Dr Sadowski: ważną przyczyną obecnego kryzysu jest monopolizacja produkcji energii

Andrzej Sadowski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET

Prezydent Centrum im. Adama Smitha analizuje dane o kondycji polskiej gospodarki i przedstawia pomysły na rozwiązanie jej problemów.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Czytaj też:

Jakub Wiech o kryzysie energetycznym: ograniczenia są obowiązkiem dla wszystkich państw Unii Europejskiej

Podsumowanie XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu

Premier Czech Petr Fiala oraz Premier Polski Mateusz Morawiecki / Fot. materiały organizatora Forum Ekonomicznego w Karpaczu

Za nami XXXI edycja Forum Ekonomicznego pod hasłem „Europa w obliczu nowych wyzwań”, trwająca w dniach 6-8 września 2022 roku w Hotelu Gołębiewski w Karpaczu,

Za nami XXXI edycja Forum Ekonomicznego pod hasłem „Europa w obliczu nowych wyzwań”, trwająca w dniach 6-8 września 2022 roku w Hotelu Gołębiewski w Karpaczu, gdzie po raz kolejny spotkali się przedstawiciele świata polityki, biznesu, kultury i nauki. Uczestnicy mieli okazję skorzystać z szerokiej oferty programu merytorycznego, towarzyszących mu wydarzeń kulturalnych i spotkań autorskich. Podobnie jak w latach poprzednich, przyznane zostały nagrody dla osób i instytucji, które wywarły istotny wpływ na kluczowe procesy i wydarzenia w Europie Środkowo-Wschodniej.

Rekordowe Forum Ekonomiczne

Po dwóch latach pandemii, Karpacz odwiedziła rekordowa liczba 5050 uczestników z 59 krajów oraz 450 przedstawicieli mediów ogólnopolskich i zagranicznych. Przez trzy dni wzięli oni udział w ponad 400 debatach, prezentacjach i rozmowach. W XXXI edycji Forum udział wzięli: Premier Czech Petr Fiala, Premier Polski Mateusz Morawiecki, Przewodnicząca Seimasu Viktorija Čmilytė-Nielsen, Minister Rolnictwa Ukrainy Mykola Solskyi, Minister Infrastruktury Ukrainy Oleksandr Kubrakov, Minister Nauki i Rozwoju Technologicznego Czarnogóry Bilijana Scepanovic, Wiceprzewodnicząca Sejmu Republiki Łotewskiej Dagmāra Beitnere-Le Galla, były Premier Słowenii Janez Jansa, była Prezydent Chorwacji Kolinda Grabar-Kitarovic, były Minister Obrony Narodowej Wielkiej Brytanii Michael Fallon, Przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego Thomas Bach, francuski dziennikarz i dokumentalista Guillaume Pitron, były premier oraz obecny prezes partii Prawo i Sprawiedliwość Jarosław Kaczyński, Komisarz ds. Rolnictwa KE Janusz Wojciechowski, Wiceprezes Austriackiego Banku Narodowego Barbara Kolm, wiceprezes TikToka Theo Bertram, Mer Lwowa Andrij Sadowy, Główny Ekonomista NASA Alexander Macdonald, Rektor New York University Andrew Hamilton, a także wiceprezes GE Hitachi Nuclear Energy Jon Ball.

Tematy przewodnie XXXI Forum Ekonomicznego

Sześć sesji plenarnych zdominowały tematy kluczowe w kontekście nowych wyzwań, z którymi mierzy się Europa, a międzynarodowy skład umożliwił umiejscowienie najważniejszych wątków w szerokim kontekście. Wśród najważniejszych tematów poruszanych podczas Forum znalazły się: wojna na Ukrainie i jej konsekwencje, kryzys energetyczny w Europie, kontrola opinii publicznej za pośrednictwem gigantów internetowych oraz potrzeba silnego przywództwa w kontekście kształtowania postpandemicznego ładu. Częścią Forum była również debata z udziałem Premiera Polski Mateusza Morawieckiego oraz Premiera Czech Petra Fiali. W trakcie rozmowy podkreślona została rola obu krajów w kontekście pomocy Ukrainie, zarówno tej militarnej, w postaci dostaw sprzętu, jak wsparcia politycznego.

