Program Wschodni 09.03.24: Dziesięć lat temu Rosjanie bezprawnie anektowali Krym

Agnieszka Lichnerowicz i Ernest Sulejmanow – Program Wschodni, Warszawa 10.03.2024 r., fot.: Chrystyna Nikołajczuk.

Jak było 10 lat temu na Krymie? Jak Rosjanie traktowali przeciwników aneksji? Czy była to rosyjska operacja specjalna?

Ernest Sulejmanow był liderem protestów, które odbywały się w parku pod pomnikiem Tarasa Szewczenki w Symferopolu. Musiał ukrywać się w marcu 2014 roku, gdyż był poszukiwany przez prorosyjskich działaczy (czy raczej bojówkarzy). Dwa tygodnie po „referendum” opuścił półwysep.

Jak przyjechałem na Krym, od razu od dworcu zobaczyłem dużo obcych ludzi (bo mieszkańcy Krymu mają taki zrelaksowany wygląd). Duży takich ludzi i były kobiety starsze i oni byli taki bardzo agresywni od razu. I jak wyszedłem z pociągu, szedłem po ulicach Symferopolu. Pamiętam, że było dużo ludzi, który był już taki bardzo podnieceni,  bardzo agresywni. Nie mogę zrozumieć, skąd tu tylu tych ludzi – wspomina przyjazd z Kijowa na Krym Ernest Sulejmanow.

Agnieszka Lichnerowicz (Tok FM) była w tym okresie na Krymie, tak między innymi wspomina marzec 2014 roku:

Rozmawialiśmy wtedy pod pomnikiem Tarasa Szewczenki. To był chyba jeden z ostatnich manifestacji Czy był sens w ogóle wyjść i zaprotestować, Chociaż wtedy właśnie wszyscy się bali schodzić z tego placu. Nie było wiadomo, kto i jak  zaginie. Pamiętam taką manifestację prorosyjską na Placu Lenina i taką nieprawdopodobną histerię, że ja nie wiedziałam, czy te kobiety żartują, czy one naprawdę myślą, że ukraińscy faszyści są za krzakiem. To były zupełnie surrealistyczne hasła o takim poczuciu zagrożenia ze strony. To siły idą na Krym i trzeba tego Krymu bronić. Z jednej strony chyba o sile rosyjskiej propagandy to świadczy, która jest w stanie rozkręcić tak nieprawdopodobne emocje. Przypuszczam, że część tych ludzi była podstawiona, którzy opowiadali o tym zagrożeniu, ale brzmiało to zupełnie kosmicznie. To znaczy one twierdziły, że zaraz po prostu tutaj jacyś faszyści, naziści przyjadą. I to był zupełnie surrealizm.

Konrad Zasztowt (Wydział Orientalistyczny UW) opisał sytuację polityczną dziesięć lat temu i obecną sytuację Tatarów krymskich.


Najciekawsze fragmenty są do odsłuchania. Polecamy


Audycja została nadana w restauracji Krym, przy ul. Belwederskiej 44.  Uczestnicy umówili się na kolejne spotkanie z okazjo rocznicy deportacji Tatarów krymskich w 1944 roku


Audycję prowadził Wojciech Metody Jankowski, fot. restauracja Krym.


Wspieraj Autora na Patronite


Wysłuchaj całej audycji już teraz!

 

Dr Konrad Zasztowt: Erdogan będzie utrzymywał twarde stanowisko w kwestii członkostwa Szwecji w NATO

Dr Konrad Zasztowt / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET

„Tematy polityki zagranicznej, zwłaszcza w odniesieniu do zachodnich partnerów, to jest coś, co się opłaca w grze przedwyborczej Erdogana” – mówi dr Konrad Zasztowt z Uniwersytetu Warszawskiego.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Gość Radia Wnet uważa, że w najbliższym czasie postawa rządu tureckiego wobec kwestii członkostwa Szwecji w Sojuszu Północnoatlantyckim nie ulegnie zmianie. Wykazywanie zdecydowanego stanowiska, szczególnie względem krajów zachodnich, opłaca się prezydentowi Turcji w perspektywie zbliżających się wyborów lokalnych.

