.
Poza paradami i barwnymi pochodami, tańcami i biesiadowaniem w pubach i restauracjach, Dzień św. Patryka w stołecznym Dublinie to także okazja do obejrzenia finałów tradycyjnych sportów Irlandii: hurlingu (gra zespołowa z użyciem piłki i kija, zbliżona do hokeja) oraz futbolu gaelickiego (miks rugby z koszykówką i piłką nożną).
O finałach na stadionie Croke Park opowiadał nasz kolega z redakcji sportowej Jakub Grabiasz.
Monika Krystowczyk i Agnieszka Anna Koniecpolska, tuż po paradzie św. Patryka w Cork. Fot. arch. Mimi A Krysto.
Kolejną rozmówczynią była artystka – malarka Monika Krystowczyk, która brała czynny udział w przygotowaniu wizualnej strony parady św. Patryka w Cork.
Prywatnie jest córką nieżyjącej już Grażyny Miller, włoskiej dziennikarki, malarki i poetki oraz tłumaczki, która przetłumaczyła m.in. „Rzymski Tryptyk” Jana Pawła II.
Sama Monika studiowała w Nowym Jorku i Palm Beach w Fine Arts i Graphic Arts and Design.
Od 2003 roku w Cork, gdzie wraz z Agnieszką Koniecpolską współpracowały z Camden Palace Art Center (trzy wystawy) a ostatnio z Cork Community Art link.
Monika Krystowczyk pracowała takżę przy takich projektach i mprezach jak „Cork Guinness Jazz Parade” i „Dragon of Shandon Parade”. Wraz z Agnieszką Koniecpolską podzieliły się wrażeniami świątecznymi z Cork.
Niezwykłe budowle na tegorocznej paradzie św. Patryka w Cork. Fot. arch. Mimi A Krysto.
Alex Sławiński, szef londyńskieg oddziału Radia WNET, z ambasadorem dr. hab. Arkadym Rzegockim i jego małżonką.
Aleksander Sławiński w świątecznej odsłonie programu „Studio Dublin” opowiadał o wyprawie w Dniu św. Patryka do nowozelandzkiego Auckland i wizycie „Daru Młodzieży” w Londynie.
Wizyta w stolicy Wielkiej Brytanii to niemal finał akcji i wielkich emocji związanych z żeglugą przez wszystkie oceany i reprezentowania Polski na całym globie w ramach „Rejsu Niepodległości”.
Studio 37 Radia WNET w Dublinie odwiedzali także goście na żywo. W gronie odwiedzających nasze studio, podczas obchodów dnia św. Patryka, były dwie niezwykłe panie, które śmiało możemy nazwać mianem Polek sukcesu pod niebem Irlandii.
Małgorzata Szafrańska i Dana Piotrowska, Polki sukcesu w Republice Irlandii.
Małgorzata Szafrańska, właścicielka firmy My Left Leg opowiadała o swoich pasjach, medycynie naturalnej i tworzeniu ekologicznych kosmetyków.
Dana Piotrowska mówiła zaś o fizjoterapii i pasjach podróżniczych, które realizuje z członkami dublińskiego klubu Dream Trips.
Partnerem Radia WNET i „Studia Dublin”
Tomasz Wybranowski w Patrykowym nastroju, w Studiu 37. Fot. Studio 37.
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, jak zwykle wieści z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Rozmowy, analizy, przeglądy prasy, a także korespondencje i muzyka irlandzka. Pojutrze dzień świętego Patryka.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Karol Smyk (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 Dublin
Tradycyjnie pierwszą pozycją piątkowego Studia Dublin był przegląd prasy.
Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski omawiali artykuły i relacje dziennikarzy „The Irish Times” i „Irish Independent”.
Cała Irlandia żyje zbliżającym się dniem św. Patryka. Premier Republiki Irlandii Leo Varadkar tradycyjnie gości w Waszyngtonie. Podczas spotkania z prezydentem Donaldem Trumpem wręczył wazę z koniczyną, symbolem Irlandii.
Obelisk św. Patryka na świetych Wzgórzach Tary. Fot. Studio 37.
17 marca Irlandczycy czczą pamięć swojego patrona św. Patryka.
Przyszły święty i patron Irlandii, urodził się około 385 roku, jako Magonus Sucatus, w rodzinie rzymskiego urzędnika, gdzieś na terenie Anglii lub Walii, które wchodziły w skład już wtedy chrześcijańskiego Cesarstwa Rzymskiego.
Św. Patryk pod koniec życia opisuje swoje, zakończone sukcesem, dzieło chrystianizacji Szmaragdowej Wyspy w dziele „Spowiedzi” i niedługo po tym umiera.
Historycy skłaniają się ku dacie 17 marca 461 roku.
W hołdzie swojemu patronowi, Irlandczycy na całym świecie obchodzą hucznie każdą rocznicę tego wydarzenia jako swoje święto narodowe.
Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski w Studiu Dublin przybliżyli sylwetkę chrystianizatora Irlandii i już dziś zaprosili na „Dzień Św. Patryka w Radiu WNET”, w najbliższą niedzielę, od godziny 10:00.
