Stefanik: Macron prawdopodobnie będzie chciał przekonać stronę polską do rezygnacji z sankcji wobec Rosji

Zbigniew Stefanik o wizycie prezydenta Francji w Polsce, brutalności francuskiej policji i chuligańskich wybrykach na demonstracjach oraz o antysemityzmie nad Sekwaną.

Francuska prokuratura wszczyna coraz więcej śledztw ws. przemocy policji.

Zbigniew Stefanik o toczącej się nad Sekwaną debacie nt. nadużyć ze strony funkcjonariuszy policji. Tych ostatnich o przykładne wykonywanie swoich obowiązków prosił prezydent Emmanuel Macron.

18 stycznia doszło do ataku kilku policjantów na manifestanta leżącego na ziemi. Funkcjonariusze bronią się mówiąc, że nagranie jest wyrwane z kontekstu.

Także minister spraw wewnętrznych Francji zaapelował do policjantów by przestrzegali prawa. Demonstracje jednak, jak przyznaje nasz korespondent, są okazją nie tylko do brutalnej pacyfikacji, ale także do chuligańskich wybryków ze strony grup związanych z protestującymi. Dochodzi do podpaleń. Wśród ofiar przemocy we Francji można wyróżnić Żydów:

Według sondaży ok. 60% obywateli francuskich pochodzenia żydowskiego zostało narażonych przynajmniej raz w życiu na jakąś formę przemocy lub szykan.

Problem jest dostrzegany przez władze. Krokiem ku rozwiązaniu tego problemu ma być nowelizacja prawa rozszerzająca definicję antysemityzmu o antysyjonizm.

W dniach 3 i 4 lutego prezydent Francji ma złożyć wizytę w Polsce.

Stefanik mówi jakie kwestie prawdopodobnie będzie chciał poruszyć francuski prezydent w czasie swej wizyty w Polsce. Jedną z rzeczy na której mu zależy jest uniezależnienie się Unii Europejskiej pod względem polityki bezpieczeństwa.

Będzie chciał przekonać władze polskie do wzięcia bardziej aktywnego udziału w tzw. europejskiej grupie bezpieczeństwa, czyli tzw. PESCO.

Kolejną rzeczą, którą prawdopodobnie poruszy Macron jest kwestia polskich sankcji wobec Rosji. Pałac Elizejski potrzebuje współpracy Kremla żeby rozwiązać problem wojny domowej w Libii, która jest dla Francji ważna. Z tego powodu polskie władze będą namawiane do zajęcia łagodniejszej postawy wobec Moskwy i rezygnacji z sankcji. Poza tym, jak mówi Stefanik:

Prezydent Francji będzie dążył żeby Polska, tak jak Francja, opodatkowała giganty cyfrowe jak Facebook.

W przypadku Francji dążenie do opodatkowania amerykańskich korporacji skończyło się wojną handlową między Francją a USA.

Wysłuchaj całej rozmowy  już teraz!

K.T./A.P.

Stefanik: We Francji klimat świąteczny przegrywa z protestami społecznymi i anomaliami klimatycznymi

Zbigniew Stefanik o strajkach i anomaliach klimatycznych we Francji, o tym z czego rezygnuje prezydent Macron i o poparciu dla protestujących.

Zbigniew Stefanik mówi, że strajki we Francji zapewne nadal będą trwały i ci, którzy chcieliby wybrać się do Paryża po świętach to mogą być pewni, że będą mieli wyjazd utrudniony przez m.in. brak działania transportu publicznego. Na dodatek Korsyka i zachodnia Francja zmagają się z  anomaliami klimatycznymi. W rezultacie, jak stwierdza korespondent:

Klimat świąteczny przegrywa z protestami społecznymi i anomaliami klimatycznymi.

Prezydent Emmanuel Macron apeluje o przerwanie strajku generalnego na czas świąt Bożego Narodzenia. Przywódca Francji chce także dawać swoim rodakom przykład. Przyrzekł, że kiedy odejdzie ze stanowiska, to zrzeknie się prezydenckiej emerytury. Francuscy prezydenci pobierają emeryturę w wysokości 6 tys. euro miesięcznie po zakończeniu pełnienia najwyższej funkcji w kraju. Macron zapowiedział, że nie skorzysta także z innego z przywilejów byłych francuskich prezydentów, mianowicie z prawa doz zasiadania w Radzie Konstytucyjnej Republiki.

Stefanik przytacza wyniki jednego z sondaży poparcia dla protestujących. Wynika z niego, że obecnie 51% respondentów popiera demonstrantów (o 3 punkty proc. mniej niż tydzień temu), a 34% zdecydowanie nie popiera. Poparcie dla strajkujących powoli więc topnieje.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Piotr Andrzejewski, Tomasz Rzymkowski, Jakub Wiech, Kacper Kozłowski – Popołudnie WNET – 20 grudnia 2019 r.

Popołudnia WNET można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm, 87.8 FM w Warszawie i 95.2 FM w Krakowie. Zaprasza Łukasz Jankowski.

Goście Popołudnia WNET:

Piotr Andrzejewski – wiceprezes Trybunału Stanu;

Zbigniew Stefanik – korespondent Radia WNET we Francji;

Tomasz Rzymkowski – poseł PiS;

Jakub Wiech – zastępca redaktora naczelnego portalu Energetyka24.pl;

Kacper Kozłowski – ekspert Instytutu Sobieskiego


Prowadzący: Łukasz Jankowski

Wydawca: Jan Olendzki

Realizator: Piotr Szydłowski, Jan Dudziński


Część pierwsza:

Łukasz Jankowski zaprasza wszystkich słuchaczy na Świąteczny Jarmark WNET w praskim Koneserze w dniach 21-22 grudnia.

