Program Wschodni 12.08.2023 r.: Rosjanie carowi mogą wiele wybaczyć

Jak będzie mordował, grabił i prześladował, to OK, przecież to car, ale pokazując, że jest słaby, popełnia niewybaczalny błąd, – powiedział gość audycji dr Jakub Olchowski.

Paweł Bobołowicz rozmawia z ekspertem Instytutu Europy Środkowej i Wydziału Politologii i Dziennikarstwa UMCS, na temat bieżących wydarzeń na Białorusi, Ukrainie i Rosji, a także o zagrożeniach i możliwościach dla RP wynikających z tych procesów.


Olga Siemaszko prezentuje najnowsze wiadomości z Białorusi, a także przedstawia słuchaczom wywiad z Swiatłaną Cichanouską:

Myślę, że ludzie są rozczarowani. Ponieważ wszyscy, w tym i ja, chcieliśmy, aby wszystko działo się szybciej. Nie uwzględniono wszystkich warunków. Nie wzięli pod uwagę, że zabraknie ludzi i środków na zorganizowanie ściślejszej koordynacji. Pewną rolę odgrywa fakt, że korzystanie z niezależnych mediów na Białorusi jest ograniczone. Aby znaleźć informacje, należy to robić w konspiracji i oczywiście ludzie mogą się teraz ukrywać, nic nie robić na Białorusi, nie być aktywni. Ale jestem pewna, że ten ogień w ich sercu płonie. A jeśli będziemy potrzebowali pomocy, to ludzie na Białorusi znowu wyjdą. Ale następnym razem musimy mieć pewność, że jest to właściwy czas i miejsce, kiedy będziemy musieli ponownie zabrać głos.


Artur Żak relacjonuje rakietowe ataki na Zaporoże, które Rosja naniosła 9 i 10 sierpnia br.:

Wczoraj Pawle omawialiśmy reakcję Denise Brown, koordynatorki ds. pomocy humanitarnej Organizacji Narodów Zjednoczonych na Ukrainie, która potępiła rosyjski atak rakietowy na Zaporoże 10 sierpnia, w wyniku którego uszkodzony został hotel „Reikartz”, w którym wielokrotnie przebywał personel ONZ. Dzień wcześniej doszło do ataku identyczną rakietą w identycznie cywilny obiekt, ale reakcji ONZ nie było. W Zaporożu 9 sierpnia rosyjski pocisk rakietowy zabił 18-letnią Swietłanę Semiejkiną i 21-letnią Krystynę Spicyną. Dziewczyny były muzykami. Po inwazji na pełną skalę stworzyli duet Similar Girls i podczas swoich występów zbierali fundusze dla ukraińskiego wojska. Pocisk trafił w jedną z dzielnic mieszkalnych miasta. To tam wystąpiły Swietłana i Krystyna. Pocisk trafił w jedną z dzielnic mieszkalnych miasta. To tam wystąpiły Svetlana i Kristina. Były grajkami ulicznymi i zbierały fundusze na pomoc dla uchodźców i SZU. Dziewczyny przyjechały godzinę przed czasem, bo skorzystały z podwózki, gdyby przyjechały o czasie żyłyby.


Artur Żak opisuje rosyjską antypolską kampanię dezinformacyjną, która została wymierzona w Ukraińców, a jednym z główny retransmiterów tej narracji były deputowany Rady Najwyższej Ilja Kiwa. Główne tezy transmitowane przez Rosjan i Ilję Kiwę:

Polska w konflikcie zbrojnym na Ukrainie zamyka szereg ważnych historycznie kwestii:

1) mści się na banderowcach za rzeź wołyńską, rozniecając coraz bardziej wojnę z Rosjanami.

2) automatycznie wyzwala swoje pierwotnie polskie terytoria od Ukraińców, których nienawidzą, a dziś przyjmują ukraińskie kobiety z dziećmi, ale robią to tylko w jednym celu, ponieważ płacą za ziemię, którą chcą zabrać – Lwów, Iwano-Frankiwsk, Tarnopol, to wszystko, co dziś już zostało umieszczone na mapach nowej Polski;

3) Ukraińcy powinni zdać sobie sprawę, że ich prawdziwym wrogiem jest Polak i Kościół katolicki, których zadaniem jest osłabienie, a następnie zniszczenie prawosławia.


Dmytro Antoniuk podsumowuje serię swoich spotkań autorskich:

Odbyło się wiele spotkań w różnych miastach Polski, podczas których udało mi się zebrać 8 600 zł., dołożyłem 2 000 i kupiłem dron, który jest bardzo potrzebny żołnierzy na froncie.


