Marek Budzisz: Łukaszenka gra na czas wobec nacisków Kremla na reformy. Możliwy jest przewrót pałacowy w Mińsku

Marek Budzisz o patowej sytuacji u naszych wschodnich sąsiadów, roli Swiatłany Cichanouskiej, postawie Rosji wobec Łukaszenki i grze dyktatora oraz o tym, czy system może się załamać.


Marek Budzisz komentuje słowa Alaksandra Łukaszenki, który zadeklarował chęć przeniesienia części uprawnień prezydenta na Ogólnobiałoruski Zjazd Ludowy:

Łukaszenka o podobnym ruchu mówił już przed wizytą ministra Ławrowa w Mińsku deklarując pełnomocnik prezydenta nawet wymieniając liczbę około siedemdziesięciu powinno zostać przeniesione do takiego zgromadzenia, które trochę przypomina chińskie zgromadzenie ludowe.

[Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych- jednoizbowy parlament ChRL- przyp. red.] Chodzi o liczne osobowo ciało o niesprecyzowanych kompetencjach, zbierające się raz na rok, lub raz na dwa lata. Prezydent Białorusi nie podał dokładnego terminu, kiedy miałyby nastąpić reformy. Jest to zdaniem naszego gościa zasłona dymna wysyłana w kierunku Kremla, który naciska na Łukaszenkę w tej sprawie. Ma to pozwolić białoruskiemu przywódcy dotrwanie do końca kadencji.

Moskwa mówi, że na Białorusi musi dojść do zmian, a Łukaszenka tego nie chce i gra na czas

Członek Strategy & Future odpowiada na pytanie o rolę niedoszłej głowy państwa Białorusi, Swiatłany Cichanouskiej. Ocenia, że jest ona wciąż istotna. Politycznie bowiem obecna sytuacja u naszych wschodnich sąsiadów jest patowa.

Łukaszenka ma siłę, żeby sterroryzować własne społeczeństwo […] ale nie ma możliwości, żeby na budowę jakiegoś pozytywnego ruchu zarówno na rzecz reform, jak i ewentualnych zmian gospodarczych.

Reżim nie chce ustąpić, choć jest coraz bardziej izolowany przez Zachód i naciskany  przez Moskwę. Ta ostatnia dochodzi do wniosku, że siłowa polityka Łukaszenki doprowadzi do załamania się systemu.

Ekspert ds. wschodnich zauważa, że kolejne zarzuty wobec Wiktara Babaryki to pstryczek w nos Rosji. Możliwy jest scenariusz przewrotu pałacowego w Mińsku. Niewiele jednak wskazuje, by system Łukaszenki załamał się lada moment.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Marek J. Nowakowski: Można zapłacić każdą polityczną cenę, by Białoruś nie została wchłonięta przez Rosję

Marek Jerzy Nowakowski o roli Polski wobec Białorusi, tym, jaki powinien być nasze cel strategiczny oraz o opozycji w tym kraju i scenariuszu armeńskim.

Warszawa powinna odgrywać ważną rolę wobec Białorusi, natomiast mamy wiele zaniedbań z przeszłości.

Marek Jerzy Nowakowski stwierdza, że pod względem polityki wobec Mińska „praktycznie wszystkie siły polityczne mają coś pod kołnierzem”. Wskazuje, że obecnie kontaktu z Białorusią szuka się przez Litwę, nie przez Polskę. Program otwarcia granic dla Białorusinów, czy wspierania ludzi wyrzuconych z pracy lub szkoły nazywa minimalistycznym.

Pamiętajmy, że były takie historie jak przekazywanie białoruskim służbom specjalnych danych o opozycjonistach szukających oparcia w Polsce.

Dyplomata podkreśla potrzebę wypracowania celów wobec Białorusi. Trzeba określić jaki jest nasz cel podstawowy. Dlatego spotkanie wielu klubów parlamentarnych ws. sytuacji na Białorusi, które odbyło się w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów jest dobrym krokiem do poprawienia polskiej polityki wobec naszego sąsiada na Wschodzie.

Celem politycznym wobec Białorusi powinno być to, żeby nie została wchłonięta przez Rosję i tutaj można zapłacić każdą polityczną cenę.

