Przestępczy świat Ameryki Łacińskiej – cz. I (wstęp)

Malverde´s Altar, Culiacán; David Boté Estrada, flickr.com, CC BY-SA 2.0 DEED

W dzisiejszym wydaniu República Latina zanurzymy się w latynoamerykańskim świecie przestępczości zorganizowanej

Ameryka Łacińska z pewnością należy do najbardziej niebezpiecznych części świata. Głównym powodem tego faktu są zorganizowane grupy przestępcze będące plagą tego regionu. Uproszczeniem jednak byłoby stwierdzenie, że jedynym powodem działania grup przestępczych jest narkobiznes.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przyjrzymy się światu przestępczości zorganizowanej w Ameryce Łacińskiej. Czyli grupom przestępczym i źródłom ich dochodu. Narkobiznes, porwania, wymuszenia, handel ludźmi, przemyt ludzi, nielegalne górnictwo. To tylko niektóre z gałęzi przestępczego biznesu. Zajrzymy również do historii powstania grup przestępczych. Spróbujemy także przyjrzeć się powiązaniom przestępców i polityków. Dzisiejsze wydanie República Latina jest wstępem do szerszego cyklu dedykowanego przestępczemu światu Ameryki Łacińskiej. Kolejne audycje poświęcone tej tematyce powiny pojawić się wkrótce.

Zapraszamy już dziś na godz. 22H00!

Gustavo Petro: sukces, czy porażka Kolumbii? / Éxito o fracaso de Colombia?

Gustavo Petro; Fotografía oficial de la Presidencia de Colombia; flickr.com; domena publiczna

W dzisiejszym wydaniu República Latina podsumujemy pierwszy rok rządów kolumbijskiego prezydenta Gustavo Petro oraz rządzącego Kolumbią Pacto Histórico

Rok 2022 był przełomowy w dziejach Kolumbii. W tym bowiem roku po raz pierwszy w historii tego kraju prezydentem został wybrany polityk z lewicy. Z Gustavo Petro, bo o nim mowa, wielu Kolumbijczyków wiązało nadzieje na nową jakość rządów. Tym bardziej, że po kilkunastu latach rządów prawicowych populistów, związanych z byłym prezydentem Álvaro Uribe wielu Kolumbijczyków znajdowało się w kiepskiej sytuacji materialnej. Dodatkowo kraj przez cały czas nękany był walkami z pseudolewicową partyzantką, prawicowymi paramilitares oraz gangami narkotywkowymi.

Gustavo Petro obiecał swoim rodakom zaprowadzić pokój oraz bezpieczeństwo ekonomiczne. Jego rządy miały stać się przyjazne dla mniejszości etnicznej: ludności rdzennej oraz pochodzenia afrykańskiego. Kraj przejść miał również przez transformację ekologiczną, zaś najbogatsi mieli zostać obłożeni dodatkowym podatkiem.

Tymczasem minął rok rządów, zaś Gustavo Petro w sondażach poparcia niemalże „szoruje po dnie”. Co zatem poszło nie tak? Rozmowy pokojowe z ugrupowaniami paramilitarnymi ruszyły pełną parą i mówi się wręcz o możliwości podpisania nowych traktatów pokojowych. Wiele też zrobiono dla ludności zmarginalizowanej i wykluczonej. Czy zatem Kolumbijczycy bnie zaufali nowej władzy? Dlaczego macierzysty blok prezydenta, Pacto Histórico, poniósł porażkę w niedawnych wyborach lokalnych. Dlaczego mieszkańcy najważniejszych miast Kolumbii: Bogoty, Medellín, Cali oraz Barranquilli zaufali politycznym konkurentom Petro? Skąd biorą się coraz częstsze demonstracje przeciwników Petrismo? Dlaczego prezydenta opuszczają jego dotychczasowi sojusznicy z innych ugrupowań politycznych? Czy jest to tylko wynik niepopularnych projektów reform społecznych? Czy Gustavo Petro ma tendencje autorytarne, o co oskarżają go jego przeciwnicy polityczni? A może członkom rządu Petro zasmakowała polityka i związane z nią apanaże? Czy Gustavo Petro ma pomysł na dalszą część swoich rządów? Jak zamierza przekonać Kolumbijczyków do dalszego zaufania dla jego rządów?