Zobacz także:

Ekspert Centrum im. Adama Smitha: Frankowicze dzisiaj są uprzywilejowani w sporze z bankiem

Program Wschodni 15.04.2023: Exposé Zbigniewa Raua, Andrzej Poczobut, wybory w Turcji

Minister Spraw Zagranicznych Zbigniew Rau w Sejmie o założeniach i kierunkach polskiej polityki zagranicznej. Fot.: Sebastian Indra

W audycji prowadzonej ze Lwowa przez Wojciecha Jankowskiego :

Profesor Uniwersytetu Łódzkiego Przemysław Żurawski vel Grajewski skomentował fragment exposé Zbigniewa Raua, ministra spraw zagranicznych. W wystąpieniu ministra, które trwało 2 i pół godziny padły m.in. takie słowa:

Polska będzie nadal dokładać wszelkich możliwych starań, aby Ukraina pokonała wojska rosyjskie i odzyskała suwerenność na całym swoim uznawanym międzynarodowo terytorium. Dołożymy wszelkich starań, aby umożliwić Ukrainy jak najszybsze członkostwo w strukturach wolnego świata, którego instytucjonalnymi formatami w naszym regionie jest Unia Europejska i NATO.

Przemysław Żurawski vel Grajewski stwierdził, że:

Rosja jest przecież państwem tej skali, które oddziałuje globalnie. Jednocześnie jest to ta wojna, która się tam toczy, jest czynnikiem zmieniającym układ sił w Europie. Szeroko rozumianym Zachodzie rozumianym. Przyciągasz Stany Zjednoczone, ich potencjał, ich uwagę polityczną. A zatem supermocarstwa światowego. Więc w wielu fragmentach exposé pana ministra były odniesienia do Ukrainy i w zasadzie można powiedzieć, że każdy kierunek polskiej polityki.


Przebywający w więzieniu Andrzej Poczobut 16 kwietnia obchodzi 50. Urodziny. Z tej okazji portal Głos znad Niemna ogłosił akcję wsparcia opozycyjnego dziennikarza. Andrzej Pisalnik, redaktor naczelny portalu powiedział:

Apelowaliśmy do naszych czytelników, żeby złożyli życzenia w postaci kartek, listów wysyłanych do więzienia. Oczywiście nie wszystkie dojdą, bo cenzura wszystkiego nie przepuści, ale jeśli będzie tego dosyć sporo, to Andrzej się dowie, że jeżeli ludzie piszą, to jest bardzo ważne, żeby przy 50 urodzinach poczuł, że nie jest sam.


Dr Konrad Zasztowt przybliżył sytuację panującą w Turcji na miesiąc przed wyborami prezydenckimi i parlamentarnymi:

Czy Partia Sprawiedliwości i Rozwoju będzie rzeczywiście rządzić dalej? Kontynuować po ponad 20 latach swoje rządy. I rzeczywiście jest to taki pierwszy moment, kiedy w historii, kiedy jest to bardzo niepewne czy ta partia Erdoğana nadal zostanie u władzy, No, jest dosyć silna konkurencja ze strony ze strony opozycji, ze strony Republikańskiej Partii Ludowej.


Ponadto Artur Żak omówił najnowsze wydarzenia.


Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Dr Konrad Zasztowt: kwestia relokacji Syryjczyków stała się głównym tematem kampanii przed wyborami w Turcji

Ekspert z Wydziału Orientalistyki UW komentuje walki graniczne na pograniczu azersko-armeńskim oraz najnowsze doniesienia z ogarniętej wojną domową Syrii.

Dr Konrad Zasztowt z Zakładu Islamu Europejskiego na Uniwersytecie Warszawskim komentuje ostatnie wydarzenia w dwóch pokrewnych krajach: Turcji i Azerbejdżanie. Kraje te łączy pokrewieństwo wiary, języków i… wspólni wrogowie.

W  ostatnich tygodniach znowu niespokojnie jest na granicy azersko-armeńskiej. Po przejęciu części terytorium Górskiego Karabachu/Arcachu (nieuznawanej przez żadne państwo republiki Ormian) w 2020 r. rząd Azerbejdżanu podjął ofensywę przeciwko Armenii. O co chodzi w tym sporze? Wyjaśnia nasz gość:

W tej chwili Azerbejdżan naciska na Armenię, by zezwolił na realizację kolejnych punktów postanowień pokojowych  z 2020 r. Chodzi przede wszystkim o zezwolenie na przejazd obywateli azerskich z Azerbejdżanu do Nachiczewanu. Nachiczewan to terytorium Azerbejdżanu, ale oddzielone przez Armenię.

