Dr Andrzej Sadowski o traceniu czasu przez Polskę, reformach, jakie są naszemu krajowi potrzebne: pracy, podatkach, cyfryzacji oraz o zamykaniu branż.
Bezproduktywnie traciliśmy czas i dzisiaj musimy zacząć go nadrabiać. […] Należy wprowadzić mechanizmy, które zachęciłyby Polaków do wytężonej pracy
Dr Andrzej Sadowski mówi, że polski rząd powinien zachęcać obywateli do pracy, ażeby nasza gospodarka miała się w dobrej kondycji. Tymczasem obecnie swoją polityką zachęca ich do czegoś przeciwnego. Należy, jak mówi, ograniczyć opodatkowanie nadliczbowych godzin pracy. Wskazuje, co powinno się zmienić w administracji państwowej:
Potrzebna byłaby adopcja systemów cyfrowych.
Pod względem cyfrowym państwo zostało wsparte przez podmioty prywatne w sprawach takich jak dystrybucja środków do firm. Ekonomista wskazuje także na sektor energetyczny. Dzięki deklaracji Orlenu i PGE o zeroemisyjności udało się nam uniknąć zbyt dużych kar do Unii Europejskiej. Prezydent Centrum im. Adama Smitha odnosi się do nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt. Podkreśla, że
W innych krajach Unii Europejskiej vacatio legis dla zamknięcia tej, czy innej branży to był okres wieloletni.
Zauważa, że przyśpieszone wybory „być może dadzą Polakom szansę wypowiedzenia się o dotychczasowych rozwiązaniach”. Dodaje, że obecnie międzynarodowe korporacje finansowe nadal są uprzywilejowane względem krajowych pod względem CIT-u. Podkreśla, że zmiany powinny dotyczyć też akcyzy, która winna stać się uczciwa.
Prezydent Centrum im. Adama Smitha postuluje obniżenie opodatkowania i usunięcie zbędnych regulacji prawnych obowiązujących w Polsce. Ocenia, że częste obrady parlamentu nie są potrzebne.
Dr Andrzej Sadowski komentuje wprowadzenie tzw. opłaty cukrowej. Stwierdza, że rząd, twierdząc, ze nie jest ona podatkiem, wykazuje się nieznajomością języka polskiego:
Każda opłata, która ma charakter przymusowy, jest podatkiem. Synonimy podatku to m.in: opłata, ryczałt, cło.
Ekonomista przywołuje przykłady innych krajów, które wprowadziły taki podatek, gdzie nie spełnił swojej prozdrowotnej roli. Jak dodaje gość „0+”, podwyższanie podatków nie jest dobrą metodą walki z kryzysem.
Rząd ma duże możliwości poprawienia sytuacji budżetowej. Najlepszym sposobem zwiększenia popytu jest obniżanie opodatkowania. Badania pokazują, że podatki rozjechały niektóre branże.
Dr Sadowski odnosi się również do zapowiedzi zmniejszenia zatrudnienia w administracji publicznej. Wskazuje, że powinno on być poprzedzone analizą obowiązującego prawa, gdyż istnieje wiele zbędnych przepisów hamujących rozwój gospodarczy Polski.
Urzędnicy są zatrudniani ze względu na nadprodukcję przepisów, zatrucie prawne Polski. Niektóre regulacje są bardziej szkodliwe, niż oczekuje UE.
Ekspert negatywnie ocenia również, ostatecznie odrzucone, plany podwyżek dla posłów i członków rządu.
Ministrowie powinni być rozliczani jak członkowie zarządów spółek. Prezesi niektórych amerykańskich spółek w okresie kryzysu pobierają symboliczne wynagrodzenie. Wielu polskich ministrów zachowuje się tak, jakby mieli etat w mediach.
Dr Sadowski postuluje również zmniejszenie liczby posiedzeń parlamentu.
Posłowie powinni pracować w okręgach. Obecnie okupują stolicę.
Restart gospodarki w dotychczasowych warunkach fiskalnych nie jest możliwy – ocenia prezydent Centrum im. Adama Smitha.
