Kwestia zbożowa a relacje z Ukrainą. Czy apel Naddniestrza nie miał znaczenia? Wypowiedź Macrona może nie była pozbawiona sensu.
Marek Budzisz (Strategy and Future) poruszył następujące kwestie:
– apel Zgromadzenie Komisarzy Ludowych w Tyraspolu (Naddniestrze) o pomoc;
– kwestia zbożowa w stosunkach Ukrainy z państwami Zachodu i rola Rosji w kryzysie zbożowym;
– pogrzeb Aleksieja Nawalnego;
Nie ma żadnej wątpliwości co do tego, iż Rosja używa swojego eksportu żywności w kategorii broni. Mówi się, że zwiększa swój eksport, szczególnie na rynki państw trzecich afrykańskich i arabskich, wypierając w ten sposób produkcję ukraińską. Historycznie rzecz biorąc, też na tych na tych rynkach. W tym sensie producenci Ukrainy tracący tradycyjne swoje rynki zbytu, przynajmniej częściowo chcą sobie to zrekompensować, wykorzystując sytuację na rynku europejskim. Po pierwsze dlatego, że rynek europejski jest rynkiem chronionym, a po drugie dlatego, że na tym rynku realizuje się wyższe marże.
Jan Piechota, prezes Polsko-Ukraińskiej Izby gospodarczej:
Naszym problemom jest to, że emocje sięgają zenitu. W tych warunkach każdy fake news, każda niesprawdzone wiadomości, a wpisująca się w ten nurt krytyki Ukrainy robi swoje. Dzisiaj myślę, że szeregi rosyjskich trolli siedzą i ciężko nad tym nad tym pracują. No bo blokada granicy ukraińskiej to jest blokada prowadzona w interesie rosyjskim, to jest w interesie rosyjskiej federacji bez. Bez dwóch zdań.
Olga Siemaszko – przegląd wiadomości białoruskich.
Audycję prowadził Wojciech Metody Jankowski, audycję realizował Jan Jagodziński.
Artur Żak odnalazł w rosyjskim Internecie filmik o tym, że Starlink trafia do Rosji.
Temat został opublikowany w platformie X. A autor twitta, Artur Żak opowiadał o tym Wojciechowi Jankowskiemu:
Temat nie jest nowy. Tak naprawdę o tym, że terminale Starlink trafiają na front po rosyjskiej stronie, czyli do rąk rosyjskich żołnierzy, słyszę mniej więcej od kilku tygodni. Zjawiały się nieśmiałe zdjęcia z frontu, gdzie rosyjscy żołnierze pokazywali terminale bądź jakieś inne posty, krótkie filmiki. Wolontariusze rosyjscy kupują Starlinki na całym świecie. To jest i zarówno Europa, ale także między innymi kupują w Dubaju. I problem leży w tym, że Starlinki nie działają na terenie Federacji Rosyjskiej, więc nie da się używać Starlinków na terenie Federacji Rosyjskiej, a nawet nie da się odpalić Starlinka, mówiąc kolokwialnie, na terenie Federacji Rosyjskiej. Ale kupując na przykład taki Starlink w Polsce, można aktywować Starlink kupując abonament ten taki podróżny.
Jarosław Bittel, kierownik Centrum Dokumentowania Zbrodni Rosyjskich w Ukrainie im. Rafała Lemkina
Raport Centrum Lemkina pokazuje bezmiar barbarzyńskich zbrodni rosyjskich okupantów na terenach okupowanych wobec Ukrainek.
Jarosław Bittel, kierownik Centrum Dokumentowania Zbrodni Rosyjskich w Ukrainie im. Rafała Lemkina mówił o raporcie „Przemoc seksualna rosyjskich wojsk okupacyjnych wobec ukraińskich kobiet”:
Nasza grupa, która zbiera świadectwa to są kobiety. Więc myślę, że rozmowa kobiety z kobietą jest być może łatwiejsza troszkę. I są osoby, które chcą mówić na ten temat, natomiast większość mówi o tym z trudem, bądź w ogóle nie mówi, bo trzeba zrozumieć to, że to jest niesamowita trauma, która trwa i ta trauma, tak jak pokazują nawet badania psychologiczne, ona się ujawnia nie w roku następnym, nie w roku kolejnym, tylko po pięciu, sześciu latach. W tym raporcie, ja bardzo zachęcam do spojrzenia w ten raport, przeczytania tego, kobiety mówią, że nawet po wyzwoleniu czy odzyskaniu tych terenów okupowanych, one mają traumę na widok mężczyzn w mundurach. I one twierdzą, że one nie są w stanie tego w sobie przeczytać. Wytłumaczyć sobie, powstrzymać, bo one widząc nawet żołnierzy ukraińskich, czy inne jakieś służby, one po prostu mają traumę, widząc ludzi w mundurach. One były publicznie, kobiety były publicznie rozbierane na forum kilkunastu mężczyzn. Dotykano je, kazano robić różnego rodzaju obsceniczne gesty. To nie chciałbym o tym mówić, bo to rzeczywiście można przeczytać w naszym raporcie. Natomiast to głównie służy poniżeniu, odebraniu godności. Te kobiety mówiły, że w pewnym momencie takich rzeczy, kiedy mają naciągnięte na głowę worki czy jakieś torebki, różnego rodzaju przedmioty, żeby po prostu one nie widziały tych oprawców. To wszędzie się tak odbywa, praktycznie we wszystkich tych miejscach, gdzie kobiety są przewożone, więc to jest jakiś sposób działania.
Sławomir Wysocki – Polak zaangażowany w pomoc ukraińskim żołnierzom.
Bartłomiej Kiełbowicz – kurator polskiej części wystawy plakatu „Sztuka vs. Wojna”
Audycję prowadził Wojciech Metody Jankowski, audycję realizował Jan Jagodziński.
Kuba Stasiak i Serhij, który mieszka na Donbasie, 10 km od linii frontu, 2023 r., fot. Archiwum prywatne Kuby Stasiaka(czarneowcekuby).
Blok naszego korespondenta został ostrzelany. Gdyby stał w tym czasie na swoim balkonie, nie byłoby tej korespondencji.
Jakub Stasiak, nasz korespondent, ale przede wszystkim wolontariusz, który pomaga w ewakuacji na wschodzie Ukrainy tak opisał sytuację w Kramatorsku, gdzie mieszka:
Od dobrych dwóch tygodni niestety te ataki się nasilały. Każdego kolejnego dnia słyszeliśmy o kolejnych atakach. Przed paroma dniami również Kramatorsk i Słowiańsk były celami ataków rakietowych, więc ten luty, zwłaszcza połowa lutego, od połowy lutego te ataki zaczynały się nasilać i sytuacja zaczęła tężeć. W tym momencie w rozmowie właśnie z mieszkańcami część zaczyna rozważać wyjazd z miasta, chociaż sama sytuacja tak naprawdę w ostatnich dwóch miesiącach nie wskazywała na nic takiego.
Spytaliśmy naszego rozmówcę również o kwestię blokady ukraińskiej granicy, to jest o kwestię zbożową:
Postrzegłem, jak bardzo nakręca to spiralę już nie niechęci, a w momentach również nienawiści wobec Polaków. Jeden z głównych kanałów mediów społecznościowych na Instagramie opublikował właśnie nagranie polskich rolników wyrzucających to zboże i śpiewających hymn. Ukraińcy są pełni goryczy, niezrozumienia. Komentarze, które czytałem pod tym wpisem, pod tym postem były naprawdę przerażające. Można było odnieść wrażenie, że Ukraińcy mają polski rząd, polskie społeczeństwo za prorosyjskie, więc też do jednego takiego komentarza się odniosłem, że ktoś ma tutaj krótką pamięć. Natomiast, czego by nie mówić, jest to spirala, która powinna zostać zakończona już jakiś czas temu.
Agnieszka Romaszewska-Guzy przybliżyła sylwetkę Aleksandra Nawalnego. Ewelina Mokrzecka, polska dziennikarka z Wilna otrzymała państwowe odznaczenie.
Agnieszka Romaszewska-Guzy, dyrektor TV Bielsat:
Nawalny był politykiem rosyjskim i miał koncepcję, że on w sposób demokratyczny zostanie, nie wiem, rosyjskim prezydentem, ważnym politykiem i że tam będzie wybierany. W związku z tym on wybierał sobie, czy to świadomie, czy to częściowo podświadomie, sposoby przekazu, które docierały i tematy przekazu ocierały do publiczności, z którą on bezpośrednio się miał komunikować. Nawalny jakby z wyboru i może z charakteru był jednak krwią z krwi i kością z kości tego narodu. On się tego nie wyrzekał. A skoro się ich nie wyrzekał, to przyjmował też ich pewne i dobre, i złe cechy. I te złe stereotypy również do nich też się odnosił.
Ewelina Molrzecka otrzymała 16 lutego 2024 roku odznaczenie z rąk Prezydenta Nausedy „Za zasługi dla Litwy”. Polska dziennikarka opisała sytuację mniejszości polskiej na Litwie:
Polacy na Litwie czują się bezpiecznie, dlatego że Polska i Litwa są obecnie od wielu lat i dzisiaj te stosunki polsko-litewskie przeżywają renesans. Polska jest w zasadzie największym, najbliższym sojusznikiem Litwy w przypadku prób agresji czy rosyjskiej agresji w naszym kraju.
Olga Siemaszko opowiadała o reakcji na śmierć Nawalnego na Litwie i w środowisku białoruskim.
Audycję prowadził Wojciech Metody Jankowski, audycję realizował Jan Jagodziński.
Niedawno ukazało się ukraińskie tłumaczenie „Wspomnień wojennych” Karoliny Lanckorońskiej. Gościem Studia Lwów była tłumaczka tej książki, dr Natalia Tkaczyk.
Karolina Lanckoronska była świadkiem na procesie Hansa Krügera po II wojnie świtowej. Oprawca wyznał w czasie przesłuchania, że brał udział w zbrodni. Uważał, że Karolina Lanckorońska niebawem zakończy życie w niewoli:
Kruger był pewny, że ona nie żyje i powiedział sędziemu, że nie miał nic wspólnego z morderstwem profesorów lwowskich. Dodał, że gdyby żyła hrabina Karolina Lanskorońska, ona udowodniłaby, ona wiedziała, że Krüger nie brał udziału w tej zbrodni.
W tym momencie otworzyły się drzwi, weszła Karolina, no i można sobie wyobrazić po prostu przerażenie, które było na twarzy Krügera, który faktycznie zobaczył kogoś, kogo on uważał za już dawno nieżyjącego – powiedziała dr Natalia Tkaczyk.
Na Zachodzie „Wspomnień wojennych” nie chciano drukować:
I od razu po tym spisaniu Karolina Lanckorońska wysłała kilka egzemplarzy do różnych wydawnictw. Dostała odpowiedź z części z nich, że niestety te wspomnienia nie mogą być nadrukowane, ponieważ książka jest zbyt antyniemiecka. Od części wydawnictw dostała odpowiedź, że książka nie może być wydrukowana, ponieważ jest w dużej mierze zbyt antyrosyjska. Dlatego Karolina Lanskorońska zamknęła tą sprawę na ileś lat i ta książka zobaczyła świat w 2000 roku, 2 lata przed śmiercią Karoliny Lanckorońskiej.
Nasz gość przetłumaczył również książki Tadeusza Olszańskiego o Stanisławowie. Natalia Tkaczyk jest również poetką, której wiersze były opublikowane w tomie „Wojna 2022” wydanego nakładem „Nowej Polszczy”. Obecnie pracuje nad kolejnymi tłumaczeniami i artykułami.
Wito Nadaszkiewicz, główny koordynator Poland Helps na Ukrainie, prawnik, dziennikarz, Lwów / fot.: Wojciech Metody Jankowski
Życie zwykłych ludzi pod Chersoniem. Innowacyjne, polskie protezy dla rannych żołnierzy ukraińskich.
Wito Nadaszkiewicz, główny koordynator Poland Helps na Ukrainie, prawnik, dziennikarz opowiadał o sytuacji ludności zamieszkującej tereny pod Chersoniem:
Ani wody, ani prądu, no i naprawdę sytuacja tam jest fatalna i nie tak dawno nasi wolontariusze jeździli właśnie do tych wiosek, tam wciąż mieszkają ludzie, ale też zastanawiamy się, czy warto tam jeździć i pomagać, czy może jednak agitować, żeby opuścili jednak swoje domy i wyjechali, No bo tak naprawdę jeśli człowiek tam mieszka, to ryzyko, że zostanie zabitym przez pocisk lub przez dron, który rzuca granaty, jest na tyle duże, że codziennie ludzie po prostu patrzą w oczy śmierci. I jeśli wolontariusze tam wyjeżdżają, no to też niestety mogą stracić życie. I teraz zastanawiamy się, że może jednak lepiej zapewnić dla tych osób jakieś warunki, może nie gdzieś tam na zachodzie Ukrainy, może boją się wyjeżdżać gdzieś daleko, dlatego że nigdy nie opuszczali tak naprawdę swojego obwodu w życiu większość tych ludzi. Może gdzieś blisko, ale troszeczkę na zachód, gdzieś tam w kierunku Mikołajowa na przykład.
Wito Nadaszkiewicz poruszył się również temat polskich protez dla ukraińskich żołnierzy, akcji którą prowadzą Poland Helps, firma ENForce i inż. Adama Gramala od dawna:
Kontynuujemy protezowania żołnierzy ukraińskich nie tylko protezami bionicznymi, które podłączają się do komórki odpowiednio i sam pacjent i jego rehabilitolog posiadają wszystkie statystyki używania tej protezy i w taki sposób na przykład rehabilitolog może zdalnie kontrolować stan swojego pacjenta, w razie czego zadzwonić do niego, coś się dowiedzieć, zaprosić na wizytę i tak dalej.
I poza tym tradycyjnie Artur Żak o wydarzeniach z Ukrainy z ostatniej doby.
Audycję prowadził Wojciech Metody Jankowski, realizował Marcin Suchmiel.
o. Sławomir Bystry, kościół św. Antoniego we Lwowie // fot.: Marian Frużyński
Studio Lwów tym razem oprócz Lwowa odwiedziło również Stanisławów. Przybliżyliśmy kolędowanie w parafii św. Antoniego i pracę Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Międzykulturowego.
Stanisława Lech (Pnikut) wykonała kolędę, która napisał jej przodek w czasie I wojny światowej.
Sławomir Bystry, proboszcz parafii św. Antoniego we Lwowie:
Mamy jubileusz 800 lat od pierwszego – można tak powiedzieć – Bożego Narodzenia w Greccio. Franciszkanie mają w tym roku wiele jubileuszy. Najważniejszy dla nas jest jubileusz 800 lat naszej reguły franciszkańskiej, czyli takiego bardzo ważnego dokumentu, który otrzymał Franciszek od papieża i dzięki temu stworzył zakon. To podstawa, ważny dokument dla naszego zakonu. No i właśnie Franciszek wracał z Rzymu do Asyżu, to po drodze zatrzymał się, bo było Boże Narodzenie, było święto, zatrzymał się w Greccio. (…)Wymyślił sobie, że zrobi i to, co było w Betlejem, czyli szopka. Był żłóbek, były zwierzęta, takie jakby pierwsze jasełka, pierwsza szopka. Więc dzisiaj w tym roku my świętujemy 800 lat od tego wydarzenia, czyli początek szopek, jasełek, różnego rodzaju, wszystkiego.
