We wtorkowej audycji redaktor Elżbieta Ruman zapoznaje słuchaczy ze skarbami, które skrywa w sobie mazowiecki Czersk.
Na początku tygodnia dziennikarka pokonała dystans 568 km, który dzieli Łebę i Czersk. W Czersku, mieście, które stanowiło dawne wiano królowej Bony, Elżbieta Ruman rozmawia z dyrektorem Czerskiego Ośrodka Kultury, Dariuszem Falaną. Gość audycji przybliża słuchaczom bogatą historię Czerska:
Przez wiele, można by powiedzieć, wiele setek lat było to miasto ważniejsze niż Warszawa. (…) Rzeczywiście, ziemia czerska odcisnęła bardzo pozytywne piętno na historii Polski, a na historii Mazowsza w szczególności – podkreśla rozmówca Elżbiety Ruman.
Dariusz Falana mówi również o wpływie Wisły na lokalną sieć gospodarczą. Jak stwierdza gość audycji, największa polska rzeka była nader znaczącym szlakiem transportowym:
Rzeka Wisła miała tutaj niebagatelny wpływ. Bo też drzewiej, każda rzeka, a szczególnie Wisła była fantastycznym szlakiem handlowym. W takich latach, gdy rzeka stanowiła ważny punkt transportowy, 100 tys. statków przepływało przez Warszawę. To jest dzisiejsza A2 – komentuje dyrektor COK.
W najnowszych „Ukrytych Skarbach” redaktor Elżbieta Ruman zabiera słuchaczy w dźwiękową podróż do zachodniopomorskich Krup oraz Sławna.
W kolejnym odcinku „Ukrytych Skarbów” przenosimy się do położonych na Pomorzu Zachodnim Krup, w których mieści się park rozrywki „Leonardia”. Gośćmi programu są koordynatorka „Leonardii”, Mirosława Miklaszewicz-Sendal oraz młody radny Sławna, menedżer Orkiestry Dętej im. Ziemi Sławieńskiej, Adam Poprawski. Rozmówczyni Elżbiety Ruman opowiada m.in. postaci Leonarda da Vinci, który stał się inspiracją dla lokalnego parku atrakcji:
Podejrzewamy, że dużo przebywał ze swoim wujkiem. Wujek był kreatywnym człowiekiem i ciekawym świata – zaznacza pracowniczka „Leonardii”.
Ponadto, Mirosława Miklaszewicz-Sendal opowiada o atrakcjach „Leonardii”. Jak wskazuje pracowniczka obiektu, dostępne tu liczne maszyny i gry zostały skonstruowane na podstawie skryptów i projektów samego da Vinci:
Przeglądaliśmy skrypty i korzystamy z nich do konstruowania gier i urządzeń. (…) Myślę, że jakaś 1/3 tych gier jest wynalazkami Leonardo da Vinci – przyznaje Mirosława Miklaszewicz-Sendal.
Z kolei Adam Poprawski mówi o trudnej historii Sławna gdzie. W czasie II Wojny Światowej, piękne centrum miasta zostało zamienione w gruzy z powodu wybuchu bomby, a później swój negatywny ślad odcinęli tu również żołnierze Armii Czerwonej. Zdaniem młodego samorządowca gdyby nie to, Sławno byłoby dziś jednym z najpiękniejszych pomorskich miast:
Zdecydowanie zgadzam się. (…) To miasto po wojnie zostało prawie doszczętnie zrujnowane – podkreśla Adam Poprawski.
W kolejnej audycji „Ukrytych Skarbów” red. Elżbieta Ruman przybliża słuchaczom tajemnice Paprotów.
Gośćmi wtorkowych „Ukrytych Skarbów” są właścicielka lokalnego pensjonatu, Iwona Rybicka i poszukiwacz skarbów i organizator projektu „Fort Marian”, Marian Laskowski. Marian Laskowski opowiada o swoim hobby i profesji jaką jest poszukiwanie skarbów. Przybliża m.in. historię jak w latach 90. jako jeden z nielicznych brał udział w poszukiwaniach „złotego pociągu”:
To była taka piękna przygoda. Byliśmy wszyscy nastawieni, że ten złoty pociąg znajdziemy. Były tak wiarygodne informacje, że pan, który wynajął naszą ekipę – bo byliśmy tymi, którzy mieli do tego dojść – był nawet w Urugwaju zaciągnąć informacji gdzie ten pociąg dokładnie był – wspomina Marian Laskowski.
Mieszkaniec Paprotów kontynuuje swoją opowieść o poszukiwaniu „złotego pociągu”. Tłumaczy jak wyglądał proces ekspedycji, która odbywała się w Górach Sowich:
To było w Górach Sowich. Mieliśmy do dyspozycji koparki, młoty pneumatyczne. Były pomiary zrobione przez Instytut Geologiczny we Wrocławiu. (…) Okazało się, że po 7 metrach była skała tak twarda, że nawet młot pneumatyczny, który ważył 100 kg nie był w stanie jej w najmniejszym stopniu skruszyć. (…) Wynajęliśmy też wiertnię z kopalni – mówi Marian Laskowski.
Rozmówca Eli Ruman ostatecznie nie odkrył „złotego pociągu”, lecz mimo to, nie uważa by pogłoski o jego istnieniu były całkowitym fałszem. Zdaniem Mariana Laskowskiego, ekipa, która go poszukiwała miała błędne współrzędne:
Może nie do końca ściema. Dostaliśmy wszystkie zgody potrzebne w tamtym czasie. W rządzie był wówczas pan Kwaśniewski. (…) Na końcu okazało się, że byliśmy przesunięci o kilkanaście metrów (…) i wierciliśmy nie w tym miejscu co potrzeba – stwierdza Marian Laskowski.
Z kolei Iwona Rybicka dotyka tematu dawnych niemieckich mieszkańców Paprotów. Jak zaznacza właścicielka pensjonatu, często oni sami lub ich potomkowie przyjeżdżają odwiedzić dawne rodzinne strony:
W latach 90. bardzo często gościliśmy tutaj ludzi, którzy mieszkali tu, pracowali, którzy przyjeżdżali tu ze wspomnieniami. (…) Pokazywali nam zdjęcia jak kiedyś wyglądały nasze gospodarstwa – przytacza Iwona Rybicka.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji w formie podcastu!
W kolejnej audycji „Ukrytych Skarbów” redaktor Elżbieta Ruman odsłania przed słuchaczami tajemnice serca polskiego wybrzeża, czyli Darłowa.
W poniedziałkowym odcinku „Ukrytych Skarbów” zapoznajemy się z nadmorskim Darłowem. Miasto leży w województwie zachodniopomorskim, nad Morzem Bałtyckim, w dolinie rzek Wieprzy i Grabowej. Pierwszym gościem audycji jest armator łodzi rybackiej, Marek Szypulski, który mówi o tradycjach swojej profesji:
Wykonuję zawód, który jest u mnie zawodem wielopokoleniowym, to tradycyjne rybołówstwo małoskalowe – przyznaje rozmówca Elżbiety Ruman
Armator łodzi rybackiej opisuje również tegoroczne połowy. Jak zaznacza, w obecnej strukturze połowów najwięcej jest flądry:
Teraz w strukturze połowów dominuje głównie flądra, ale łowimy też ryby łososiowate. Przyławiamy też nieznaczne ilości dorsza i turbota – komentuje Marek Szypulski.
Drugim gościem „Ukrytych Skarbów” jest Stanisław Ślązek, właściciel lokalnego gościńca. Gospodarz darłowskiego gościńca opowiada o swoim innowacyjnym przepisie na karkówkę wieprzową. Do przyrządzenia takiego dania używa on specjalnego grilla parowego pochodzącego z Chin:
Potrafię zrobić karkóweczkę grillowaną na parze. Jest to ewenement w naszym kraju i chyba jestem jedynym, który to robi w Polsce – stwierdza Stanisław Ślązek.
Trzecim rozmówcą Elżbiety Ruman jest Janusz Cwajno, który mówi o wyjątkowym położeniu Darłowa. Jak wskazuje gość audycji, czyni ono z miasta centralny punkt w sercu polskiego pomorza:
Ze względu na to, że Darłowo i nadmorski Powiat Sławieński leży na środku wybrzeża (…), jako Darłowska Lokalna Organizacja Turystyczna (…) postanowiliśmy, że będziemy używać hasła „Serce polskiego wybrzeża” – tłumaczy Janusz Cwajno.
W kolejnej audycji „Ukrytych Skarbów” Elżbieta Ruman zabiera słuchaczy w podróż do Jędrzejowa, gdzie zapoznaje ich z prawie tysiącletnią historią tamtejszego zakonu Cystersów.