Czoło dublińskiego marszu zorganizowany przez National Homeless and Housing Coalition przeciwko bezdomności i kryzysowi mieszkalnictwa w Republice Irlandii. Fot. Studio 37.
W sobotę, 9 marca, w stołecznym Dublinie po raz kolejny prawie trzy tysiące protestujących maszerowało w zgodnym proteście przeciwko bezdomności.
Marsz zorganizowany przez National Homeless and Housing Coalition trwał ponad dwie godziny. Apelowano do rządu o konkretne działania, w sprawie położenia kresu bezdomności i kryzysu mieszkaniowego w Republice Irlandii.
T. J. Hogan, lider Irish Travellers Movement. Fot. Studio 37.
Protestujący domagali się także konstytucyjnego prawa do mieszkania i poprawy działań irlandzkiego rządu w kwestii zakwaterowania dla studentów
Organizacje koalicyjne biorące udział w sobotnim proteście, w tym związki zawodowe, partie lewicowe, wspólnotowe grupy działania i stowarzysznia działające na rzecz osób bezdomnych, wysłuchały szeregu mówców, którzy wzywali rząd, w szczególności ministra ds. mieszkalnictwa Eoghan Murphy’ego do podjęcia zdecydowanych działań politycznych w celu położenia kresu bezdomności.
Jednym z przemawiających był lider Ruchu Irlandzkich Travellersów / Irish Travellers Movement – T.J. Hogan.
W „Studiu Dublin” powracamy do rozmowy z Robertem Górskim, współtwórcą sukcesu Kabaretu Moralnego Niepokoju.
Robert Górski. Fot. Ja Fryta [CC BY-SA 2.0] via WikimediaNajlepszy polski kabaret wielokrotnie gościł na Szmaragdowej Wyspie a sam Robert Górski z nostalgią wspomina wizyty w Irlandii.
Kuba Grabiasz, nasz ekspert od sportów galickich podsumował kolejną kolejkę rozgrywek o Puchar Sześciu Narodów w rugby i przed piątą, ostatnią kolejką rozgrywek wskazuje faworytów.
Tym razem reprezentacja Irlandii nie zawiodła i w znakomitym stylu wywalczyła komplet punktów z reprezentacją Francji. W sobotę czeka ich jednak ciężka przeprawa z Walią.
Nasz sportowy ekspert zapowiedział także wydarzenia sportowe, których finał będzie miał miejsce w dniu św. Patryka.
W Studiu Dublin Tomasz Wybranowski i szef portalu Polska-IE, Bogdan Feręc rozmawiali o Brexicie, który zamienił się w polityczną operę mydlaną, która częściej przypomina improwizowany na bieżąco kabaretowy skecz… Tyle, że ani Irlandczykom, ani zwykłym Brytyjczykom do śmiechu wcale nie jest.
Z Bogdanem Feręcem, szefem najpoczytniejszego portalu dla Polaków w Irlandii Polska-IE, rozmawiałem także o dniu św. Patryka.
Stałym punktem w scanariuszach „Studia Dublin” jest „Irlandzkie Kalandarium”. Staramy się na antenie Radia WNET przedstawiać osoby i wydarzenia dla Irlandii ważne i charakterystyczne.
Tym razem Tomasz Szustek zrobił wyjątek i opowiedział słuchaczom o postaci złowrogiej, mrocznej, bez której historia współczesnej Irlandii mogła by się spokojnie obejść. I byłaby to historia mniej bolesna, a i wiele życiorysów nie miałoby tak tragicznego przebiegu.
„Opowiemy zatem dziś trochę o zaprzysięgłym kryminaliście, przestępcy, który nazywa się – bo wciąż żyje – John Gilligan. A 15 marca 2001 roku został on uniewinniony w procesie, którym żyła cała Irlandia. Co nie oznacza, że nie poszedł do więzienia. Ale po kolei…” – powiedział Tomasz Szustek.
We „Wnetowym Londyńskim Zwiadzie”, Aleksander Sławiński opowiadał o polonijnym konwencie fanów gier planszowych, karcianych i fabularnych, który odbył się w Lewisham Polish Centre.
Alex Sławiński, Radio WNET Londyn. Fot. archiwum Alexa Sławińskiego.
Gościem Aleksandra Sławińskiego był Mirosław Kraszewski, jeden z organizatorów wspomnianego konwentu.
Z okazji urodzin, cała dublińska ekipa Studia 37 i Radia WNET składa najgorętsze życzenia naszej producentce Katarzynie Sudak.
W dniu Twego święta tylko spełnień i eteru WNET bez grama „dead air” pod niebem Dublina.
Partnerem programu „Studio Dublin” i Radia WNET jest portal Polska-IE
Tomasz Wybranowski – Studio 37 Dublin – Radio WNET
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, jak zwykle wieści z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Rozmowy, analizy, przeglądy prasy, a także korespondencje i muzyka irlandzka. Już 17 marca dzień św. Patryka.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Paweł Chodyna (Warszawa)
Produkcja: Studio 37 Dublin
Tradycyjnie pierwszą pozycją piątkowego Studia Dublin był przegląd prasy.
Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski omawiali artykuły i relacje dziennikarzy „The Irish Times” i „Irish Independent”.
Mowa była m.in. o zmianie preferencji wyborczych i oceny mieszkańców Irlandii Północnej rządu premier Teresy May.
Czarne chmury zbierają się także nad głową szefowej DUP, Arlene Foster. Powodem tego stanu rzeczy jest brak konkretów związanych z finalnymi postanowieniami w sprawie Brexitu.
Leo Varadkar, premier rządu Republiki Irlandii. Fot. European Peoples Party (CC BY 2.0)
Także premier Republiki Irlandii nie ma powodów do zadowolenia. Jak wynika bowiem z najnowszego sondażu dla dziennika „Irish Times”, premier Leo Varadkar stracił w ostatnim czasie aż 8 procent poparcia, które jeszcze w październiku ubiegłego roku wynosiło 51%. Pozytywnie ocenie pracę szefa irlandzkiego rządu 43% procent ankietowanych.
Jak donosi portal www.polska-ie.com , jeszcze gorzej wynik wygląda w porównaniu do początków kariery na tym stanowisku, bo tuż po objęciu sterów państwa, Leo Varadkar otrzymał wysokie poparcie społeczne i było to 60%.
Leo Varadkar wówczas miał być „najlepszym lekiem” na wszystkie bolączki kraju i zastępując nie cieszącego się zbyt dużą popularnością wtedy Endę Kenny’ego, wprowadzić Republikę Irlandii do gospodarczego raju.
W Studiu Dublin Tomasz Wybranowski i szefem portalu Polska-IE, Bogdan Feręc raz jeszcze powrócili do wydarzeń z wtorku. Tego dnia trzy bomby, które podłożone zostały w Londynie, zakłóciły spokój stolicy Zjednoczonego Królestwa i zmroziły krew w żyłach jej mieszkańców, którzy przypomnieli sobie czasy „Troubles”.
Śledczy z wydziałów antyterrorystycznych Wielkiej Brytanii i Republiki Irlandii uznali, że listy – pułapki podłożyli republikańscy dysydenci mający powiązania z Nową IRA. Przynajmniej dwie z bomb wysłane zostały z Dublina.
Na koperty naklejono znaczki pocztowe An Post (irlandzka poczta), z walentynkowymi serduszkami i widniały na nich stemple pocztowe jednego ze stołecznych urzędów pocztowych.
An Garda Siochána (irlandzka policja) zidentyfikowała w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy pięćdziesięciu aktywistów i ponad dwustu sympatyków Nowej IRA.
Irlandzcy policjanci donoszą także, że część z członków Nowej IRA zdobywali umiejętności, szkoląc się w Czechach i na Słowacji.
W Studiu Dublin powracamy do publikacji dziennika „Irish Times” (największego irlandzkiego dziennika), która skupia się na historii II Wojny Światowej i relacjach polsko – żydowskich, także w kontekście tych ostatnich wydarzeń związanych ze szczytem Grupy Wyszehradzkiej w Jerozolimie i słowach izraelskiego ministra spraw zagranicznych.
Oto smakowity tytuł artykułu Dereka Scally:
„Muzeum żydowskie stawia Polakom trudne pytania i kończy się to kłótnią o politykę historyczną.”
Na początku artykułu, który omawia Tomasz Szustek, Derek Scally przedstawia krótko historię powstania muzeum Żydów Polskich – Polin i wspomina o Polakach, którzy „są najliczniej reprezentowaną narodowością pośród uhonorowanych orderem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”.
Wskazuje również, że muzeum pokazuje bardziej złożony i skomplikowany obraz trudnych wzajemnych polsko-żydowskich stosunków w czasie okupacji. Ubiegłoroczna książka wydana przez muzeum Polin, podkreślała, że
„wielu spośród 250 tys. Żydów, którzy ukrywali się na terenach okupowanej Polski została wydana i zdradzona przez zwykłych Polaków.”
W następnej pozycji naukowej, bazującej na aktach sądowych, przedstawiono podobne wnioski. Jako przyczynę, szeroko zakrojonej kolaboracji, naukowcy wskazują, jak konkluduje Derek Scally
„głęboko zakorzenioną w Polsce tradycję antysemityzmu, który współgrał z oficjalną doktryną nazistów” – to cytat z artykułu „Irish Times”
I pisze dalej Derek Scally- Takie opinie są wyzwaniem dla obecnej polskiej narracji historycznej widzącej tylko bohaterów i ofiary. Wywołało to emocjonalną debatę i ostrą odpowiedź partii rządzącej.