Danuta Stefanko o pracy Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego (Stanisławów/Iwano-Framkiwsk):
Wojna zmieniła troszeczkę kierunek naszej działalności, a w zasadzie uzupełniła dlatego, że od założenia Centrum prowadziliśmy działalność kulturalną, oświatową, kursy języka polskiego, różne wydarzenia dotyczące upamiętnienia ważnych rocznic czy też obchody świąt narodowych. Natomiast od 2022 roku, w zasadzie od 25 lutego, zaczęliśmy też działalność humanitarną, działalność pomocową. 25 lutego Pierwsza Dama pani Agata Kornhauser-Duda zadzwoniła do pani dyrektor Marii Osidacz z pytaniem czego potrzebujemy, w jaki sposób można nam pomóc? No i właśnie od tego dnia zaczęliśmy sprowadzać pomoc humanitarną, jedzenie, leki, w miarę możliwości też środki higieny. I te wszystkie rzeczy były przekazywane i nadal są przekazywane żołnierzom, też osobom cywilnym, które potrzebują. W strefach frontowych też bardzo często trafiają na front do żołnierzy.
Audycję prowadzili Wojciech Metody Jankowski i Artur Żak.
Karol Kubica, Dyrektor Zagranicznego Biura Handlowego w Kijowie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu
We Lwowie odbyło się spotkanie mające na celu zaktywizowanie polskich organizacji wspierających biznes.
Organizatorami spotkania było Międzynarodowe Stowarzyszenie Przedsiębiorców Polskich na Ukrainie, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Kijowie i Zagraniczne Biuro Handlowe w Kijowe Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu S.A. Inicjatywa była przeznaczona. W ramach wydarzenia odbyło się serdecznie zapraszają na seminarium i spotkanie, których celem jest zacieśnienie współpracy jednostek dyplomatycznych, polskich organizacji wspierających biznes oraz samego biznesu w Ukrainie.
Prowadzimy szereg działań mających na celu poszukiwanie partnerów, odbiorców danych, towarów, usług z Polski, ale też informowanie polskiego biznesu toczących się przetargach, które są realizowane przez całe środowisko międzynarodowe, przez różnego typu rządy czy norweskie granty czy banki. Banki światowe czy banki? Banki inwestycyjne. I tutaj śledzimy te wszystkie procesy, które się dzieją, aby polski biznes miał informacje, że może w nich uczestniczyć. I tak naprawdę każda branża ma szansę wejścia na rynek ukraińskich i uczestniczenia w takim procesie, który już trwa. Ta odbudowa Ukrainy jest realizowana, bo sama nawet ta pomoc duża, humanitarna dla takiego przedsiębiorcy, to jest dostarczenie swoich usług i produktów, czyli dla niego to jest biznes. A ale tutaj ta pomoc humanitarna jest ogromna, też na rynek ukraiński i tutaj dla polskich przedsiębiorców realizujemy szereg różnych seminariów, takich tutaj dzisiaj we Lwowie, ale też w Kijowie, realizujemy misje gospodarcze, przyjazd tutaj. Najbliższa też misja będzie dla branży dotyczącej rozwinąć. Realizujemy misje gospodarcze ukraińskiego biznesu do Polski na najbliższe targi w Poznaniu. Tam będą też będzie 8 ukraińskich firm zainteresowanych zakupem materiałów budowlanych i kooperacją z polskimi spółkami z sektora budowy, budownictwa i wykańczania budowli. I tu widzimy też ruch, że ukraiński biznes jest zainteresowany polskimi towarami z uwagi na to, że jest bliskości 2 wysokiej jakości, a przede wszystkim cenowo jesteśmy konkurencyjni wobec innych państw Unii Europejskiej czy świata – powiedział Karol Kubica, Dyrektor Zagranicznego Biura Handlowego w Kijowie Polskiej Agencji Inwestycji Handlu.
