Jak nazwać jednostkę miary infantylizmu religijnego? „Celebryt” / Sławomir Zatwardnicki, „Kurier WNET” nr 75/2020

U współczesnych wiedza religijna nie nadąża za świecką: świecka to wiedza człowieka wykształconego; religijna pozostała na poziomie dziecka. Za tę dysproporcję płaci się często porzuceniem wiary.

Sławomir Zatwardnicki

Celebryt infantylizmu religijnego

Gdyby w podparyskim Sèvres znalazła się miara infantylizmu religijnego, zapewne nosiłaby nazwę „celebryt”. Wiadomo, że celebryci znają się niemal na wszystkim, od medycyny przez politykę, aż do kwestii religijnych. Na pewno stanowią ostateczną wyrocznię w tych właśnie sprawach. Przynajmniej dla swoich małoletnich dzieci.

Pojawiły się w czasie wakacji informacje o rodzimych gwiazdach, które nie ochrzciły swoich dzieci. Swoją drogą, wciąż jeszcze żyjemy w kraju siłą bezwładności katolickim, skoro plotkuje się nie o tych, którzy poprosili Kościół o chrzest, lecz o tych, którzy propozycję sakramentu odrzucili. Mogłoby to napawać jakąś nadzieją, ale nie napawa, gdy się człek zapozna z powodami, jakie podaje się dla uzasadnienia decyzji odroczenia chrztu na „święty nigdy”. Chodzi o to, żeby mała gwiazdka mogła w przyszłości na rynku przekonań wybrać sama. Ten argument o nienarzucaniu „Zosi samosi” nie jest wyjątkiem od reguły, raczej regułą, od której coraz mniej wyjątków.

Śp. Maciej Rybiński napisał kiedyś: „Wstydzę się tego, że byłem dzieckiem, i dziękuję Bogu, że mi to jakoś przeszło”. Niestety nasi rodacy nie wstydzą się tego, że religijny infantylizm im nie przeszedł.

Spróbujmy wyobrazić sobie przyszłe wydarzenia, do których zresztą w ogóle nie dojdzie. Celebrytek, gdy dorośnie, wejdzie do hipermarketu światopoglądowego i sam sobie wybierze. Załóżmy na chwilę optymistycznie, że półka uginająca się od krzykliwych propozycji ateistycznych nie przykuje jego uwagi. Że minie następnie sto kolejnych regałów z towarami rzekomo neutralnymi światopoglądowo, a mocno reklamowanymi w dobie sekularyzmu, i w końcu dojdzie do tej jednej, znajdującej się na szarym końcu, z produktami religijnymi. Tam w oparciu o swoje kryterium dokona wyboru, sięgnie ręką i ściągnie z półki kieszonkowego bożka, by ten odtąd mu się kłaniał. Uczyni go na swoją miarę, a przede wszystkim zabroni wtrącania się w życie, boć przecież od berbecia wychowywany był na samowystarczalnego. Jego życie jest jego, czyż nie?

Dlaczego ta, w gruncie rzeczy surrealistyczna, sytuacja się nie wydarzy? Po pierwsze, dorastający wychowanek ominie światopoglądowy hipermarket z daleka – wybór już się dokonał za jego plecami, gdy on sam był jeszcze niezdolny do samodzielnych wyborów. Całe późniejsze życie przeszedł w butach rodziców, zupełnie tego nieświadomy. Dlaczego miałby teraz dokonywać trudnego wyboru, od którego rodzice uciekli? Po drugie, po co komu bożek wybierany jak towar marketingowy, krojony na ludzki obraz i oczekiwania? Po trzecie w końcu i najważniejsze, młodemu człowiekowi jedynie wydaje się, że ma wolność wyboru. W istocie, jeśli poważnie potraktować Objawienie, naukę Kościoła i doświadczenie chrześcijan, rzeczywista wolność jest możliwa dopiero dzięki Bogu. W tym cały szkopuł, że to nie co innego jak chrzest gładzący skutki grzechu pierworodnego – przywraca człowiekowi wolną wolę, bo przywraca człowieka Bogu.

Jak się okazuje, neutralność rodziców lekce sobie ważących wagę sakramentu jest jedynie pozorna. W istocie ich poglądy budują się na fundamencie tej postawy duchowej, w której się znajdują: co w sercu, to na języku, co w duchu, to projektowane na pudelkowe poglądy.