Zmiany dzieją się również w Turcji, której rząd zmienia swoją strategię względem Syrii. Dotychczas rząd turecki był niechętny dyktaturze al-Assada, ale ostatnio zaczął zacieśniać z nim relację. Dr Zasztowt wskazuje, że sprawa ma kontekst… demograficzny.

Dlaczego Turkom zaczęło na tym zależeć? Otóż chodzi o uchodźców syryjskich, którzy już od kilku lat przebywają w tym kraju. Jest ich w Turcji około 3,5 miliona. Coraz częściej w dużych miastach dochodzi do konfliktów między arabskimi uchodźcami a Turkami. Wkrótce w Turcji odbędą się wybory prezydenckie i parlamentarne. Opozycja licytuje się z partią rządzącą, kto szybciej „wypchnie” uchodźców za granicę. Stąd pomysł, by ułożyć się z al-Assadem i zorganizować powrót uchodźców do Syrii.

Więcej szczegółów – w nagraniu!

Odsłuchaj nagrania:

Czytaj także:

Arkadiusz Legieć: aktualna sytuacja międzynarodowa sprzyja agresywnym działaniom Azerbejdżanu

 

Zakup rosyjskiej broni przez Turcję zaważy nad jej przyszłością w NATO

Dr Zasztowt z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych komentuje wybory w Turcji, zakup broni od Rosji, napięcie na linii turcja-USA oraz zadaje pytanie co do przyszłości Turcji w NATO.

Dr Kondrat Zasztowt opowiada o anulowaniu przez Turecką Wysoką Komisję Wyborczą (YSK) lokalnych w Stambule, gdzie wygrała opozycyjna Partia Ludowo-Republikańska (CHP). YSK zaznaczyła, iż powodem anulowania wyborów są uchybienia proceduralne oraz brak urzędników państwowych w niektórych komisjach wyborczych (w Turcji panuje bowiem prawo, wedle którego w tychże komisjach musi zasiadać taki urzędnik):

Rządząca partia islamistyczna i prezydent Recep Tayyip Erdoğan zaczął protestować. […] Centralna Komisja Wyborcza w tej chwili zadecydowała, że wybory w Stambule należy powtórzyć, twierdząc, że było takie uchybienie proceduralne i w komisjach wyborczych brały udział osoby, które nie są urzędnikami.

Wobec tego wielkim przegranym wyborów nie jest partia AKP prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana. Decyzja o anulowaniu wyborów oburzyła opinię publiczną:

Od razu nastąpiła reakcja tych, którzy są niezadowoleni z takiego orzeczenia sądu. To była zdecydowanie presja samego prezydenta na Centralną Komisję Wyborczą. Mówi się, że ta decyzja została podjęta pod presją.

Sam rozmówca Radia Wnet stwierdził, że sytuacja związana z anulowaniem wyborów to „działanie na krawędzi zasad”.

Zasztowt odniósł się także do sytuacji Turcji na arenie międzynarodowej w odniesieniu do kupna broni od Rosji i skomplikowanej w związku z tym sytuacji na linii Turcja-USA:

Zagrożenie jest takie, że zakupy S400 [Rosyjski system rakietowy – przyp. red.] może posłużyć Moskwie do zdobycia pewnych wrażliwych danych na temat samolotów F-35 [w konstruowaniu których Turcja bierze udział – przyp. red.].

Gość Poranka WNET opowiedział również o możliwości nałożenia sankcji przez Stany Zjednoczone na Turcję oraz znacznego pogorszenia stosunków, jeśli Turcja wbrew dotychczasowej umowy nie otrzyma myśliwców F-35:

Stany Zjednoczone nakładają sankcje na każdy kraj, który taką współpracę zbrojeniową z Federacją Rosyjską prowadzi, więc może to doprowadzić do głębokiego rozłamu między Turcją a Stanami Zjednoczonymi. Są nawet spekulacje na temat dalszej przyszłości Turcji jako członka sojuszu.

Posłuchaj całej audycji już teraz!

 

K.T. / A. Kowarzyk