Jednocześnie proces zbyt szybkiego podążania tego kraju w kierunku zachodnim może sprowokować interwencję rosyjską. Były ambasador Polski na Łotwie wskazuje, że większość białoruskiej opozycji nie ma problemów z bliską współpracą ich kraju z Rosją. Twierdzi, że dla Kremla „jest do przyjęcia” utrzymanie władzy przez Aleksandra Łukaszenki na Białorusi. Wygodniejszą jednak opcją dla rosyjskiej władzy byłaby wygrana w wyborach prezydenckich takiej osoby jak Wiktar Babaryka.

Sama Cichanouska wskazała, że rosyjska telewizja państwowa życzliwie relacjonowała kampanię wyborczą opozycji.

14 lipca 2020 r. Babaryce odmówiono wszakże rejestracji jako kandydata na prezydenta. Wygrana biznesmena byłaby, jak wskazuje nasz gość, korzystna dla Władimira Putina , ponieważ ten jest prorosyjski, przez co realizowałby m.in. cele gospodarcze i geopolityczne Moskwa. W przypadku przejęcia przez niego władzy

Będziemy mieli inwestycje, będziemy mieli wpływ pieniędzy z Zachodu, a z drugiej strony będziemy mieli kontrolę [rosyjską].

Były ambasador Polski w Armenii wskazuje, że w po rewolucji demokratycznej nowe armeńskie władze są prorosyjskie. Przypuszcza, że podobny scenariusz szykuje Rosja dla Gruzji. Ocenia, że Kreml „chce wchłonąć Białoruś, ale nie teraz, tylko za trzy lata”.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Dr Jakub Olchowski: Ludzie mają dość Łukaszenki

Dr Jakub Olchowski o spotkaniu ministrów spraw zagranicznych Litwy, Polski i Ukrainy w Lublinie oraz o wyborach prezydenckich na Białorusi.


Dr Jakub Olchowski ocenia, że wtorkowe spotkanie szefów dyplomacji Litwy, Polski i Ukrainy będzie miało charakter symboliczny.

To spotkanie czysto robocze i nie należy po nim się spodziewać wielkich rezultatów.

Wyjaśnia różnicę w postrzeganiu unii polsko-litewskiej między Polakami, a Litwinami i Ukraińcami. W przeciwieństwie do Polaków odbierają oni ten czas jako okres polskiej dominacji i skupiają się na budowaniu własnej państwowości i tożsamości narodowej.

Nasz gość ocenia także prezydenturę Wołodymyra Zełenskiego. Nie działa jak doświadczony polityk. Wszakże odświeżenie kadry jest jego dobrym ruchem. Następnie komentuje wybory prezydenckie na Białorusi. Odbywają się tam protesty w związku z wykluczeniem kilku kandydatów opozycyjnych w starcie w wyborach. Ludziom nie podoba się, jak władza nie radzi sobie z koronawirusem, arogancko podchodząc do problemu.

Ludzie mają go dość. To widać na protestach. Łukaszenka jest głównym celem manifestacji.

Dr Olchowski mówi, że na Białorusi jeszcze nie widzieliśmy takich protestów. Swietłana Cichanouska zapowiedziała, że jeśli wygra wybory to zorganizuje nowe, demokratyczne wybory na prezydenta Białorusi. Nasz gość przyznaje, że jeden z kandydatów, który mógłby w nich wystartować, Wiktar Babaryka, jest człowiekiem establishmentu powiązanym z Rosją.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Romaszewska-Guzy: Po raz pierwszy po 26 latach luzie w ogromnej większości nie chcą Łukaszenki

Agnieszka Romaszewska-Guzy o wyborach prezydenckich na Białorusi, protestach wobec zatrzymania niedoszłego kandydata na prezydenta, szansach opozycyjnych kandydatów i poparciu dla Łukaszenki.

Agnieszka Romaszewska-Guzy komentuje niezarejestrowanie kandydatury Wiktara Babaryki na prezydenta Białorusi przez białoruski CKW pod pretekstem zarzutów kryminalnych. Wywołało to protesty brutalnie pacyfikowane przez milicję. Dziennikarka przywołuje dane ośrodka obrony praw człowieka Wiosna, według których zatrzymano 150 osób. Wśród zatrzymanych była także trójka dziennikarzy Biełsatu. Przerwano prowadzone przez stację stream. W części Mińska wyłączono prąd, a w niektórych miejscach wstrzymano przesył danych.