Wysłuchaj całej audycji już teraz!

Dr Olchowski: wizyta prezydenta Ukrainy miała charakter praktyczny i symboliczny

Dr Jakub Olchowski / Fot. Dariusz Kąkol, Radio WNET

Jak przyjazd Wołodymyra Zełenskiego do Warszawy wpłynie na rozwój relacji polsko-ukraińskich? Jak wizyta jest odbierana w Rosji? Na te i inne pytania odpowiada ekspert Instytutu Europy Środkowej.

W rozmowie poruszone zostały kwestie pomocy w konflikcie, rola Polski w odbudowie Ukrainy oraz współpraca międzynarodowa w kontekście NATO i Unii Europejskiej, również zaburzenia na rynku zboża. Wizyta Zelenskiego w Warszawie była deprecjonowana na Kremlu. Podkreślano tam rusofobię. Prezydent Ukrainy prosił o wsparcie militarne.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Prezydent Andrzej Duda: Wołodymyr Zełenski jest bohaterem wolnego świata. Nikomu nie uda się podzielić Polski i Ukrainy

 

Szczyt B9 w Warszawie. Dr Olchowski: widzimy, jak wykuwa się jedność Europy Środkowej

Dr Jakub Olchowski / Fot. Dariusz Kąkol, Radio WNET

Ta platforma powstała właśnie po to, by państwa wschodniej flanki były lepiej słyszalne w NATO. Niewykluczone, że po akcesji do NATO w skład grupy wejdą Szwecja i Finlandia – mówi politolog.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Jacek Saryusz-Wolski: Polska jest bramą do Europy bez której niemożliwa byłaby wolność Ukrainy

Prof. Piotr Grochmalski, Michał Jach, Tomasz Sakiewicz, dr Jakub Olchowski – Popołudnie Wnet – 21.06.2022 r.

Popołudnia Wnet można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm oraz w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Białymstoku, Szczecinie, Łodzi i Bydgoszczy.

Goście „Popołudnia Wnet”:

Michał Jach – poseł PiS, przewodniczący sejmowej komisji obrony narodowej;
Jakub Stasiak – polski wolontariusz na Donbasie;

prof. Piotr Grochmalski – Akademia Sztuki Wojennej;

Tomasz Sakiewicz – redaktor naczelny „Gazety Polskiej”

dr Jakub Olchowski – Instytut Europy Środkowej;


Prowadzący: Łukasz Jankowski

Realizator: Kaja Bezzubik


Prof. Piotr Grochmalski komentuje sytuację na froncie. Przypomina niepowodzenie rosyjskiej ofensywy na kierunku kijowskim. Wykładowca Akademii Sztuki Wojennej zauważa, że rosyjska agresja wpływa na atmosferę zbliżającego się szczytu NATO.

Prof. Grochmalski skazuje na narastający konflikt na linii Moskwa-Nur-Sułtan. Kazachstan przyłączy się do unijnych sankcji. W odpowiedzi na postawę Kazachów Rosja utrudnia transport Rosji z tego kraju. Gość Popołudnia Wnet zauważa, że z Kazachstanem graniczy Tatarstan w którym silne są dążenia ku większej niezależności od centrum.

Rozmówca Łukasza Jankowskiego zauważa, że sposoby pacyfikowania Ukrainy przez Putina są jakby żywcem wzięte z niemieckich planów z czasów I wojny światowej. Wskazuje, że stosowany na Ukrainie terror ma sprawić, że świat będzie się Rosji bał.

Prof. Grochmalski przypomina, iż Stany Zjednoczone chciały uniknąć niekontrolowanego upadku ZSRR, który oznaczałby osłabienie kontroli nas bronią masowego rażenia. Także obecnie Amerykanie obawiają się chaosu, jaki pociągnąłby za sobą upadek Rosji.


Michał Jach, Fot. Radio Wnet

Co oznacza dla polskiej obronności zastąpienie Jarosława Kaczyńskiego przez Mateusza Błaszczaka? Michał Jach nie obawia się pogorszenia stanu polskiej obronności. Dodaje, że właściwe funkcjonowanie partii rządzącej także jest ważne dla kraju. Poseł PiS zauważa, że lockdown odbił się negatywnie na funkcjonowaniu partii. Potrzebne jest jej zdynamizowanie.

Przewodniczący sejmowej komisji obrony narodowej wskazuje, że Jarosław Kaczyński przeprowadził reformę, której nie zrobił żaden z dotychczasowych rządów wolnej Rzeczypospolitej.  Mówi o zwiększeniu potencjału odstraszania polskiej armii.


