Ekspert ds. geopolityki i geostrategii rozmawia z Wojciechem Piotrem Kwiatkiem o wpływie kultury na politykę międzynarodową.
Dr Jacek Bartosiak w audycji „Smaki i niesmaki” mówi o wpływie kultury na pozycję międzynarodową państwa. Zwraca uwagę, że polska kultura stanowiła w przeszłości soft power naszego kraju. W swoich rozważaniach dr Bartosiak cofa się aż do XVI w. Wskazuje na świadectwa pisarzy politycznych tamtego okresu, z których wynikało, że powszechne wśród szlachty było przekonanie o sile Rzeczpospolitej, nie odczuwano potrzeby oglądania się na obce wzorce. Gość Wojciecha Piotra Kwiatka snuje rozważania dotyczące powiązania między soft power i hard power. Szuka odpowiedzi na pytanie, czy sam potencjał geostrategiczny i ekonomiczny jest wystarczającym elementem budowy znaczącego na arenie międzynarodowej państwa.
Życie byłoby nudne, gdyby to wszystko polegało na hard power
Jacek Bartosiak wysuwa tezę, że dążące do światowej hegemonii Chiny znacząco ustępują Stanom Zjednoczonym pod względem „miękkiej siły”.
Dr Bartosiak mówi o swojej fascynacji polskim kinem lat 60. Zwraca uwagę na brak poważnej powieści o Polsce lat 1989-2019. Mówi też jednak o bogactwie obecnej polskiej kultury; stwierdza, że istnieje interesująca oferta teatrów oraz że ukazuje się dużo interesujących książek. Jacek Bartosiak mówi o globalizacji i spauperyzowaniu klasy średniej na Zachodzie i wpływie tych procesów na kulturę. Gość Wojcecha Piotra Kwiatka konkluduje, że harmonijnemu rozwojowi kultury sprzyjają spokojne, wolne od konfliktów międzynarodowych czasy.
Marek Budzisz o tym, kto i jak rządzi Rosją, czemu ma służyć Federacji nadwyżka budżetowa, jak działają jej służby oraz o polityce zagranicznej Białorusi, która gra na zachowanie swej niezależności.
Marek Budzisz o tym, w czyich rękach skupia się władza w Rosji. Zdaniem naszego gościa jądro władzy stanowi Rada Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej, na której czele stoi prezydent, czyli Władymir Putin. Innymi członkami Rady są premier Miedwiewiew i prze4dstawiciele resortów siłowych, tak jak Putin byli kagiebiści. Służą oni radą prezydentowi, który nie zawsze się do niej stosuje, gdyż Putin przyznał ostatnio, że inny członkowie Rady byli przeciwko angażowaniu się Rosji w konflikt w Syrii, ale on postanowił inaczej i jak widać podjął dobrą decyzję.
Nasz gość mówi także o „układzie krążenia Rosji”, czyli o jej systemie finansowym. Polityka fiskalna Kremla jest taka by każdy budżet notował nadwyżkę, co ma służyć zabezpieczeniu Federacji na wypadek spadku cen ropy:
Posiadają 500 mld dolarów. Gromadzą te rezerwy, aby być niezależnym od zewnętrznych presji […] Chcą się asekurować od wahnięć cen ropy.
Po Chinach zaś Rosja posiada największe rezerwy złota. Następnie Budzisz przedstawia rolę wielkich rosyjskich oligarchów, tzw. biznesowych przyjaciół Putina. Są wśród nich tacy ludzie jak Oleg Dieripaska, właściciel koncernu aluminiowego RUSAL, bracia Arkadij i Boris Rotenberg budujący m.in. mosty i rurociągi.
To są ludzie, którzy jeśli jest taka potrzeba są gotowi świadczyć różne usługi na rzecz Rosji choćby inwestując w soft-power, […] czyli w ten sektor, w który Rosja nie może oficjancie inwestować.
Chodzi tutaj o inicjatywy kulturalne czy wymiany studenckie. Niemniej jednak nie należy wymieniać jedynie plusów w działaniach Rosji. Albowiem jednym z dużych minusów jest forma wywiadu wojskowego. Notowania jego spadły za sprawą wielu wpadek w Czechach i innych krajach regionu. Ostatnio rosyjskiego dyplomatę wydalono w związku z tym z Bułgarii.
Działania wywiadu rosyjskiego bardzo szeroko zakrojone i dlatego w ostatnich latach miały kilka spektakularnych wpadek.
Nie powiodły się takie akcje jak próba przewrotu w Czarnogórze, by kraj ten nie dołączył do Unii Europejskiej, czy próba otrucia Siergieja Skripala lub włamania do laboratorium w Holandii, w którym opracowywana jest technologia umożliwiająca śledzenie broni chemicznej. W związku z tym „notowania wywiadu wojskowego trochę spadły”. Swoje niezadowolenie działania służb prezydent okazał przez rezygnację z corocznego spotkania z kolektywem wywiadu wojskowego. Można się więc spodziewać przetasowań personalnych w rosyjskich służbach specjalnych.
Władze Białorusi podpisały umowę na import 3,5 mln m³ ropy z Kazachstanu o czym Rosja nie wiedziała.
Ekspert ds. rosyjskich zwraca uwagę na ostatnie działania Białorusi, która wobec nacisków Rosji na zacieśnienie z nią związków, szuka dróg zrównoważenia rosyjskich wpływów i obronienia własnej niezależności. Zintensyfikowane zostały relacje z USA, a podczas wizyty w Wiedniu w przyszłym tygodniu Łukaszenka będzie chciał poprawić swe stosunki z Unią Europejską. Mówi się o rozbudowie połączeń komunikacyjnych z sąsiadami: Ukrainą i państwami bałtyckimi. Także z Polską Białoruś stara się wzmocnić relacje, o czym świadczą rozmowy szefa BBN Pawla Solocha z jego białoruskim odpowiednikiem Stanisławem Zasiem.