Piotr Andrzejewski komentuje głosowanie nad ustawą dyscyplinującą sędziów, które będzie miało dzisiaj miejsce. „To jest histeryczne wprowadzanie chaosu i dyskryminacja polskiego państwa i prawa” – podkreśla. W RFN bowiem za to, co robią polscy sędziowie mogliby oni dostać pięć lat więzienia. Proponowana ustawa jest zaś łagodniejsza. Dodaje, że niezbędne dyscyplinowanie tych, którzy system demokratyczny niszczą. „Państwo to my”- tak zdaniem sędziego myślą niektórzy z jego kolegów po fachu. Mówi na czym polega model francuski na którym wzoruje się ustawa polska. O co chodzi sędziom? Jak mówi nasz gość, „O obalenie demokratycznych władz Polski, żeby było tak jak było”. Podkreśla „zdegustowanie i dyskomfort społeczny” jakie u Polaków wywołują działania sędziów. Z tego powodu potrzeba sięgnąć po przewidziane Konstytucją RP sankcje jak złożenie z urzędu czy kary finansowe.

Wiceprezes Trybunału Stanu odnosi się do krytyki ustawy, której zarzuca się, że doprowadzi do „Polexitu”. Stwierdza, iż instytucje unijne z powodów politycznych wykorzystuję przeciw Polsce zapisy Karty Praw Podstawowych, której Polska nawet nie podpisała. Zaznacza, że Polska nie ulegnie mentalności postkolonialnej: „Nie jesteśmy krajem do skolonizowania. To my mamy zmieniać Unię Europejską, która jest chora”.

Część druga:

Słuchamy obrad Sejmu na których odbywa się głosowanie za ustawą dyscyplinującą sędziów. 80 poprawek do ustawy zostało odrzuconych, a 22 przyjęte.

Tomasz Rzymkowski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET

Tomasz Rzymkowski komentuje przebieg posiedzenia. Stwierdza, że propozycje opozycji są „niedotknięte merytoryką”. Odnoszą się one do preambuły i poszczególnych punktów. Mówi, iż mniejszość sejmowa „robi sobie jaja” z obywateli. Dodaje, że część sankcji zostało złagodzonych. Poseł odnosi się do aktywności zagranicy w sprawie projektu ustawy. Oczekuje od innych państw nieingerowania w polskie ustawy. Potrzebę zmian prawnych wywołał „problem sędziów niechcących się podporządkować Konstytucji”. Poza tym chodzi o to, jak mówi nasz gość, żeby stworzyć instrumenty, żeby stworzyć mechanizmy oczyszczania środowiska sędziowskiego z czarnych owiec. Mówi o zmianach dotyczących obsady stanowiska pierwszego prezesa Sądu Najwyższego.

 

Część trzecia:

Jakub Wiech o amerykańskich sankcjach na firmy budujące Nord Stream II. Zauważa, że w amerykańskim senacie sankcje zostały przegłosowane przeważającą liczbą głosów. Poparli je parlamentarzyści obu partii. Opóźnienie w pracach nad Nord Stream II może zdaniem Bilda wynieść 5 lat, w co dziennikarz powątpiewa. Jest to jednak kolejne opóźnienie niemiecko-rosyjskiego projektu, który jeszcze przed sankcjami był opóźniony przez zwlekanie Danii z decyzją. Projekt jest jednak za bardzo zaawansowany, żeby Rosja go porzuciła. Nasz gość komentuje sytuację energetyczną naszego płd-wsch sąsiada: „Każdy miesiąc opóźnienia Nord Streamu to kupowanie czasu dla Ukrainy”. Zauważa, iż projekt „gazociąg jest obarczony potężnym ładunkiem politycznym” , a RFN „będzie centralnym HAB-em rosyjskiego gazu w Europie”.

Zastępca redaktora naczelnego portalu Energetyka24.pl mówi o odzyskiwaniu przez Polskę kontrolę nad jej gazem. O uniezależnieniu się od rosyjskiego gazu mówi, że jest to możliwe jeśli zrealizowane zostaną kluczowe dla tej sprawy projekty: rozbudowa Baltic Pipe i terminalu w Świnoujściu i zapowiedziana budowa II terminalu.

Odnosi się także do wzrostu cen energii. Chodzi o wzrost o 10 % na rachunków. Zaznacza, że w ostatnim czasie ceny prądu w Polsce były zatrzymywane przez ustawę. Dodaje, że„płacimy cenę za brak transformacji energetycznej przez ostatnie 30 lat”. Wskazuje, że w Polsce 80% energii elektrycznej jest produkowane z węgla.

 

Część czwarta:

Łukasz Jankowski podaje wyniki sejmowego głosowania.

Artstyczna wizja satelity Skynet 5/ Foto. United States Navy/własność publiczna

Kacper Kozłowski mówi o partnerstwie publiczno-prywatnym. Jest one zawsze inicjowane przez stronę publiczną. Współpraca ta jest potrzebna, gdyż dzięki niej możemy, jak mówi, budować nasze bezpieczeństwo ekonomiczne. Przytacza przykład łódzkiego tramwaju, które będąc jeszcze pod zaborem rosyjskim doczekało się finansowanego przez prywatnych przedsiębiorców pociągu.  Partnerstwo to „Inżynieria finansowa, która odciąża wydatki publiczne”. Strona publiczna zaczyna płacić za inwestycję już po jej realizacji. Ostatnia nowelizacja ustawy uprościła procedury partnerstwa. Mówi o dążeniach rządu do wymuszenia poszukiwania efektywności inwestycji wzorem państw zachodnich. Mówi o dialogu technicznym między stroną publiczną a prywatną. Ta ostatnia ocenia „czy warto to robić i na jakich warunkach”. ekspert Instytutu Sobieskiego przypomina, że Skynet najpierw był rządowy, a potem publiczno-prywatny.

 

Część piąta:

Protest, Paryż, Francja / Fot. Norbu Gyachung, WIkimedia Commons (CC BY-SA 4.0)

Zbigniew Stefanik mówi o protestach we Francji. Édouard Philippe spotkał się z przedstawicielami związków zawodowych w Kancelarii Premiera. Na 9 stycznia związkowcy zapowiadają protesty, a główne związki, poza jednym, także strajki związków w czasie świąt.

