Ameryka Łacińska 500 lat po Kolumbie

Pueblo Embera, Panamá (fot. Zbyszek Dąbrowski)

Jak wygląda Ameryka Łacińska pod względem kulturowym pół wieku po przybyciu na te tereny pierwszych Europejczyków? Czy możemy nadal mówić o kulturze rdzennych ludów? O tym już dziś w República Latina!

Przybywając do Nowego Świata Krzysztof Kolumb z pewnością nie spodziewał się, że jego odkrycie na zawsze zmieni oblicze niemal całego globu. W szczególności zaś jego podróż przyniosła nieodwracalne konsekwencje dla rdzennej ludności.

Historia Ameryki Prekolumbijskiej to historia wielu cywilizacji związanych z historią ludów rdzennych. Obszary Mezoameryki, czy andyjskiej części Ameryki Południowej to istnienie wielu ludów, po których pozostały strefy archeologiczne będące świadkiem ich kilkusetletniej historii. I choć wiele z tych cywilizacji upadło na kilkaset czy nawet tysięcy lat przed przybyciem Europejczyków na te tereny, to jednak rok 1492 jest z pewnością cezurą w dziejach obydwu Ameryk.

Podbój Nowego Swiata i jego kolonizacja oznaczała zatem koniec pewnej epoki. Oznaczała jednak również powstanie nowego społeczeństwa. Społeczeństwa mieszanego etnicznie, którego składowe elementy wywodzą się z różnych części świata. Obecni Latynosi są właśnie owocem tej mieszanki.

Jak na tym tle wyglądają kultury ludów rdzennych? Czy coś pozostało z czasów sprzed konkwisty? A jesli tak, to czy są to elelmenty kultury oryginalnej, czy tworzonej pod turystów? A jeśli oryginalnej, to na jakiej podstawie możemy tak uważać? Jaki wpływ na rdzenną ludność miała konkwista, jaki czasy pokolonialne, a jaki wpływ ma współczesność?

Na te i inne pytania odpowiemy sobie już dziś o godz. 22H00!

 

Demián Flores: „Krwią i Ogniem” / Demián Flores: „A Sangre y Fuego”

Oaxaqueńczyk Demián Flores to jeden z najbardziej utalentowanych współczesnych artystów meksykańskich spod znaku grafiki i rysunku. Z okazji jego wizyty w Warszawie zapraszamy na rozmowę z artystą!

Istnieją takie zjawiska w historii świata, które odcisnęły się wieloletnią traumą na historii jego mieszkańców. Dla Europejczyków były to m.in. wydarzenia II wojny światowej. Tymczasem dla wielu Latynosów takim wydarzeniem był okres konkwisty i kolonizacji tej części świata przez przybyszów z Europy. Okres, który w wielu przypadkach spłynął „krwią i ogniem”. Jak wielka była skala tego zjawiska świadczy fakt, że stało się ono motywem twórczości wielu późniejszych artystów latynoamerykańskich.

Jednym z nich jest nasz gość – Demián Flores, jeden z najbardziej uzdolnionych i najbardziej docenionych współczesnych artystów meksykańskich. Pochodzący z południowomeksykańskiego miasta Juchitán de Zaragoza grafik i rysownik jest zarazem laureatem wielu nagród i stypendiów artystycznych niemalże na całym świecie. Jego prace wystawiane były na wielu międzynarodowych wystawach nie tylko Meksyku, ale i obydwu Ameryk, Europy, czy Azji.

Cykl grafik zatytułowany „Krwią i Ogniem” to jedno z bardziej intrygujących dzieł w dorobku artysty. Będący nawiązaniem do XVI-wiecznych ilustracji Theodora de Bry cykl obrazów to nie tylko nawiązanie do okresu konkwisty. W XVI-wieczne sceny wplecione bowiem zostały również obrazy bardziej nam współczesne. Odbiorca cyklu „Krwią i Ogniem” znajdzie zatem odwołania do wielu epok historycznych. I do walk o niepodległość Meksyku i do II wojny światowej i do wojny w Wietnamie. Również znajdziemy odwołania do współczesnej wojny z mafią narkotykową.

Razem z naszym gościem porozmawiamy o tematach, które inspirują go przy tworzeniu jego prac. Wspomnimy także o jego bogatym dorobku artystycznym. W rozmowie ze Zbyszkiem Dąbrowskim nasz gość opowie również o swojej pracy organizacyjnej. Przede wszystkim o swoich dwóch inicjatywach społecznych, którymi są Centrum Sztuk Wizualnych „La Curtiduría” oraz Laboratorium Sztuki. Obydwa znajdujące się w mieście Oaxaca.  A skoro już mowa o Oaxace, postaramy się również przedstawić nieco ziemie ojczyste naszego gościa. A więc miasto Juchitán de Zaragoza, rejon Przesmyku Tehuantepéc oraz stan Oaxaca. Opowiemy nie tylko o samym regionie, ale także o jego mieszkańcach. O ich historii i kulturze sięgającej prekolumbijskich kultur Zapoteków i Mixteków.

Nasza audycja to również zaproszenie na wystawę „Krwią i Ogniem”. Można ją zwiedzać do września w Ogrodzie Rzeźb Juana Soriano w Owczarni koło Warszawy. Wystawa ta zorganizowana została z inicjatywy Ambasady Meksyku w Warszawie.

Na rozmowę o sztuce  pochodzącego z Istmo de Tehuantepéc  Demiána Floresa zapraszamy w najbliższy poniedziałek, 13-go maja, jak zwykle o 20H00! Będziemy rozmawiać  po polsku i hiszpańsku!

¡República Latina – lubimy ciekawą sztukę!

Resumen en castellano: este lunes les invitamos para hablar sobre el ciclo de gráficas llamado “A Sangre y Fuego”. Su autor – Demián Flores es uno de los artistas contemporáneos mexicanos más interesantes y fertiles. Es también el laureado de varios premios y becas para artistas organizadas por las instutocuines de cultura latinoamericanas, norteamericanas y europeas.

Juntos con nuestro invitado vamos a hablar sobre la inspiración de sus varias obras de arte. Vamos también a mencionar de su iniciativas sociales, o sea el Centro de Artes Visuales “La Curtiduría” y el Laboratorio de Arte.  Ambas instituciones ubicadas en la Ciudad de Oaxaca. Con nuestro invitado mencionamos también de su pequeña patria, o sea la ciudad natal de Juchitán de Zaragoza, del Istmo de Tehuantepéc y del Estado de Oaxaca. Vamos a charlar de la gente y su rica cultura, basada en las culturas y creencias precolombinas: Zapoteca y Mixteca.

Nuestra emisión será también la invitación para visitar la exposición “A Sangre y Fuego” que uno puede visitar en el Jardín Escultórico Juan Soriano en Owczarnia, cerca de Varsovia, hasta septiembre 2019.

Para la entrevista con Demián Flores les invitamos para el lunes 13 de mayo, como siempre a las 20H00 UTC+2! Vamos a hablar polaco y castellano!