Autor artykułu niestety nie wspomina, że tylko w Polsce, jako jedynym kraju w Europie, za ukrywanie i nie wydanie Żydów obowiązywała kara śmierci dla winnych i ich rodzin. Ani słowa o tym, że część Polaków wskazywała miejsca, w których ukrywali się Żydzi, się z pistoletem przy własnej skroni lub przy skroni swojej najbliższej rodziny. To jest dylemat przed którym nie stawali inni obywatele podbitej Europy.
Tomasz Wybranowski przypomniał serię artykułów w irlandzkiej prasie sprzed roku, kiedy to wspomniany korespondent Derek Scally relacjonował batalię wokół nowelizacji ustawy o IPN. Przypomniał także, że w lutym 2018 roku o portal dziennika „Irish Independent” napisał:
„Polskie Centrum Badań nad Zagładą Żydów w Warszawie szacuje, że z rąk Polaków zabito około 180 do 200 tys. Żydów, bądź Polacy oddali ich Niemcom”.
Portal dziennika „Irish Independent” i jego dziennikarka Vanessa Gera podali te dane w oparciu o informacje i publikacje Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie. Na dowód tego poniżej zamieszczamy twitt z konta Irish Independent z 5 lutego 2018 roku.
Niestety na publikacje sprzed roku, jak i artykuł Dereka Scally nie doczekaliśmy się jakiejkolwiek reakcji ze strony polskiej ambasady w Dublinie, ani oficjeli z MSZ. Śledząc irlandzkie portale i pisma, oraz portale i konta społecznościowe naszej ambasady, dziennikarze i redaktorzy Radia WNET w Dublinie nie natrafili na choćby najmniejszą wzmiankę na ten temat.
Dodać należy, że Polska wciąż nie ma ambasadora w Republice Irlandii, co Polonia określa mianem skandalu w przededniu Brexitu.
Dużymi krokami zbliża się dzień św. Patryka – święto narodowe Irlandii. Jak wyglądają przygotowania do parad w tym roku, co kulturalnie dzieje się po zachodniej stronie Wyspy i jaki jest stan ducha Polonii pod niebem Hibernii? O to zapytaliśmy prezesa Stowarzyszenia Come2gether, Aleksandra Puzika.
Aleksander Puzik, prezes stowarzyszenia Come2Gether.
Jak zwykle Tomasz Szustek przygotował kalendarium Studia Dublin. Oto 8 marca 1966 roku, w Dublinie wysadzono w powietrze znienawidzoną kolumnę Nelsona. Gdy Irlandia była pod brytyjską okupacją, Brytyjczycy wystawili swojemu bohaterowi narodowemu – admirałowi Horatio Nelsonowi okazały pomnik w samym centrum Dublina.
fot. National Library of Ireland (1,2), Studio37(3)
Horatio Nelson żył w XVIII wieku, wsławił się m.in. tym, że dwukrotnie pokonał flotę Napoleona. Ale nie miał prawie żadnych koneksji z Irlandią i był postrzegany przez Irlandczyków jako obcy bohater i irytował swoją obecnością.
Kolumna była wysoka na ponad 40 metrów, a na szczycie górował posąg admirała. Można było wejść do wnętrza kolumny i schodami wejść na sam szczyt na małą galerię. Warto posłuchać tej pasjonującej gawędy w Studiu Dublin.
W finale Studia Dublin „Londyński WNETowy Zwiad” i gorąca korespondencja Aleksandra Słotwińskiego.
Alex Sławiński, Radio WNET Londyn. Fot. archiwum Alexa Sławińskiego.
Szef naszego londyńskiego studia tym razem nie tylko opowiadał o coraz większym chaosie informacyjnym przed zbliżającycm się Brexitem, oraz marazmie mieszkańców Wielkiej Brytanii, którzy już są zmęczeni brakiem konkretów, w przededniu 29 marca (data wyjścia UK ze struktur Unii Europejskiej).
Korespondent Radia WNET opowiedział także o pladze przemocy i morderstw w Londynie. Statystyki są alarmujące. W opinii angielskich służb mundurowych w Londynie dochodzi do większej liczby morderstw niż w owianych złą sławą nowojorskim Bronxie.
Tomasz Wybranowski – Studio 37 Dublin – Radio WNET
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, tradycyjnie informacje z Irlandii i Wielkiej Brytanii. Wywiady, analizy, przeglądy prasy, reportaże oraz korespondencje z różnych zakątków Irlandii i Anglii.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Karol Smyk (Warszawa)
Produkcja: Katarzyna Sudak i Studio 37 Dublin
Piątkowe Studio Dublin, 1 marca 2019 roku, rozpoczął przegląd prasy. Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski omawiali artykuły i relacje dziennikarzy „The Irish Times” i „Irish Independent”.
Irlandzka marynarka wojenna zatrzymała u wybrzeży Dundalk dwa północnoirlandzkie irlandzkie trawlery. Rybacy z Irlandii Północnej mieli naruszyć wody terytorialne Republiki Irlandii i nielegalnie odławiać kraby, homary i trąbiki. Zatrzymanie dwóch północnoirlandzkich okrętów kutrów potępił, jako „dość oburzające”, zastępca Arlene Foster, liderki partii DUP,Nigel Dodds. Czyżby to początek małych uszczypliwości w przededniu Brexitu?