Na te i inne pytania związane z rządami Gustavo Petro postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym wydaniu República Latina. Nasz gość, Hermes Llain, opowie o blaskach i cieniach obecnego rządu Kolumbii.

Y la versión en castellano:

El año 2022 marcó un hito en la historia de Colombia. Ese año, por primera vez en la historia del país, un político de izquierdas fue elegido presidente. Con Gustavo Petro, muchos colombianos depositaron sus esperanzas en una nueva calidad de gobierno. Sobre todo porque, tras varios años de gobierno de populistas de derechas asociados al ex presidente Álvaro Uribe, muchos colombianos se encontraban en una situación material precaria. Además, el país estaba constantemente asolado por combates con guerrillas pseudoizquierdistas, paramilitares de derechas y bandas de narcotraficantes.

Gustavo Petro prometió traer la paz y la seguridad económica a sus compatriotas. Su gobierno iba a ser amistoso con las minorías étnicas: la población indígena y los afrodescendientes. El país también iba a experimentar una transformación ecológica y los más ricos iban a pagar más impuestos.

Sin embargo, a un año de gobierno, Gustavo Petro está casi en el fondo de las encuestas de opinión. ¿Qué ha fallado? Las conversaciones de paz con los grupos paramilitares están en pleno apogeo e incluso se habla de la posibilidad de firmar nuevos tratados de paz. También se ha hecho mucho por las poblaciones marginadas y excluidas. Entonces, ¿les faltó confianza a los colombianos en el nuevo gobierno? ¿Por qué el bloque del presidente, Pacto Histórico, fue derrotado en las recientes elecciones locales? ¿Por qué los habitantes de las principales ciudades de Colombia, Bogotá, Medellín, Cali y Barranquilla, confiaron en los rivales políticos de Petro? ¿Por qué las crecientes manifestaciones de los opositores al petrismo? ¿Por qué el presidente está siendo abandonado por sus antiguos aliados de otros grupos políticos? ¿Es sólo el resultado de los impopulares proyectos de reforma social? ¿Tiene Gustavo Petro tendencias autoritarias, como le acusan sus adversarios políticos? ¿O es que los miembros del gobierno Petro han desarrollado un gusto por la política y los apaños que conlleva? ¿Tiene Gustavo Petro una idea para el resto de su gobierno? ¿Cómo piensa convencer a los colombianos para que sigan confiando en su gobierno?

Intentaremos responder a estas y otras preguntas sobre el gobierno de Gustavo Petro en la edición de hoy de República Latina. Nuestro invitado, Hermes Llain, hablará sobre las glorias y las sombras del actual gobierno de Colombia.

 

Terroryzm a Ameryka Łacińska

Członkowie MRTA; yuyanapaq memorial; Flickr.com; CC BY-SA 2.0

W dzisiejszym wydaniu przyjrzymy się zagadnieniu terroryzmu (zarówno „miejscowego”, jak i międzynarodowego) w odniesieniu do Ameryki Łacińskiej

Wydawać by się mogło, że Ameryka Łacińska jest tą częścią świata, w której terroryści nie mają czego szukać. Region ten leży daleko od kolebki islamskiego terroryzmu. Rządy krajów Ameryki łacińskiej nie prowadzą intensywnej polityki na Bliskim Wschodzie. Ekonomicznie Ameryka Łacińska nie jest równie atrakcyjna dla imigrantów szukających lepszego życia, jak kraje Europy Zachodniej, czy Stany Zjednoczone.