Nasze wspólne spojrzenie powoduje, że razem wywieramy bardziej skuteczny wpływ, również na naszych partnerów w Komisji Europejskiej – powiedział premier Mateusz Morawiecki. Obaj politycy mówili przede wszystkim o silnej potrzebie refleksji nad wizją bezpieczeństwa energetycznego w Europie, w tym uniezależnienia się od surowców z Rosji.

Gościem jednego z paneli dyskusyjnych w ramach ścieżki Europa Karpat był Prezes PiS Jarosław Kaczyński. W panelu zostały poruszone tematy dotyczące realizmu i wartości w polityce. „W polityce trzeba kierować się realizmem, jednak należy prowadzić przede wszystkim politykę opartą na szacunku do drugiego człowieka. Bez szacunku i wzajemnego zrozumienia bowiem nie można osiągnąć wspólnych politycznych sukcesów” – mówił lider Prawa i Sprawiedliwości.

Nagrody Forum Ekonomicznego

Forum Ekonomiczne to również uroczyste gale i towarzyszące im wręczanie wyróżnień. Nagroda Człowieka Roku powędrowała do Wołodymyra Zełeńskiego, a w imieniu Prezydenta Ukrainy odebrał ją – Wasyl Zwarycz, Ambasador Ukrainy w Rzeczpospolitej Polskiej. Nagroda Forum Ekonomicznego została przyznana Premierowi Czech Petrowi Fiali. Nagrodę Specjalną Forum Ekonomicznego otrzymał Thomas Bach,  Przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Wyróżniono również amerykańskie organizacje pozarządowe, które od ponad pół roku wspierają i organizują udzielanie pomocy Ukraińcom. Nagrodę w ich imieniu odebrali Ann Lee, CEO CORE Response oraz Thomas Tighe, CEO Direct Relief. Nagroda Forum Polonijnego trafiła w ręce JE arcybiskupa Mieczysława Mokrzyckiego. Firmą Roku została Grupa Polsat Plus, zaś nagrodę Szkoły Głównej Handlowej otrzymała doktor Irena Eris.

Ann Lee, CEO CORE Response oraz Thomas Tighe, CEO Direct Relief. / Fot. materiały organizatora XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu

Raport SGH

Integralną częścią Forum Ekonomicznego ponownie była prezentacja Raportu SGH i Forum Ekonomicznego. Jak podkreślił Prof. Piotr Wachowiak, Rektor SGH, V edycja Raportu to próba wyznaczenia kierunku zmian i określenie, jakie wyzwania stoją przed Europą w latach 2022/2023. Eksperci przygotowujący publikację starali się wyznaczyć trendy, tendencje, ale i kierunki działania – co do tego, co nas czeka w przyszłości i co powinniśmy zrobić, by gospodarka się rozwijała mimo kryzysu związanego z pandemią Covid-19, wojną w Ukrainie, inflacją, brakiem lub ograniczeniem w dostępie do surowców i pogarszającymi się nastrojami społecznymi.

Program Kulturalny

XXXI Forum Ekonomiczne to także szereg wydarzeń kulturalnych. W ramach specjalnie przygotowanego programu, w trakcie trzech dni obrad, odbywały się spotkania autorskie, w tym rozmowa z ukraińską pisarką Oksaną Zabużko, wystawy fotografii i pokazy filmów. Forum uświetniły również cztery koncerty. Goście mogli wsłuchać się w utwory muzyczne zagrane przez Narodową Orkiestrę Dętą z Lubina, Orkiestrę Filharmonii Sudeckiej z Wałbrzycha oraz Sądecką Orkiestrę Kameralną z gościnnym udziałem zespołu Tango Attack oraz Anny Orman. Wydarzeniem specjalnym był koncert zespołu KALUSH Orchestra, grupy muzycznej, uważanej za diament ukraińskiej sceny hip-hopowej – zwycięzcy tegorocznego Konkursu Piosenki Eurowizja.

