Wzywania stojące przed Polonią i wartości jakie powinny ją prowadzić. Prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska o Kongresie Kraj – Emigracja, który odbędzie się 3-6 września w Warszawie.
Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusz Bonisławski wskazuje, że żyjemy w przełomowych państwa.
Żyjemy właśnie w takim okresie, który stawia przed nami wyjątkowe powiedziałbym też nie do końca dobre wyzwania.
Chciałby, aby Polska była bezpiecznym zamożnym krajem pielęgnującym swoją chrześcijańską tożsamość.
Prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska mówi o Kongresie Kraj – Emigracja, który odbędzie się 3-6 września w Warszawie.
Dariusz Bonisławski odnosi się także do konferencji z roku 1993 r. zorganizowanej przez Wspólnotę Polską.
Stwierdza, że miała ona charakter założycielski dla działalności Polonii po upadku żelaznej kurtyny. Rozmówca Tomasza Wybranowskiego zaznacza, że
Chcemy, aby kongres miał odpowiednią rangę.
Wydarzenie zostanie zainaugurowane na Zamku Królewskim w Warszawie. W kongresie uczestniczyć mają zarówno eksperci, jak i parlamentarzyści i członkowie polskiego rządu.
Jest duża szansa na to żeby przesłanie do Polonii, do Polaków na temat polskiej racji stanu wygłosił minister spraw zagranicznych.
Kongres „Kraj – Emigracja”, który zaplanowany został na 3-6 września 2022 roku będzie wyjątkową okazją do spotkania środowisk polskich i polonijnych oraz możliwość udziału w dyskusjach z przedstawicielami rządu, środowisk naukowych i biznesowych, o najważniejszych sprawach dotyczących polskiej racji stanu i bezpieczeństwa narodowego, sytuacji gospodarczej oraz tożsamości.
Jesteśmy przekonani, że Państwa udział wzbogaci Kongres i wniesie wiele dobrego do zainicjowanych dyskusji. Nie do przecenienia wydaje się też możliwość bezpośrednich spotkań i tym samym odbudowania relacji, które po okresie pandemii zostały mocna zachwiane. – podkreśla prezes Dariusz Bonisławski.
Honorowy patronat nad Kongresem objął Prezydent RP Andrzej Duda.
Poza Polską obecnie żyje co najmniej 20 milionów Polaków i osób przyznających się do polskiego pochodzenia, których łączy polska kultura, język i historia. To wielki potencjał kulturowy, społeczny i gospodarczy.
Nasi rodacy, żyjący poza granicami ojczyzny, pozostają częścią narodowej wspólnoty i troska o przyszłość Polski, pozostaje także ich udziałem.
Polacy na świecie/Foto. Marcin Floryan/CC BY-SA 2.5
W OBLICZU NOWYCH WYZWAŃ
W obliczu nowych wyzwań XXI wieku, organizatorzy kongresu chcą doprowadzić do ponownego spotkania i debaty reprezentantów Polonii i Polaków z zagranicy, Kościoła Katolickiego, wybitnych przedstawicieli życia publicznego oraz Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” nad polską racją stanu, tożsamością kulturową, nad rolą Polonii i Polaków z zagranicy w budowaniu ojczyzny – bezpiecznego i przyjaznego domu, w pielęgnowaniu wspólnoty wszystkich, którzy polską kulturę, język i historię uważają za swoje.
Wspólna debata, zdefiniowanie celów i uzgodnienie środków jest niezbędne, aby obecne pokolenie Polaków sprostało wyzwaniom, jakie niosą nadchodzące czasy.
Tutaj do wysłuchania jedna z rozmów z prezesem Dariuszem Bonisławskim:
W piątkowe przedpołudnie w Radiu WNET wiosenne wieści z Republiki Irlandii a także wywiady, analizy, przeglądy prasy i korespondencje. Słów kilka także o przeżywaniu czasu Wielkiego Postu w Irlandii.
W gronie gości:
Bogdan Feręc – redaktor naczelny portalu Polska-IE.com,
ks. Krzysztof Sikora SVD – proboszcz parafii rzymskokatolickiej w Roundstone w Hrabstwie Galway w Archidiecezji Tuam,
Paweł Bury – twórca „Muzycznego Dublina”, operator i reportażysta, od 16 lat mieszkający w Republice Irlandii,
Jakub Grabiasz – sportowe okienko Studia 37,
Dariusz A. Zaller – poeta, prozaik, dziennikarz, działacz społeczny mieszkający w Londynie.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski,
Wydawca: Tomasz Wybranowski oraz Katarzyna Sudak i Bogdan Feręc (współpraca),
Realizator: Aleksander Zaleski (Warszawa) i Tomasz Wybranowski (Dublin),
Oprawa fotograficzna: Tomasz Szustek,
Wydawca techniczny: Andrzej Karaś i Aleksander Popielarz.