Nic jednak bardziej mylnego. Ameryka Łacińska również niestety należy do świata przesiąkniętego terroryzmem: i to zarówno lokalnym, jak i międzynarodowym.

Co gorsza międzynarodowy terroryzm może liczyć na ciche wsparcie zarówno ze strony rządów niektórych państw latynoskich, jak i miejscowych organizacji przestępczych. Handel narkotykami i pranie brudnych pieniędzy na terenie Ameryki Łacińskiej stały się nowym źródłem dochodów terrorystów w ostatnich latach.

W dzisiejszym wydaniu República Latina przyjrzymy się działaności terrorystów na terenie Ameryki Łacińskiej. I to zarówno ze strony miejscowych organizacji, jak i miedzynarodowego terroryzmu.

To wszystko już dziś o godzinie 22H00!

 

Partyzantka latynoamerykańska: głos ludu, czy terroryści?

Poster EZLN/Quadrado/Domena publiczna

Ruchy partyzanckie są integralną częścią problematyki społęczno-politycznej Ameryki Łacińskiej ostatnich kilku dekad. Czy jednak słusznie się czyni wrzucająć je do wspólnego worka wraz z terrorystami?

Historia Ameryki Łacinskiej XX wieku to również działalność partyzancka. W zasadzie można by powiedzieć, że nie było kraju w tej części świata, w którym nie działałaby partyzantka.

Większość ugrupowań partyzanckich miała charakter skrajnie lewicowy: marksistowsko – leninowski. Część z nich również inspirowała się ideologią maoistowską. Istniały jednak i ugrupowania partyzanckie prawicowe, choć w znacznej mniejszości. Spora część lewicowych ugrupowań partyzanckich finansowana była przez rząd catrystowski na Kubie.

Niemalże wszystkie ugrupowania partyzanckie uważały się za obrońców uciśnionego ludu. Co zresztą nie przeszkadzało im wielokrotnie mordować swoich „podopiecznych”. Z kolei przeciwnicy ugrupowań partyzanckich uważają ich za zwykłych terrorystów. Kto zatem w tym sporze ma rację? Odpowiedź z pewnością nie jest łatwa i jednoznaczna.

W dzisiejszym wydaniu República Latina spróbujemy sobie spojrzeć na motywację powstawania ruchów partyzanckich. Spojrzymy również na tło historyczne i polityczne ich działalności. Spróbujemy sobie odpowiedzieć na pytanie, na ile partyzanci byli obrońcami uciśnionych, na ile terrorystami, a na ile zwykłymi przestępcami. Czy we współczesnej Ameryce Łacińskiej istnieje jeszcze miejsce dla partyzatki? A może działalność ruchów partyzanckich jest obecnie niepotrzebna, a nawet szkodliwa? Spojrzymy również na ewolucję ugrupowań partyzanckich w kierunku „cywilizowania” ich ku partiom politycznym oraz politykom wywodzącym się z partyzanckiej braci, którzy objęli rządy w swoich krajach. W tym jednemu z dwóch kandydatów w tegorocznych wyborach prezydenckich w Kolumbii.

Zapraszamy już dziś o godz. 22H00!

Zbigniew Dąbrowski: Chile ma pierwszą transgenderową kongresmenkę. Jest nią Emilia Schneider

Kto będzie następnym prezydentem Chile – neoliberał odwołujący się do Pinocheta, czy lewicowiec popierany przez komunistów? Prowadzący audycji „Republica Latina” o wyborach w Kolumbii i Chile.

Zbigniew Dąbrowski podsumowuje niedzielne wybory regionalne w Kolumbii. Chaviści zdobyli stanowiska 20 gubernatorów, a opozycja trzy. Opozycji udało się zdobyć stanowiska 117 burmistrzów. Dotąd nie miała ich nawet 30. Jak zauważa Dąbrowski,

Dziwić może niezwykle niska frekwencja.