Jako potomkowie Adama i Ewy Rajskich – żyją poza Bogiem, który jest źródłem prawdziwej wolności. Wydają się sobie sami sterem, żeglarzem i okrętem, ale w istocie płyną miotani falami, a okrętem porusza sternik o kosmatych łapach. To dlatego wszelkie poddanie się Bogu jawi im się w opozycji do wolności człowieka. Nie ma bardziej oczywistego dowodu na zniewolenie człowieka niż właśnie ta śmiertelnie poważna zabawa w przeciąganie liny: im więcej mnie, tym mniej ciebie. Im mniej Boga, tym więcej człowieka, im więcej rodzica, tym mniej dziecka. Sequel wydarzeń z raju, z tym samym, wcale nie happy, endem.

Jako alternatywę dla tego kłamstwa Kościół wskazuje na Chrystusa – Drugiego Adama: Jego życie nie jest Jego. Nikt bardziej wolny jako człowiek, a zarazem nikt bardziej poddany Bogu niż On. Jedno idzie w parze z drugim, także w naszym życiu: wolność stworzenia jest wprost proporcjonalna do uległości Stwórcy. Posłuszeństwo Bogu to drugie imię synostwa, czyli dziecięctwa Bożego. Właśnie to przybrane synostwo zostaje zaaplikowane człowiekowi w sakramencie chrztu. Dopiero sakrament jest otwarciem drzwi do właściwych wyborów. Można by zaryzykować stwierdzenie, że również opowiedzenie się za Bogiem jest możliwe jedynie dzięki Bogu; paradoksalnie – kto chce dobrowolnego wyboru piekła na ziemi i po śmierci, nie może tego dokonać nie odnosząc się do Boga.

Henri de Lubac w książce Najnowsze paradoksy wskazywał na występujący u współczesnych ludzi kontrast między ich wiedzą świecką a religijną; ten ceniony teolog przestrzegał: „ta pierwsza to wiedza człowieka dojrzałego, który długo studiował, który wyspecjalizował się w jakiejś profesjonalnej technice, który zna życie, który się wykształcił; ta druga natomiast pozostała wykształceniem dziecka, zupełnie podstawowym, rudymentarnym, mozaiką dziecięcych wyobrażeń, źle przyswojonych abstrakcyjnych pojęć, strzępów mętnych i wyrywkowych informacji uzbieranych przypadkowo z biegiem czasu. Dysproporcja jest tak wielka, że często płaci się za nią porzuceniem wiary”.

Być może celebrytom brakuje wiary; na pewno zaś szwankuje u nich podstawowa wiedza religijna.

Co w takim razie stanie się z naszą małą nieochrzczoną gwiazdką i jej rodzicami? Czy drzwi zamknęły się dla nich ostatecznie? Na szczęście „Bozia” nie mieszka w hipermarkecie; a ponieważ w odróżnieniu od bożków lepionych na modłę człowieka, Bóg naprawdę ma coś do powiedzenia, jest i dla naszych antybohaterów jeszcze szansa nawrócenia, prawdziwej wolności, no i wyzwolenia z infantylizmu religijnego, którego miarą jest, przypomnijmy, celebryt.

Artykuł Sławomira Zatwardnickiego pt. „Celebryt infantylizmu religijnego” znajduje się na s. 6 wrześniowego „Kuriera WNET” nr 75/2020.

 


  • Od lipca 2020 r. cena wydania papierowego „Kuriera WNET” wynosi 9 zł.
  • Ten numer „Kuriera WNET” można nabyć również w wersji elektronicznej (wydanie ogólnopolskie, śląskie i wielkopolskie wspólnie) w cenie 7,9 zł pod adresem: e-kiosk.pl, egazety.pl lub nexto.pl.
  • Czytelnicy gazety za granicą mogą zapłacić za nią PayPalem lub kartą kredytową na serwisie gumroad.com.
  • Prenumerata 12-miesięczna wersji elektronicznej: 87,8 zł.
  • Wydania archiwalne „Kuriera WNET” udostępniamy gratis na www.issuu.com/radiownet.
Artykuł Sławomira Zatwardnickiego pt. „Celebryt infantylizmu religijnego” na s. 6 wrześniowego „Kuriera WNET” nr 75/2020

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego