Były wiceminister finansów analizuje przyczyny kryzysu energetycznego.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
Dr Sadowski: ważną przyczyną obecnego kryzysu jest monopolizacja produkcji energii
Waldemar Buda / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio Wnet
Minister rozwoju i technologii mówi o działaniach rządu w kontekście walki z wysokimi cenami energii. Polityk podejmuje także temat podniesienia płacy minimalnej.
Gościem Poranka WNET był Waldemar Buda minister rozwoju i technologii, odpowiedzialny za gospodarkę i politykę przemysłową rządu. Minister wskazywał, że w najbliższym czasie dojdzie do przedstawienia rządowego planu pomocy dla przemysłu i przedsiębiorców w czasie kryzysu energetycznego. Waldemar Buda mówił na antenie Radia WNET, że rada ministrów już w najbliższym czasie przygotuje plan pomocy dla przemysłu energochłonnego. Huty, zakłady ceramiczne czy azoty będą mogły liczyć na pomoc państwa od 2 do 25 mln euro jeszcze w tym roku. Środki będą pochodzić z wpływów od uprawnień ETS.
Wyższe ceny energii będą bardzo odczuwalne dla przedsiębiorców. Jednak Waldemar Buda wyjaśnia, że ta kwestia zależy przede wszystkim, nie od rządu w Warszawie, lecz od polityków Unii Europejskiej.
Mechanizmy obniżenia cen prądu dla przedsiębiorców są w rękach Unii Europejskiej. My żądamy urzędowego ograniczenia ceny gazu.
Jednocześnie minister mówi o planach rządu, których realizowanie będzie towarzyszyć działaniom Brukseli.
Nasze działania muszą być uzupełniające względem Komisji Europejskiej. Czekamy na jej pilne działania.
Mamy konkretne rozwiązania, które zaproponowaliśmy, ale czekamy na decyzję komisji.
W 2023 płaca minimalna w Polsce wzrośnie o 20 procent. Waldemar Buda przypomina, że obecny rząd od dłuższego czasu systematycznie podwyższa ten wskaźnik.
Od 2016 roku radykalnie podnosimy płacę minimalną. Mówią, że będzie bezrobocie, tymczasem ono w sierpniu było najniższe od czterdziestu lat.
K.K.
Paweł Lisicki, fot.: Radio Wnet
Redaktor naczelny tygodnika „Do Rzeczy” komentuje sprawę możliwości uzyskania od Niemiec reparacji wojennych.
Paweł Lisicki zwraca uwagę na wielowymiarowość kwestii uzyskania reparacji. Jeden z aspektów nie podlega dyskusji.
Pod względem moralnym sprawa jest jednoznaczna – Polsce reparacje się należą.
Jednak by uzyskać reparacje potrzebne jest skuteczne działanie na drodze prawnej. Tymczasem tutaj, zdaniem naczelnego, Polska nie ma większych możliwości.
Drugą sprawą jest aspekt prawny. Obawiam się, że Polska takich instrumentów nie ma.
Dążeniom zwolennikom pozyskania reparacji na drodze stoi także fakt historyczny.
Kolejną sprawą jest to, że formalnie Polska tych roszczeń się zrzekła w 1953 roku.
K.K.
Dr Janusz Wdzięczak: Unia Europejska jest silna wobec słabych i słaba wobec silnych
Wojciech Bakun / Fot. Magdalena Uchaniuk, Radio Wnet
Jak samorządy radzą sobie w obliczu wyższych wydatków na energię i mniejszych dochodów z podatków? Wojciech Bakun o wygaszaniu miejskich latarni, obietnicy rządowych dopłat i kryzysie uchodźczym.
Prezydent Przemyśla Wojciech Bakun mówi, że zdecydowana większość paneli na Forum Ekonomicznym w Karpaczu dotyczy rozwiązywania problemów przed którymi stoi Polska. Mówi o wydatkach samorządów. Koszty energii wzrosły siedmiokrotnie.