Według misji obserwacyjnej Unii Europejskiej doszło do nieprawidłowości. Misja odnotowała przy tym „lepsze warunki” w porównaniu z poprzednimi procesami wyborczymi, powiedziała we wtorek szefowa grupy, Portugalka Isabel Santos. Jeden z przywódców opozycji, Henrique Capriles Radonski komentował wybory:

Dziś nikt nie jest właścicielem opozycji, pilnie potrzebny jest wewnętrzny proces poszukiwań i takie było przesłanie wyborców. Nie jestem właścicielem opozycji, ani nie udaję, że nim jestem. Opozycja otrzymała około 54,3%. Byłoby bardzo niefortunne, gdyby nadal twierdzili, że są większością, ale tak nie jest

Wyborami żyje też Chile. 19 grudnia w II turze wyborów prezydenckich zmierzą się kandydat Chrześcijańskiego Frontu Społecznego, José Antonio Kast, oraz kandydat sojuszu Frente Amplio i Partii Komunistycznej Gabriel Boric.

Obydwaj kandydaci mają równe szanse w II turze wyborów.

Kast w swej kampanii wyborczej mówi o przywróceniu w Chile porządku i spokoju. Jak dodaje prowadzący „Republica Latina”,

Generalnie odwołuje się on do czasów dyktatury Augusto Pinocheta. Jest on również skrajnym neoliberałem.

Boric opowiada się zaś za stworzeniem państwa opiekuńczego na wzór europejski. Dąbrowski informuje, że

W ostatni wtorek chilijska Izba Deputowanych uchwaliła projekt ustawy o małżeństwach osób tej samej płci czyniąc nowy krok w procesie rozpatrywania tejże inicjatywy. Jest bardzo prawdopodobne, że ta ustawa zostanie przyjęta.

Ustawę popiera ustępujący prezydent Chile Sebastiána Piñera. Nie jest to jednak jedyny sukces LGBT w tym kraju.

Chile ma pierwszą transgenderową kongresmenkę. Jest nią Emilia Schneider.

Nikaragua przyznaje wizy dla Kubańczyków. Oficjalnie chodzi o ułatwienie rodzinom kubańskim odwiedzanie swych mieszkających w Nikaragui krewnych.

De facto jak mówią niezależni obserwatorzy i niezależni dziennikarze prawdopodobnie jest to po prostu możliwość przesłania emigrantów kubańskich przez Nikaragua do Stanów Zjednoczonych.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!

A.P.

Najgorsza fala przemocy w Kolumbii od rozwiązania FARC. Dąbrowski: Partyzanci i gangi walczą o szlaki eksportu kokainy

Zbigniew Dąbrowski o wyborach prezydenckich w Ekwadorze, kolumbijskich partyzantach i ich związkach z reżimem Maduro oraz o sytuacji humanitarnej w Wenezueli.

Zbigniew Dąbrowski komentuje wybory prezydenckie w Ekwadorze. W ostatnią niedzielę miała miejsce I tura. Kandydatem, który może się okazać czarnym koniem tych wyborów jest Carlos Ranulfo Pérez Guartambel. Ten pochodzący z ludu Cañari polityk, znany szerzej jako Yaku Pérez, nie jest, jak zaznacza Dąbrowski, „nawiedzonym indiańskim ekstremistą”, a wręcz przeciwnie.

Otrzymał on gruntowne wykształcenie, jest doktorem prawa sądowego i specjalizuje się w prawach ludności tubylczej (indiańskiej), prawa ochrony środowiska, prawa karnego i kryminologii.

Swoją agendę Pérez miał okazję wcielić w życie jako prefekt prowincji Azuay. Przez półtorej roku kierowania prowincją Yaku Pérez realizował programy proekologiczne i prospołeczne, takiej jak: zalesienie terenów gatunkami natywnymi, ustawa mająca na celu całkowite wyeliminowanie opakowań plastikowych na terenie prowincji, czy promocja roweru jako głównego środka komunikacji w miastach. Były już prefekt jest kandydatem lewicowego ruchu Pachakútik, który za cel stawia sobie wpisanie do konstytucji Ekwadoru wielonarodowości. Chodzi im także o ochronę środowiska naturalnego i ludności tubylczej. Kontrkandydatem Péreza jest Andrés Arauz, który oskarżany jest przez tego pierwszego o chęć wprowadzenia chavizmu w Ekwadorze. Arauz temu zaprzecza, a tymczasem

Przez samych chavistów Yaku Pérez uważany jest za konia trojańskiego amerykańskiej prawicy i Stanów Zjednoczonych.

Prowadzący Studio Latina przedstawia także sytuację w sąsiedniej Kolumbii, gdzie trwa walka z rebeliantami. O wspieranie rozłamowców z FARC oskarżana jest Wenezuela.

Prezydent Kolumbii Iván Duque ogłosił w poniedziałek utworzenie elitarnego dowództwa do zwalczania partyzantów dysydentów z FARC, rebeliantów z ELN i handlarzy narkotyków, którzy według rządu znaleźli schronienie w Wenezueli.

Według prezydenta Duque członkami Kartelu Słońc są przedstawiciele wenezuelskiej generalicji. Zbigniew Dąbrowski przypomina, że w sierpniu 2019 r. kilkudziesięciu byłych partyzantów FARC wyłamało się z porozumienia z rządem rozpoczynając nową rebelię, zwaną zwaną Drugą Marquetalią.

Dysydenci, ELN i gangi zajmujące się handlem narkotykami pochodzenia paramilitarnego walczą obecnie o szlaki eksportu kokainy, dochody z nielegalnego wydobycia i wymuszeń w Kolumbii, która przechodzi najgorszą falę przemocy od czasu rozbrojenia FARC.

Caracas zaprzecza oskarżeniom Bogoty. Administracja Nicolasa Maduro zerwała stosunki z Kolumbią po tym, jak Duque uznał  Juana Guido za p.o. prezydenta Wenezueli. Ma ona przy tym większe problemy niż relacje z zachodnim sąsiadem, gdyż Wenezulczyków trapi bieda. Jak informuje dziennikarz:

W Wenezueli znajduje się trzy razy więcej ludzi ubogich niż na Haiti, kraju Ameryki Łacińskiej, będącym synonimem regionalnego ubóstwa, który w przeszłości cierpiał z powodu największego kryzysu gospodarczego, politycznego i nierówności społecznych.

Rok temu ONZ ostrzegał, że kraj ten znajduje się w trzeciej fazie kryzysu humanitarnego. Według wydanego przez Organizację raportu:

Większość mieszkańców tego południowoamerykańskiego kraju cierpi na wysoki poziom ostrego niedożywienia, nadmiernej śmiertelności i wymaga programów pomocowych.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Kolumbia: wczoraj, dziś i jutro / Colombia: ayer, hoy y mañana

Od kilku dekad Kolumbia wychodzi z kyzysu ekonomicznego spowodowanego wojną domową i walką z przestępczością zorganizowaną> Opowiemy o tym, jak wygląda to wychodzenie i czy jest ono skuteczne.

Przez wiele lat Kolumbia uważana była niemalże za latynoamerykańskie państwo upadłe. Trwająca wiele dziesięcioleci wojna domowa, walki z partyzantką i ugrupowaniami paramilitarnymi oraz potęga miejscowych karteli narkotykowych sprawiały, że kraj miał fatalny wizerunek na świecie.

Zmiany, które miały miejsce w  Kolumbii w ostatnich trzech dziesięcioleciach spowodowały, że kraj ten obecnie  wygląda zupełnie inaczej. Kolumbia ponownie stała się krajem atrakcyjnym gospodarczo i turystycznie. Na tle swojego sąsiada – Wenezueli, wygląda wręcz kwitnąco. Podpisane porozumienia pokojowe z ugrupowaniami partyzanckimi pozwoliły na znaczne zmniejszenie skali przemocy i przestępczości w kraju. Czy jednak sytuacja w Kolumbii rzeczywiście wygląda tak różowo, jak mogłoby to wyglądać na pierwszy rzut oka?

Wydarzenia, jakie miały miejsce w ubiegłym roku wskazują na to, że niekoniecznie. Wybuch bomby w policyjnej szkole kadetów, jaki miał miejsce niespełna rok temu, 17 stycznia, w wyniku którego zginęło ponad 20 osób, pokazał, że negocjacje pokojowe z partyzantami z ELN zdały się psu na budę. Fiaskiem zakończyły się również rozmowy pokojowe z FARC: pomimo podpisanego kilka lat temu porozumienia, na wiosnę ubiegłego roku partyzantka zdecydowała się powrócić do swoich korzeni i walczyć z kolumbijskim rządem. Jedną z przyczyn tych decyzji było oskarżenie o przemyt narkotyków i aresztowanie jednego z przywódców guerrilleros – Jesúsa Santricha.

Światową opinią publiczną z pewnością mocno zatrząsnął strajk generalny, jaki miał miejsce w całym kraju 21 listopada zwołany przez największe centrale związkowe kraju. Strajk był odpowiedzią na propozycje reform ekonomicznych, zaproponowanych rząd. Protesty te spotkały się z brutalnymi represjami ze strony policji, jednak mimo to przywódcy strajku nie zatrzymali swej akcji i planują przedłużyć ją również i na ten rok.

Jak dalej potoczą się losy Kolumbii? Czy ten piękny południowoamerykański kraj z powrotem skazany jest na wojnę domową i wzrost przestępczości? Czy strajk generalny będzie kontynuowany? Jak układać się będą losy ekonomii kraju? Jaką politykę zastosuje rząd Kolumbii wobec rosnącej fali imigrantów wenezuelskich? Co sądzą o nich mieszkańcy Kolumbii? Czy rząd prezydenta Ivana Duque nadal będzie tracić popularność? Na te i inne pytania odpowie nam nasz gość, pochodzący z Kolumbii Hermes Llain. W rozmowie ze Zbyszkiem Dąbrowskim nasz gość spróbuje również opowiedzieć, jak do tych wszystkich zmian podchodzą przeciętni kolumbijscy zjadacze chleba.

Na rozmowę o Kolumbii i jej mieszkańcach zapraszamy w najbliższy poniedziałek, 6 stycznia, jak zwykle o 21H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

¡República Latina – stara, dobra jakość w nowym roku!

Resumen en castellano: durante muchos años Colombia estaba sufriendo por la guerra civil y el nivel alto de criminalidad. Sin embargo desde unas decadas, gracias a las reformas, lucha con los narcos y tratados de paz con las guerrilleras el país se está recuperando.Pero ya se ha vuelto a la actualidad?

Los eventos del año 2019 nos muestran, que e proceso todavía no se ha acabado y nadie os sabe, cuando se va a acabar. Una explosión de bomba en Bogotá en enero del año aneror nos mostró, que el proceso de paz con ELN no va a tener su fin. La situación similar hay con los guerrileros de FARC.

El llamado por los sindicalistas gran paro nacional que se comienzó el 21 de noviembre requiere muchos cambios en la economía colombiana Entre ellos hay las demandas por el aumento del sueldo minimal en el país. Los organizadores del apro ya han anuncioado, que b=van a continuarlo también este año si el gobierno no va a cumplir sus promesas.

Sobre los problemas políticos, economicos y sociales de Colombia y sus habitantes vamos a hablar este lunes, 6 de enero, como siempre a las 21H00UTC+1! Con nuestro invitado, Hermes Llain vamos a hablar polaco y castellano!