Koncert zespołu KALUSH Orchestra / Fot. materiały organizatora XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu

Partnerzy Forum Ekonomicznego

Organizatorem XXXI Forum Ekonomicznego jest Instytut Studiów Wschodnich. Głównym partnerem jest Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Partnerami: Miasto Wrocław oraz Miasto Gospodarz – Karpacz, Port Lotniczy Wrocław oraz Dolnośląska Agencja Współpracy Gospodarczej. Partnerami strategicznymi Forum są: KGHM Polska Miedź S.A., Hotel Gołębiewski i Grupa PKP. Głównym partnerem merytorycznym jest Szkoła Główna Handlowa, a partnerem technologicznym – Zonifero S.A. Głównym Partnerem Medialnym jest Rzeczpospolita.

Paweł Lisicki o reparacjach od Niemiec: pod względem moralnym sprawa jest jednoznaczna

Featured Video Play Icon

Paweł Lisicki, fot.: Radio Wnet

Redaktor naczelny tygodnika „Do Rzeczy” komentuje sprawę możliwości uzyskania od Niemiec reparacji wojennych.

Paweł Lisicki zwraca uwagę na wielowymiarowość kwestii uzyskania reparacji. Jeden z aspektów nie podlega dyskusji.

Pod względem moralnym sprawa jest jednoznaczna – Polsce reparacje się należą.

Jednak by uzyskać reparacje potrzebne jest skuteczne działanie na drodze prawnej. Tymczasem tutaj, zdaniem naczelnego, Polska nie ma większych możliwości.

Drugą sprawą jest aspekt prawny. Obawiam się, że Polska takich instrumentów nie ma.

Dążeniom zwolennikom pozyskania reparacji na drodze stoi także fakt historyczny.

Kolejną sprawą jest to, że formalnie Polska tych roszczeń się zrzekła w 1953 roku.

K.K.

Czytaj także:

Dr Janusz Wdzięczak: Unia Europejska jest silna wobec słabych i słaba wobec silnych

Dr Artur Bartoszewicz: środki z KPO nie rozwiążą wszystkich problemów polskiej gospodarki

Musimy bezwzględnie uruchomić pomoc dla sektorów związanych z produkcją żywności i leków. […] Trzeba pamiętać, że państwo nie jest w stanie pomóc wszystkim branżom – mówi ekonomista.

Dr Artur Bartoszewicz ocenia, że polska gospodarka nie jest w bardzo złym stanie, wbrew opiniom części ekonomistów.

Musimy formułować przekaz, że Polska jest bezpieczna.

Jak podkreśla ekspert, w naszym kraju będziemy odczuwać reperkusje rywalizacji amerykańsko-chińskiej.  Uwypukla konieczność zmiany sposobu funkcjonowania państwa.

Państwo nie może umywać rąk w obliczu problemów przedsiębiorców.

Rozmówca Łukasza Janowskiego przyznaje, że przez pandemię COVID-19 i wojnę za wschodnią granicą nie da się przejść bezkosztowo. Ubolewa nad postawą prezesa NBP Adama Glapińskiego, który długo zapewniał, że w Polsce nie będziemy mieli wysokiej inflacji.

Musimy bezwzględnie uruchomić pomoc dla sektorów związanych z produkcją żywności i leków. […] Trzeba pamiętać, że państwo nie jest w stanie pomóc wszystkim branżom.

Poruszony zostaje również temat Krajowego Planu Odbudowy. Gość „Kuriera ekonomicznego podkreśla, że środki tam zapisane nie rozwiążą wszystkich problemów polskiej gospodarki.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.W.K.