Korespondent omawia też aferę finansową związaną z Laurentem Pietraszewskim, który zastąpił na stanowisku Mediatora Republiki Francuskiej, Jean-Paulowi Delevoye. Ten ostatni,odszedł z powodu nieprawidłowości związanych z jego oświadczeniem majątkowym. jak informuje korespondent, ” nie wytłumaczył się z kwoty jaką miał pozyskać od grupy Auchan”. Chodzi o 100 tys. euro, które swemu byłemu pracownikowi miała przekazać firma, już po tym jak został on parlamentarzystą. Stefanik powtarza, iż Francuzi są nie tylko przeciwko reformie emerytalnej, co przeciw rządowi, któremu nie ufają.  Temu ostatniemu nie pomogą dwie afery finansowe w ciągu kilku dni.

Stefanik mówi także o sytuacji w Algierii, gdzie prawdziwą władzę sprawuje nie „demokratycznie” wybrany prezydent, tylko wojsko. Choć władze stosują represje wobec protestujących przeciw nim obywateli, to państwa zachodnie milczą na ten temat. Algieria jest bowiem ich sojusznikiem w walce z dżihadystami. Na dodatek istnieje obawa, że wsparcie sił opozycyjnych wobec wojska doprowadziłoby do konfliktu wewnętrznego i pogrążenia się tego kraju w chaosie.

Jakie podstawy ma Emmanuel Macron, by twierdzić, że Pakt Północnoatlantycki znajduje się w stanie śmierci klinicznej?

Czy to prawda, że dzisiaj świat jest wielobiegunowy, bieguny mają różną wielkość i siłę, a Moskwa i Waszyngton straciły monopol na układanie porządku światowego według swoich koncepcji czy interesów?

Zbigniew Stefanik

7 listopada 2019 roku Emmanuel Macron udzielił wywiadu tygodnikowi „The Economist”. Odniósł się w nim do paktu militarnego NATO i do dysfunkcji, które w jego opinii występują obecnie w tym sojuszu. Stwierdził, że trudno powiedzieć, czy aktualnie zadziałałby artykuł 5 paktu, mówiący o wsparciu wszystkich członków tej organizacji w przypadku agresji na jedno z jej państw członkowskich. Jego zdaniem NATO znajduje się obecnie w stanie śmierci klinicznej i potrzebuje reformy. (…)

Nie da się przeprowadzić merytorycznej dyskusji i analizy obecnego stanu faktycznego NATO bez powrotu do źródeł, czyli bez przypomnienia okoliczności i celu, w jakim powstała ta organizacja. W momencie powoływania jej do życia świat znajdował się w sytuacji dwubiegunowości. Na jednym był Związek Sowiecki i jego państwa satelitarne, na drugim – Stany Zjednoczone i podnosząca się gospodarczo, materialnie i politycznie z II wojny światowej zachodnia Europa. Wówczas – a była to końcówka lat 40. XX wieku – panowała bardzo napięta atmosfera w stosunkach Wschód-Zachód. Okres ten eksperci nazywają pierwszą fazą zimnej wojny. Na Zachodzie, wobec postępującej ekspansji sowieckiej, powstała konieczność zapewnienia bezpieczeństwa państwom zachodniej Europy (a scenariusz agresji sowieckiej brano wówczas pod uwagę bardzo poważnie).

Pakt militarny NATO miał być odpowiedzią na wielowymiarowe, w tym militarne zagrożenie ze strony Związku Sowieckiego. Czy ówczesna sytuacja odpowiada realiom dzisiejszego świata?

Od dłuższego czasu świat nie jest już dwubiegunowy i wbrew niektórym prognozom, nie stał się jednobiegunowy, ale wielobiegunowy. Nie dzieli się już więc na Wschód i Zachód czy na Układ Warszawski i NATO albo na strefę wpływów ZSRR i strefę wpływów USA. Dzisiaj biegunów jest wiele. Niektóre, owszem, są większe i silniejsze, a inne mniejsze i mniej wpływowe, ale Moskwa i Waszyngton straciły monopol na układanie porządku światowego według swoich koncepcji czy interesów. Unia Europejska i Stany Zjednoczone są w pewnych kwestiach sojusznikami, a w innych rywalami. (…)

70 lat temu NATO miało jednego przeciwnika i jeden główny, wspólny dla wszystkich państw członkowskich cel: obronienie się przed potencjalną agresją tego przeciwnika. Pytanie brzmi, czy członkowie NATO nadal mają wspólne cele? Czy muszą stawiać czoła tym samym przeciwnikom i zagrożeniom? Z pewnością nie. Albowiem jeśli porównać tylko dwa państwa członkowskie w NATO, czyli Polskę i Francję, można zauważyć, iż zagrożenia i wyzwania, jakim musi sprostać każde z nich, są diametralnie inne. Główne zagrożenie dla Polski płynie obecnie ze wschodu, a największym wyzwaniem dla polskich sil zbrojnych jest zabezpieczenie terytorium Rzeczypospolitej przed potencjalną agresją ze strony Rosji. Polska jednak nie musi w tym samym stopniu co państwa Europy Zachodniej obawiać się zagrożenia ze strony państw nie znajdujących się w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Polska nie musi też tak bardzo jak zachód Europy zabezpieczać się przed atakami organizacji terrorystycznych o charakterze islamistycznym, takich jak Daesh czy Al-Kaïda.

Jakie niebezpieczeństwa grożą Francji? Na pewno nie agresja ze strony któregoś z jej sąsiadów. Jednak dla Francji pośrednie i bezpośrednie zagrożenie stanowią państwa, które nie znajdują się w jej geograficznym sąsiedztwie. Dzisiaj bardziej niż z agresji z zewnątrz Francja obawia się ataku od wewnątrz, na zlecenie czynników zewnętrznych lub kierowanych przez podmioty znajdujące się na jej terytorium. (…)

Kiedy 70 lat temu powstawało NATO, istniała jedna definicja agresji na państwo członkowskie i sygnatariusze traktatu powołującego Sojusz Północnoatlantycki zamierzali wspólnie zapobiegać tej agresji. 70 lat później ta definicja już nie jest tak jednoznaczna.