Wzrost kosztów oświetlenia ulicznego w mieście Przemyślu, który do tej pory wynosił 3 miliony, jest do kwoty 21 milionów.
Podobnie wygląda kwestia utrzymania MOSiR-u.
Wydaje mi się, że taka ułuda, że wszystko jest w porządku musi paść.
Prezydent Przemyśla podkreśla, że obniżenie podatków przez rząd oznacza mniejsze wpływy dla samorządów. Uwagi samorządowców strona rządowa zbywa zapewnieniami, że będą dopłaty.
Tak naprawdę maksymalnie 30-40 procent tego co nam zabrano wracało do nas. Subwencja rozwojowa mogła być przeznaczana na inwestycje a nam brakowało na wydatki bieżące.
Gość Poranka Wnet podkreśla, że obniżenie PIT z 17 do 12 procent mocno uderza w budżety samorządów. Nie wiadomo, czy obiecywane rządowe dopłaty wyrównają tę stratę.
Czytaj także:
Rozmówca Łukasza Jankowskiego stwierdza, że w przeszłości Przemyśl był często demonizowany jako miasta ksenofobiczne i antyukraińskie. Relacja polsko-ukraińskie nie były jednak wcale aż tak złe, choć bywały napięcia.
Relacje polsko-ukraińskie w Przemyślu były często demonizowane. […] Tworzono przez lata obraz ksenofobicznego, antyukraińskiego Przemyśla.
Mieszkańcy Przemyśla stanęli jednak na wysokości zadania w obliczu kryzysu uchodźczego.
To przemyślanie w pierwszym odruchu pomagali Ukraińcom, pomagali sąsiadom.
A.P.
Klimatyzacja, płyta indukcyjna, czajnik i piekarnik to urządzenia, które według Polaków zużywają najwięcej prądu. Pokazują to wyniki badania IBRiS dla Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej.
Tymczasem rankingi domowych urządzeń pobierających najwięcej prądu pokazują dużą rozbieżność pomiędzy deklaracjami, a rzeczywistością. Czy w takiej sytuacji jesteśmy w stanie faktycznie oszczędzać prąd?
Podczas okresu letniego zużycie energii elektrycznej znacznie rośnie. Wynika to z faktu, że wówczas wiele gospodarstw domowych korzysta z klimatyzacji, wentylatorów, jak również tak popularnego w ostatnim czasie intensywnego oświetlenia tarasów i ogrodów. Jednak jako konsumenci w naszych codziennych wyborach powinniśmy uwzględniać nowe realia, takie jak fakt, że wzrost cen energii elektrycznej w najbliższej perspektywie jest nieunikniony. Powszechną praktyką powinno być racjonalne korzystanie z energii oraz możliwie maksymalna redukcja jej zużycia. Pozwoli to na uzyskanie finansowych oszczędności i wzmocnienie stabilizacji systemu elektroenergetycznego.
Rozbieżność między deklaracjami a praktyką
Za najbardziej energochłonne urządzenie w przeciętnym gospodarstwie domowym Polacy uważają klimatyzację – wskazała na nią niemal połowa badanych (47 proc.). Na drugim miejscu znalazła się płyta indukcyjna/elektryczna (27 proc.). Ponadto aż 26 proc. ankietowanych za pobierające najwięcej prądu urządzenia uznało piekarnik i czajnik elektryczny. Co czwarty respondent wskazał lodówkę, a na kolejnych miejscach znalazła się m.in. pralka i suszarka do ubrań (po 17 proc.).
Tymczasem, jak wynika z rankingu domowych urządzeń pobierających najwięcej energii elektrycznej przygotowanego przez portal enerad.pl [1], w przypadku przeciętnego gospodarstwa domowego używającego taryfy G11 urządzeniami, które rocznie pobierają najwięcej prądu, a co za tym idzie – kosztują nas najwięcej – jest kuchenka elektryczna (według zestawienia kosztująca ponad 800 zł rocznie) i bojler elektryczny (ponad 600 zł rocznie). Na kolejnych miejscach rankingu znalazł się czajnik elektryczny (około 175 zł rocznie), zmywarka do naczyń (ponad 150 zł rocznie) oraz lodówka (około 150 zł rocznie).
Jednak, jak wynika z analizy Krajowej Agencji Poszanowania Energii przygotowanej dla Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, roczne zużycie prądu przez poszczególne urządzenia może być zdecydowanie odmienne w zależności od sposobu ich użytkowania. Przykładowo, zużycie roczne energii przy świeceniu średnio 3 godziny dziennie dla 10 źródeł światła typu halogen to koszt aż 262,80 zł. Jeśli zaś zamienimy je na światła typu LED, będzie to już koszt jedynie 35 zł!
Z kolei podjęcie decyzji o zakupie mniejszej zmywarki (45 zamiast 60 cm) przy 100 cyklach mycia rocznie pozwoli nam zaoszczędzić niemal 20 zł (50,40 zł zamiast 68,40 zł). A jeśli do tego zdecydujemy się prać nasze ubrania w temperaturze 40 stopni C, zamiast 60, przy 50 cyklach prania zaoszczędzimy na tym 20 zł. Natomiast jeśli uwielbiamy oświetlenie ogrodowe, warto rozważyć lampki solarne, które nie będą generowały żadnych kosztów energii elektrycznej.
Rozsądne użytkowanie przekłada się na oszczędności
Warto pamiętać jednak, że zarówno wybór sprzętów z uwzględnieniem klasy energetycznej, jak i sposób korzystania z każdego z nich, przekłada się na realne zużycie prądu, a co za tym idzie – wysokość naszych domowych rachunków za energię elektryczną. Oto kilka podstawowych przykładów:
· w czajniku elektrycznym powinniśmy gotować tylko tyle wody, ile realnie w danym momencie potrzebujemy – zmniejszy to nie tylko czas jej przygotowania, ale również zużycie prądu;
· uważajmy, aby nie wstawiać do lodówki ciepłych potraw, przez które „zmusimy” ją do bardzo intensywnej pracy;
· podobnie, nie powinniśmy pozostawiać lodówki zbyt długo otwartej, ponieważ wówczas będzie pobierała bardzo dużo prądu, aby wrócić do swojej poprzedniej temperatury;
· odwrotnie wygląda sytuacja w przypadku piekarnika – jeśli zbyt często go otwieramy, aby sprawdzić, czy danie jest już gotowe, wydłużamy czas jego przygotowania i znacznie zwiększamy ilość pobieranego przez urządzenie prądu;
· każde włączone pranie generuje zużycie prądu, warto więc zaczekać, aż pralka będzie pełna i włączać ją z mniejszą częstotliwością.
Magda Smokowska, doradca w Polskim Komitecie Energii Elektrycznej:
Wyniki badania IBRiS pokazują, jak niezwykle potrzebny jest kompleksowy program edukacyjny dotyczący sposobów na skuteczne oszczędzanie energii elektrycznej, który pod hasłem >>Liczy się energia<< prowadzi Polski Komitet Energii Elektrycznej. Wszystkie osoby, które chcą zmniejszyć domowe rachunki za prąd zapraszamy na uruchomioną przez PKEE stronę internetową www.liczysieenergia.pl, na której można znaleźć informacje nt. czynników mających największy wpływ na ceny prądu. Na stronie pokazane zostały również sposoby na obniżenie zużycia energii elektrycznej, a tym samym rachunków za prąd.
Badanie ogólnopolskie na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej zrealizował Instytut Badań Rynkowych i Społecznych w dniach 22-25 czerwca 2022 r. na próbie 1000 respondentów.
Źródło: https://enerad.pl/aktualnosci/ranking-urzadzen-pobierajacych-najwiecej-pradu/, PAP Mediaroom
A.P.
Piotr Arak / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET
Spóźniona reakcja Europejskiego Banku Centralnego, recesja w Europie i kryzys w Chinach. Dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego analizuje obecną sytuację gospodarczą.