Kościół pod wezwaniem św. Michana w Dublinie. Fot. Studio 37.
W poniedziałek, jako pierwsi w Polsce, na antenie Radia WNET poinformowaliśmy, że w dublińskim anglikańskim kościele pod wezwaniem św. Michana zbeszczeszczono szczątki doczesne pochowanych w krypcie świątyni. Sprawca profanacji świątyni ukradł także głowę ośmiusetletniej mumii, którą popularnie nazywamy w Dublinie „krzyżowcem”. W Studiu Dublin ciąg dalszy doniesień na ten temat.
Ernest Bryll. Rysunek: Katarzyna Sudak.
Irkandzka Polonia tęskni do nowego ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej, którego… wciąż nie ma. Ale od czego Radio WNET i Studio Dublin.
Ernest Bryll, jeden z poetyckich mistrzów wspomina swoje irlandzkie czasy, jako ambasador Polski na Szmaragdowej Wyspie.
Kuba Grabiasz, nasz ekspert od sportów galickich podsumował kolejną kolejkę rozgrywek o Puchar Sześciu Narodów w rugby.
Tym razem reprezentacja Irlandii nie zawiodła i z Rzymu przywiozła komplet punktów, choć łatwe to nie było. Czarnym koniem turneju staje się ekipa Walii.
Kuba Grabiasz opowiadał także o obawach przed Brexitem zwykłych Irlandczyków, tych z Ulsteru, i tych z Republiki Irlandii.
W kalendarium Radia WNET Tomasz Szustek powrócił do czasów “The Troubles” (czasy konfliktu zbrojnego w Irlandii Północnej w latach 70. i 80. XX wieku).
Mural na cześć Bobbiego Sandsa, Belfast i front pubu w Dublinie ozdobionego hasłem Bobbiego Sandsa „Naszą zemstą będzie śmiech naszych dzieci”. Fot. Pedro Layant (CC BY 2.0)(lewe) i archiwum Studio37(prawe)
1 marca 1981 roku, Bobby Sands rozpoczął strajk głodowy w więzieniu Maze.
Bobby Sands pochodził z irlandzkiej rodziny, urodził się 1954 roku, miał jeszcze troje rodzeństwa, i wszyscy razem mieszkali w miejscowościach, gdzie katolicy byli mniejszością i spotykali się – jako to Irlandczycy i katolicy- z prześladowaniami, oczernianiem i innymi przejawami niechęci. Te negatywne zjawiska pogłębiły się w latach 60tych.
Co prawda, w zakładach pracy był mieszany personel, ale często kończyło się tak jak w przypadku Bobbiego Sandsa, który poszedł po ukończeniu szkoły podstawowej, do szkoły którą można by porównać z polskim technikum, i rozpoczął także praktyki zawodowe w zawodzie tapicera.
W trakcie tych praktyk często spotykał się właśnie, z przytykami, nękaniem ze strony swoich kolegów praktykantów, czymś co dzisiaj nazywa się bullyngiem. Jako, że chciał nauczyć się dobrego zawodu, przez ponad rok ignorował, jak opowiadali jego koledzy, te zaczepki, nie wdawał się w dyskusje i utarczki słowne.
Działo się to aż do momentu, kiedy pewnego dnia, gdy wychodził po praktykach do domu, został otoczony przez grupkę swoich „kolegów”- protestantów, którzy ostentacyjnie założyli emblematy ruchu lojalistów, przyłożyli mu pistolet do głowy, i kazali więcej już nie wracać jeśli chce zachować życie.
Później Bobby Sands opisuje to zajście jako moment, w którym zdecydował się, że w swojej obronie i obronie Irlandczyków obierze drogę walki zbrojnej. W tym samym roku rodzinny dom Sands-a został także zaatakowany przez tłum rozwścieczonych Brytyjczyków i cała rodzina musiała przenieść się z wrogiej im okolicy do samego Belfastu, do katolickiej dzielnicy, i tam , w wieku lat 18.
Bobby Sands wstępuje do Provisional IRA , terrorystycznej organizacji, walczącej z rządami brytyjskimi w Irlandii Pn., PIRA oddzieliła się w 1969 roku od właściwej IRA i była jedną z kilku organizacji tego typu w Ulsterze, ale dość wpływowa i liczna.
W Studiu Dublin Piotr Słotwiński, kronikarz Polonii w Republice Irlandii, dziennikarz i działacz społeczny zaprasza na specjalny bal dla dzieci i kolejne warsztaty My Little Craft.
Na ostatnich zajęciach „Poznajemy Polskę” mali artyści odwiedzili Łódź, miasto filmu, animacji oraz włókiennictwa.
Dzieci poznały „Łódź Bajkową” i jej wybrane postacie które mają w mieście swoje pomniki, m.in. bohaterów filmów: Zaczarowany Ołówek, Dziwny Świat Kota Filemona, Przygód kilka Wróbla Ćwirka, Plastusia a także legendarnego Misia Uszatka.