Do agresji militarnej dołączyło wiele form agresji bezpośrednich i pośrednich, których byliśmy świadkami w ostatniej dekadzie. Wizja bezpośredniej agresji militarnej dokonanej przez wojska zdefiniowane jako armia konkretnego państwa coraz bardziej się oddala. Wzrasta natomiast prawdopodobieństwo wszelkiego rodzaju agresji hybrydowych. Inwazja na Krym, a następnie konflikt w Donbasie pokazały, że wzrasta zagrożenie ze strony tzw. formacji paramilitarnych, uznawanych za niczyje. Wszak wojna w Donbasie była prowadzona przez Moskwę, jednak za pośrednictwem tzw. zielonych ludzików, czyli bojowników bez mundurów i bez oficjalnej przynależności. Jak zdefiniować taka formę agresji? Jak udowodnić odpowiedzialność za nią państwu-sprawcy? (…)

„Jeden za wszystkich, a wszyscy za jednego” – to była główna zasada, filar Paktu Północnoatlantyckiego u zarania jego istnienia. Czy zasada ta nadal obowiązuje? Świat zmienił się od momentu powołania do życia NATO. Ale czy zmieniła się sama organizacja? Czy dostosowała swoje struktury, swoją metodologię i strategię obronną do świata wielobiegunowego? Czy ma jakiś pomysł na zachowanie spójności i solidarności pomiędzy jej państwami członkowskimi? Czy NATO uwzględniło ewolucję definicji agresji na państwo członkowskie w ciągu 70 lat funkcjonowania sojuszu? Wreszcie – czy potrafi nadal skutecznie przeciwstawiać się wrogim działaniom swoich przeciwników? Czy pozostało najbardziej wiarygodną gwarancją bezpieczeństwa jego państw członkowskich? A może staje się organizacją coraz bardziej symboliczną, muzeum minionej epoki?

Cały artykuł Zbigniewa Stefanika pt. „NATO w stanie śmierci klinicznej? Diagnoza Emmanuela Macrona” znajduje się na s. 12 grudniowego „Kuriera WNET” nr 66/2019, gumroad.com.

 


„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach.

Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.

Następny numer naszej Gazety Niecodziennej znajdzie się w sprzedaży 16 stycznia 2020 roku!

Artykuł Zbigniewa Stefanika pt. „NATO w stanie śmierci klinicznej? Diagnoza Emmanuela Macrona” na s. 12 grudniowego „Kuriera WNET”, nr 66/2019, gumroad.com

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Stefanik: We Francji związki zapowiadają kolejne protesty, mające odbyć się przed świętami. W Algierii leje się krew

Zbigniew Stefanik o protestach w Algierii i we Francji, ich przyczynach i przebiegu oraz o tym, czemu powinna nas obchodzić Algieria i ile może ciągnąć się sprawa francuskiej reformy emerytalnej.

Zbigniew Stefanik o kolejnym dniu protestów we Francji, gdzie demonstrują m. in. pracownicy służby zdrowia, straży pożarnej, poczty. Zauważa, że wśród związkowców można słyszeć dwugłos nt. rozmów z rządem i kontynuacji protestów.  CFDT jest skłonne negocjować z premierem Édouardem Philippem zmianę zapisów reformy.  Szef związku Laurent Berger stanowczo sprzeciwia się podniesieniu wieku emerytalnego, natomiast gdyby rząd wycofał się z niego jest skłonny „ponownie przyjrzeć się ustawie emerytalnej”.

Tymczasem do protestu dołączają pracownicy sektora energetycznego, co oznacza kolejne problemy dla Francuzów, w tym ewentualne„odcięcie energii elektrycznej kilkunastu szpitalom”.

Związki zawodowe zapowiadają kolejne protesty, które mają odbyć się przed świętami.

Część związków chce kontynuować protesty także w Boże Narodzenie. Jak ponownie zauważa nasz korespondent, taka postawa związkowców może zniechęcić do nich współobywateli, którzy w tej chwili, według sondaży, w większości ich popierają. Na taki scenariusz może liczyć rząd, który sam jednak zaliczył wizerunkową wpadkę jaką jest niedawna afera finansowego związana z Mediatorem Republiki Francuskiej [odpowiednikiem Rzecznika Praw Obywatelskich]. Jean-Paulowi Delevoye zarzucono, że w swym oświadczeniu majątkowym nie uwzględnił wszystkich pełnionych przez siebie w różnych organizacjach funkcji, z których część może stać w konflikcie interesów z pełnionym przez niego urzędem. Skandal ten, jak mówi Stefanik, „odbiera wiarygodność reformie”.

Gość Kuriera w samo południe mówi także o sytuacji w Algierii, gdzie także trwają protesty społeczne. Ich  bilans jest jednak zdecydowanie poważniejszy, gdyż rządzący krajem wojskowi nie cofają się przed ich brutalnym tłumieniem.

Krew leje się od 22 lutego tego roku, bo służby dopuszczają się bardzo radykalnych działań. W tym momencie mówi się o kilkudziesięciu ofiarach śmiertelnych.

Algierczycy protestują przeciwko zaprzysiężeniu prezydenta-elekta, którego uważają za człowieka rządzącej krajem junty. Stefanik podkreśla, że Algieria jest największym krajem afrykańskim z największą armią na kontynencie, która powstrzymuje dżihadystów obecnych m.in na granicy tego państwa z Tunezją. Z tego powodu, to co się dzieje w byłym francuskim departamencie zamorskim dotyczy także Europy.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Stefanik: We Francji wszystkie związki sprzymierzyły się przeciwko rządowi. Ten liczy na zmianę nastrojów społecznych

Zbigniew Stefanik o protestach we Francji, ich przebiegu i skutkach dla rządu i zwykłych obywateli oraz o sytuacji w Algierii, gdzie ludzie protestują przeciwko ustawionym wyborom prezydenckim.

Zbigniew Stefanik o protestach we Francji, podczas których Jean-Paul Delevoye, wysoki komisarza do spraw emerytur, podał się w poniedziałek do dymisji. Protestujący zapowiadają strajki nawet podczas świąt Bożego Narodzenia. Demonstrują przeciwko reformie emerytalnej zakładającej m.in. stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego. Rząd jednak nie chce wycofać się z reformy. Liczy na zmianę nastrojów wśród francuskich obywateli, który w tej chwili w większości solidaryzują się z protestującymi. W wyniku jednak paraliżu transportu i innych nieudogodnień wywołanych przez protesty, zwłaszcza w czasie świąt, ich sympatie mogą się zmienić.  Jak ocenia nasz korespondent, francuski rząd chce zobaczyć, ile osób będzie w następnych dniach strajkować podczas protestu generalnego.

