Autor zauważa, że  podejmowanie przez Kościół i rycerstwo wyprawy miały wiele źródeł. Wychodziły od koncepcji ‚wojny sprawiedliwej’ autorstwa św. Augustyna (III/IV wiek), były podejmowane z intencją obrony chrześcijaństwa przed coraz większym naporem muzułmanów na Europę, a także przed herezjami w samej Europie (albigensi). Papieże starali się uporządkować ruch krucjatowy, tak więc od soboru w Clairmonte (1095) – prawo do ogłoszenia krucjaty tylko za zgodą papieża.

Zaczęło się od wypraw w samej Europie – przeciw Saracenom (Barbastro w Hiszpanii XI w.) czy wyprawa dla odbudowy Tarragony zniszczonej przez Saracenów. Europa była wówczas miejscem niespokojnym, korsarze saraceńscy napadali wybrzeża, a nawet mieli bazę na południu Francji skąd podejmowali najazdy w głąb kraju. We Francji wobec prawa dziedziczenia dla najstarszego syna powstała potrzeba zagospodarowania młodszych synów szlacheckich – aby nie zajmowali się łupiestwem. Wyprawy do Ziemi Świętej podjęto na skutek prześladowań chrześcijan i niszczenia miejsc kultu (Al Hakim 1021). Dopiero w XII wieku odbito z rak Saracenów Lizbonę i zatrzymano ekspansję Maurów.

Prelegent omówił tez źródła konfliktu między Zachodem a Konstantynopolem – począwszy od złupienia posiadłości papieskich przez Bizancjum a 639 r. , uprowadzenia Papieża Marcina I na Krym (gdzie zginął), przez najazd na Rzym (692),  wojny Normanów z Sycylii z Bizancjum (1090/91) czy rzeź łacinników w Konstantypolu (1182),  po wewnętrzne spory dynastycznie  w Bizancjum, do których wtrącała się Wenecja i Genua.

Zapraszamy do posłuchania całej prelekcji.