Dr Andrzej Sadowski komentuje obniżkę podatku VAT w Niemczech. Zwraca uwagę, że jest to element ogólnoeuropejskiej tendencji, daniny obniżała w ostatnich latach nawet Szwecja.
Jedynie Polska jest państwem, które utrzymuje wysoki VAT i dodaje wciąż nowe podatki.
Zdaniem rozmówcy Adriana Kowarzyka:
Restart gospodarki w dotychczasowych warunkach fiskalnych nie jest możliwy.
Ekspert wskazuje, że dysproporcja obciążeń podatkowych w Polsce i w Niemczech sprzyja przemytowi towarów między tymi krajami. Gość „Kuriera w samo południe” zwraca uwagę, że polski popyt wewnętrzny nie wrócił do poziomu sprzed locodownu, a utrzymywanie wysokich podatków temu nie sprzyja.
Polacy będą masowo brali udział w odbudowie popytu w Niemczech, ponieważ w kraju będzie to bardzo utrudnione.
Stany Zjednoczone upraszczają system podatkowy i obniżają daniny. W Polsce zniechęcamy ludzi do oszczędzania – mówi prezydent Centrum im. Adama Smitha.
Dr Andrzej Sadowski komentuje kolejną obniżkę stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej. Ocenia, że ta decyzja nie jest oparta na wiedzy o sytuacji ekonomicznej na świecie i prognozach jej rozwoju.
Doświadczenia innych krajów z kilku ostatnich dekad pokazują, że taka polityka, przy posiadaniu własnej waluty, nie przynosi praktycznie żadnych korzyści.
Jak mówi gość „Popołudnia WNET”, obniżka stóp procentowych zniechęci Polaków do oszczędzania pieniędzy i osłabienia złotówki. Jak tłumaczy ekspert, Polacy będą musieli w takiej sytuacji dłużej pracować na spłatę zobowiązań międzynarodowych.
Jeżeli wprowadzamy do zerwania stóp procentowych to obywatele nie mają żadnego powodu aby trzymać swoje oszczędności w bankach a po drugie nie mają powodów by trzymać swoich oszczędności w złotym polskim.
Część obserwatorów działań RPP mówi, że są one korzystne dla kredytobiorców. Dr Sadowski podkreśla, że banki z pewnością w inny sposób, niż pobieranie odsetek, będą chciały wygenerować zysk kosztem klientów. Zdaniem ekonomisty polityka Rady Polityki Pieniężnej stanowi jedynie częściowe naśladownictwo strategii amerykańskiej Rezerwy Federalnej.
Amerykanie obniżają opodatkowanie dla firm obniżają opodatkowanie dla obywateli likwidują wiele obostrzeń upraszczając system podatkowy. Dlaczego nikt nie wskazuje na te elementy i nie próbuje ich naśladować?
Dr Sadowski ocenia, że tak szybkie obniżenie stóp procentowych pozbawia Radę kolejnych narzędzi do walki z kryzysem.
Andrzej Sadowski o błędzie, jaki popełnia rząd skupiając się na bezrobotnych, zamiast na pracujących, tym, czy zarejestrowani niepracujący faktycznie nie pracują oraz o potrzebie nowej ustawy Wilczka.
Jeżeli już rząd zdecydował się na podwyższenie zasiłku dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne bo to jest zupełnie inna kategoria to powinien przynajmniej o tę samą wartość podnieść kwotę wolną od podatku dla tych którzy dzisiaj pracują.
Andrzej Sadowski komentuje zapowiedź podwyższenia zasiłku dla bezrobotnych do 1200 zł. Stwierdza, że „należy skłaniać ludzi do aktywnego poszukiwania pracy”, a nie zachęcać ludzi, „którzy chcą utrzymać swój stan niepracowania” do pozostawania w nim. Rząd powinien przede wszystkim szukać rozwiązań dla osób pracujących takich jak zniesienie opodatkowania nadliczbowych godzin pracy. Ekonomista zauważa, że liczba niepracujących Polaków jest zafałszowana przez fakt, że część zarejestrowanych jako niepracujący faktycznie pracuje w szarej strefie.
