Program Wschodni: udało się odbudować Kościół i wspólnotę rzymskokatolicką na Ukrainie

W najnowszym „Programie Wschodnim” m.in. o historii polskiej mniejszości narodowej na Ukrainie, sytuacji pandemicznej w tym kraju, czy obchodach Wszystkich Świętych.


Prowadzący: Paweł Bobołowicz

Realizator: Eldar Pedorenko


Goście:

Ola Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej Radia Wnet;

ks. Jan Dargiewicz – ksiądz kanonik z Parafii Bożego Miłosierdzia w Rozdzielnej, diecezja Odeska;

Artur Żak – publicysta „Kuriera Galicyjskiego”

Dmytro Antoniuk – dziennikarz „Kuriera Galicyjskiego”


Ola Siamaszko z cotygodniowym podsumowaniem najistotniejszych wydarzeń, wśród których znalazł się m.in. wywiad ze Swiatłaną Ciechanouską, liderką demokratycznych sił Białorusi, przeprowadzony dla stacji „Echo Moskwy”. Wywiad miał charakter apelu do przywódcy Rosji Władimira Putina.


ks. Jan Dargiewicz opowiada o swojej posłudze w parafii na Ukrainie oraz sytuacji polskiej mniejszości wyznawców religii rzymskokatolickiej w okolicach Odessy na przestrzeni lat. W przeszłości musieli się oni ukrywać przed władzami sowieckimi. Byli również ofiarami sztucznie wywołanej przez reżim sowiecki klęski głodowej na Ukrainie w latach trzydziestych.

Represje były straszne. Mało kto dziś mówi w tym kontekście o głodzie na Ukrainie – było to skierowane przede wszystkim do polskich wiosek. Nie dawano tez Polakom możliwości studiowania, czy skończenia szkoły.

Mimo burzliwych wydarzeń w przeszłości, wspólnotę mniejszości polskiej i rzymskokatolickiej udało się odbudować.

Udało się odbudować Kościół i wspólnotę – dziś mamy diecezję i pełnoprawne struktury parafialne.


Artur Żak mówi o sytuacji pandemicznej na Ukrainie, gdzie wprowadzane są coraz bardziej rygorystyczne obostrzenia, w tym konieczność posiadania certyfikatów poświadczających przyjęcie szczepionki przeciwko Covid19 przy wejściu np. do restauracji. Zamknięte są m.in. kluby, czy sklepy nie sprzedające artykułów pierwszej potrzeby, a edukacja odbywa się zdalnie. Publicysta „Kuriera Galicyjskiego” relacjonuje  również obchody Wszystkich Świętych.


Dmytro Antoniuk mówi o obchodach Wszystkich Świętych w Kijowie oraz o Cmentarzu Bajkowa.

P.K.

Program Wschodni: W krajach zachodnich Wielkanoc jest wypierana przez Święto Wiosny

Wejście katedry

W najnowszym „Programie Wschodnim” Paweł Bobołowicz wraz z zaproszonymi gośćmi dotykają tematyki zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy, które odmiennie obchodzone są na wschodzie i zachodzie Europy.

Prowadzący: Paweł Bobołowicz;

Realizacja: Michał Mioduszewski, Wiktor Timochin


Goście:

Ks. Stanisław Swórka – duchowny z parafii Matki Bożej z Góry Karmel w Tomaszpolu

Robert Czyżewski – dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie

Ojciec Siergiej Dimitriejew – kapelan 30. Brygady z Nowogrodu Wołyńskiego


W dzisiejszym „Programie Wschodnim” ks. Stanisław Swórka mówi m.in. o współczesnej społeczności rzymskokatolickiej w Tomaszpolu na Ukrainie (Podole):

Są to ziemie, tkwiące głęboko w sercu narodu polskiego, są to przecież ziemie sienkiewiczowskie. (…) Nasza parafia jest dosyć przeciętna, jak na ukraińskie możliwości. W czasach przedpandemicznych do kościoła w niedzielę przychodziło ok. 300 osób, przy czym mogłoby ich być nawet dwukrotnie więcej. W tej chwili jest ich trochę mniej – relacjonuje ks. Stanisław.

Rozmówca Pawła Bobołowicza opowiada również o tym, jak wygląda życie duchowe tomaszpolskiej parafii w dobie pandemii koronawirusa. Duchowny zwraca uwagę, że w tym trudnym okresie ludzie szczególnie potrzebują obcowania z bożą łaską i w zw. z tym nadal nadal pojawiają się w kościele:

Widzę, że w trudnych czasach pandemii ludzie naprawdę otwierają się na bożą łaskę, na łaskę uświęcającą. Na bycie w kościele spowiedź świętą, przyjmowanie komunii. Taką zachętą dla parafian była podczas odpustu wizyta biskupa z Kamieńca Podolskiego. Biskup zachęcał byśmy do wspólnego bycia w kościele podchodzili z rozwagą i odpowiedzialnością, ale by otwartość na te boże łaski pomagała nam być w tych kościołach.

Ks. Stanisław porusza też temat tradycji polskich na Podolu, które mimo zawirowań historii przetrwały po dziś dzień:

Tutaj w Tomaszpolu tradycje wiary katolickiej i polskości trwają długi czas. (…) O polskich korzeniach parafii mówią przede wszystkim nazwiska. W naszej okolicy mieszkają Kamińscy, Krakowscy, Dłanowscy, Łozińscy, Lewiccy, Ciechowscy, Mazurowie. Również pojawiają się czysto polskie imiona: Kazimiera, Karol, Wanda, Tadeusz.

W kolejnej części programu Robert Czyżewski opowiada m.in. o ideowej genezie wydanych niedawno przez Instytut Polski w Kijowie wielkanocnych kartek z reprodukcją obrazu Jerzego Nowosielskiego:

Myślę, że jest tu istotnych kilka aspektów. Po pierwsze jako Polacy zastanawiamy się nad tym, jak żyje nam się w kraju, w którym większość społeczeństwa obchodzi święta w innym momencie albo jak się żyje naszym rodakom w krajach zachodnich, gdzie Wielkanoc została zamieniona na święto wiosny.

Dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie podkreśla fakt, że w większości państw, w których obchodzi się Wielkanoc związana ze świętem tradycyjna symbolika religijna została zamieniona na rzecz symboli świeckich:

To, że na kartach wielkanocnych powinien się pojawić Chrystus, a nie króliczki czy oznaki wiosny, to sprawa bardzo delikatna, bo zachód Europy jest obecnie multikulturowy. Jednak, jeżeli chcemy pamiętać Wielkanoc to może jest to prawda niewygodna z punktu widzenia ludzi niewierzących czy wyznawców innych religii.

Gość „Programu Wschodniego” wyraża swoją potrzebę konsekwencji względem wytworów kultury inspirowanych Świętem Wielkiej Nocy:

Wielkanoc to upamiętnienie wydarzenia chrześcijańskiego, więc albo odrzućmy to wydarzenie w całości, a jeśli pamiętamy to zróbmy to w sposób spójny z religią. Dlatego karta ta musiała mieć charakter religijny – komentuje rozmówca Pawła Bobołowicza.

Robert Czyżewski mówi też dlaczego Instytut Polski w Kijowie do swoich kartek zdecydował się wykorzystać akurat sztukę Jerzego Nowosielskiego:

Myślę, że na Ukrainie świadomość twórczości Jerzego Nowosielskiego jest zbyt mała, a wg mnie on powinien się stać swoistą wizytówką polskiej sztuki współczesnej na Ukrainie. Nowosielski w fenomenalny sposób łączy nowoczesne prądy artystyczne z zakorzenieniem w tradycji – podkreśla dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie.

W kolejnej części programu ojciec Siergiej Dimitriejew przybliżał słuchaczom min. temat podwójnych świąt wielkanocnych na Ukrainie, gdzie obchodzone są one w dwóch datach osobnych dla dwóch odłamów chrześcijaństwa:

Chrześcijaństwo jest taką religią dla ludzi. Jeżeli moi przyjaciele nie poszczą, to ja będę obchodzić tę Wielkanoc z nimi i codziennie będę mówił ludziom, że Chrystus zmartwychwstał. I właśnie dlatego, że Chrystus zmartwychwstał dwa tysiące lat temu, każda niedziela to taka mała Wielkanoc.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

N.N.

Artur Żak: Tegoroczne lwowskie obchody polskiego Święta Niepodległości, mimo pandemii, są dość liczne

Dziennikarz Polskiego Radia Lwów o tym, jak świętują rocznicę odzyskania niepodległości przedstawiciele polskiej mniejszości na Ukrainie.

 

Artur Żak relacjonuje uroczystości z okazji polskiego Święta Niepodległości odbywające się we Lwowie.  Jak mówi, w obchodach uczestniczy dużo osób, biorąc pod uwagę trwającą pandemię koronawirusa.

Liczba osób biorących udział w uroczystościach jest oczywiście ograniczona przez odgórne restrykcje

Gość „Kuriera w samo południe” wspomina, że polskie uroczystości na Ukrainie nabrały rozmachu po upadku komunizmu.

Rozmówca Adriana Kowarzyka wskazuje, że niepodległość jest dla niego możliwością decydowania o samym sobie i kultywowania tradycji przodków.

Tutaj we Lwowie mamy inne doświadczenie niż Polacy w Ojczyźnie – o przetrwanie polskości musimy walczyć w rodzinach.

Artur Żak opowiada o sytuacji mniejszości polskiej na Ukrainie. Coraz większa część najmłodszego jej pokolenia decyduje się na powrót do Ojczyzny. Gość „Kuriera w samo południe” ubolewa również nad złym stanem materialnych śladów polskości we Lwowie.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.W.K.