Ponadto Stefanik przedstawia sytuacje w Algierii, gdzie także mają miejsce masowe protesty. Odbywają się one w piątki, a także winne dni. Wiążą się one z ostatnimi wyborami prezydenckimi, które przez międzynarodowych obserwatorów „zostały uznane za atrapowe”. Prezydentem-elektem została „osoba kojarzona z reżimem”. Nasz korespondent stwierdza, że wojsko postawiło na konfrontację. Nastąpiło„wypowiedzenie wojny społeczeństwu”.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!


K.T./A.P.

Stefanik: Francuzi popierają reformę elementarną, ale nie popierają władzy, która budzi obawy, co do swych poczynań

Zbigniew Stefanik o strajku we Francji, związanym z nim paraliżem komunikacyjnym i o obawach Francuzów oraz o szczycie unijnym i jego związku z brytyjskimi wyborami parlamentarnymi.

Dzisiaj strajkuje szeroko pojęty sektor transportowy.

Zbigniew Stefanik o strajkach we Francji, związanych z przygotowywaną przez francuski rząd reformą emerytalną. Dzisiaj światło dzienne ujrzała „robocza wersja finalna reformy emerytalnej”. Zakłada ona podwyższenie wieku emerytalnego z 62 do 64 lat. Ci, którzy będą chcieli mogą przejść na emeryturę w wieku 62 lat, ale kosztem jej wysokości. Nowy system ma być oparty na punktach, które jak twierdzi rząd, będą „ściśle powiązane ze średnia płacą krajową”. Wśród Francuzów pojawiają się jednak obawy, że „wartość punktów ręcznie określana przez rządzących teraz i w przyszłości”.

Francuzi popierają reformę elementarną, ale nie popierają władzy, która budzi obawy, co do swych poczynań.

Korespondent stwierdza, że francuski rząd liczy, iż utrudnienia związane ze strajkiem doprowadzą do zmęczenia społeczeństwa, które w swych sympatiach obróci się przeciwko strajkującym. Zwykli Francuzi mają bowiem przez strajk kolejarzy i ogólnie sektora transportowego utrudniony dojazd do pracy.

Na 17 grudnia związki zawodowe zapowiadają protesty w całej Francji.

Nie wiadomo, czy strajki rozszerzą się na zbliżający się też okres świąteczny.  Tymczasem kolejne grupy zawodowe dołączają do protestów. Ostatnio demonstrowały związki policyjne. Policjanci zażądali zmiany swojego statusu emerytalnego na emeryturę żandarmów, którzy mają emeryturę wojskową.

Stefanik mówi również o unijnym szczycie w Brukseli, w ramach, którego ma miejsce spotkanie Ursuli von der Leyen z Mateuszem Morawieckim. Mówi o  kształtowaniu unijnej polityki spójności i związku unijnego budżetu z odbywającymi się dzisiaj w Wielkiej Brytanii wyborami parlamentarnymi. Zależy od nich jak dalej potoczy się kwestia Brexitu.

Szczyt będzie uwarunkowany tym, jaki będzie wynik wyborów w Wielkiej Brytanii.

To, czy i kiedy Zjednoczone Królestwo opuści Unię wpłynie zaś na ustalany budżet unijny. Choć jest to jeszcze niewiadome, to, jak mówi Stefanik, Paryż już korzysta z Brexitu, gdyż korporacje przenoszą tutaj swoje siedziby z UK. Dodaje, że wśród europejskich przywódców istnieje „obawa by Wielka Brytania nie stała się rajem podatkowym” po wyjściu z UE.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Protesty we Francji. Ok. 608 tys. protestujących, z czego sto tysięcy w samym Paryżu

Zbigniew Stefanik o masowych protestach i strajku generalnym we Francji, oraz o reformie emerytalnej, które te protesty sprowokowała i jakie są jej założenia.

Nad Sekwaną rozpoczął się wczoraj kolejny kryzys społeczny. Kryzys, który może potrwać kilka tygodni, kilka miesięcy.

Zbigniew Stefanik o strajku generalnym we Francji. W czwartek protestowali pracownicy komunikacji miejskiej i kolei, lekarze, studenci, strażacy czy nauczyciele. Szacuje się, że było ich łącznie ok. 806 tys. osób, z czego sto tysięcy w Paryżu.  Francuzi masowo strajkują przeciw reformie emerytalnej oraz polityce rządu. Studenci protestują przeciw trudnej w ich ocenie sytuacji młodych ludzi.

W ramach reformy emerytalnej ma być zlikwidowane nad Sekwaną 41 statusów specjalnych i ma być wprowadzony jeden status francuskiego emeryta.

Różne grupy społeczne protestują przeciwko utracie swych przywilejów emerytalnych. Próby ustępstw rządu na rzecz jednym grup spotyka się ze złością drugich. Jak mówi Stefanik „powstało wrażenie, że jedne grupy zawodowe są ważniejsze od innych, skoro rząd gwarantuje przywileje jednym, a chce odebrać je drugim”. korespondent przypomina jak będzie wyglądał model emerytury po reformie. Będzie to system emerytury punktowej:

Składki będą przetwarzane w punkty a wartość punktu będzie określana na podstawie średniej płacy krajowej w danym miesiącu.

Francuzi obawiają się, że „rządzący będą mogli sztucznie regulować wartość punktu”. Pojawiają się sprzeczne informacje co do tego, kogo ma dotyczyć reforma. Ze strony rządu można słyszeć zapewnienia, że reformie będą podlegać jedynie „młodzi ludzie, wchodzący dopiero na rynek pracy”, ale słychać też głosy, iż zmiany dotkną wszystkich.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Gen. Waldemar Skrzypczak, Paweł Lewandowski, Łukasz Warzecha, Waldemar Jan Sługocki – Popołudnie WNET – 04.12.2019 r.