Jeden z ministrów pracy, który wizytował urząd pracy, jak mi kiedyś opowiadał, był zdziwiony dużym chaosem przy wypłacaniu zasiłków i zapytał się, dlaczego nie można podzielić osoby, które otrzymują ten zasiłek przynajmniej alfabetycznie, że od litery A otrzymują między godziną ósmą a dziewiątą itd. itd. , żeby nie było takiej kumulacji z samego rana. Na to dowiedział się od dyrektora tego miejsca, że no jak to, przecież wszyscy chcą wziąć zasiłek rano i iść później do pracy w szarej strefie.
Podkreśla, że Polacy potrafią kalkulować i wiedzą, kiedy bardziej opłaca im się pójść na zasiłek i mieć więcej czasu wolnego niż pójść do pracy i zarabiać trochę więcej niż dostaliby z zasiłku, ale za cenę wysiłku.
Prezes Centrum im. Adama Smitha odnosi się także do pomysłu bonu 1000+ dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, których dochody nie przekraczają 5200 zł brutto. Stwierdza, że takie rozwiązanie to dyskryminacja pracowników nieetatowych:
Powstaje pytanie, kto miałby sfinansować wakacje tylko dla wybranych.
Dodaje, iż skupienie się rządu na wakacjach, zamiast na pracy to pomylenie priorytetów. Potrzebujemy, jak mówi członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, rozwiązania na miarę ustawy Wilczka, które uwolni energię Polaków tłumioną przez podatki i regulacje.
Andrzej Sadowski o doraźności działań rządu, tym od kogo rządzący mogliby się uczyć na temat działania gospodarki oraz o rozwiązaniach potrzebnych przedsiębiorcom.
Mamy system komputerowy po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych który dostał nagrodę najlepszego systemu informatycznego na świecie.
Andrzej Sadowski zauważa, że procedury dotyczące składania faktur i rzeczy takie jak algorytmy, które mają wykrywać oszustwa, można wykorzystać nie tylko do tropienia oszustw, ale też do pomocy przedsiębiorcom. Tymczasem 291 tysięcy firm miało w ciągu ostatnich trzech miesięcy trzech miesięcy problemy z ZUS. Można zaś było wysłać do przedsiębiorców maile: „23 pliki 22 pliki Worda i jeden Excela, żeby przedsiębiorcy sami sobie właściwy dla nich plik znaleźli i wypełnili”.
Mamy do czynienia z nieznajomością polskiej gospodarki. Polscy politycy od dawna nie rozumieją, że fundamentem polskiej gospodarki są firmy samozatrudnionych w liczbie 1,3 miliona i 700 tys. innych większych podmiotów.
Członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP komentuje rządowe działania na rzecz wsparcia polskiej gospodarki w obliczu jej zamrożenia. Ocenia je jako spóźnione i wprowadzane pod naciskiem upominających się o nie przedsiębiorców.
Nie widzę działań, które by antycypowały pewne rzeczy i były wprowadzane z pewnym zrozumieniem.
Zauważa, że dla małych przedsiębiorców, których nie stać na rozbudowaną księgowość, skorzystanie z tarczy antykryzysowej jest utrudnione ze względu na skomplikowanie zasad otrzymywania pomocy. Przepisy tarczy antykryzysowej tłumaczyć ma przedsiębiorcom 176-stronicowy podręcznik. Pokazuje to, jak mówi nasz gość, stopień skomplikowania tych rozwiązań. Prostsze rozwiązania zawarte w tarczy antyfinansowej zostały zaś przyjęte „dopiero pod ciśnieniem, jakie cały czas wydostaje się ze strony różnych branż”.