Czytaj też:

Dr Jerzy Kwieciński: polska gospodarka na tle światowym radzi sobie całkiem nieźle

Dr Jerzy Kwieciński: polska gospodarka na tle światowym radzi sobie całkiem nieźle

Wiceprezes Banku Pekao SA mówi o sytuacji polskiej gospodarki w świetle kryzysu.

Zachęcamy do wysłuchania całej audycji!

Polska gospodarka na tle światowym radzi sobie całkiem nieźle.

Były minister rozwoju jest przekonany, że w najbliższym czasie zajdą zmiany, które przyczyną się do polepszenia stanu polskiej gospodarki po załamaniu pandemicznym i trwającym spowolnieniu.

Dr Jerzy Kwieciński zauważa, że w pierwszych kwartałach roku zaobserwowano wzrost gospodarczy. Przyczyniły się do tego firmy gromadzące zapasy finansowe. Obecnie przeznaczają je na utrzymanie poziomu rozwoju.

Firmy zazwyczaj wstrzymują inwestycje w czasie niepewności.

Wiceprezes Banku Pekao SA mówi także o kryzysie energetycznym. Zaznacza, że decyzje będą zależały od polityki Rosji, jednak Polska postawi na narzędzia finansowe. Chodzi o zgromadzone przez banki oraz firmy nadwyżki.

Myślę, że uporamy się z tym problemem. Musimy tylko przetrwać tę zimę. Jest szereg rynków afrykańskich, gdzie można kupować ropę i gaz.

Na zakończenie, dr Jerzy Kwieciński wskazuje na to, ze obecna sytuacja gospodarcza nie będzie pływała na rynek pracy, gdyż jest on elastyczny.

Czytaj także:

RPP po raz 11. z rzędu podwyższa stopy procentowe. Są na najwyższym poziomie od 20 lat

 

Paweł Dziekoński: Kredyt mieszkaniowy to kredyt inwestycyjny. To kredyt, który buduje, daje miejsca pracy w budowlance

Wiceprezes firmy Fakro mówi o sytuacji na rynku budowlanym. Wyjaśnia jak wpływają na niego inflacja oraz wysokie stopy procentowe.

Zachęcamy do wysłuchania całej audycji!

Paweł Dziekoński uwypukla kwestie związane z kryzysem branży budowlanej. Naświetla zauważalny spadek sprzedaży, który wpływa na inwestycje i miejsca pracy.

Ponadto, podaje przyczyny wpływające na to, jak głęboki będzie kryzys. Jest przekonany, że wysokie stopy procentowe i inflacja, a także wojna w Ukrainie i odpływ inwestycji z Polski są głównymi zagrożeniami, z którymi należy się zmierzyć. Wiceprezes firmy Fakro komentuje prognozowany koniec kryzysu.

Kryzys ma kilka swoich  źródeł, więc jak te źródła zostaną zrealizowane, wtedy pewnie będziemy z tego wychodzić. To co się teraz wydarzyło jest bez precedensu w skali historycznej. Mamy nadziej, że tak samo jak to gwałtownie się rynek spowolnił, tak samo gwałtownie będzie miał dobre odbicie. Jednak kiedy to będzie, ciężko powiedzieć.

Paweł Dziekoński jest przekonany, że oprocentowanie kredytów konsumenckich wzrośnie wraz z podniesieniem stóp procentowych. Mówi o tym, że państwo poprzez programy rządowe powinno wspierać inicjatywę młodych ludzi w ukorzenianiu się.

Kredyt budowlany, mieszkaniowy to kredyt inwestycyjny. To kredyt, który współbuduje społeczeństwo, daje miejsca pracy w budowlance.