W ten oto sposób polskie dzieci w Republice Irlandii zdobywają wiedzę o kraju swoich dziadków.
Piotr Słotwiński odniósł się także do tematu zbeszczenia kościoła pod wezwaniem Św. Michana i kradzieży głowy rycerza krucjat.
Przypomniał, że 22 listopada 2014 roku, wandal ściął krzyż na szczycie Carrauntoohil, najwyższym wzniesieniu Irlandii.
W finale Studia Dublin„Londyński WNETowy Zwiad”i gorąca korespondencjaAleksandra Słotwińskiego.
Alex Sławiński, Radio WNET Londyn. Fot. archiwum Alexa Sławińskiego.
Szef naszego londyńskiego studia tym razem nie tylko opowiadał o coraz większym chaosie informacyjnym przed zbliżającycm się Brexitem, rezygnacji kolejnego ministra z gabinetu Teresy May, ale i o drożejących polskich artykułach żywnościowych i szczypcie kultury, co łączy Polaków i Anglików, pod dachem POSK.
Partnerem programu „Studio Dublin” i Radia WNET jest najpoczytniejszy portal dla irlandzkiej Polonii https://www.polska-ie.com/ Bogdana Feręca.
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET, tradycyjnie wieści spod nieba Irlandii i sąsiedniej Brytanii. Wywiady, analizy, przeglądy prasy, reportaże i korespondencje z różnych zakątków Irlandii i Anglii.
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Tomasz Wybranowski (Dublin)
Realizacja: Paweł Chodyna (Warszawa)
Produkcja: Katarzyna Sudak i Studio 37 Dublin
Piątkowe Studio Dublin, 22 lutego 2019 roku, rozpoczęła korespondencja Bogdana Feręca, redaktora naczelnego portalu Polska – IE. Rozmawialiśmy o tym, że organizacje zrzeszające handlowców detalicznych z Republiki Irlandii, ale też z Wielkiej Brytanii, opracowały swoiste ostrzeżenie dla konsumentów z obu krajów.
Bogdan Feręc, portal Polska-IE – Radio WNET Irlandia
Agendy poinformowały, że spodziewają się znacznie wyższych wzrostów cen detalicznych, niż mówią o tym analizy ekonomiczne.
W „Studiu Dublin” Bogdan Feręc poruszył także temat wyroku sądu włoskiego w sprawie dwóch tanich linii lotniczych. Od stycznia ubiegłego roku klienci Ryanair mogli zabrać za darmo tylko małą, osobistą torbę, ale musieli także zapłacić dodatkowo za pierwszeństwo wejścia na pokład, by zabrać dwa bagaże do kabiny – małą walizeczkę i torbę.
Zasady na tyle nie spodobały się podróżnym, iż zgłosili tę sprawę do włoskiego Urzędu ds. Konkurencji, który uznał, iż ich skargi są zasadne. Nie tylko Ryanair spotkała kara, bo bardzo podobną politykę prowadzi Wizz Air, który także otrzymał karę grzywny, jednak znacznie niższą.
W przeglądzie prasy irlandzkiej, dzisiaj Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski omawiali artykuły i relacje dziennikarzy „The Irish Times” i „Irish Independent”.
Tomasz Szustek omówił jeden z tekstów z piątkowego wydania „Irish Independent”, w którym autorzy napisali, że Unia Europejska zamierza nieco nagiąć reguły wspólnotowe, aby Brexit nie spowodował dużych strat w sektorze mleczarskim i producentów wołowiny.
Tomasz Wybranowski omówił m.in. tekst z piątkowego wydania „The Irish Times”. Otóż oficerem ds. języka irlandzkiego w Kerry, mianowany został nie kto inny, a Rosjanin urodzony w Moskwie.
Dr Viktor Bayda uczył się języka galeickiego przez dziesięć lat w Moskwie. Mianując Baydę na stanowisko Comhchoiste Ghaeltacht Uíbh Ráthaigh władze organizacji społecznej z południowej części Kerry mają nadzieję, że uda mu się wypromować modę na naukę tego języka, o czym przekonany jest także sam Viktor.
W piątkowym „Studiu Dublin” w tym tygodniu zadebiutował kącik sportów irlandzkich. W swoim debiucie Kuba Grabiasz opowiadał o tym, jak wiedzie się rugbystom Irlandii w tegorocznej edycji „Six Nations Cup” / „Pucharu Sześciu Narodów”.
W drugiej odsłonie przeglądu prasy, Tomasz Szustek mówił o tym, że tradycyjne wyjazdy w Dniu św. Patryka po świecie irlandzkich ministrów najprawdopodobniej nie odbędą się. Powód? Brexit.
Irlandzki rząd pracuje nad ustawami, które mają obronić Republikę Irlandii przed skutkami Brexitu.
Aż dwa na pięć stanowisk pracy mogą w Republice Irlandii być utracone przez obywateli i rezydentów na rzecz … bezdusznych robotów i maszyn, donosi piątkowy „The Irish Times”, który przeczytał Tomasz Wybranowski.
