Tadeusz Loster
W załączonym kalendarium autorzy ukazują twórców niepodległej Polski oraz opisują w telegraficznym skrócie ważniejsze wydarzenia historyczne od momentu odzyskania niepodległości do dnia dzisiejszego. Na uwagę zasługuje ukazanie troski Polaków o wolność innych, a szczególnie pomoc niesiona ludności żydowskiej przez księży w czasie okupacji niemieckiej. Te mało znane fakty, warte przypomnienia, wypisałem z Rycerskiego Kalendarza Patriotycznego, choć stanowią one tylko małą cząstkę poświęcenia, a często męczeństwa kapłanów i innych Polaków.
Oto przykłady informacji zamieszczonych w układzie miesięcznym:
22.01.1943 – W Janowie Poleskim, razem z grupą 40 osób, ginie ks. prałat Witold Iwicki (ur. 1884), rektor seminarium duchownego w Pińsku – znany z wszechstronnej pomocy udzielanej partyzantom i Żydom. Miał możliwość uniknięcia kary śmierci. Prosił, by zamiast niego zwolniono naczelnika stacji kolejowej w Pińsku. Błogosławił wszystkich mordowanych, zginął jako ostatni.
2.02.1881 – Przychodzi na świat Adam Abramowicz – późniejszy ksiądz. W czasie okupacji niemieckiej w Białymstoku prowadzi razem z Siostrami Misjonarkami Świętej Rodziny przedszkole dla dzieci polskich i żydowskich, którym wystawia fałszywe metryki. Pomagał też ukrywać dorosłe osoby pochodzenia żydowskiego.
24.03.1944 – Niemieccy żandarmi z posterunku w Łańcucie mordują Józefa Ulmę, a także jego żonę Wiktorię (będącą w zaawansowanej ciąży) oraz szóstkę dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze – półtora roku. Zginęło także ośmioro ukrywanych przez Ulmów Żydów, w tym dwie kobiety i dziecko.
Kwiecień 1983 – Małgorzata Mirska wspomina: „Z wielkim wzruszeniem i miłością wspominam postacie m. Matyldy Getter oraz siostry przełożonej Anieli Stawowiak, które mi uratowały życie, gdy mnie przyjęły do swego domu w Płudach w początkach września 1942 r., gdzie jako wystraszone, czarne żydowskie dziecko znalazłam ratunek i azyl”.
19.05.1995 – w Robczycach umiera ks. Jan Zwierz (ur.1903). W czasie okupacji niemieckiej udzielał pomocy ludności żydowskiej, pozostającej w obozie pracy przymusowej. Zatrudniał grupę Żydów w gospodarstwie szkolnym, gdzie dawał im lepsze wyżywienie i zapewniał kontakt z rodzinami.
7.06.2017 – Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie zostaje uhonorowany tytułem „House of life”, czyli „Dom życia”, za ratowanie Żydów w czasie Holokaustu.
Koniec lipca 1941 – W okolicy Błonia pod Warszawą br. Hieronim Wierzba (jeden z młodych braci przyjętych do zgromadzenia przez o. Maksymiliana) ratuje od rozstrzelania przez Niemców Żyda, przewożąc go na furmance do Niepokalanowa, który tam wrócił do zdrowia i tam też przeżył wojnę…
11.08.1942 – Na ulicach Warszawy zostaje rozlepionych 5000 „Protestów” przeciw niemieckiej akcji likwidacyjnej Żydów w getcie, autorstwa Zofii Kossak-Szczuckiej (1889–1968), znanej pisarki i przewodniczącej konspiracyjnego katolickiego Frontu Odrodzenia Polski…
4.09.1941 – O. Anicet Kopliński wraz z innymi kapucynami zostaje zabrany do KL Auschwitz. Ponad miesiąc później zostaje zamordowany. „Święty Franciszek z Warszawy” z wielkim zaangażowaniem pomagał wszystkim potrzebującym, w tym ludności żydowskiej.
15.10.1942 – Na czele kolumny ludności żydowskiej prowadzonej na śmierć idą kobryńscy rabini i dwaj księża katoliccy: Jan Wolski (1887–1942) i Władysław Grobelny (1919–1942).
Listopad 1942 – Ks. Seweryn Popławski (1870–1944) udziela chrztu rodzinie Weiserów, dzięki czemu uzyskują aryjskie dokumenty i wydostają się z getta. Rodzina uciekła i przeżyła wojnę.
25.12.1945 – Umiera ks. Marceli Godlewski (ur. 1865). Został uhonorowany medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. To jeden z nielicznych księży katolickich, którzy otrzymali to odznaczenie i prawdopodobnie jedyny, który wcześniej ze względu na związki z ND był uznawany za antysemitę.
Cały artykuł Tadeusza Lostera pt. „Kalendarz na czasie” znajduje się na s. 11 sierpniowego „Śląskiego Kuriera WNET” nr 50/2018, wnet.webbook.pl.
„Kurier WNET”, „Śląski Kurier WNET” i „Wielkopolski Kurier WNET” są dostępne w jednym wydaniu w całej Polsce w kioskach sieci RUCH, Kolporter i Garmond Press oraz w Empikach, a także co sobota na Jarmarkach WNET w Warszawie przy ul. Emilii Plater 29 (na tyłach hotelu Marriott), w godzinach 9–15.
Wersja elektroniczna „Kuriera WNET” jest do nabycia pod adresem wnet.webbook.pl. W cenie 4,5 zł otrzymujemy ogólnopolskie wydanie „Kuriera WNET” wraz z wydaniami regionalnymi, czyli 40 stron dobrego czytania dużego (pod każdym względem) formatu. Tyle samo stron w prenumeracie na www.kurierwnet.pl.