Sadowski przypomina dziesięciopunktową propozycję działań doraźnych, jakie Centrum im. Adama Smitha przedstawiło jeszcze w marcu. Jedną z propozycji było przejęcie świadczeń pracowników, które opłacają za nich ich pracodawcy, przez rząd. Przypomina, że na takie okoliczności pieniądze ma Fundusz Świadczeń Gwarantowanych. Obecnie rząd miał proponować uelastycznienie zwalniania pracowników i obniżania pensji, ale wycofał się z tego. Można zaś było tego uniknąć.
Nie ma czegoś takiego jak polityka w Polsce oparta o wiedzę.
Prezes Centrum im. Adama Smitha zaznacza, że rządzący powinni oprzeć się na doświadczeniu przedsiębiorców. Komentując zapowiedzi, że Polski Fundusz Rozwoju chce pozyskiwać średnio po 15 miliardów złotych co tydzień lub dwa z emisji obligacji, stwierdza, że obecnie to nic nie znaczy. Firmy bowiem zaczną kolejną falę zwolnień pracowników. Wśród nich jest firma Famur, która ogłosiła, że zamyka jeden ze swoich fabryk.
Jest to jedna z niewielu polskich firm o tak dużym technologicznym i wykorzystaniem polskiej myśli inżynieryjnej i technicznej.
Dr Andrzej Sadowski o tarczy antykryzysowej, tym, czemu służy ona bardziej urzędnikom niż przedsiębiorcom oraz o alternatywach, jakie proponuje Centrum im. Adama Smitha.
Dr Andrzej Sadowski zauważa, że rząd zapowiedział wydanie podręcznika tłumaczącego, jak skorzystać z rozwiązań oferowanych w ramach tarczy antykryzysowej. Pokazuje to, że ta ostatnia nie jest tak prosta jak np. program 500+, przy którym „zrezygnowano na rzecz sukcesu ze skomplikowanych biurokratycznych procedur”. Zauważa, że przedsiębiorcy
Zanim zapoznają się z podręcznikiem, który rząd dla nich przygotuje, nie będzie miał kto korzystać z nich.
Prezes Centrum im. Adama Smitha wskazuje, że są to „rozwiązania prourzędnicze, nie proprzedsiębiorcze”. Rządowe propozycje wskazują jego zdaniem na nieznajomość tego, jak wygląda funkcjonowanie realnej gospodarki. Tłumaczy, jakie rozwiązania dla polskich małych i mikroprzedsiębiorców proponuje Centrum.
Zamiast oferować firmom tanie kredyty nie lepiej zawiesić działanie split paymentu, by firmy dysponowały całością pieniędzy, które spływają z faktur. […] Przedsiębiorcy dostawali całą zapłatę brutto. Od momentu wprowadzenia split paymentu dostają do dyspozycji tylko kwotę netto, chociaż podatek mają do zapłacenia dopiero pod koniec kwartału.
Pozwoli to uwolnić zamrożone obecnie pieniądze. Kolejną proponowaną zmianą jest możliwość, „możliwość wysyłania pracowników na urlop chorobowy”, gdzie pierwsze 30 dni, które dotychczas płacić przedsiębiorca weźmie na siebie państwo. Skąd to ostatnio weźmie na to pieniądze?
Tu nie ma innego rozwiązania niż zwiększenie długu publicznego. To najtańsze […] najmniej szkodliwe rozwiązanie.
Trzeba się zadłużyć, by „utrzymać płynność takich instytucji jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych”. Dr Sadowski zwraca uwagę, że kontrole skarbowe trwają, choć same budynki Urzędu Skarbowego są zamknięte. Prowadzi to do absurdalnej sytuacji, w której przedsiębiorcy „nie mogą się zapoznać z dokumentacją, a terminy biegną”. Należy więc wstrzymać wszystkie kontrole. Nasz gość uzupełnia, że aby pobudzić popyt wewnętrzny rząd powinien obniżyć stawkę VAT z 23 do 19%, czyli do poziomu obowiązującego w bogatszych od nas Niemczech.
Dr Andrzej Sadowski o „tarczy antykryzysowej”, potrzebie zwolnienia przedsiębiorców z nadmiaru biurokracji, dodruku pieniądza i wzroście inflacji oraz o polskiej giełdzie.
