W dniu 19 grudnia br. zostało opublikowane Postanowienie Prezydenta RP odwołujące Jana Piekło z funkcji ambasadora RP na Ukrainie. Odwołanie ma nastąpić z dniem 31 stycznia 2019 roku. Decyzja ta wywołała wiele komentarzy i kontrowersji. Dzisiaj z apelem o pozostawienie Jana Piekło na funkcji ambasadora w otwartym liście do prezydenta Andrzeja Dudy wystąpili działacze polskich środowisk na Ukrainie, a także naukowcy i eksperci, przedsiębiorcy, dziennikarze zajmujący się problematyką ukraińską.
Poniżej publikujemy treść listu:
Warszawa-Kijów, 22.12.2018r.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Pan Andrzej Duda
Szanowny Panie Prezydencie!
Z głęboką troską przyjęliśmy informację o odwołaniu ze stanowiska Ambasadora RP na Ukrainie Jana Piekło.
Jan Piekło pełni swoją misję na tym bardzo ważnym z punktu widzenia polskiej polityki zagranicznej stanowisku od października 2016 roku. Ten czas jest szczególnie trudnym, ale także istotnym zarówno dla Ukrainy jako państwa, jak i dla relacji polsko-ukraińskich. Konsekwencje dziś trwających procesów będą miały wpływ na sytuację w naszym regionie w najbliższych latach lub nawet dziesięcioleciach.
Od 2014 roku Ukraina zmaga się z rosyjską agresją zbrojną, a zarazem wdraża reformy będące konsekwencją przemian, jakie rozpoczęły się dzięki zwycięstwu Rewolucji Godności z przełomu 2013 i 2014 roku. Zmiany te, same w sobie niełatwe, są dodatkowo utrudniane przez agresywną politykę Federacji Rosyjskiej, której ostatnim aktem był otwarty atak na jednostki Sił Morskich Ukrainy w Cieśninie Kerczeńskiej 25 listopada tego roku. Trwająca już prawie pięć lat wojna w Donbasie oraz aneksja Krymu pochłonęły już wiele tysięcy ofiar – rannych i zabitych, a wielu Ukraińców musiało opuścić swoje domy. Niestety, nic nie wskazuje na to, by sytuacja miała ulec szybkiej poprawie. W tych okolicznościach wspólnym interesem Polski i Ukrainy jest przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa w regionie czego niezbędnym warunkiem jest stabilizacja Ukrainy jako suwerennego państwa. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera strategiczne partnerstwo polsko – ukraińskie..
Dzisiejsze relacje polsko-ukraińskie nie są wolne od trudnych, wymagających szczególnej uwagi kwestii. To przede wszystkim sprawy związane z tragiczną historią relacji polsko-ukraińskich w XX wieku. Ostatnim przejawem tego problemu są kontrowersje związane z ekshumacją ofiar zbrodni wołyńskiej oraz upamiętnianiem ofiar po obu stronach. Sfera ta wymaga zrównoważonego podejścia, głębokiej dyskusji oraz kontynuowania działań realizowanych na rzecz rozwiązania dzielących nasze narody problemów. Ostatnie posiedzenie Polsko-Ukraińskiego Forum Partnerstwa, które po półtorarocznej przerwie odbyło się 1 grudnia w Kijowie, w obecności ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy, stwarza nadzieję na osiągnięcie porozumienia w delikatnej materii polsko-ukraińskich stosunków na polu historycznym.
Uważamy, że w działaniach tych – zarówno związanych ze wspieraniem Ukrainy na polu dyplomatycznym, jak i dotyczących dwustronnych relacji w wymiarze historycznym i bieżącej polityki – zasadnicze jest budowanie zaufania. Dlatego RP na Ukrainie powinien reprezentować nadal dotychczasowy Ambasador Jan Piekło.