Bogdan Feręc, szef portalu Polska – IE. Fot.: arch. Bogdana Feręca.
W piątkowym Studiu Dublin, łączyliśmy się tradycyjnie z Bogdanem Feręcem, szefem najważniejszego portalu irlandzkiej Polonii – Polska-IE.com.
Opozycyjna partia Sinn Féin krytykuje rząd w sprawie czynszów.
Czynsze nadal rosną pomimo pandemii, chociaż w większości państw europejskich spadają lub są na jednakowym poziomie. Rzecznik Sinn Féin do spraw mieszkaniowych Eoin Ó Broin skrytykował rząd za
brak planu dla prywatnego rynku najmu.
I o tym donoszą największe wyspiarskie dzienniki. Lokatorzy mogą jedynie pomarzyć o zamrożeniu czynszów na Szmaragdowej Wyspie. A te wzrosły, mimo pandemii…
Prawda jest taka, że słowa polityków podczas kampanii wyborczych niewiele znaczą.
Najnowszy indeks czynszów RTB wskazuje, że czynsze rosną we wszystkich irlandzkich hrabstwach z wyjątkiem dwóch. Podczas gdy wzrost w całym kraju i Dublinie wynosi 2,5% i 2,1% w porównaniu z rokiem 2020, to wzrosty czynszów poza Dublinem są bardzo niepokojące. Okręgi w pasie podmiejskim Dublina odnotowały wzrost czynszu o 5% w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Jak Irlandia piękna, zielona i wiosenna wszyscy zastanawiają się nad jednym:
Dlaczego irlandzki rząd nie obniży poziomu ograniczeń?
Deszczowy Dublin z pokładu Dublin Bus. Fot. Studio 37 Dublin.
A powód jeden – czas zbliżającej się Wielkanocy.
Irlandzka rada ministrów nie spodziewa się, aby mieszkańcy Irlandii stosowali się do wszelkich ograniczeń, nawet w przypadku zakazu przemieszczania, który staje się fikcją. Świadczą o tym korki w stołecznym Dublinie na autostradach, szczególnie w okolicach portu i tunelu.
Premier Michael Martin i rząd apelują o powstrzymanie się od świątecznych wizyt.
Pomyślcie o zdrowiu swoim i swoich najbliższych. Proszę o waszą rozwagę i jeszcze trochę czasu, aby współnie pokonać wirusa. – mówił premier Michael Martin.
Oficjalnie nie będzie zgody na organizowanie świąt Wielkiej Nocy w większych grupach. Ma to być potwierdzone w przyszłym tygodniu. Irlandczycy i rezydenci liczą jednak na złagodzenie tego stanowiska.
Tak wygląda centrum Dublin w godzinach szczytu podczas epidemii. Fot. Tomasz Wybranowski
Obecne wskaźniki zakażeń w Republice Irlandii nie dają nadziei, że blokada szybko się skończy. Kolejna fala wysokich zakażeń spowodowała, że Krajowy Zespół ds. Zdrowia Publicznego nie pozostawia złudzeń:
Nie widać końca fali zakażeń koronawirusem.
Podobna opinia towarzyszy konferencjom Zespółu ds. Modelowania Epidemiologicznego. Medycy twierdzą, że fala zakażeń wystrzeliła po dniu świętego Patryka i Dniu Matki.
Oba najważniejsze zespoły medyczne Republiki Irlandii oceniają epidemiologiczną sytuację w Republice Irlandii
za niestabilną i wysokiego ryzyka.
Tutaj do wysłuchania rozmowa z Bogdanem Feręcem:
s. Krzysztof SIKORA – SVD – proboszcz Parafii rzymsko – katolickiej w Roundstone (hrabstwo Galway, Irlandia).
Do Studia Dublin regularnie zawija ze Słowem Bożym ks. Krzysztof Sikora SVD, który opowiada o wielkiej ofiarności Irlandczyków w czasie Wielkiego Postu i głodzie Eucharystii w czasie pandemii.
Skrót SVD przy nazwisku kapłana wskazuje na członka Societatis Verbi Divini, czyli Zgromadzenia Słowa Bożego.
Ks. Krzysztof Sikora skomentował specjalne wezwanie do irlandzkiego rządu grupy posłów i senatorów.