Nie było oficjalnie dodruku pieniądza, a mieliśmy bardzo dużą inflację w styczniu.
Dr Andrzej Sadowski zauważa, że wcześniej „korzystaliśmy z dobrodziejstwa deflacji”. Tłumaczy, że „inflacja niszczy oszczędności” . Obecnie możemy się spodziewać, że będzie ona jeszcze wyższa. Zaznacza, że „dzisiejsze obniżenie stóp procentowych nie będzie mieć przełożenia na ratowanie polskich przedsiębiorców”, gdyż jego realny wpływ odczujemy dopiero za kilkanoście miesięcy. Prezes Centrum im. Adama Smitha przewiduje, że złoty będzie dalej tracił na wartości:
Pieniądz ze względu na brak towarów i spekulacji nagle straci tyle na wartości, że każdy będzie szukał własnego sposobu oszczędzania.
Ekonomista, że polska giełda ma możliwość uruchomienia instrumentów, jak publiczne listy zastawne i weksle, z których obecnie niezbyt korzysta. Przypomina jak Niemcy, które rozpętały, a następnie przegrały II wojnę światową, podniosły się po niej wyprzedzając po kilkunastu latach gospodarkę brytyjską. Niemcy postawili bowiem na wolny rynek, gdy Brytyjczycy stosowali interwencjonizm. Do podobnej sytuacji doszło, jak mówi, w Polsce, kiedy to po przetoczeniu się przez nasz kraj trąb powietrznych:
Nagle okazało się, że można zawiesić prawo budowlane, by każdy mógł następnego dnia odbudowywać własny dom.
Nasz gość zaznacza, iż także obecnie należy zawiesić „absurdalne, czasochłonne procedury”. Proponuje żeby za część pieniądzy uzyskiwanych z Unii Europejskiej na walkę z koronawirusem rząd zapłącił za małych i średnich przedsiębiorców składki na ZUS.
Andrzej Sadowski o Małym ZUSie w Polsce i za granicą, o tym, jak rząd mógłby wykorzystać chęć Polaków do oszczędzania z pożytkiem dla wszystkich oraz o aferze GetBacku i słabości polskich instytucji.
Program musiał się pojawić dlatego, że poprzedni program miał minus.
Andrzej Sadowski mówi o tym, czemu program Mały ZUS musiał stać się programem Mały ZUS Plus. Skomplikowane były bowiem formalności z tym programem związane, a „sposób liczenia mniejszego ZUS-u karkołomny”. Ekonomista podkreśla, że „polscy przedsiębiorcy mają mały ZUS w innych krajach europejskich” takich jak Francja, Niemcy, Wielka Brytania. Skalę przepaści, jak mówi, między tym ostatnim a naszym krajem pokazuje fakt, że w UK przedsiębiorca płaci przez rok tyle, ile w RP przez rok. Zauważa, że obecnie pod względem ilości zakładania firm przez nierdzennych Niemców, Polacy w RFN przegonili Turków.
Mały ZUS powinien być, co do zasady, dla wszystkich.
Sadowski podkreśla, że opodatkowanie pracy szkodzi rozwojowi przedsiębiorczości. Na dodatek „Korporacje podatków efektywnie nie płacą”, a ciężar podatków spada głównie na mikroprzedsiębiorców. Nasz gość odnosi się do słów wiceministra Niedużaka, stwierdzając, że „nikt z małych przedsiębiorców nie wierzy w mniejszą emeryturę”, gdyż zdają oni sobie sprawę, iż emerytury i tak będą mniejsze.
ZUS nie jest bożkiem, któremu musimy składać ofiary z naszej pracy.