Czytaj także:

Kaźmierczak: jesienią większym problemem dla przedsiębiorców niż ceny energii będzie gigantyczna presja płacowa

Dr Mentzen: obecny kryzys jest skutkiem nadmiernego interwencjonizmu państwowego. Długo będziemy schodzić z inflacji

Featured Video Play Icon

Sławomir Mentzen / Fot. Małgorzata Kleszcz, Radio Wnet

Od podwyżek stóp procentowych ceny gazu nie spadną – mówi polityk Konfederacji.

Dr Sławomir Mentzen  uwypukla kwestię nieobecności w Karpaczu małych przedsiębiorców,  a zdominowaniu Forum Ekonomicznego przez rządy i wielkie korporacje.

Mam wrażenie, że kilka ważnych dla Polski spraw zostanie tutaj ustalonych.

Gość „Popołudnia Wnet” krytykuje politykę społeczną rządu Zjednoczonej Prawicy. Ocenia, że dodatkowe emerytury nie są potrzebne.

Największe zagrożenie ubóstwem występuje wśród młodych ludzi, a nie wśród emerytów.

Dr Mentzen negatywnie ocenia występującą  od wielu lat tendencję do zwiększania wpływu państwa na gospodarkę. Podkreśla, że jest to korzystne dla największych firm. Ocenia, że wiele elementów obecnego kryzysu jest właśnie winą rządów.

Większość tych interwencji nie ma zbyt wiele wspólnego z wojną. Przemysł zbrojeniowy jest jednym z tych sektorów, gdzie potrzebna jest interwencja państwa; niestety akurat tam jej nie widzimy.

Jak przestrzega rozmówca Łukasza Jankowskiego:

Od podwyżek stóp procentowych ceny gazu nie spadną. Długo hodowaliśmy inflację, i długo będziemy z niej schodzić.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.W.K.

Czytaj też:

Kaźmierczak: jesienią większym problemem dla przedsiębiorców niż ceny energii będzie gigantyczna presja płacowa

RPP po raz 11. z rzędu podwyższa stopy procentowe. Są na najwyższym poziomie od 20 lat

Po środowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej poinfomowała o podwyższeniu stóp o 25 punktów bazowych. Stopa referencyjna osiągnęła poziom 6,75%.

Cykl podwyżek stóp procentowych trwa od października 2021 r. Do tej pory każda z podwyżek wyniosła przynajmniej 50 punktów bazowych.  Tym razem zmiana jest kosmetyczna, a zarazem zgodna z prognozami ekspertów.

Wcześniej prezes NBP Adam Glapiński zapowiadał zakończenie cyklu podwyżek, jednak niespodziewanie wysoki odczyt inflacji po sierpniu ( 16,1%), zmusił Radę do zmiany planów.

A.W.K.

Czytaj też:

Krzysztof Kolany: Polska gospodarka zmierza w stronę recesji. Pytanie tylko, jak głęboka będzie

Prof. Zbigniew Krysiak o tematach Forum Ekonomicznego w Karpaczu: koalicja Trójmorza, bezpieczeństwo i izolacja Rosji

Ekonomista zapowiada tegoroczną edycję Forum Ekonomicznego. Jak wskazuje, globalny kryzys daje pole do dyskusji na wiele istotnych tematów.

Wysłuchaj całej audycji!

Prof. Zbigniew Krysiak zauważa, że tegoroczne forum odbędzie się w cieniu wojny, co zmusi uczestników do wypracowania mapy drogowej działań Unii Europejskiej. Dodaje, że potencjalne tematy będą dotyczyły nie tylko zwiększenia bezpieczeństwa militarnego, lecz także energetycznego. Ekonomista naświetla kierunek transformacji energetycznej Niemiec, które muszą części zrezygnować z zielonej polityki i zacząć korzystać z czarnego złota.

Prof. Zbigniew Krysiak zwraca uwagę na wzrost znaczenia koalicji Trójmorza. Tłumaczy, że konsolidacja państw stwarza nowe związki ekonomiczne wbrew interesom Francji i Niemiec. Ponadto, podkreśla konieczność zawieszenia systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2 ETS.