Europejski Bank Centralny spóźnił się zdaniem analityków z podwyżką stóp procentowych – zauważa Piotr Arak. Wskazuje, że europejska gospodarka spowalnia. Ekonomiści ostrzegają, aby nie przesadzić z podnoszeniem stóp procentowych.
Gospodarka europejska sama spowalnia. EBC nie musi nic robić.
Dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazuje, że znaczącym czynnikiem jest sytuacja na rynku energii. Dodaje, iż większość przedsiębiorców antycypuje spowolnienie gospodarcze. Jak przewiduje,
Możemy mieć recesywny początek roku, a potem odbicie.
Arak mówi także o problemach gospodarczych Państwa Środka. Chińczycy mierzą się z zamknięciem gospodarki z powodu Covid-19.
Chiny doznają nowoczesnego, zamożnego kryzysu gospodarczego, innego niż w przeszłości.
Na jesieni będą miały miejsce wybory w Komunistycznej Partii Chin. Pierwszy kryzys od Denga Xiaopinga nie pomoże Xi Jinpingowi w umocnieniu swej pozycji.
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!
A.P.
Janusz Kowalski, fot.: Radio Wnet
Janusz Kowalski, polityk Solidarnej Polski, mówi o polskiej gospodarce energetycznej. Domaga się radykalnego zwrotu w stronę prowęglową.
Wojna na Ukrainie spowodowała duże zmiany na rynku energii. W Polsce ta ze źródła węglowego nabrała na znaczeniu.
Rząd robi wszystko, żeby węgla nie zabrakło.
Dostępność węgla jest ograniczona, a jego ceny znacznie wzrosły. Tę sytuację poseł Janusz Kowalski ocenia jednoznacznie.
To jest prawdziwy dramat mieszkańców polskich miast i wsi.
Zdaniem polityka Solidarnej Polski, nasz kraj musi odejść od unijnej polityki energetycznej.
Musimy jak najszybciej zrobić prowęglowy zwrot.
Do zaostrzenie polityki klimatycznej doszło w latach 2019-2020. Janusz Kowalski wskazuje tego, kto odpowiada za te posunięcia.
To były autorskie decyzje premiera Mateusza Morawieckiego.
Rozmówca Łukasza Jankowskiego przyznaje, że po tych wydarzeniach, jego partia zastanawiała się nad opuszczeniem klubu Zjednoczonej Prawicy.
K.K.
Wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich o scenariuszach rozwoju sytuacji za naszą wschodnią granicą oraz o polityce ustępstw, jaką prowadzi wobec Moskwy Berlin.
Dr Wojciech Konończuk ubolewa nad tym, że Berlin nie umie zweryfikować swojej polityki wobec Rosji, nawet w obliczu groźby inwazji na Ukrainę. Podkreśla, że agenda rządu federalnego jest coraz częściej poddawana krytyce w niemieckich mediach.
Niestety, nawet po aneksji Krymu nie doszło do większych zmian.
Jak zauważa ekspert, zależność między Moskwą a Berlinem w dziedzinie gospodarki jest jednostronna.
Rosja zaspokaja ponad połowę niemieckiego zapotrzebowania na gaz.
Ekspert komentuje też informacje nt. planów utworzenia nowego, polsko-brytyjsko-ukraińskiego formatu współpracy. Sugeruje, by poczekać na pierwsze jej efekt. Prognozuje, że działania zbrojne Rosji na Ukrainie nie będą wojną „pełnoskalową”.
Eskalacja i presja ze strony rosyjskiej będzie trwała. To element dobrze zaplanowanej, długofalowej strategii. Rosjanie blefują, strasząc wywołaniem wielkiego konfliktu zbrojnego w Europie.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.W.K.
Dyrektor analiz Strategy & Future o napięciu między Rosją a Zachodem, a także m.in. o atakach jemeńskich rebeliantów na Abu Dabi.