Tomasz Sakiewicz

Tomasz Sakiewicz komentuje odejście Jarosława Kaczyńskiego. Wskazuje, że prezes PiS musi się skupić na zbliżającej się kampanii wyborczej. Gra idzie o trzecie zwycięstwo w wyborach parlamentarnych z rzędu. Dziennikarz sądzi, że Mateusz Morawiecki jest przewidywany na premiera na trzecią kadencję. Mówi na temat różnicy podejścia premiera i ministra sprawiedliwości. Stwierdza, że wynika ono z rozłożenia nacisku na inne kwestie. Mateusz Morawiecki koncentruje się na kwestiach finansowych, a Zbigniew Ziobro na reformie sądownictwa.


Dr Jakub Olchowski / Fot. Dariusz Kąkol, Radio WNET

Dr Jakub Olchowski zauważa, że Rosja przez lata stosowała szantaż gazowy wobec Europy. Faktyczne wstrzymanie dostaw gazu byłoby grą vabank, gdyż Putin straciłby narzędzie nacisku. Ekspert Instytutu Europy Środkowej wskazuje, że latem zużywamy energię elektryczną na klimatyzację. Zauważa, iż Władimir Putin prawdopodobnie liczył na szybkie zwycięstwo nad Ukrainą- zanim Zachód zdążyłby podjąć działania. Dr Olchowski dodaje, że podejmowane przez polityków decyzje militarne są obciążone dużym ryzykiem błędu.

Gość Popołudnia Wnet stwierdza, że polska pomoc dla Ukrainy jest zadrą dla Rosji. Świadczy o tym rosyjska propaganda strasząca Ukraińców polskim rewizjonizmem.


Jakub Stasiak mówi o wolontariuszach niosących pomoc na Ukrainie.

Dr Olchowski: to byłoby szaleństwo przyjmować, iż Rosja wytrzyma sankcje. Kreml liczy na to, że Zachód się podzieli

Dr Jakub Olchowski

Ekspert z Instytutu Europy Środkowej o wkroczeniu rosyjskich wojsk do Donbasu i rozgrywce Moskwy z Zachodem.

Dr Jakub Olchowski zauważa, że od dłuższego czasu było wiadomo, iż prezydent Putin musi coś zrobić, aby nie przegrać rozgrywki i nie stracić twarzy. Jak wskazuje,

Rosja zdawała sobie sprawę, że porozumienia mińskie są czymś, co istnieje już tylko na papierze.

Ocenia, że oskarżenie ze strony Moskwy pod adresem Kijowa, że nie realizuje porozumień mińskich to był teatr. Postawę Kremla wobec Zachodu podsumowuje w słowach:

Zrobiliśmy, co zrobiliśmy i co nam teraz dacie.

Rosja słabą reakcję Zachodu odbierze jako zachętę do dalszych działań. Gdyby Zachód zareagował to Rosja by się zatrzymała. Po uznaniu separatystycznych republik ludowych

Mogłaby ogłosić swoje zwycięstwo geopolityczne nad Zachodem.

Jednak gra wciąż się toczy. Dr Olchowski zauważa, że są kraje w Unii Europejskiej, które są silniejsze gospodarczo od Rosji.

Moim zdaniem to byłoby szaleństwo przyjmować taką kalkulację, iż Rosja wytrzyma sankcje. […] Rosja nie ma technologii.

Dodaje, że Rosja nie jest taką potęgą jakby się niektórym wydawało.

Kreml liczy na to, że Zachód przestanie być zjednoczony.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Dr Olchowski: To jest sztuczny kryzys Aleksandra Łukaszenki i to on powinien go zakończyć

Ekspert IEŚ analizuje sytuację przy polsko-białoruskiej granicy. Według dr Olchowskiego pomysł utworzenia korytarza humanitarnego dla migrantów do Niemiec nie powinien wejść w życie.

Pierwszym gościem „Poranka Wnet” jest ekspert Instytutu Europy Środkowej, dr Jakub Olchowski. Rozmówca redaktor Magdaleny Uchaniuk dotyka tematu koncentracji rosyjskich wojsk przy granicy z Ukrainą. Zdaniem naszego gościa, sytuacja wygląda obecnie dużo gorzej niż wiosną tego roku:

W tej chwili koncentracja rosyjskich wojsk przy granicy z Ukrainą wskazuje, że coś może z tego wynikać – podkreśla dr Jakub Olchowski.