Prezes Centrum im. Adama Smitha zaznacza, że w Zakładzie nie ma realnych pieniędzy, a tylko wirtualne zapisy. Rozmówca Adriana Kowarzyka wskazuje na rozwiązanie nowozelandzkie, gdzie emerytura przysługuje każdemu obywatelowi, a nie ma składek. O programie 500+ stwierdza, że jest to „program cashbackowy zwrotu polskim rodzinom podatków, które zapłaciły”. Przypomina, iż „pieniądze nie pochodzą z maszyny drukarskiej tylko z pracy”. Zauważa, że:
Polskie społeczeństwo nie ma oszczędności, a jeśli ma, to zamienia je na twarde dobra w postaci nieruchomości.
Mówi, iż dążenie Polaków do oszczędzania to „niewykorzystywany potencjał” tłumacząc w jaki sposób rząd mógłby to zmienić. Wystarczyłoby wykorzystać możliwość jaką daje ustawa o wypuszczaniu publicznych listów zastawnych, co dałoby rządowi i samorządom możliwość realizacji dużych projektów infrastrukturalnych, a obywatelom pewność ich oszczędności.
Konstytucja jest na tyle beznadziejna, że stworzyła bardziej fasadowy niż realny system bezpieczeństwa.
Sadowski odnosi się do afery GetBacku w której Polacy stracili ponad 2,5 mld zł. Podkreśla, że jest to „kwestia wymiaru sprawiedliwości, który nie działa jak inne instytucje do których należy bezpieczeństwo Polaków”. Odnosząc się do emigracji Polaków z Polski przewiduje, że może nas czekać kolejna jej fala, której nie załata napływ Ukraińców. „W nieodległej przyszłości będzie nas nie 36 mln (bo tylu nas żyje w Polsce), ale 21 mln” wieści ekonomista.
Popołudnia WNET można słuchać od poniedziałku do piątku w godzinach 16:00 – 18:00 na: www.wnet.fm, 87.8 FM w Warszawie i 95.2 FM w Krakowie. Zaprasza Magdalena Uchaniuk-Gadowska.
Goście Popołudnia Wnet:
Barbara Nowak – Małopolski Kurator Oświaty;
Robert Winnicki – poseł Konfederacji;
Łukasz Jeleniewski – zespół Lipali;
Bohdan Urbankowski – filozof, pisarz, dramaturg i poeta;
dr Andrzej Sadowski – prezydent Centrum im. Adama Smitha;
prof. Antoni Dudek – politolog, historyk.
Prowadzący: Magdalena Uchaniuk-Gadowska
Wydawca: Jan Olendzki
Realizator: Piotr Szydłowski
Cześć pierwsza:
Barbara Nowak mówi o „Tęczowym Piątku”, edukacji seksualnej w szkołach oraz o tym dlaczego polski rząd powinien wypowiedzieć Konwencję Stambulską.
Robert Winnicki – czym jest amerykańska ustawa 943 i jakie ma znaczenie dla Polski?
Poseł tłumaczy także w jaki sposób Konfederacja wybierze kandydata na prezydenta. W prawyborach udział może wziąć każdy Polak. Lider partii mówi również o tym dlaczego nowy ambasador Izraela w Polsce obawia się ich ugrupowania.
Łukasz Jeleniewski mówi o najnowszym, szóstym albumie gdańskiego zespołu Lipali „Mosty, rzeki, ludzie”. Czym różni się od poprzednich? A także jakie inspiracje przyświecały muzykom?
Bohdan Urbankowski w 95 rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta przypomina za co wybitny poeta był niszczony zarówno za życia jak i pośmiertnie. Mówi także o krytyce Juliana Kornhausera oraz rozpadzie przyjaźni z Czesławem Miłoszem.
dr Andrzej Sadowski – zastanawia się nad tym czy potrzebny jest nam nowy podatek od sklepów wielkopowierzchniowych? Ekonomista krytykuje również rząd Dobrej Zmiany za brak systemowych rozwiązań odnośnie podatku CIT dla największych sieci.
prof. Antoni Dudek opowiada o kulisach odwołania konkursu „Książka Historyczna Roku”. Dlaczego uważa książki Piotra Zychowicza za pornografię historyczną? A także co sądzi o organizatorach konkursu – Polskim Radio, Telewizji Polskiej oraz Narodowym Centrum Kultury?