Ambasador Jan Piekło posiada w swojej biografii doświadczenia związane z obserwacją konfliktów zbrojnych. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku jako dziennikarz był obecny w byłej Jugosławii w czasie trwającej tam wówczas wojny. Dzięki temu posiada on głębokie zrozumienie szczególnych uwarunkowań i problemów, z którymi mierzy się teraz Ukraina. Również jego orientacja w problematyce dotyczącej relacji polsko-ukraińskich jest w naszej ocenie wyjątkowa. Warto tu wspomnieć, iż Jan Piekło przez wiele lat kierował Fundacją Współpracy Polsko-Amerykańsko-Ukraińskiej PAUCI. Jako środowisko naukowców, dziennikarzy i ekspertów zdajemy sobie sprawę, że niewiele jest osób tak doskonale poruszających się w przestrzeni relacji polsko-ukraińskich i tak dobrze rozumiejących zachodzące na Ukrainie przeobrażenia społeczno-polityczne i kulturowe. Zmiana na stanowisku ambasadora na Ukrainie budzi również obawy wśród Polaków na Ukrainie – zarówno zamieszkujących tutaj od pokoleń, jak i polskich przedsiębiorców, których praca pozostaje niełatwą wobec niewiadomych konsekwencji obecnej sytuacji geopolitycznej i nadchodzących wyborów.
Wobec powyższego zwracamy się z prośbą o pozostawienie na dotychczasowym stanowisku Ambasadora Jana Piekło do końca okresu urzędowania, lub chociażby do końca kampanii wyborczej przed wyborami do Rady Najwyższej Ukrainy.
Monika Andruszewska, dziennikarka
Bogumiła Berdychowska
Jakub Biernat, dziennikarz, TV Biełsat
Paweł Bobołowicz, dziennikarz
Anna Bojanowska-Sosnowska, wiceprezes Fundacji Ambitna Polska
Piotr Ciarkowski, przedsiębiorca, właściciel firmy Bikor
Oleg Dubisz, pierwszy wiceprezes, Polsko-Ukraińska Izba Gospodarcza
Marcin Frenkel, politolog, publicysta, Uniwersytet Łódzki
Marcin Giełzak, przedsiębiorca, historyk, publicysta, członek rady fundacji Ambitna Polska
Switłana Gienina, działacz polonijny w sferze biznesu
Tomasz Grzywaczewski, dziennikarz i reportażysta
prof. Igor Hałagida, historyk, Uniwersytet Gdański
prof. Ola Hnatiuk, ukrainistka, UW, Instytut Slawistyki PAN
Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny Biznesalert.pl
Wojciech Jankowski, dziennikarz, Kurier Galicyjski
dr Barbara Jundo-Kaliszewska, historyk, Uniwersytet Łódzki
dr Tomasz Kamiński, politolog, Uniwersytet Łódzki
dr Joanna Konieczna-Sałamatin, socjolożka, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego
dr Piotr Kościński, dziennikarz i medioznawca
Ludmiła Krywa, doktorant, członek Stowarzyszenia Polaków w Humaniu, Ognisko
dr Tomasz Lachowski, prawnik, Uniwersytet Łódzki
Piotr Maciążek, dziennikarz
Dariusz Materniak, dziennikarz, Portal Polsko-Ukraiński polukr.net
dr Mikołaj Mirowski, historyk, publicysta
Olga Myczkowska, Prezes Romanowskiego Polskiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia
Stanisław Panteluk, redaktor naczelny pisma Dziennik Kijowski
Wojciech Pokora, dziennikarz, Stop Fake Polska
Maria Przełomiec, dziennikarka, TVP
Marcin Rey, bloger
Agnieszka Romaszewska, dziennikarka, dyrektorka TV Biełsat
Andrzej Rosiński, historyk, dyplomata
Juliusz Sabak, dziennikarz, Defence24.pl
Krzysztof Siedlecki, przedsiębiorca, starszy partner ABSC Ltd.
Maria Siwko, dyrektor, Federacja Organizacji Polskich. Dom Polski
dr Olga Solarz, ukrainistka, antropolożka
dr Wojciech Stanisławski, historyk
dr Stanisław Stępień, dyrektor Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego
Prof. dr hab. Lech Aleksy Suchomłynow, prezes Polskiego Kulturalno-Oświatowego Towarzystwa „Odrodzenie” w Berdiańsku
dr hab. Andrzej Szeptycki, Instytut Stosunków Międzynarodowych UW
Wiktoria Szewczenko, prezes Polskiego Stowarzyszenia im. Juliana Lublińskiego w Nowogrodzie Wołyńskim
Zbigniew Szołyga, manager
Helena Udowenko, prezes Stowarzyszenia Miłośników Języka i Kultury Polskiej „Most Nadziei” w Starobielsku
Janusz Wdzięczak, członek zwyczajny Thomas Jefferson Research Center (Gruzja)
dr Ludwika Włodek, Studium Europy Wschodniej UW
Piotr Zaremba, dziennikarz, publicysta