Ekspert zaznacza, że sytuacja, w której widzimy wojska rosyjskie na granicy z Ukrainą to typowy dylemat bezpieczeństwa. Z drugiej strony, rzecznik Kremla jakoby zaprzeczał całej sytuacji i wypierał się podobnego stanu rzeczy. Według gościa porannej audycji, nie należy jednak traktować wspomnianych zaprzeczeń poważnie:

Włóżmy między bajki wypowiedzi Pieskowa o tym, że rosyjskich wojsk na ukraińskiej granicy nie ma – dodaje.

Rozmówca Magdaleny Uchaniuk odnosi się również do trwającego przy wschodniej granicy kryzysu migracyjnego. Ekspert uważa, że Zachód absolutnie nie powinien rozmawiać z Łukaszenką, co nie znaczy że nie ma rozmawiać z Białorusią w ogóle. Nasz gość stwierdza również, że pomysł o utworzeniu korytarza humanitarnego nie powinien być wcielony w życie:

To jest sztuczny kryzys Aleksandra Łukaszenki i to on powinien go zakończyć – mówi dr Jakub Olchowski.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!

Kryzys na granicy. Dr Jakub Olchowski: błędem Polski było nieskorzystanie z doświadczeń Litwy i Łotwy

Politolog o imigrantach docierających do Niemiec, niewystarczalności płotu na granicy i o tym, jak Wilno i Ryga umiędzynarodowiły ochronę swych granic.

 Dr Jakub Olchowski wskazuje na dane służb niemieckich, które wyłapują na granicy polsko-niemieckiej imigrantów, którzy przeszli przez całe terytorium Polski. Skala jest nieporównywalna z tym, co było wcześniej.

Politolog zaznacza, że płot ma znaczenie bardziej psychologiczne niż faktyczne. Jest to rozwiązanie doraźne. Ocenia, że błędem było nieskorzystanie z doświadczeń państw, które odczuły problem inspirowanej przez Białoruś imigracji wcześniej. Dr Olchowski wskazuje, że Litwa i Łotwa zwróciły się o pomoc do Frontexu, czyli do Unii Europejskiej, całą sprawę umiędzynarodowiając.

Gość Kuriera w samo południe zauważa, że nie można wiecznie trzymać kilkunastu tysięcy funkcjonariuszy przy granicy, ani przedłużać stanu wyjątkowego.

Wskazuje, że Wilno zaprosiło przebywających na Białorusi imigrantów do składania wniosków o azyl w  litewskiej ambasadzie w Mińsku. Nikt z tej opcji nie skorzystał. Tymczasem Alaksandr Łukaszenka zaczyna mieć problem z ludźmi, których sprowadził z Południa.

Już na Białorusi jest bardzo dużo osób, które tam się pojawiły i rozpełzły po kraju.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Kryzys na granicy z Białorusią. Dr Jakub Olchowski: od samego początku ta sytuacja powinna być inaczej rozegrana

Białoruś

Dr Jakub Olchowski wyjaśnia, że Instytut Europy Środkowej stanowi instytucję analityczną podległą polskim władzom.

Nie jest natomiast,  chociaż takie opinie się pojawiają, instytucją powołaną w celu promowania Międzymorza.

Doktor zwraca uwagę na dwie kwestie, które są niezmiernie ważne jego zdaniem ws. sytuacji na granicy Polski i Białorusi.

Mamy do czynienia z akcją ze strony władz Białorusi, aczkolwiek właściwie możemy być pewni, że o tym doskonale wiedzą na Kremlu.

Pierwsza to ludzie, którzy znajdują się w centrum wszystkich działań zapobiegawczych. To oni zdaniem Jakuba Olchowskiego cierpią na tym najbardziej.

Chyba my to trochę źle rozegraliśmy, od samego początku ta sytuacja powinna być inaczej rozegrana.

Jednak kwestią, którą najbardziej podkreśla doktor to korzyści, jakie z całej tej sytuacji czerpie Moskwa.

Im zależy na tym, aby Europa była jak najbardziej podzielona.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Dr Olchowski: Opozycja na Białorusi nigdy nie będzie antyrosyjska. Ważne jest, aby nie była antyzachodnia

Dr Jakub Olchowski mówi o otruciu Nawalnego, jako próbie zastraszenia opozycji w Rosji i charakterze białoruskich protestów, które nie są antyrosyjskie, ale powinny być wspierane przez Polskę.