Popołudnia WNET można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm, 87.8 FM w Warszawie i 95.2 FM w Krakowie. Zaprasza Magdalena Uchaniuk-Gadowska.

Goście Popołudnia WNET:

Gen. Waldemar Henryk Skrzypczak – polski wojskowy, generał broni SZ RP w stanie spoczynku. Oficer dyplomowany wojsk pancernych;

Paweł Lewandowski – podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego;

Łukasz Warzecha– dziennikarz, Publicysta tygodnika “Do Rzeczy”;

Tomasz Grzywaczewski– pisarz, publicysta, podróżnik;

Waldemar Jan Sługocki  – polski politolog, urzędnik państwowy i samorządowy oraz polityk, od 2010 do 2011 podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, w 2015 sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju, poseł na Sejm VII i IX kadencji, senator VIII kadencji. przewodniczący lubuskich struktur Platformy Obywatelskiej

Zbigniew Stefanik – korespondent Radia WNET we Francji.


Prowadzący: Magdalena Uchaniuk-Gadowska

Wydawca: Jaśmina Nowak

Realizator: Jan Dudziński


Część pierwsza:

Flaga NATO / Fot. Sergeant Paul Shaw LBIPP (Army) / CC0

Gen. Waldemar Henryk Skrzypczak odnosi się się do oświadczenia Mariana Banasia, który ogłosił, że nie zrezygnuje z funkcji prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Stwierdza, że wszyscy powinniśmy poczekać na werdykt śledczy. Mówi, że na pewno jest to kwestia polityczna. Przypomina mu to historię z jego życia, kiedy to wyrok był wydany przez media, zanim zrobił to sąd. Poddał się wtedy do dymisji. „Wszyscy potracili już orientacje, już nie pamiętają jaki był początek tej sprawy”-mówi. Powstały rysy- mówi o NATO. Turcja podała rękę Rosji i razem z nią zaczęła działać na Bliskim Wschodzie przeciw Amerykanom. Turcy podjęli działania sprzeczne z polityką NATO. Prowadzi ona na Morzu  Śródziemnym politykę naruszającą prawa Cypru i Grecji, która też jest członkiem Sojuszu. Stwierdza, że Erdoğan nie potrzebuje więcej wrogów w NATO, stąd jego zgoda na  plany obrony krajów bałtyckich i Polski. Wcześniejsze słowa tureckiego prezydenta nasz gosć ocenia jako strategię negocjacyjna. „NATO jest potrzebne nam, jest potrzebne Europie”. Zauważa, że słowa Macrona i Trumpa wywołują duże wzburzenie wśród polityków. „NATO stoi przed bezprecedensowym wyzwaniem”, gdyż wcześniej wiadomo, że wrogiem była Rosja, zaś wygląda to tak, jakby Sojusz nie miał wroga. Wojskowy podkreśla, że potrzeba odbudowy potencjału militarnego. Trzeba także zdefiniować misję Sojuszu, zwłaszcza rolę Turcji, która jest głównym problemem NATO.

Część druga:

Włodzimierz Niderhaus/ Foto. Григорий Ганзбург/ CC 4.0

Paweł Lewandowski mówi o dekoncentracji mediów. Stwierdza, że przepisy dotyczące mediów są w gestii ministra kultury. „Tak naprawdę chodzi o jedno- zapewnienie rzetelności i pluralizmu medialnego”- podkreśla. Jest to istotne żebyśmy mogli wypracować sobie zdanie. Większy pluralizm to także lepsza walka z fake newsami. Mówi o tym nad czym pracuje ministerstwo. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego tłumaczy różnicę między dekoncentracją a repolonizacją. Stwierdza, że jeśli chodzi o repolonizację to wywłaszczania kogoś, zwłaszcza mediów jest utrudnione przez ustawę i  konstytucję. Mówi, że nie ma planów by znieść abonament. Jednocześnie jak mówi państwo dopłaca do telewizji z budżetu. Są to pieniądze, jak mówi, płacone za tych, którzy są zwolnieni z opłat. Mówi, że powinien być jeden system, w miarę niezależny od polityków. Powinien być on automatyczny. Winien to być albo jakiś rodzaj opłaty albo. Na Zachodzie Europy jest opłata audiowizualna. Podkreśla, że Polacy nie chcą płacić abonamentu, bo uważają go za podatek, a sposób jego poboru jest nieskuteczny. Nasz gość dodaje, iż wystarczyłoby żeby każda pracująca osoba płaciłaby 8 zł miesięcznie i mielibyśmy 2,5 mld rocznie, co wystarczyłoby na utrzymanie wszystkich mediów publicznych. Polemizuje z krytyką lewicy stwierdzając, iż „Polska Fundacja Narodowa bardzo dużo dobrych zrobiła”. To, że Polacy w Polsce nie dostrzegają jej działań wynika z tego, że działa ona za granicą, by tam promować nasz kraj.  Dofinansowała ona film o Witoldzie Pileckim, ze swoich 200 mln zł jakie dostaje.

Powraca temat filmu „Zdarzyło się w Polsce”, o którym mówiliśmy dwa tygodnie temu. Podkreśla, że żeby zrobić film trzeba „znaleźć ekipę, podpisać z nią umowę, zbierać faktury i rachunki by rozliczyć się z dotacji”. 180 tys. nierozliczonych pieniędzy zostało zwróconych przez producenta filmu. Mówi, że ze względu „niejasności w rozliczeniu” film został skierowany do zaufanej Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie. W przeszłości realizowała ona „Legiony” i kończyła „Smoleński”. To jest największa wytwórnia w Polsce”- podkreśla. Jerzy Zalewski musi w jego ocenie współpracować z Włodzimierzem Niderhausem jeśli chce dokończyć swój film. Lewandowski nie ma żadnych informacji nt. agenturalnej przeszłości szefa WFDiF, i jak mówi, nie ma możliwości i prawy by sprawdzić, czy ktoś współpracował z SB czy nie. Dodaje, że jest zwolennikiem wprowadzenia przepisów, które by na to pozwalały.

