Tekst i zdjęcia Paweł Bobołowicz
Kolejny rok prawosławną Wielkanoc spędziłem, towarzysząc z aparatem i mikrofonem ukraińskiemu kapelanowi wojskowemu o. Serhijowi Dmitriejewowi w jego posłudze na froncie. Na froncie, o którym zapomina
świat, a z kijowskiej perspektywy zdaje się być czymś odległym i geograficznie, i mentalnie. Ale nie jest – jego linia przebiega 700 km na wschód od ukraińskiej stolicy i stale giną na nim żołnierze, a czasem także cywile. Od ponad pięciu lat Ukrainie nie udało się przywrócić kontroli nad częścią obwodu ługańskiego i donieckiego. Okupowany pozostaje Krym. Wojna przybrała charakter pozycyjny. Trwają ostrzały i wymiana ognia, do których najczęściej dochodzi nocą, gdy obserwatorzy OBWE mają mniejsze możliwości monitoringu. Tegoroczna Wielkanoc nie minęła na froncie spokojnie, pomimo że znów ogłoszono rozejm. Kolejny, który nie był przestrzegany.
Wielki Piątek. Na froncie święta mijają inaczej. Żołnierze nie mają czasu i możliwości celebracji całego Triduum Paschalnego. W koszarach przygotowywane są świąteczne posiłki z najważniejszym elementem: kraszankami.
Wielkopiątkową noc spędzamy w okopach na jednej z wysuniętych pozycji. Prorosyjscy separatyści dwukrotnie ją ostrzeliwują z broni strzeleckiej i ciężkich karabinów. Niecelnie. Kilkanaście godzin później tę samą pozycję ostrzelają przy pomocy moździerzy – na szczęście obędzie się bez ofiar. Pomiędzy ostrzałami gramy z żołnierzami w darty.
Gdy wstaje słońce, żołnierze się rozluźniają: ktoś idzie pielęgnować miniogródek z koperkiem i szczypiorkiem, ktoś inny robi sobie kolejny tatuaż.
Nieodłącznymi towarzyszami ukraińskich żołnierzy są zwierzęta: psy, koty, a podobno gdzieś też żołnierze trzymają gęś. To jedyne miejsce, gdzie nie ma psów i kotów.
Późnym wieczorem w Wielką Sobotę rozpoczyna się Liturgia Paschalna. Kapelan musi być w kilku pododdziałach i nie ma możliwości, żeby sprawowana była tak jak w cerkwi, przez całą noc. Na modlitwę i poświęcenie pokarmów do sztabu przyjeżdżają żołnierze z pobliskich pozycji bojowych.
To jedyna noc, której nie zakłócają wystrzały.
Od świtu Wielkiej Niedzieli docieramy wojskową terenówką na najodleglejsze pozycje. Z modlitwą, święconą wodą, kraszankami i prezentami od wolontariuszy.
Bo jak mówi jeden z żołnierzy, nawet na froncie zmartwychwstał Pan.
W czasie modlitwy ojciec Serhij mówi o nadziei płynącej ze Zmartwychwstania w wymiarze religijnym i w odniesieniu do sytuacji Ukrainy. Żołnierze chórem powtarzają modlitwy, kończąc słowami: Chrystos Woskres! Woistynu Woskres! – Chrystus Zmartwychwstał! Prawdziwie Zmartwychwstał!
Niektórzy z nich w okopach spędzają wiele miesięcy. Mieszkają pod ziemią, pod ziemią budują sauny, a nawet pralnie. I mają świadomość, ze ich zabezpieczenia i tak ich nie uchronią przed celnie wystrzelonym pociskiem artyleryjskim.
Gdy wśród zebranych żołnierzy są kobiety, o. Serhij szczególnie akcentuje fakt, że to niewiasty pierwsze zobaczyły pusty Grób Pański. W ukraińskim wojsku jest 55 tysięcy kobiet. Część z nich walczy ramię w ramię z mężczyznami, wiele jest medykami, kucharkami. Nie mają żadnej taryfy ulgowej, chociaż nawet w najbardziej polowych warunkach potrafią dbać o swoją urodę.
Dla wielu żołnierzy to kolejne święta spędzone z dala od domu i rodzin. W stałej gotowości do walki.
Jednak zgodnie podkreślają, że obecność kapelana daje im poczucie opieki Boskiej i nadzieję na zmianę. Ojciec Serhij jest ich opiekunem duchowym, ale także kompanem, druhem. Nawet ci, którzy nie czują się chrześcijanami, doceniają jego posługę.
Fotoreportaż Pawła Bobołowicza pt. „Na froncie zmartwychwstał Pan!” znajduje się na s. 6 majowego „Kuriera WNET” nr 59/2019, gumroad.com.
„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach WNET w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.
Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.