W najnowszych „Ukrytych Skarbach” redaktor Elżbieta Ruman zapoznaje słuchaczy ze skarbami Jędrzejowa, przez który przechodził niegdyś starożytny szlak Via Andreovia. Jędrzejów otrzymał prawa miejskie już w XIII wieku. Co ciekawe, w mieście tym znajduje się najstarsze na ziemiach polskich opactwo cysterskie na ziemiach polskich. Zostało ono ufundowane w 1140 r. przez Janika Jaksę, późniejszego arcybiskupa gnieźnieńskiego i jego brata Klemensa. O cystersach w Jędrzejowie opowiada pierwszy gość audycji, o. Bruno Paderewicz:
Jest to najstarszy na ziemiach polskich, pierwszy klasztor cysterski. Jego czas fundacji zakończył się około roku 1140. Ten rok uważamy za początek funkcjonowania klasztoru – mówi o. Bruno Paderewicz.
Jak zaznacza Elżbieta Ruman, stare opactwo cystersów w Jędrzejowie związane jest autorem „Kroniki dziejów Polski”, uważanym za jedną z najważniejszych postaci w dziejach literatury i historiografii polskiej, określanego mianem „ojca kultury polskiej”, Wincentym Kadłubkiem:
Niezwykłe miejsce, związane z pierwszym magistrem na naszych terenach – podkreśla Elżbieta Ruman.
Kolejna audycja „Ukrytych Skarbów” z Włoszczowy. Tym razem redaktor Elżbieta Ruman wraz z burmistrzem Grzegorzem Dziubkiem przybliżają słuchaczom m.in. krajobraz społeczny Włoszczowy.
W najnowszych „Ukrytych Skarbach” Elżbieta Ruman ukazuje słuchaczom kolejne ciekawostki i tajemnice, jakie skrywa w sobie Włoszczowa (woj. świętokrzyskie). Położone na Wyżynie Przedborskiej miasto powiatowe poza działającymi na wysokim poziomie grupami rekonstrukcyjnymi i Hubertusa Ziemiańskiego słynie także z …. Redaktor Elżbieta Ruman przedstawia również słuchaczom fragmenty z prawie tysiącletniej historii miasta:
Ślady średniowiecznego grodziska wyznacza Kopiec Włoszczowski, bo tutaj istniał gród – opowiada Elżbieta Ruman.
Gośćmi audycji są Ela Borowska – twórczyni „Atelier Piękna. Pracowni Zmian Pozytywnych” i aktorka-amatorka oraz Grzegorz Dziubek, burmistrz Włoszczowy. Dwoje mieszkańców miasta opowiadają o ukrytych we Włoszczowie skarbach:
Skarbami jest nasza bogata historia, piękny krajobraz, ale tak naprawdę największy potencjał stanowią mieszkańcy naszej małej ojczyzny – mówi Grzegorz Dziubek.
Burmistrz miasta opowiada o sytuacji lokalnej społeczności. Jak wskazuje urzędnik, dużą zaletą miasta jest wygodne połączenie kolejowe, z którego bardzo chętnie korzysta młodzież w wieku studenckim:
Niewątpliwie wielkim atutem jest też peron, który daje okno na świat młodzieży i możliwość studiowania w dużych ośrodkach np. w Krakowie czy w Warszawie, ale jednocześnie – pociąg wraca z powrotem – podkreśla burmistrz Włoszczowy.
Popołudnia WNET można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm oraz w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Białymstoku i Szczecinie. Zaprasza Łukasz Jankowski.
Goście „Popołudnia WNET”:
Zbigniew Curyl – dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury, prezes Zarządu PTTK w Świdnicy;
Elżbieta Ruman – prowadząca audycji Ukryte Skarby w Radiu Wnet;
Tadeusz Grabowski – prezes Świdnickiego Stowarzyszenia Patriotycznego;
Krzysztof Lewandowski, Aldona Struzik – radni miasta Świdnica;
Ks. Tadeusz Faryś – ksiądz ze Świdnicy, misjonarz na Wybrzeżu Kości Słoniowej;
Ireneusz Zyska – wiceminister klimatu;
Joanna Gut – właścicielka winnicy
Prowadzący: Łukasz Jankowski
Realizator: Miłosz Duda
Katedra świdnicka/ Foto. Neo[EZN] / fotopolska.eu/CC BY-SA 3.0Zbigniew Curyl opowiada o architekturze Świdnicy. „Miasto z roku na rok przeznacza coraz większe środki na renowację zabytków, kamienic”. Przypomina o związkach księstwa świdnickiego z Krakowem. Widać je po świdnickiej katedrze i rynku.
Dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury przypomina, że w Świdnicy jest spora diaspora grecka- potomków greckich komunistów. W czasach PRL widoczna była w mieście obecność żołnierzy Armii Radzieckiej. Istniały m.in. kina dla nich.
Elżbieta Ruman opowiada o Włoszczowie.
Tadeusz Grabowski wskazuje, że Świdnica to konglomerat ludzi, którzy napłynęli z różnych stron. „W Świdnicy stacjonował bardzo duży oddział żołnierzy radzieckich”- zauważa. Relacje między żołnierzami a polskimi cywilami nie były bezproblemowe. Rosjanie mogli nie płacić za usługi, jakie Polacy im świadczyli na mocy układu między PRL a ZSRR. Żołnierze musieli pilnować się, aby nie sprawiać wrażenia zbyt przyjaznych wobec Polaków, gdyż wówczas mogli zostać przeniesieni.
Prezes Świdnickiego Stowarzyszenia Patriotycznego wspomina, że ze Świdnicy związany jest od studiów w tym mieście na filii Uniwersytetu Wrocławskiego. Związał się wówczas z Solidarnością. Zauważa, że „wśród naszych kolegów i koleżanek sporo osób współpracowało ze Służbą Bezpieczeństwa”.
Studio EURO w Popołudniu WNET.
Rynek Świdnicy/ Foto. Makalu/ Pixabay
Krzysztof Lewandowski potwierdza, że Świdnica ma nadwyżkę budżetową, która wynosi 10 mln zł. Wpływy z podatków okazały się większe niż zakładano. Czy jest to szansa na spłatę zadłużenia? Radny mówi, że jest to pytanie, które będą zadawać pani prezydent. Stwierdza, że na pewno nie będą one przeznaczone na spłatę długu, gdyż już zapowiedziano nowe inwestycje.
Aldona Struzik mówi, że rynek jest miejscem, gdzie można się spotkać. Wskazuje, że łatwiej ze Świdnicy wybrać się do zamka Książ niż z Wrocławia. Miasto jest dobrym punktem wypadowym do odkrywania tajemnic Dolnego Śląska.
Krzysztof Lewandowski wskazuje, że pojawił się problem związany z działalnością nowych fabryk, która przeszkadza mieszkańcom. Trwa debata nad projektem uchwały przenoszącej fabrykę działającą w centrum miasta na jego obrzeża. Zwolnione miejsce w centrum można wykorzystać pod zabudowę mieszkaniową.
Ks. Tadeusz Faryś wspomina „Solidarność”. Jak mówi, pokazała ona wolną już Polskę, która wygrała po 10 latach „wojny polsko-jaruzelskiej”. Misjonarz zauważa, że Afrykańczycy pozytywnie odnosili się do przybyszy z Polski- ojczyzny papieża i „Solidarności”. Dodaje, że mieszkańcy Afryki potrafią słuchać. Ks. Faryś wskazuje, że większość mieszkańców Wybrzeża Kości Słoniowej to muzułmanie. Do tego są dochodzą wyznawcy religii tradycyjnych. Chrześcijaństwo w tym kraju jest dość młode.
Nasz gość wskazuje na różnice między chrześcijaństwem a innymi religiami. Chrześcijaństwo objawia światu Trójcę Świętą i Boga-Człowieka. Rozmówca Łukasza Jankowskiego odnosi się do problemu rasizmu. Stwierdza, że nie spotkał się z negatywnym stosunkiem miejscowych wobec białych.
Adam Olkowicz w Studio EURO z komentarzem przed wieczornym meczem Szwecja-Ukraina.
Ireneusz Zyska / Fot. Jan Dudziński, Radio WNET
Ireneusz Zyska nie chce komentować rozmów polsko-czeskich ws. kopalni w Turowie, stwierdzając, że takie negocjacje nie lubią komentarzy. Przyznaje, że jest umiarkowanym optymistą w tej sprawie. Jak przypomina wiceminister klimatu, w Czechach zbliżają się wybory parlamentarne. Rząd czeski chce więc pokazać twardą stronę. Zyska sądzi, że „nasi czescy partnerzy muszą uznać obiektywne przesłanki”.
Gość Popołudnia WNET, że to w rządzie Mateusza Morawieckiego po raz pierwszy wyodrębniony został resort poświęcony w całości klimatowi. Dodaje, że rząd ma obowiązek dokonując transformacji energetycznej ochronić społeczności żyjące z wydobycia węgla. „Nie chodzi tylko o to, żeby odbudować gospodarkę po koronawirusie, ale żeby zbudować”.
„Trwa czwarta rewolucja gospodarcza […] i my możemy wziąć udział w tej rewolucji”- podkreśla Ireneusz Zyska zaznaczając, że pozostając przy węglu stracimy na konkurencyjności.
Magdalena Uchaniuk z relacją z Ustki.
Fot. michael clarke stuff, CC A-S 2.0, Wikipedia
Joanna Gut tłumaczy, że uprawa wina wróciła do Świdnicy wraz z imigrantami z Grecji. Opowiada jak prowadzi się winnicę w Polsce. Pierwsze stowarzyszenia winiarskie w Polsce tworzono na Lubelszczyźnie. Swym doświadczeniem dzielili się winiarze z Niemiec i Moraw.
W audycji pytamy „Jak odzyskać czas?” Red. Magda Uchaniuk, wraz z gośćmi, przeniosła słuchaczy do Jerozolimy, mówiła o muzyce, Fundacji „Zielona Przystań” i jubileuszu Teatru „ITP”
W audycji wzięli udział:
Bożena Kowalkowska – autorka książki „Odzyskać czas. Jak zrobić porządki w kalendarzu, pracy, głowie i w reszcie mieć czas na życie” – opowiadała o swoim procesie „odzyskiwania czasu” i tym jak wykonać pierwszy krok ku zmianach w życiu.
Red. Elżbieta Ruman rozmawiała z ks. Maciejem Jaszczołtem o celu pielgrzymowania i wędrowaniu śladem Jezusa.
DJ Gromee (Andrzej Gromala) – producent, autor tekstów, DJ – opowiadał o pracy muzyka w czasie pandemii,
Kamil Kanadys – mówił o powstaniu Teatru przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i obchodach jego jubileuszu.
Dorota Pacanowska – Fundacja „Zielona Przystań”, terapeutka zajęciowa w środowiskowym Domu Pomocy w Tarnowie – opisywała jak działa w pandemii Dom Pomocy przy Fundacji „Zielona Przystań”
1/3 kobiet obawia się posiadania dziecka ze względu na możliwość utraty pracy. Zapraszamy na rozmowy z kobietami o kobietach i łączeniu macierzyństwa z pracą zawodową
W programie gościli:
Joanna Paciorek – mama 4 dzieci, autorka książki „Mama w pracy”, wiceprezeska i współzałożycielka Fundacji Świętego Mikołaja – opowiadała o projektach, prowadzonych w Fundacji Świętego Mikołaja, dotyczących łączenia roli matki i kobiety aktywnej zawodowo. Jak godzić pracę zawodową z prowadzeniem domu?
Red. Elżbieta Ruman rozmawiała z o. Janem Kupisem o kościołach afrykańskich i pielgrzymowaniu uwalniającym od lęku.
W środowej audycji „4 po pierwszej” wiosna kwiatowa i emocjonalna. Porozmawiamy m.in. o znaczeniu kwiatów, lękom towarzyszącym kobietom
W programie wzięli udział:
Monika Drąg – pełnomocniczka dyrektora ds. architektury krajobrazu i ogrodów Zamku Królewskiego w Warszawie – opowiadała o znaczeniu kwiatów w życiu ludzi, ich symbolice, znaczeniu oraz tym, gdzie szukać o nich informacji.
Red. Elżbieta Ruman rozmawiała z Adamem Rosłońcem – prezesem Fundacji Fenicja – o libańskich kościołach, miejscach pamiętających ślady pierwszych chrześcijan.
Katarzyna Matusz – współautorka książki „O niektórych lękach kobiet. Zanim pójdziesz na terapię” – mówiła o genezie powstawania książki oraz emocjonalnych potrzebach współczesnych kobiet.
Joanna Sawicka-Gajin – specjalistka ds. Relacji z Firmami i Mediami w Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie – wskazywała jak kupować odpowiedzialnie. W artykułach sportowych zaczęto wykrywać substancje szkodliwe dla zdrowia.
Ks. Tadeusz Faryś wspomina „Solidarność”. Jak mówi, pokazała ona wolną już Polskę, która wygrała po 10 latach „wojny polsko-jaruzelskiej”. Misjonarz zauważa, że Afrykańczycy pozytywnie odnosili się do przybyszy z Polski- ojczyzny papieża i „Solidarności”. Dodaje, że mieszkańcy Afryki potrafią słuchać. Ks. Faryś wskazuje, że większość mieszkańców Wybrzeża Kości Słoniowej to muzułmanie. Do tego są dochodzą wyznawcy religii tradycyjnych. Chrześcijaństwo w tym kraju jest dość młode.