Ekspert ds. bezpieczeństwa międzynarodowego, dr Jakub Olchowski ocenia, że przebieg wydarzeń na Białorusi zależy głównie od decyzji, które zapadają w Moskwie. Prognozuje, że Polska w sprawie Białorusi nie będzie mogła wywrzeć wielkiego wpływu bez wsparcia UE i NATO.Wskazuje także na fakt, iż intensywna liczba kontaktów na linii Mińsk-Moskwa w ostatnim miesiącu była wyższa, niż przez cały ostatni rok.

Pamiętajmy, że wielkie przedsiębiorstwa produkcyjne na Białorusi to własność państwowa. Kto wie czy Rosjanie nie zażądają jakiś ustępstw i koncesji w tym sektorze, bo one są dla nich istotne, gdyż produkują sporo sprzętu wojskowego używanego przez armię rosyjską np. wszystkie podwozia kołowe, platformy dla rakiet międzykontynentalnych czy systemów Iskander […] Putin wciąż dąży do integracji na rosyjskich warunkach.

Gość Kuriera w samo południe podkreśla, że po sfałszowaniu wyborów prezydenckich u naszego wschodniego sąsiada, jesteśmy świadkiem kształtowania się narodu białoruskiego w sensie politycznym, a wydarzenia na Białorusi mogą być groźne dla Putina, który obawia się, że zainspirują one także rosyjską opozycję.

Władimir Putin jak ognia boi się kolorowych rewolucji i oddolnych protestów. W tej wschodniej mentalności sowieckiej nie mieści się coś takiego, jak oddolne percepcji. Z ich perspektywy ktoś to zainspirował i tym kieruje […] To co przytrafiło się Aleksiejowi Nawalnemu jest efektem tego strachu. To miało być ostrzeżenie zarówno dla tej opozycji rosyjskiej, jak i dla Białorusinów.

Dr Olchowski uważa, że w interesie Polski jest wspieranie białoruskiej opozycji, niezależnie od tego, jaka by ona nie była. Dodaje, że Białorusini nigdy nie byli antyrosyjscy, ale istotne jest, aby nie stali się także antyzachodni.

To nie jest tak do końca, że opozycja która w tej chwili protestuje na Białorusi to środowiska prozachodnie. Cichanouska jest na Litwie, dzisiaj jest w Warszawie i spotyka się z władzami Polski, ale jednocześnie ona rozmawia też z Rosją […] W interesie Polski i innych państw sąsiadujących z Białorusią […] jest to, aby na Białorusi były silne ruchy prodemokratyczne i społeczeństwo obywatelskie. Nie chodzi o to, żeby było antyrosyjskie, bo nigdy takie nie będzie […] Chodzi o to, aby nie było antyzachodnie.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

M.K. / A.W.K.

Dr Jakub Olchowski: Ludzie mają dość Łukaszenki

Dr Jakub Olchowski o spotkaniu ministrów spraw zagranicznych Litwy, Polski i Ukrainy w Lublinie oraz o wyborach prezydenckich na Białorusi.


Dr Jakub Olchowski ocenia, że wtorkowe spotkanie szefów dyplomacji Litwy, Polski i Ukrainy będzie miało charakter symboliczny.

To spotkanie czysto robocze i nie należy po nim się spodziewać wielkich rezultatów.

Wyjaśnia różnicę w postrzeganiu unii polsko-litewskiej między Polakami, a Litwinami i Ukraińcami. W przeciwieństwie do Polaków odbierają oni ten czas jako okres polskiej dominacji i skupiają się na budowaniu własnej państwowości i tożsamości narodowej.

Nasz gość ocenia także prezydenturę Wołodymyra Zełenskiego. Nie działa jak doświadczony polityk. Wszakże odświeżenie kadry jest jego dobrym ruchem. Następnie komentuje wybory prezydenckie na Białorusi. Odbywają się tam protesty w związku z wykluczeniem kilku kandydatów opozycyjnych w starcie w wyborach. Ludziom nie podoba się, jak władza nie radzi sobie z koronawirusem, arogancko podchodząc do problemu.

Ludzie mają go dość. To widać na protestach. Łukaszenka jest głównym celem manifestacji.

Dr Olchowski mówi, że na Białorusi jeszcze nie widzieliśmy takich protestów. Swietłana Cichanouska zapowiedziała, że jeśli wygra wybory to zorganizuje nowe, demokratyczne wybory na prezydenta Białorusi. Nasz gość przyznaje, że jeden z kandydatów, który mógłby w nich wystartować, Wiktar Babaryka, jest człowiekiem establishmentu powiązanym z Rosją.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.