Albert Świdziński informuje o kolejnych atakach jemeńskich rebeliantów z plemienia Huti na Abu Dabi. ZEA nieformalnie zwróciły się w związku z nimi do Izraela o sprzedaż systemu ochrony przeciwrakietowej.
Ekspert mówi też o wtargnięciu chińskich samolotów w tajwańską strefę identyfikacji powietrznej, która obejmuje prawie całą Cieśniną Tajwańską.
Incydent miał miejsce tuż po zakończeniu amerykańsko-japońskich manewrów na Morzu Filipińskim.
Omówiona zostaje również kwestia ewentualnych sankcji zachodnich przeciwko Rosji. Amerykańscy urzędnicy zapowiadają, że inwazja na Ukrainę będzie miała bardzo daleko idące konsekwencje.
Drabina eskalacyjna rozpocznie się na najwyższym szczeblu. Zablokowany może zostać eksport amerykańskich towarów do Rosji.
Czytaj także: Dr Beata Górka-Winter: wątpię, aby udało się uniknąć konfliktu zbrojnego na Ukrainie
USA prowadzą negocjacje z innymi dostawcami gazu, by zminimalizować szkody wywołane przez ograniczenie jego przesyłu z Rosji do Europy.
Zdaniem Alberta Świdzińskiego bardzo mało prawdopodobne jest wykluczenie Federacji Rosyjskiej z systemu SWIFT jest bardzo mało prawdopodobne.
Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!
A.W.K.
Popołudnia Wnet można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm oraz w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Białymstoku, Szczecinie, Łodzi i Bydgoszczy.
Prowadzący: Łukasz Jankowski
Realizator: Mikołaj Poruszek
Goście „Popołudnia Wnet”:
Władysław Teofil Bartoszewski – poseł PSL
Maciej Kożuszek – „Gazeta Polska”
Jerzy Bielewicz – finansista
prof. Piotr Grochmalski – Akademia Sztuki Wojennej
Władysław Teofil Bartoszewski komentuje bieżącą sytuację na polskiej scenie politycznej. Jest zdania, że rząd Prawa i Sprawiedliwości znajduje się w fazie dogorywania. Wypowiada się również na temat stanu pandemicznego w Polsce i na świecie, poruszając m.in. temat paszportów covidowych. Zdaniem polityka w wyniku braku odpowiednio wysokiego poziomu wyszczepienia służba zdrowia może nie wytrzymać. Poseł PSL mówi również o sytuacji na rynku energii. Rozmówca Łukasza Jankowskiego podkreśla, że Polska musi szukać alternatywnych źródeł dostaw gazu, aby nie uzależniać się dalej od Federacji Rosyjskiej. Zapewnia również, że w przypadku sytuacji konfliktowej Polska pozostanie lojalna względem Ukrainy.
Maciej Kożuszek mówi o sytuacji w Stanach Zjednoczonych i polityce prowadzonej przez Joe Bidena. Coraz głośniej odzywają się osoby sceptyczne względem dalszej prezydentury tego polityka. Zdaniem dziennikarza politykę Bidena względem Rosji i Władimira Putina cechuje duża naiwność.
Jerzy Bielewicz wypowiada się na temat bieżącej sytuacji ekonomicznej w kraju i na świecie. Zdaniem finansisty sytuacja na pogrążonym w kryzysie ekonomicznym rynku całkowicie nie sprzyja wejściu do strefy euro. Gość „Kuriera w samo południe” nie uważa jednak, że strefa euro upadnie – należy bacznie obserwować jej rozwój.
Prof. Piotr Grochmalski o bieżącej sytuacji międzynarodowej, gdzie toczą się rozmowy na linii Stany Zjednoczone – Rosja. Zdaniem gościa „Popołudnia Wnet” Federacja Rosyjska podchodzi do sprawy mniej poważnie niż druga strona, a administracja Bidena jest dość słabo zorganizowana. Gość „Popołudnia Wnet” uważa, że – w przypadku wystąpienia ewentualnego konfliktu – warto wspierać Ukrainę, również militarnie.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!
P.K.