W irlandzkim kalendarium, tym razem rocznica związana z datą 22 lutego i dublińskim cmentarzem Glasnevin. Tomasz Szustek przypomniał, że 22 lutego miało miejsce z pozoru mało istotne wydarzenie, ale które zapoczątkowało bardzo ważny rozdział w życiu narodu irlandzkiego.
Fot. archiwum Studio 37
Obecnie, na prawie 50ha cmentarza leżą doczesne szczątki ponad półtora miliona ludzi, dlatego mówi się teraz, że jest to największe zgromadzenie Irlandczyków w historii.
Był to, co może wydawać się dziwne pierwszy cmentarz dla katolików w Dublinie. Prawo brytyjskich okupantów zabraniało zakładania wyłącznie katolickich cmentarzy, a katolicy mogli być chowani na protestanckich cmentarzach, ale ze zredukowanym do minimum nabożeństwem, co oczywiście było powodem wielu zatargów i konfliktów.
W finale programu „Londyński WNETowy Zwiad” i gorąca koresponencja z Londynu Aleksandra Sławińskiego, szefa angielskiego oddziału naszego radia.
Alex Sławiński, Radio WNET Londyn. Fot. archiwum Alexa Sławińskiego.
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET,jak zwykle wieści ze Szmaragdowej Wyspy i sąsiedniej Brytanii. Wywiady, analizy, przeglądy prasy, reportaże i korespondencje z różnych zakątków Irlandii i Anglii
Prowadzenie: Tomasz Wybranowski i Tomasz Szustek (gościnnie)
Wydawca: Tomasz Wybranowski
Realizacja: Katarzyna Sudak (Dublin)
Realizacja: Paweł Chodyna (Warszawa)
Pomarańczowe i Żółte alerty pogodowe pogodowe ogłoszono w Irlandii. Sztorm Erik uderzył już wczoraj późnym wieczorem silnymi wiatrami, sztormami i deszczami w zachodniej i północno – zachodniej części Irlandii.
Ostrzeżenie o alercie pomarańczowym ogłoszono dla hrabstw Donegal, Galway i Mayo o godzinie 5:00. Status Żółty ogłoszono dla reszty Irlandii, ważne od 5 rano dziś do 6 rano w sobotę.
Południowo-zachodnie i zachodnie wiatry osiągną średnią prędkość od 65 do 80 km, z podmuchami porywistymi od 110 do 130 km/h. Największe wiatry będą wiać w odsłoniętych obszarach przybrzeżnych nad Atlantykiem, gdzie te wartości mogą być czasami przekraczane.
Piątkowe Studio Dublin rozpoczęliśmy z Bogdanem Feręcem, szefem portalu Polska-IE, od opowieści o sztormie Erik, który uderzył w wybrzeża Irlandii.
Bogdan Feręc odniósł się także do czwartkowych rozmów premier Zjednoczonego Królestwa z szefami Komisji i Rady Europejskiej.
Theresa May, premier rządu Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Fot. United-Kingdom-Open-Government-Licence
Dzień wcześniej – w środę – premier Teresa May gościła w Belfaście. Tam rozmawiała z przywódcami politycznymi Irlandii Północnej, w tym liderem partii DUP, Arlene Foster. W specjalnym przemówienie dla mieszkańców Ulsteru powiedziała:
Wiem, że perspektywa zmiany mechanizmu ochronnego i ponownego otwarcia rozmów o umowie wypowiedzenia wywołuje prawdziwe niepokoje tutaj w Irlandii Północnej i Republice Irlandii, ponieważ to właśnie tutaj odczuwalne są konsekwencje tego, co uzgodniono. Rozumiem także, że większość głosujących w Irlandii Północnej zagłosowała za pozostaniem w UE i że wielu z nich poczuje, że po raz kolejny decyzje podjęte w Westminster mają znaczące, a w wielu przypadkach niepożądane skutki w Irlandii Północnej i Republice Irlandii.
W przemówieniu w Belfaście brytyjska premier powiedziała, że jej zaangażowanie w działania, aby uniknąć twardej granicy między Republiką Irlandii a Irlandią Północną było i jest „niezachwiane”. W przeciwieństwie do prasy brytyjskiej, media irlandzkie komplementowały wypowiedź Donalda Tuska o „miejscu w piekłe dla sympatyków twardego Brexitu”.
Rusza VII edycja kursu przygotowującego polskich uczniów do egzaminu maturalnego z języka polskiego. Polska młodzież może zdawać język polski w irlandzkich szkołach średnich, jako język obcy w ramach Leaving Certificate.
Agnieszka Grochola, Polska Macierz Szkolna w Irlandii.
Spore zainteresowanie polonijnych szkół organizacją kursu sprawia, że pula pieniędzy na ten cel zabezpieczona w kasie Ambasady RP w Republice Irlandii jest niewystarczająca. Efektem tego jest zmniejszenie dotacji o prawie połowę.