Łukasz Warzecha/ Foto. Margotte.Blogpress.pl/ CC 4.0

Łukasz Warzecha zauważa, że szef NIK idzie z PiS-em, z którym był przez lata związany, na wojnę. „Tylko czekać aż zacznie bronić go opozycja”-ironizuje. Zastanawia się czemu PiS postanowił naciskać na Banasia by ustąpił. Może to wynikać z chęci odcięcia się od tego, co już o nim wiadomo lub od tego, co kierownictwo PiS wie, a opinia publiczna nie.  Publicysta oceniając postawę PiS-u przypuszcza, że nie chodzi tylko o kwestie wizerunkowe. Uprawdopodobnia to scenariusz wg materiały służb wykazały inne niewygodne dla PiS-u rzeczy, poza tymi już znanymi.

Złe jest to jego zdaniem, że Banaś został powołany na swoje stanowisko zanim zakończyła się kontrola jego majątku przez służby. Przypuszcza, że kierownictwo PiS mogło nie chcieć czekać na raport na zasadzie: „Mamy do niego zaufanie. Musimy go powołać, bo kończy nam się kadencja”. Teraz odwołanie Banasia jest bardzo trudna, gdyż szef NIK ma jeden z najmocniejszych immunitetów w państwie. Podkreśla, że dobrego rozwiązania w tej sytuacji nie ma. Nie jest nim zmiana konstytucji, pozwalająca na jego odwołanie, gdyż podważyłoby to wartość tej instytucji. Przypomina, że poprzedni prezes NIK „Krzysztof Kwiatkowski występował przed sądem w charakterze oskarżonego”, dodają,iż może„trochę ten przykład podziałał na Mariana Banasia”. Różni ich to, iż „Kwiatkowski był zawsze w Platformie wolnym elektronem”, natomiast Banaś jest „z twardego jądra PiS-u”.

Część trzecia:

Donald Trump / Fot. Sgt. Amber Smith / CC 3.0

Tomasz Grzywaczewski o impeachmencie Trumpa. Komisja do spraw wywiadu amerykańskiej Izby Reprezentantów przyjęła raport, z którego wynika, że prezydent Donald Trump nadużył urzędu, zabiegając o zagraniczną pomoc przed przyszłorocznymi wyborami prezydenckimi. Biały Dom już ogłosił, że raport nie zawiera dowodów, które świadczyłby na niekorzyść Donalda Trumpa.

Mówi także o szczycie NATO. Ta rocznicowa uroczystość, jak podkreślano, odbywała się w cieniu pęknięcia wewnątrz Sojuszu. Opozycja zarzuca amerykańskiemu prezydentowi, że dla Europejczyków jest niewiarygodnym sojusznikiem. Wycofał on bowiem wojska amerykańskie z Syrii płn. pozwalając Turcji na atak na syryjskich Kurdom. Stwierdza, że „Turcja poczuła się bardzo silna po tym, co wydarzyło się w Syrii”. Zdaniem naszego gościa, działania prezydenta Trumpa potrafią być chaotyczne, a Europejczycy nie chcą wydawać więcej na obronność. Uwagę Amerykanów coraz bardziej zajmują Chiny. Zwraca uwagę na przemówienie Mike’a Pence, które określa jako swego rodzaju deklarację zimnej wojny USA z Chinami. Dodaje, ze Europa jest zainteresowana współpracą gospodarczą z Chinami i nie ma zgody między USA a Europą, co do polityki wobec Chin.

Lic. Pixabay, CC0 Creative Commons

Zbigniew Stefanik o strajku komunikacji publicznej we Francji. Związkowcy zapowiadali już we wrześniu, że dojdzie do niego, jeśli rząd nie zgodzi się na ich postulaty dotyczące reform emerytalnych. Kraj jest sparaliżowany od komunikacji miejskiej przez koleje po lotniska. Protestują nie tylko przeciwnicy rządowej reformy, ale także studenci. Jeden ze studentów podpalił się w Lyonie by zaprotestować przeciwko ciężkiej sytuacji studentów we Francji. Jutro ma odbyć się 150 demonstracji we Francji z czego wiele w Paryżu. Jest on obok Nantes, Marsylii, Bourdeaux jednym z najbardziej zagrożonych protestami miast. „Słowa Emmanuela Macrona wywołały spore poruszenie”- mówi korespondent. Jednocześnie w tle toczy się francusko-amerykańska wojna handlowa, co wiążę się z chęcią opodatkowania przez Paryż amerykańskich gigantów internetowych. „Kto dzisiaj przeciwnikiem i wrogiem NATO? Jak dzisiaj zdefiniować agresję?”- pyta się dziennikarz. Pojęcie agresji, jak pokazała wojna hybrydowa stało się niejasne. W dodatku Turcja swoją politykę uzgadnia często z Rosją, a nie z członkami Paktu. „Wiele wskazuje, że struktury Państwa Islamskiego przenoszą się do Afryki Płn.”, czego jak mówi Stefanik, amerykańskie władza nie chcą zauważyć.

 

Część czwarta:

Waldemar Jan Sługocki odnosi się do oświadczenia Mariana Banasia.  Mówi, iż Banaś „powinien zrezygnować z funkcji prezesa Najwyższej Izby Kontroli”. Podkreśla, iż zarzuty wobec poprzedniego prezesa pojawiły się w trakcie pełnionej przez niego funkcji, a  w przypadku Banasia o obciążających go rzeczach wiadomo było jeszcze przed głosowaniem za jego wyborem. „Mówimy o wiceministrze i ministrze finansów”- podkreśla, więc o kimś kto powinien być już wielokrotnie weryfikowany. Zadaje pytanie- czemu służby nie wykryły tego wcześniej. Poseł PO mówi, że każdy ma prawo wystąpić na drogę sądową w obronie swojego dobrego imienia, jeśli uzna, że materiał dziennikarski je narusza. Uważa, że obywatele mają prawo wiedzieć, dlaczego prezes PiS uznał, iż Banaś nie powinien pełnić dalej funkcji prezesa NIK. Jeśli sąd skaże Mariana Banasia, to będzie musiał zrezygnować. Zapowiedział głosowanie za uchyleniem immunitetu.