Parlamentarzyści pragną, aby gabinet Michaela Martina zezwolił na czasowe otwarcie kościołów.
Ma to oczywiście związek ze zbliżającymi się świętami Wielkiej Nocy i początkiem najważniejszego czasu w kalendarzu liturgicznym dla katolików, jakim jest Triduum Paschalne.
Sygnetariusez apelu twierdzą, że trwające ograniczenia w Republice Irlandii naruszają prawa człowieka do wolności religijnej.
To bardzo ważny argument, aby w czasie Wielkiego Tygodnia kościoły zostały otwarte dla wiernych. Z apelem do rządu zwrócili się w znakomitej większości posłowie i senatorowie reprezentujący obszary wiejskie, gdzie najwięcej osób uczęszcza na nabożeństwa.
Ks. Krzysztof Sikora opowiadał także o wielkiej ofiarności swoich parafian w czasie epidemiologicznej próby „charakteru ducha” i głodzie żywego Kościoła.
Krzyż Apostolski. Fot. z archiwum autorki
Dawniej przygotowania do Wielkanocy w Irlandii zaczynały się 40 dni przed Wielką Niedzielą – w Środę popielcową.
W czasie postu powstrzymywano się nie tylko od jedzenia mięsa, ale rezygnowano z palenia tytoniu i picia alkoholu. Najściślej post przestrzegany był w ostatni tydzień przed Wielkanocą.
Dawniej w Wielkim Poście spożywano głównie chleb i ziemniaki z solą bez żadnej omasty. Nie pito nawet maślanki.
W piątki postne na stołach królowały jedynie chleb i woda.
Tutaj do wysłuchania rozmowa z ks. Krzysztofem Sikorą SVD:
W sportowym bloku Studia 37 Jakub Grabiasz opowiada przede wszystkim o rugby i piłce nożnej. W ostatniej kolejce Pucharu Sześciu Narodów reprezentacja rugby Irlandii okazale pokonała Anglię 32:18!
Drużyna Walii, mimo porażki z Francją 30 : 32, najprawdopodobniej zdobędzie Puchar Sześciu Narodów w tej edycji. Co prawda jest jeszcze do rozegrania zaległy mecz między Szkocją i Francją, ale nie zmieni to lidera tabeli.
Jakub Grabiasz, redaktor sportowy Studia Dublin. Fot. Tomasz Szustek / Studio 37.
Tymczasem reprezentacja Republiki Irlandii w piłce nożnej fatalnie rozpoczęła eliminacje do Mistrzostw Świata FIFA w Katarze. Ale mimo porażki 1 : 3 z Serbią, było to jedno z lepszych spotkań „Boys in Green”.
Jakub Grabiasz komentuje remisowy mecz Polska-Węgry. Zauważa, że trener Sousa podjął słuszną decyzję decydując się na zmiany w trakcie meczu. Przyniosły one polskiej reprezentacji wyrównanie na 2 : 2. Spotkanie ostatecznie zakończyło się remisem 3 : 3. Ozdobą spotkania była bramka Roberta Lewandowskiego.
Ten punkt może nam się przydać na dalszym etapie rywalizacji o awans do Mistrzostw Europy. Przed nami w środę trudny mecz z Anglią. – podsumował Jakub Grabiasz, szef redakcji sportowej Studia 37.
Tutaj do wysłuchania korespondencja Jakuba Grabiasza:
Paweł Bury, podpora i pomysłodawca kanału „Muzyczny Dublin”.
Kolejnym gościem cyklu „Zwyczajni – nadzwyczajni” był Paweł Bury. To barwna postać na polonijnej mapie Irlandii. Kocha muzykę, jest pasjonatem wszystkiego co związane z realizacją telewizyjną i tym kanałem opisywania świata.
Od wielu lat tworzy kanał „Music Dublin / Muzyczny Dublin”, który jest kulturalno – muzyczną wizytówką życia irlandzkiej Polonii. Oprócz rozmów z gwiazdami polskiej estrady, filmu i teatru Pawła Burego interesuje także los naszych rodaków, których wiatry rzuciły na Szmaragdową Wyspę.
Aby doskonalić swój warsztat gość Tomasza Wybranowskiego ukończył krakowską Szkołę Filmową AMA, na wydziale operatorskim. Jak twierdzi łatwo nie było by pogodzić pracę zawodową i pasje na Wyspie z regularnymi (co dwa tygodnie) naukowymi podróżami do Krakowa.
Robienie tego, co się kocha wymaga od nas wysiłku i organizacji. Ale radość z osiągnięcia celu osładza absolutnie wszystko. – powiedział Paweł Bury.
Opowiedział także o kontynuacji programu „Calendarium Music Dublin”. Paweł Bury mówił także na antenie Radia WNET o swoim nowym dokumentalnym projekcie „Historie emigranta. Opowiedz mi swoją historię…”.
Paweł Bury liczy na wasze opowieści i scenariusze. Szczegóły w rozmowie z Tomaszem Wybranowskim.
Tutaj do wysłuchania rozmowa z Pawłem Burym:
W finale programu rozmowa z Dariuszem Zellerem, który wysłał do czytelników nadzwyczajną, bo poetycką „Pocztówkę z Père-Lachaise”. To tytuł jego najnowszego zbioru wierszy.
„Poeta Dariusz Zeller jest dla swoich wierszy glebą i ogrodnikiem. Wszystkie wyrastają z gorącości doświadczeń jego życia, z zadziwienia i snu. Mówią o tajemnicy, zagadce naszego istnienia, o wędrówce pełnej trudu. Milczą i zachowują dystans wobec spraw, których rozum objąć nie potrafi”. – napisała profesor Teresa Znaniewska.
Dariusz Adam Zeller jest uznanym poetą i prozaikiem. Pasje literatury dzieli z zawodem dziennikarza (tygodnik Cooltura i Polskie Radio Londyn).
Jego liczne publikacje i opracowania literackie spotykają się z uznaniem krytyków, czytelników i speców od literatury.
Tak było z autorskim wydwnictwem „Ojczyzna, Mała Ojczyzna i tożsamość narodowa w twórczości Jana Leończuka” (Białystok 2007).
Mój gość jest laureatem wielu nagród, z których wymienię „Złote Sowy Polonii” (2012 rok), które nazywamy Polonijnymi Oskarami.
Wyróżnienie jest przyznawane co roku w Wiedniu najwybitniejszym przedstawicielom światowej Polonii za ich wkład w życie Polaków poza granicami ojczyzny.
Tematem naszej rozmowy była poezja i wydany kilka tygodni temu zbiór wierszy Dariusza A. Zellera „Pocztówka z Père-Lachaise”. Krytycy napisali o jego najnowszym zbiorze takie oto słowa:
Ta podróż nosi cechy pogodnego życia, ale i przemijania; jest w niej podświadome pogodzenie się z nieuchronnością śmierci, która stanowi przecież naturalny element naszej drogi.
Dariusz A. Zeller: Kwiaty zła
Kiedy przyszłaś do mnie ubrana w niedoskonałość
świat był doskonały
Ogród miłości
stopniał do wielkości świecy
dzięki której zamknąłem Ciebie,
w sobie
Odkryłem Ciebie, dla siebie
to był błąd, a Ty
odleciałaś z pierwszym podmuchem wiatru
wypłoszonym z łętowiska
Nie zdążyłem odkryć Twojej księgi
a dziś udaję radość z jej zawartości
i kocham kwiaty zła
przybrane Twoją niedoskonałością
Tutaj do wysłuchania rozmowa z Dariuszem Zellerem:
Opracowanie: Andrzej Karaś, Alekasander Popielarz i Tomasz Wybranowski
Współpraca: Katarzyna Sudak & Jakub Grabiasz & Bogdan Feręc – Polska-IE.com
Oprawa fotograficzna: Tomasz Szustek
Partner Radia WNET
Produkcja i realizacja: Studio 37 Dublin – Radio WNET – marzec 2021 (C)
Studio Dublin na antenie Radia WNET od 15 października 2010 roku (najpierw pod nazwą „Irlandzka Polska Tygodniówka”). Zawsze w piątki, zawsze po Poranku WNET Krzysztofa Skowrońskiego zaczynamy ok. 9:10. Zapraszają: Tomasz Wybranowski i Bogdan Feręc, oraz Katarzyna Sudak, Agnieszka Białek, Alex Sławiński i Jakub Grabiasz.
Sławomir Wróbel mówi o relacjach między różnymi pokoleniami Polonii londyńskiej i o sobotniej wizycie w Londynie Agaty Kornhauser-Dudy. Alex Sławiński o Remembrance Sunday i o brytyjskiej polityce.
Sławomir Wróbel mówi o tym, że polscy weterani w pierwszym rzędzie obserwowali wczorajszą paradę zwycięstwa w rocznicę zakończenia I wojny światowej. Zwraca przy tym uwagę, że pamięć o niezaproszeniu polskich bohaterów na paradę po zakończeniu II wojny światowej jest nadal żywa wśród starszej Polonii brytyjskiej. Omawia trudne relacje między różnymi pokoleniami Polonii londyńskiej. „Niewątpliwie ta Polonia starsza, […], jest trochę sceptycznie do tych młodych nastawiona”. Opowiada o dwudniowej wizycie w Londynie Agaty Kornhauser-Dudy. Jak relacjonuje Sławomir Wróbel, nauczyciele z Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Matki Boskiej Częstochowskiej uczestniczący w spotkaniu z Pierwszą Damą byli „zachwyceni”.
Pierwsza Dama zdobyła serca polskich dzieci, polskich rodziców i polskich nauczycieli.
podsumowuje wizytę Sławomir Wróbel. Działacz polonijny ma nadzieję, że takie wizyty będą odbywać się częściej.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego przywołuje postać Daniela Kawczyńskiego, jedynego przedstawiciela Polonii w brytyjskim parlamencie. Ocenia, że Kawczyński ma duże szanse, by po zbliżających się wyborach utrzymać swój mandat. Wróbel wskazuje, że partia Borisa Johnsona ma zdecydowaną przewagę w sondażach. Przedstawiciel londyńskiej Polonii krótko analizuje różne scenariusze dalszych postępów sprawy brexitu, zależnie od wyniku wyborów. Wróbel przypomina, że należy ostrożnie podchodzić do sondaży, gdyż w poprzednich wyborach źle przewidziały one ich rezultat.
Alex Sławiński relacjonuje paradę zwycięstwa w Londynie. Korespondent Radia WNET mówi, że czynny udział w paradzie brało 10 tys. osób, a kolejne dziesiątki tysięcy przyglądały się jej na ulicy. Dalsze miliony widzów śledziły wydarzenie w telewizji. Opowiada o niebezpiecznym incydencie podczas parady w hrabstwie Salford. Mimo to, jak podkreśla Alex Sławiński, uroczystości w całym kraju przebiegły bardzo bezpiecznie. Dziennikarz przywołuje postać poety Mariana Hemara, opowiada o tym, że przedstawiciele brytyjskiej Polonii bardzo dbają o pamięć o nim.
– Terminy na torty u mnie trzeba rezerwować co najmniej 1,5 miesiąca wcześniej. Słodkości zamawiają mniej więcej po równo Polacy i Szkoci – mówi Katarzyna Szewc z Cake 4 You Glasgow.
Katarzyna Szewc, właścicielka firmy Cake 4 You Glasgow, opowiada o założonej przez siebie w Szkocji działalności gospodarczej. Kobieta zajmuje się wypiekiem i dekoracją tortów, a zaopatrują się u niej w równym stopniu i Polacy, i Szkoci. Jej przygoda ze słodkościami zaczęła się czternaście lat temu, kiedy to opuściła rodzinną Zamojszczyznę i wyjechała do kuzyna w Szkocji. Jak sama mówi, załatwił on jej tam pracę, w której miała zostać jedynie na chwilę. Obecnie Katarzyna Szewc pomimo nostalgii za rodzinnymi stronami nie planuje wrócić do Polski.
Co popchnęło młodą Polkę do tego, aby choć trochę osłodzić życie Szkotów i Polaków mieszkających w Zjednoczonym Królestwie? Na rocznicę pierwszych urodzin swojej córki zamówiła dla niej tort.
Patrząc na wypiek stwierdziła, że wykonanie tego rodzaju ciasta samodzielnie nie jest czymś przesadnie skomplikowanym. Ta inspiracja i zdolności artystyczne Katarzyny Szewc sprawiły, że założyła ona własny biznes.
Pomysł okazał się strzałem w przysłowiową „10”. Terminy na słodkości trzeba rezerwować co najmniej 1,5 miesiąca wcześniej. Nie bez znaczenia dla odniesionego przez Katarzynę Szewc sukcesu był fakt, że Szkocja ułatwia start młodym przedsiębiorcom.
Gość Poranka przybliża również preferencje smakowe swoich klientów. Katarzyna Szewc, że Polacy lubią lekkie śmietanowe torty z dużą ilością owoców, natomiast Szkoci wolą wypieki z ciężkimi maślanymi kremami, a o owocach raczej nie chcą słyszeć.
Polka opowiada także o Polonii zamieszkującej Szkocję. Cieszy ją dobra organizacja i wzajemne wsparcie, którym darzą się Polacy na Wyspach.
Co popchnęło młodą Polkę do tego, aby choć trochę osłodzić życie Szkotów i Polaków mieszkających w Zjednoczonym Królestwie? Na rocznicę pierwszych urodzin swojej córki zamówiła dla niej tort.