W Studiu Dublin mówiła o tym wiceprezes Stowarzyszenia Polska Macierz Szkolna w Irlandii, pani Agnieszka Grochola. Nasza rozmówczyni mówiła także o dyżurach konsularnych w Galway. Polscy konsulowie nareszcie wyszli w kierunku rodaków z tej części Wyspy.
Dyżury odbywają się w Polskiej Szkole w Galway im. Wisławy Szymborskiej, Holy Trinity National School, Walter Macken rd., Mervue, Galway.
W programie „Studio Dublin” wspomnienie zmarłego dziś premiera Jana Olszewskiego. Były polityk związany z antykomunistyczną opozycją, w czasie nocy stanu wojennego bronił działaczy „Solidarności” , w tym m.in. Lecha Wałęsę i Zbigniewa Romaszewskiego.
Jan Olszewski przemawia podczas Centralnych Obchodów Święta Kolejarza w 2007 r. (Warszawa, Sala Kongresowa). Fot. Paweł Zienowicz,
W głośnym procesie zabójców księdza Jerzego Popiełuszki był oskarżyciel posiłkowym. Po roku 1989,był posłem na Sejm trzech kadencji i premierem w latach 1991 – 1992. Ponad dekadę później, w latach 2006–2010, mecenas Jan Olszewski został doradcą prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego do spraw politycznych.
W roku 2009 został odznaczony Orderem Orła Białego, zaś w 2014 roku został Honorowym Obywatelem Warszawy. Zmarłego polityka, w rozmowie z Krzysztofem Skowrońskim, wspomina red. Wojciech Piotr Kwiatek.
W przeglądzie prasy Studia Dublin omówienie najciekawszych artykułów z „The Irish Times”, „Irish Independent” i „Irish Examiner”. Dzisiaj także sięgnęliśmy do prasy regionalnej.
Obawy przed Brexitem bowiem krążą nad hrabstwami Republiki Irlandii, które leżą najbliżej Ulsteru. W największym dzienniku hrabstwa Dundalk „The Argus News” Olivia Ryan opisała obawy przedsiębiorców hrabstwa Louth wobec kwestii „twardej granicy” w Irlandii.
Przedsiębiorcy obawiają się, że jakakolwiek „twarda granica” wpłynie na lokalną gospodarkę
Firmy z Louth i całego regionu przygranicznego muszą zmierzyć się z trudną perspektywą niewiadomych zmian związanych z Brexitem.
Prasę irlandzką przeglądali i czytali dla Państwa Tomasz Szustek i Tomasz Wybranowski.
W przeglądzie prasy słów kilka o nowym projekcie związanym, z wciąż kontrowersyjnym tematem wychowanków z sierocińca Tuam (hrabstwo Galway). Kilka lat temu odkryto w tej miejscowości masowy grób dzieci, które zmarły w latatch 1925 – 1961. Dzieciom odmówiono nalezytego pochówku.
Siostry zakonne prowadzące „dom matki i dziecka”, jak był on oficjalnie nazywany, wrzucały do zbiornika po szambie ciała dzieci, które z wielu powodów zmarły we wspomnianym sierocińcu.
Rektor uniwersytetu z Galway ogłosił rozpoczęcie wielkiej akcji zbierania historii osób, których biografia w jakikolwiek sposób łączy się z tym miejscem. Jedną z pierwszym takich opowieści przedstawia dziennik „Irish Times”, z dnia 8 lutego 2019.
Michael O’Flacherty urodził się w ośrodku w Tuam w 1948 roku. Zaraz po narodzinach został oddzielony od swojej matki. Historia jego życia to zarówno walka o odzyskanie utraconej tożsamości, jak i wyścig z czasem w poszukiwaniu biologicznej matki.
W finale programu na antenie gościł „Londyński Wnetowy Zwiad”. Tradycyjnie połączyliśmy się z Londynem, gdzie jest korespondent Radia WNET, Aleksander Sławiński.
Bogdan Feręc stwierdza, że Unia Europejski powróci do swych korzeni i zmieni swój kształt w najbliższych latach.
Jak zwykle piątkowe Studio Dublin otworzył przegląd prasy.
Poza paradami i barwnymi pochodami, tańcami i biesiadowaniem w pubach i restauracjach, Dzień św. Patryka w stołecznym Dublinie to także okazja do obejrzenia finałów tradycyjnych sportów Irlandii: hurlingu (gra zespołowa z użyciem piłki i kija, zbliżona do hokeja) oraz futbolu gaelickiego (miks rugby z koszykówką i piłką nożną).
Stałym punktem w scanariuszach „Studia Dublin” jest „Irlandzkie Kalandarium”. Staramy się na antenie Radia WNET przedstawiać osoby i wydarzenia dla Irlandii ważne i charakterystyczne.
Śledczy z wydziałów antyterrorystycznych Wielkiej Brytanii i Republiki Irlandii uznali, że listy – pułapki podłożyli republikańscy dysydenci mający powiązania z Nową IRA. Przynajmniej dwie z bomb wysłane zostały z Dublina.