Dyrektorka Biełsatu zauważa, że Białorusini opierają się służbom porządkowym próbując odbijać zatrzymywane w tłumie osoby. Ocenia szanse wyborcze zarejestrowanych kontrkandydatów Łukaszenki. Trzech z nich to tzw. sparing partnerzy urzędującego prezydenta. Czwartą kandydatką jest żona blogera Siergieja Cichanowskiego, który pierwotnie sam chciał kandydować, ale został zatrzymany.

Po raz pierwszy po 26 latach luzie w ogromnej większości nie chcą Łukaszenki.

Na Białorusi krąży hasło „Sasza tri pracent”. Romaszewska-Guzy podkreśla, że prezydent Białorusi nie miałby żadnych szans na reelekcję w demokratycznych wyborach. Zauważa, że zatrzymany Babaryka to człowiek „bardzo umiarkowany, z pogranicza establishmentu łukaszenkowskiego”. Z tego powodu tak ostra reakcja władz była dla niego zaskoczeniem.

Rozmówczyni Adriana Kowarzyka zauważa, że nie widać międzynarodowej reakcji na postępowanie białoruskich władz. Sądzi, że związek z tym może mieć presja wywierana na Mińsk przez Kreml.

Łukaszenka ubiera się w szaty obrońcy niezależności Białorusi, jednak widać, że jej ludność bynajmniej nie jest za Rosją.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Budzisz: Jeżeli  Łukaszenka będzie na łasce Moskwy, to prędzej czy później zostanie zastąpiony przez innego gracza

Do czego może prowadzić eskalacja napięcia na Białorusi? Jakich prezentów nie będzie robić Rosja? Marek Budzisz o protestach na Białorusi i reakcji władz na nie oraz o artykule Władimira Putina?


Marek Budzisz zauważa, że na Białorusi aresztowano kilkunastu dziennikarzy, którzy relacjonowali trwające w tym kraju protesty. Zdaniem ekspertów skala mobilizacji społecznej sprawia, że ludzie nie poddają się zastraszeniu. Może to prowadzić do eskalacji konfliktu, której efektem będzie „krew na ulicach”.

Rozmówca Łukasza Jankowskiego zauważa, że Wiktar Babaryka ogłosił z aresztu zbieranie podpisów pod referendum na rzecz przywrócenia konstytucyjnego ograniczenia kadencji prezydenta.

W Polsce obalaliśmy komunistyczną dyktaturę od 1981 r. i to trwało parę lat.

Zauważa, że podobnie kilka lat może zając zmiana systemu u naszego wschodniego sąsiada. Budzisz dodaje, że

Jeżeli  Łukaszenka będzie na łasce Moskwy, to prędzej czy później zostanie zastąpiony przez innego gracza.

Zaznacza, iż nie ma żadnych przesłanek sugerujących by Łukaszenka był zainteresowany modernizacją swojego kraju.  Analityk spraw zagranicznych odnosi się do artykułu Władimira Putina, w którym zaznaczył on, że Rosja nie będzie robić żadnych prezentów byłym republikom sowieckim z rosyjskich terytoriów. W czasach ZSRR bowiem dochodziło do takich przekazań, czego przykładem jest przekazany Ukraińskiej SRR przez Nikitę Chruszczowa Krym. Zdaniem rosyjskiego prezydenta pakt Ribbentrop-Mołotow miał zapewnić Związkowi Radzieckiemu łatwiejszą do obrony granicę zachodnią na wypadek agresji niemieckiej.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Dziennikarz Biełsatu: Łukaszenka wybrał wariant siłowy, bo tylko taki zna

Siarhiej Pieliasa o wyborach prezydenckich w Białorusi, aresztowaniu opozycyjnych polityków i poczuciu niesprawiedliwości.

Łukaszenka wybrał wariant siłowy, bo tylko taki zna.

Siarhiej Pieliasa informuje, że w czwartek został zatrzymany kandydat na prezydenta Wiktar Babaryka. Jest to dyrektor banku związanego z Gazpromem. Innym kandydatem miał być Siergiej Tichanowski , ale został on zatrzymany i aresztowany. Wobec tego zamiast niego postanowiła wystartować jego żona. Zebrała 110 tys. podpisów, czyli 10 tys. więcej niż potrzeba. Nie wiadomo jednak, czy władze białoruskie zarejestrują ją i Babarykę. Samo zatrzymanie tego ostatniego, nie wyklucza go z wyścigu wyborczego, gdyż

Nawet z zakładu karnego kandydat może kandydować.

Dziennikarz Biełsatu podkreśla, że ludzi oburza niesprawiedliwość działań rządzących na Białorusią.

K.T./A.P.