Karol Kubica, Dyrektor Zagranicznego Biura Handlowego w Kijowie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu
W styczniu odszedł Janusz Majewski, reżyser, scenarzysta, pisarz, rektor Warszawskiej Szkoły Teatralnej (ur. 5 sierpnia 1931 we Lwowie, zm. 10 stycznia 2024). Janusz Majewski uczestniczył rokrocznie w kolejnych edycjach Festiwalu Najnowszych Filmów „Pod Wysokim Zamkiem” we Lwowie. Zmarłego reżysera wspominała Beata Kost:
Na pewno dużo dały mu studia na architekturze, które odbył po drugiej wojnie światowej. I to właśnie pewien sposób budowania świata, opowiadania o świecie, postrzegania świata. Rzeczywiście do Lwowa bardzo chętnie wracał. Myślę, że to było mimo wszystko, mimo tego, że był małym chłopcem, kiedy wyjechał ze Lwowa, było to dla niego bardzo ważne miejsce. Przez choćby właśnie te opowieści, wspomnienia rodziców. Dość długo próbował jakoś tam wypierać, tak jak to często robiło to pokolenie wychowanków, którzy musieli opuścić miasto, którzy jako bardzo małe dzieci opuszczały miasto, albo były dziećmi urodzonymi w nowych granicach Polski. Przez to, że właśnie ta narracja rodziców była taka prawda, że dużo się mówiło o Lwowie, wciąż ten temat był w domach poruszany.
Audycję prowadzili Artur Żak i Wojciech Metody Jankowski.
Iwona Romaniak, prezes Fundacji Bratnia Dusza. Spotkanie Katolickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku we Lwowie | fot.: Wojciech Metody Jankowski
Chrystus Frasobliwy z Kaplicy Boimów po restauracji w Polsce jest nów we Lowie. Fundacja Dobra Nadzieja wyrusza znów do Lwowa.
Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu Polonica powiedziała o wystawie Chrystusa Frasobliwego z Kaplicy Boimów, który wrócił do Lwowa po restauracji w Polsce:
Pokazujemy to, czego nie widać, czyli to, co jest niezbędne, by prawidłowo wykonać dość skomplikowany projekt konserwatorskich. Ta wystawa pokazuje cały proces przygotowawczy, te badania, które były prowadzone, najróżniejsze badania od prac w archiwach po prace na bogato, ruiny czy prace już bezpośrednio przy samej rzeźbie z tej wystawy, która jest w trzech językach, bo jest przygotowana po polsku, po ukraińsku i po angielsku. Można się dowiedzieć, jak cały taki proces przebiega. Przy okazji właśnie dowiedzieć się, dlaczego też prace konserwatorskie trwają tak długo, dlaczego są kosztowne. I tak naprawdę co w dzisiejszych czasach jest potrzebne do tego, by taki projekt przeprowadzić?
Chrystus Frasobliwy z kaplicy Boimów we Lwowie | fot. Aleksander Kuśnierz
Iwona Romaniak, prezes Fundacji Bratnia Dusza o Pomocy Polakom we Lwowie:
Gdyby ktoś z Państwa miał też ochotę dołączyć do naszej akcji np. jechać z nami na Ukrainę, bo coraz mniej organizacji jedzie, coraz mniej osób pomagasz na wojnach, to ja też bardzo będę wdzięczna, bo może jeśli ktoś zobaczy taką osobę, porozmawia to powiem może nieskromnie to jest nasz człowiek, bo on żyje życiem na Ukrainie, żyje życiem tych ludzi potrzebujących już nie potrafi inaczej. Po prostu musi pomagać, musi jeździć, bo serce nie pozwala inaczej. Ja tutaj może podam telefon jeszcze bezpośrednio do fundacji, do mnie, bo każda pomoc jest na wagę złota. Każde dobre serce, każdy uścisk dłoni, każda przekazana złotówka to jest coś, co sprawia, że dajemy nadzieję, że mamy wsparcie naszym rodakom. Telefon kontaktowy do mnie to jest 511 243 447. Ja nazywam się Iwona Romaniuk, jestem prezesem Fundacji Bratnia Dusza.