Na forum w Karpaczu pojawi się, moim zdaniem, istotny impuls, dotyczący w ogóle usunięcia podatku za emisję CO2, ponieważ jest czynnikiem istotnie zwiększającym koszty. Ten ideologiczny nurt jest przyczyną właśnie wyłączenia elektrowni jądrowych, które przecież nie emitują.

Zdaniem ekonomisty jest niezbędne, by Rosja odczuła jak najbardziej negatywne konsekwencje agresji na Ukrainę. Analogicznie, jak mówi ekspert, zadośćuczynić za II wojnę światową muszą Niemcy. Dodaje, że wyłączanie Rosji Władimira Putina odbywa się zbyt wolno.

Nie możemy zakładać kompletnej izolacji, ale trzeba doprowadzić do takiego stanu, żeby właśnie ten zbrodniarz nie czuł się bezkarnie. Musimy go odizolować i doprowadzić go do takiego stanu, żeby on przeszedł przez pewien proces resocjalizacji. 

Czytaj także:

Dokąd zmierza rynek metali ziem rzadkich

Krzysztof Kolany: Polska gospodarka zmierza w stronę recesji. Pytanie tylko, jak głęboka będzie

Główny analityk Bankier.pl prognozuje możliwe decyzje przyszłego posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej.

Zachęcamy do wysłuchania całej audycji!

Krzysztof Kolany zwraca uwagę, że w bieżącej sytuacji ekonomiści przewidują podwyższenie stóp jeden raz o 25 punktów bazowych lub dwa razy po 25. Główny analityk Bankier.pl tłumaczy, że na dany moment dobrego rozwiązania dla złagodzenia skutków kryzysu nie ma: bądź to dostosowywanie swoich decyzji w oparciu o dane, bądź trzymanie się pierwotnych deklaracji.

Rada Polityki Pieniężnej sama się zamotała, przedwcześnie zapowiadając koniec cyklu podwyżek stóp procentowych. Gdyby stopy procentowe zostały utrzymane, bądź podwyższone tylko 25 punktów, to relatywnie ta różnica między nami a największymi gospodarkami świata by się zmniejszyła. Skala zaskoczeń działaniami RPP jest dość duża; tutaj nie ma dobrych decyzji.

Rozmówca Łukasza Jankowskiego podaje, że polska gospodarka jest obecnie w tzw. stagflacji, czyli sytuacji kiedy podniesione stopy procentowe sprowadzają gospodarkę w stan stagnacji, nie wpływając na wysoką inflację.

Tak naprawdę, formalnie to już jesteśmy z stagflacji, ponieważ mamy na poziomie PKB co najmniej recesję. Polska gospodarka zmierza w stronę recesji. To jest, moim zdaniem, chyba oczywiste dla każdego kto patrzy na dane. Pytanie tylko, jak głęboka będzie ta recesja. Na razie rynkowy konsensus jest taki, że będzie płytka recesja, ale pamiętajmy że jeszcze pół roku temu nikt tej recesji nie zakładał.

Krzysztof Kolany mówi o tym, co jest przyczyną kryzysu. Jest przekonany, że warunkują to nie tylko wpływy zewnętrzne, ale także odziaływanie podwyżek stóp procentowych na rynek kredytowy.

W poprzednich latach boom kredytowy był bardzo niezdrowy dla gospodarki  i ten kurek prędzej czy później trzeba było przykręcić. To się stało stało w tym roku. Natomiast, rynek pracy póki co się nie zachwiał, ale w najbliższych miesiącach może się to zmienić.

Główny analityk Bankier.pl uważa, że ten problem dotyczy nie tylko polskiej gospodarki, ale i całej Europy.  Ponadto, zapowiada znaczne zmiany w ustawie budżetowej na 2023 r.

Czytaj także:

Dr Jarosław Sachajko: wieś jest naturalnym miejscem, gdzie mogą powstawać odnawialne źródła energii