Gościem „Lata nad morzem” jest Józef Roszman – folklorysta kaszubski oraz były radiowiec, który dzieli się historią swojej rodziny oraz obszaru, którego jest wieloletnim mieszkańcem oraz znawcą.
Kaszuby są regionem o bardzo obszernej i nietypowej specyfice lingwistycznej, w której gość „Lata nad morzem” – podparty latami jej studiowania i praktykowania – zdaje się bezbłędnie odnajdywać. Józef Roszman wyjawia zaskakujące informacje na temat języka kaszubskiego i jego odmian funkcjonujących na różnych obszarach geograficznych.
Kaszubi nie gęsi, też swój język mają. Język jest bardzo specyficzny – ma 76 odmian, a w gminie Puck mamy 23 odmiany. (…) Na Półwyspie Helskim, w Chałupach, mówi się zupełnie inaczej niż w Kuźnicy, a jeszcze inaczej w Jastarni.
Język kaszubski stanowił przedmiot zainteresowania Józefa Roszmana od lat najmłodszych – opanował on wszystkie 76 jego odmian. Zainteresowania folklorysty nie ograniczają się jednak tylko i wyłącznie do języka – przez lata pozostawał on wnikliwym badaczem całej kaszubskiej kultury, która dziś nie jest już tak powszechna jak dawniej. Wliczają się w ten zbiór również kaszubskie kulinaria.
W Pucku będzie miał miejsce 22 Światowy Zjazd Kaszubów i będę serwował tam danie puckich kaprów , czyli tatar z łososia. Są to nasze bałtyckie łososie, których połów stał się dziś jednak bardziej skomplikowany przez zakaz połowu.
Folklorysta podkreśla skomplikowaną sytuację w sektorze rybnym, która skutkuje niekiedy serwowaniem ryb mrożonych – nie jest tak jednak wszędzie, nasz gość poleca udanie się w celu konsumpcji do Jastarni, gdzie połów jest regularny. Gość „Lata nad morzem” opowiedział również o najpopularniejszej wśród Kaszubów używce – tabace.
Kaszubi dawniej nie palili papierosów, tylko zażywali tabakę – każdy szanujący się żonaty mężczyzna miał w kieszeni tabakierkę z krowiego rogu. Kawalerowie mieli tabakierki nieco inne : wypalone w glinie lub wystrugane z drzewa – tak nakazywała tradycja.
Dla Kaszubów tabaka jest nie tylko symbolem kulturowym, ale i środkiem stosowanym m.in. jako lekarstwo na katar, głównie ze względu na zawartość ziół. Regularnym użytkownikiem tabaki jest również gość „Lata nad morzem”, który zdradza nam jej oryginalny skład.
Jest to w 30 procentach tytoń, dodatkowo owoce jałowca, marzanna wonna, mięta dziko rosnąca, młode listki wiśni i młode listki chrzanu – samo zdrowie. Nie pamiętam kiedy miałem ostatnio katar, może 30 lat temu.
Gościem „Lata nad morzem” jest Wisława Roszman-Selin, animator kultury w Ośrodku Sportu i Turystyki w gminie Puck, która opowiada o swojej pracy oraz otoczeniu i atrakcjach z nim związanych.
Gość „Lata nad morzem” w Rzucewie Wisława Roszman-Selin opowiada o atrakcyjnych i niezwykłych okolicznościach przyrody, które towarzyszą jej codziennym obowiązkom.
Mam przyjemność pracować w parku kulturowym Osada Łowców Fok w Rzucewie, gdzie rozpościera się widok na panoramę zatoki Puckiej. Widok jest codziennie różny, ale za każdym razem zachwyca.
Animator kultury wspomina również o szerokiej ofercie placówki, którą współtworzy – zawiera się w niej chociażby możliwość zasięgnięcia wiedzy na temat lokalnych obszarów oraz obejrzenia niepowtarzalnych zabytków archeologicznych.
Można zobaczyć zbiory archeologiczne a także dowiedzieć się nieco na temat naszej kultury. Prowadzimy też zajęcia edukacyjne dla dzieci związane z historią naszej gminy – Rzucewa.
Istotnym elementem panoramy turystycznej gminy Puck są też zamki, można ich tu znaleźć co najmniej kilka – wszystkie pozostają otwarte dla turystów, np. Zamek Krokowski, będący częścią długiego szlaku pałaców i dworów. Za największy skarb przyrodniczy gminy Puck gość „Lata nad morzem” uważa jednak Groty Mechowskie.
Perełką są jedyne w swoim rodzaju Groty Mechowskie, które powstały po ostatnim zlodowaceniu i jest to widok szczególny, gdyż nie zdarzają się takie groty na terenie morza – zazwyczaj można je spotkać w górach.
Poza wspomnianym szlakiem pałaców i dworów wspomnieć należy również o pomorskim szlaku cysterskim – tzw. „Szlaku szarych mnichów”. Zakon cystersów odegrał ogromną rolę w ogólnym rozwoju tych obszarów.
Szlak ten wyznaczają dwa kościoły – Mechowski i Starzyński. Mechowo to przepiękna miejscowość położona wśród Puszczy Darżlubskiej, gdzie zakon cystersów dotarł w XIII wieku – przejęli wtedy jeden z kościołów, ucząc przy okazji mieszkańców sadownictwa, gospodarki, czy uprawy ziemi.
Janusz Demkowicz – Zagroda Magija, szkoła rzemiosła
Józef Orłowski – kierownik Warsztatów Terapii Zajęciowej, kandydat na burmistrza Leska
Zbigniew Stefanik – obserwator sceny geopolitycznej
Janusz Żaczek – historyk, Stowarzyszenie Rozwoju Bieszczad
Piotr Guział – były kandydat na prezydenta Warszawy
Dr Adam Pałacki – wykładowca akademicki, przedsiębiorca
Agnieszka Bąk – sołtys wsi Jankowce
Dariusz Kotyła – nauczyciel, działacz PiS
Dr Piotr Uruski– Poseł PiS, Solidarna Polska
Agnieszka Lis – instruktor w Zespole Tanecznym „Bieszczadzkie Żabki”
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Jan Brewczyński
Realizator: Paweł Chodyna
Zbigniew Stefanik/ fot. Radio Wnet
Część pierwsza:
Józef Orłowski opowiedział o warsztatach terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych.
Zbigniew Stefanikopowiedział o zapotrzebowaniu na nowych pracowników we Francji. Na tamtejszym rynku brakuje około 300 tys. pracowników. Pomimo takiego zapotrzebowania Francuzi nie chcą przyjmować do pracy Polaków. Nasz korespondent opowiedział również o problemie radykalizacji środowisk islamskich w kraju nad Sekwaną.
Janusz Żaczek / Fot. Konrad Tomaszewski
Część druga:
Józef Orłowskio przygotowaniach do zbliżających się wyborów samorządowych w Lesku, w których kandyduje na stanowisko prezydenta miasta. Przedstawił w Poranku WNET swoją wizję Leska.
Janusz Żaczek opowiedział o historii Leska z czasów II wojny światowej. Jedna z opowieści dotyczyła dramatycznych wydarzeń, jakim były mordy polskiej inteligencji na górze Gruszka dokonanych przez funkcjonariuszy niemieckiej policji porządkowej w 1940 r. W masakrze zginęło 115 osób.
Dr Adam Pałacki / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET
Część trzecia:
Dr Adam Pałackio problemach i wyzwaniach jakie stoją przed przedsiębiorcami Leska i okolic.
Piotr Guział przedstawił charakter nowoczesnej lewicy, która odznacza się głównie kwestiami natury społeczno-ekonomicznej. Tym samym gość Poranka WNET zbagatelizował sprawy ideowe, które są na ustach większości działaczy lewej strony w Polsce. Przyznał, że jest to ogromny błąd.
Część czwarta:
Magdalena i Janusz Demkowiczowie / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET
Magdalena i Janusz Demkowiczowieopowiedzieli o prowadzonej przez siebie „Zagrodzie Magija” – ośrodku agroturystycznym. O tym miejscu można przeczytać na stronie http://zagrodamagija.pl/. Mówili także o stworzonej przez siebie Bieszczadzkiej Szkole Rzemiosła – http://www.ginacezawody.pl/
Część piąta:
Agnieszka Bąk opowiedziała o specyfice życia w Bieszczadach o wspólnotowości mieszkańców tego regionu oraz o lokalnych klubach działania i stowarzyszeniach.
Dr Piotr Uruski powrócił do afery spóźnionego złożenia wniosku przetargowego przez przedstawiciela „Autosanu” – marki polskich autobusów, produkowanych niegdyś w Sanockiej Fabryce Autobusów „Autosan”, a obecnie przez Autosan Sp. z o.o. w Sanoku. Komentował również zmieniające się realia rynku pracy w Polsce.
Część szósta:
Dariusz Kotyła o edukacji młodych osób w Polsce oraz o reformie systemu oświaty.
Agnieszka Lis o zespole tanecznym „Bieszczadzkie Żabki”
Krystyna Fuczka opowiedziała o walorach turystycznych i przyrodniczych okolic Leska oraz o warsztatach terapii zajęciowej dla niepełnosprawnych osób.
Helena Kucharz – jedna z najstarszych mieszkanek Myczkowiec, poetka
Beata Bęben – dyrektor Hotelu Solina SPA
Agnieszka Zgoba – pracownik Hotelu Solina SPA
Stanisław Drozd – kierownik Muzeum Kultury Bojków w Myczkowie
Krzysztof Majcher – dyrektor oddziału Zespołu Elektrowni Wodnej Solina-Myczkowce
Krzysztof Pecka – dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Solinie
Dorota Pelc – dyrektor Szkoły Podstawowej w Myczkowcach
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawca: Jan Brewczyński
Realizator: Paweł Chodyna
Mucha Krystyna i Tomasz Wyrbanowski/ fot. Konrad Tomaszewski
Część pierwsza:
Pani Helena Kucharz- jedna z najstarszych mieszkanek Myczkowiec w poetycki sposób opowiedziała historię swojego życia oraz historię swojej rodzinnej miejscowości.
Krystyna Mucha opowiedziała o historii Myczkowiec, o walorach malowniczej miejscowości położonej w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Solina. Sołtys Myczkowiec opowiedziała również o wyzwaniach i problemach jakie stoją przed Myczkowcami.
Część druga:
Marek Szelągiewicz opowiedział o Gminie Solina, o specyfice zarządzania gminą wiejską oraz o pracy samorządów. Radny gminy Solina opowiedział również o działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Myczkowcach, która jest jedną z najstarszych jednostek walki z pożarami w Gminie Solina.
Myczkowce fot. Konrad Tomaszewski
Część trzecia:
Maria Mucha- najstarsza mieszkanka Myczkowiec opowiedziała o swoich dziecinnych wspomnieniach związanych z Myczkowcami, o trudnych czasach II wojny Światowej, m.in. wysiedleniu na Ukrainę.
Stanisław Drozd opowiedział o działalności Muzeum Kultury Bojków w Myczkowie. Bojkowie to grupa etniczna górali mieszanego pochodzenia: rusińskiego i wołoskiego, zamieszkująca Karpaty Wschodnie.
Piątkowski Adam/ fot. Konrad Tomaszewski
Część czwarta:
Adam Piątkowski opowiedział o specyfice zarządzania Gminą Solina. Wójt Gminy ocenił pozytywnie ostatnie 3 lata rządów Prawa i Sprawiedliwości w Bieszczadach.
Beata Bęben oraz Agnieszka Zgoba opowiedziały o walorach turystycznych Bieszczad oraz o hotelu Solina SPA w Myczkowcach.
Część piata:
Krzysztof Pecka opowiedział o działalności Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Solinie.
Krzysztof Majcher opowiedział o Zespole Elektrowni Wodnej Solina-Myczkowce. Jak zaznaczył gość Radia Wnet elektrownia prócz produkcji energii elektrycznej jest również zaporą, która spełnia bardzo ważne cele związane z bezpieczeństwem hydrologicznym tej części Podkarpacia.
Część szósta:
Helena Kucharz opowiedziała o swoich wspomnieniach czasów II wojny światowej.
Część siódma:
Dorota Pelc opowiedziała o historii Szkoły Podstawowej w Myczkowcach oraz o działalności szkoły obecnie.
To już 57. dzień naszej podróży! Nadawaliśmy z Krasnobrodu!
Nadawaliśmy z doliny rzeki Wieprz – stacja Krasnobród – serce Roztocza
Goście Poranka WNET:
Tomasz Rzymkowski – poseł Kukiz’15, wiceprzewodniczący sejmowej komisji śledczej ds. Amber Gold;
Zbigniew Stefanik – korespondent Radia WNET z Francji;
Adam Wesołowski – przewodniczący Klubu Gazety Polskiej w Sztokholmie;
Adam Kałuża – historyk, przewodnik po Roztoczu;
Krzysztof Czapla – Krasnobrodzianin, uczestnik XXXI biegu Pamięci Dzieci Zamojszczyzny;
Kazimierz Misztal – burmistrz miasta Krasnobród;
Roland Wyrostkiewicz – przewodniczący rady miasta Krasnobrodu;
Mariola Czapla – dyrektor Krasnobrodzkiego Domu Kultury;
Mariola Kawecka – Krasnobrodzki Dom Kultury;
Maria, Marek i Agnieszka Rzeźniakowie – artyści i malarze, galeria Szur koło Krasnobrodu;
Alicja Parkitny – kierownik zespołu folklorystycznego „Wojtowianie”;
Marianna Olszewska – poetka.
Prowadzący: Tomasz Wybranowski
Wydawcy: Jaśmina Nowak i Tomasz Wybranowski
Realizator: Karol Smyk
Cześć pierwsza:
Adam Kałuża i Krzysztof Czapla / Fot. Jaśmina Nowak, Radio WNET
Adam Kałuża i Mariola Czapla kulcie maryjnym w Krasnobrodzie. Wyjaśnili, skąd wziął się ten kult i czy wpływa na rozwój miejscowego Domu Kultury. Wytłumaczyli także, czym jest tragedia dzieci Zamojszczyzny. Chodzi o historię z drugiej wojny światowej, kiedy Zamość miał zmienić się w Himmlerstad. Wówczas Niemcy wysiedlili 300 okolicznych wiosek, a dziesiątki dzieci wywieźli do ówczesnego „serca zła” celem zgermanizowania ich.
Krzysztof Czapla mówił o corocznym biegu organizowanym ku czci Polaków upodlonych przez Niemców podczas ostatniej wojny swiatowej.
Adam Kałuża mówił o historii różnorodności religijnej na Zamojszczyznie.
Część druga:
Kazimierz Misztal / Fot. Jaśmina Nowak, Radio WNET
Zbigniew Stefanik o napaści uzbrojonego w nóż i metalowy pręt mężczyznę na siedem osób w poniedziałek w Paryżu. Stan czterech zaatakowanych osób jest poważny. Sprawca został unieszkodliwiony i obecnie jest w stanie śpiączki. Niektórzy wysuwają hipotezę, iż motywem napaści miała być zemsta spowodowana usunięciem jego obozowiska uchodźczego. Jeden z francuskich raportów, który został opublikowany niedawno, przedstawia zatrważające statystyki. Ataków nożowników we Francji jest coraz więcej. Wiele z nich ma podłoże terroryzmu islamskiego. W raporcie możemy przeczytać, że muzułmanie się z roku na rok radykalizują.
Kazimierz Misztal opowiadał o nowym przedsiębiorstwie w Krasnobrodzie, dzięki któremu 40 osób znajdzie wakat. Niestety, na terenach wschodnich problem z bezrobociem jest powszechny. Jeden wakat jest więc na wagę złota. Te 40 miejsc pracy to niby te kilka cegieł, które łatają dziurawy i zmurszały mur „ściany wschodniej” – przez lata zaniedbywany przez kolejne rządy. Przedstawiał swoją gminę oraz scharakteryzował krasnobrodzkie społeczeństwo. Wielu turystom rzuca się w oczy niezepsucie „ludzi wschodu”.
Cześć trzecia:
Sympatycy Szwedzkich Demokratów / Fot. Frankie Fouganthin, Radio WNET
Adam Wesołowski o wynikach wyborów parlamentarnych w Szwecji. Najwięcej głosów zdobyła rządząca dotychczas Partia Robotnicza-Socjaldemokraci (S) – 28,4 proc. Na drugim miejscu są konserwatyści Umiarkowana Partia Koalicyjna (M) z wynikiem 19,8 proc., a na trzecim – Szwedzcy Demokraci z wynikiem 17,6 proc. Frekwencja w wyborach była bardzo duża. Wyniosła 84,8 proc. (w poprzednich – 83,4 proc.). Wielu obserwatorów podkreśla, że antyimigrancka i antyunijna partia Szwedzkich Demokratów może zablokować prawicowy, jak i lewicowy rząd. Pytanie jest: czy to ugrupowanie wykona tak radykalny krok? Wielu mniema, że po nim wielu osób odwróci się od tej formacji.
Część czwarta:
Tomasz Rzymkowski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio Wnet
Tomasz Rzymkowski mówił na temat poniedziałkowego przesłuchania Tomasza Arabskiego przez sejmową komisję śledczą ds. Amber Gold. Były szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wielokrotnie na pytania komisji odpowiadał: „nie wiem”, „nie pamiętam”. Arabski zeznał, że „układu gdańskiego” nie było. Rzymkowski liczy, że służby specjalne będą kontynuować pracę sejmowej komisji po jej rozwiązaniu.
Maria, Marek i Agnieszka Rzeźniakowie opowiadali o swoich kulturalnych przedsięwzięciach i codziennych zajęciach.
Część piąta:
Marianna Olszewska / Fot. Jaśmina Nowak, Radio WNET
Mariola Czapla o kulturalnym życiu Krasnobrodu.
Marianna Olszewska o swoim czwartym zbiorku poezji pt. „Krasnobrodzkie klimaty”.
Alicja Parkitny o zespole folklorystycznym „Wojtowianie”. Opowiedziała o dwóch płytach, które jej zespół nagrał.
Krystyna Różańska-Gorgolewska uważa, że w Poznaniu zarówno na ulicach, jak i w kulturze wyraźnie wybrzmiewają akcenty liberalne, brak jest natomiast polskich ideałów i wartości.
Mateusz Rozmiarek ocenił rządy obecnego prezydenta Poznania Jacka Jaśkowiaka. Radny zauważył również, że Poznań nie świętuje należycie 100-lecia Niepodległości Polski oraz Powstania Wielkopolskiego.
prof. Tomasz Jasiński opowiedział o historii Biblioteki Kórnickiej- jednej z najstarszych polskich bibliotek, oraz o wielu historycznych ciekawostkach, m.in. o najsłynniejszym polskim kronikarzu
Zapraszam do wysłuchania całej rozmowy.
Kontynuując przeglądanie strony zgadzasz się na użycie plików cookies. więcej
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.