Rozmówca Magdaleny Uchaniuk-Gadowskiej mówi o tym, czemu marszałek Sejmu powinna zostać zdymisjonowana. Przypomina powtórzenie przez nią głosownia ws. wyboru sędziów KRS. Podkreśla, że nie powinna tego robić, tylko po opublikowaniu wyników glosowania ewentualnie zarządzić jego reasumpcję.  „To faktycznie jest jakaś gra polityczna, ale ja jej nie rozumiem”. Przyznaje, że w prawyborach Platformy Obywatelskiej  będzie popierać Małgorzatę Kidawę-Błońską. Podkreśla, że szanuje obydwoje kandydatów, ale program byłej marszałek sejmu bardziej go przekonuje.

Nietypowy zamach. Informatyk, wieloletni pracownik policyjnej prefektury paryskiej zaatakował nożem współpracowników

Napastnik, który zasztyletował 4 osoby i ranił dwie kolejne, nie miał pochodzenia arabskiego ani przeszłości kryminalnej. Wywodził się ze środowiska nie noszącego żadnych cech tzw. gettoizacji.

Zbigniew Stefanik

3 października 2019 r., godzina 12.54. Pracownik policyjnej prefektury paryskiej atakuje nożem i zabija swego współpracownika z biura. Następnie przenosi się piętro wyżej i atakuje, również nożem, czterech policjantów na służbie. Następnie udaje się na schody, aby zejść na podwórze. Tam rzuca się z nożem na kolejne dwie pracowniczki prefektury. Kiedy dostaje się na podwórze, zachodzi mu drogę 24-letni stróż porządku, pełniący służbę w tej prefekturze od sześciu dni. Po trzech wezwaniach napastnika do poddania się, funkcjonariusz otwiera do niego ogień ze służbowego pistoletu maszynowego typu HKG36. Agresor ginie na miejscu. (…)

Sprawcą ataku jest 45-letni Michael Harpon, urodzony na Martynice obywatel francuski. Od 16 lat pracował w policyjnej prefekturze paryskiej na stanowisku informatyka i miał najwyższy poziom dostępu do danych ściśle tajnych, w tym do informacji związanych z walką z terroryzmem nad Sekwaną i do kartotek fiché S i fiché SPRT, czyli zbioru nazwisk osób podejrzewanych o działalność ekstremistyczną. Jest też osobą niepełnosprawną – ma kłopoty ze słuchem. Agresor nie miał przeszłości kryminalnej, nie był notowany w żadnym rejestrze policyjnym czy służb antyterrorystycznych, nic też nie wskazywało na jego przynależność do band islamistycznych. (…)

Ustalono, że przed 10 laty przeszedł na islam, a od co najmniej 18 miesięcy zradykalizował się. Podobno uczęszczał do meczetu, gdzie nauczał dobrze znany służbom antyterrorystycznym i imigracyjnym Ahmed Hilali, reprezentant radykalnej (salafickiej) formy islamu.

Późniejszy agresor miał przejawiać widoczne symptomy radykalizacji: przychodził do pracy w tradycyjnym stroju muzułmańskim, odmawiał podawania ręki kobietom. (…)

W dniu napaści Harpon po drodze do pracy kupił dwa noże ceramiczne i z tymi narzędziami późniejszej zbrodni udało mu się przejść przez bramki kontrolne policyjnej prefektury paryskiej. Według zeznań jego żony, miał on się jej skarżyć, że słyszy głosy, które nakłaniają go „do robienia strasznych rzeczy”. W przededniu ataku ponoć poprosił ją, aby zadbała o bezpieczeństwo dzieci. Kilka godzin przed tragedią przesłał do niej 33 sms-y radykalnej o treści islamskiej. Sąsiedzi zeznali śledczym, że w nocy poprzedzającej atak Michael Harpon miał krzyczeć w swoim mieszkaniu „Allah Akbar!”. Członkowie jego rodziny ujawnili zaś, iż kilka dni przed dokonaniem zbrodni rozmawiał z nimi w sposób, który wskazywał na to, ze chce się z nimi pożegnać. Wreszcie – jego żona powiedziała, że w dniu ataku przesłała kilka alarmujących wiadomości tekstowych do jego współpracowników o dziwnym zachowaniu swojego męża. Ich adresaci podobno ani na nie odpowiedzieli, ani nie zareagowali w żaden inny sposób. (…)

Po raz pierwszy od drugiej wojny światowej doszło do ataku na funkcjonariuszy policyjnej prefektury paryskiej i po raz pierwszy w historii tej instytucji – do ataku od wewnątrz. Po raz pierwszy też w historii tzw. francuskiego antyterroryzmu zaatakowano samo jego centrum, jego serce, albowiem policyjna prefektura paryska jest tak naprawdę komendą (dyrekcją) rozpoznania francuskiej policji państwowej.

Wreszcie – do tej pory nikt w historii V Republiki nie dokonał zamachu na francuską instytucję przy tak rozległych możliwościach swobodnego działania, czyli mając dostęp do najtajniejszych informacji francuskiej policji i innych francuskich służb.

Napastnik, który w policyjnej prefekturze paryskiej zasztyletował cztery osoby i ranił dwie kolejne, nie miał pochodzenia arabskiego i przeszłości kryminalnej. Wywodził się ze środowiska nie noszącego żadnych cech tzw. gettoizacji. Nie znajdował się na marginesie społecznym ani w strefie wykluczenia zawodowego. Od 16 lat pracował na stanowisku informatyka w jednej z najistotniejszych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa instytucji.

Cały artykuł Zbigniewa Stefanika pt. „Inny zamach” można przeczytać na s. 14 listopadowego „Kuriera WNET” nr 65/2019, gumroad.com.

 


„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach.

Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.

Następny numer naszej Gazety Niecodziennej znajdzie się w sprzedaży 19 grudnia.

Artykuł Zbigniewa Stefanika pt. „Inny zamach” na s. 14 listopadowego „Kuriera WNET”, nr 65/2019, gumroad.com

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego