Jadwiga Chmielowska
Obsesja planowania
Przede wszystkim trzeba zaplanować chorobę. Pacjent to musi zrobić najlepiej na kilka lat naprzód. Jak za głębokiej komuny – grunt to plan pięcioletni. Wtedy na pewno dostanie się do odpowiedniego specjalisty i zdąży wykonać badania. Lekarz zaś musi zaplanować, ilu zgłosi się pacjentów z określonymi jednostkami chorobowymi. Takie ilości muszą być zakontraktowane w NFZ. Może się zdarzyć, że zakontraktowano za dużo wyrostków robaczkowych, a za mało przepuklin. Czyżby pacjent był narażony na pakiet promocyjny? Zoperujemy przepuklinę, ale najpierw wytniemy wyrostek!
Obsesja limitowania usług
Jak stworzyć roczne kolejki do specjalistów, nie trzeba było długo myśleć. Wprowadzono skierowania i zapisy do lekarza. Długo utrzymywała się normalność u okulistów i dermatologów. Zgodnie z logiką pacjent nie musiał biec do lekarza rodzinnego, aby dostać skierowanie. Nawet dziecko wie, gdzie ma oko i do czego służy. Tak samo pacjenci potrafią zlokalizować skórę. Nie było zapisów – i nie było kolejek. Do superspecjalisty w dziedzinie uporczywych egzem czekało się na Śląsku 2 tygodnie. Trafiali do niego pacjenci, z których przypadłościami nie mogli sobie poradzić inni lekarze.
Okazuje się, że to NFZ określa, ilu pacjentów dziennie/miesięcznie/rocznie może przyjąć dany specjalista. Należy postawić pytanie, czy chodzi mu o wypchnięcie pacjentów z publicznej służby zdrowia do prywatnej, czy o obniżenie średniej długości życia obywateli? Limitowanie usług sprawia, że chorzy rezerwują termin co 3, 4 miesiące, aby mieć pewność, że w razie potrzeby trafią do lekarza. (…)
Obsesja oszczędności
Lekarz specjalista może skierować na droższe badanie, np. tomograf czy określone parametry krwi, a lekarz pierwszego kontaktu nie. To zwiększa niepotrzebnie kolejki do specjalistów (raz po skierowanie na badanie, drugi raz z wynikiem). Jeszcze drożej kosztuje pobyt w szpitalu na badaniu. Leży się co najmniej 3 dni, aby NFZ zapłacił za pacjenta. Byłoby szybciej, taniej i bez kłopotów, gdyby lekarz rodzinny mógł diagnozować i dopiero później kierować do odpowiedniego specjalisty. Jednak nie opłaca mu się to, bo koszty badań pokrywane są z jego budżetu. (…)
Obsesja kopiuj-wklej
Lekarze nie mają czasu na papierkową robotę. Przeklejają więc do historii choroby opisy od innych pacjentów. I tak ze zdziwieniem możemy znaleźć choroby, których nie mamy. Pozbyć się takich diagnoz jest bardzo trudno. Spotkałam pacjentkę, której zamiast jaskry wpisano zaćmę, nie miała cukrzycy, a wpisano, że ma. Mnie wpisano miażdżycę zrostową kończyn i pomimo, że w szpitalu rehabilitacyjnym stwierdzono, że jej nie mam i przeprowadzono badania, które potwierdziły dobry stan tętnic, to aby ten zapis zniknął, muszę powtórzyć badania w przychodni chirurgii naczyń i chodzić z tymi wynikami do kolejnych lekarzy. (…)
Na koniec parę uwag na temat sposobu uzdrowienia służby zdrowia:
- Zlikwidować umawianie się do lekarzy specjalistów. Człowiek jest chory, źle się czuje – idzie do lekarza. Dobrze się czuje – nie zawraca głowy lekarzowi i nie zabiera czasu tym, którym choroba się zaostrzyła.
- Wprowadzić pierwszą wizytę u specjalisty obowiązkowo z kompletem badań przeprowadzonych na zlecenie lekarza rodzinnego, uzasadniającym skierowanie.
- Zwiększyć dostępność/ilość punktów badań specjalistycznych, aby ograniczyć pobyty w szpitalu w celu przeprowadzenia badań. Doba w szpitalu kosztuje dodatkowo.
- Wprowadzić bon studencki dla lekarzy i pielęgniarek, aby odpracowali studia w kraju albo – wyjeżdżając z Polski do pracy za granicą – zwracali koszt nauki.
- W programie studiów medycznych położyć nacisk na kojarzenie faktów i nieograniczanie się tylko do swojej specjalności.
- Zmniejszyć do 25% ilość urzędników w NFZ (w II RP Kasa Chorych w województwie śląskim liczyła kilkunastu pracowników). Pieniądze przeznaczyć na sprzęt diagnostyczny i wynagrodzenia dla lekarzy i pielęgniarek.
Referat Jadwigi Chmielowskiej został przygotowany na konferencję „Kim jest pacjent”, zorganizowaną przez Krajowe Duszpasterstwo Służby Zdrowia i Fundację Razem w Chorobie, 16 stycznia 2019 r. w Akademiku Praskim w Warszawie.
Cały artykuł Jadwigi Chmielowskiej pt. „Pacjent w machinie służby zdrowia” znajduje się na s. 4 lutowego „Śląskiego Kuriera WNET” nr 56/2019, gumroad.com.
„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach WNET w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.
Wersja elektroniczna aktualnego numeru „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem gumroad.com. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.
