Latynoski wkład w światową naukę

Ministerio de Cultura de la Nacion (Argentina); flickr.com; CC BY-SA 2.0

W dzisiejszej audycji przedstawimy najciekawsze dokonania naukowców Ameryki Łacińskiej i ich wkład w światową naukę i poprawę życia ludzkości

Ameryka Łacińska kojarzy nam się z kulturą: muzyką, tańcem, literaturą, czy kinem. Ameryka Łacińska kojarzy nam się ze znakomitą kuchnią. Ameryka Łacińska kojarzy nam się z burzliwą historią i równie skomplikowaną rzeczywistością. Wreszcie Ameryka Łacińska kojarzy nam się z bardzo sympatycznymi mieszkańcami tej części świata.

Czy jednak mówiąc o nauce mamy na myśli Amerykę Łacińską? Raczej nie. Tymczasem okazuje się, że również Latynosi mają swój całkiem spory wkład w światową naukę. Co więcej, z wynalazków latynoamerykańskich naukowców ludzkość korzysta po dziś dzień!

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina przybliżymy nieco świat latynoamerykańskiej nauki. Opowiemy o tym, ile rządy krajów Ameryki Łacińskiej przeznaczają pieniędzy na naukę. Przedstawimy również najciekawsze dokonania naukowców pochodzących z tej części świata.

Zapraszamy już dziś na godz. 22H00!

Zbigniew Dąbrowski: w Wenezueli odbędą się prawybory prezydenckie opozycji

Zbyszek Dąbrowski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio WNET

„Opozycja wenezuelska spotyka się co chwila z bardzo silnymi szykanami ze strony władz chavistowskiego reżimu” – mówi Zbigniew Dąbrowski, gospodarz programu Republica Latina.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

Zobacz także:

Marcin Horała: Zatrzymanie budowy CPK wydaje się niewyobrażalne

Latynoska muzyka serialowa

Andrea Pepoli; flickr.com; CC BY 2.0

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina zaprezentujemy muzykę związaną z najgłośniejszymi produkcjami serialowymi Ameryki Łacińskiej.

Ameryka Łacińska stoi serialami. Chyba niewiele jest osób, które nie słyszałyby o którejkolwiek telenoweli latynoamerykańskiej produkcji. Bowiem telenowele z Ameryki łacińskiej podbijają niemal cały świat. Co więcej, wiele z nich „dochowuje się” klonów w innych wersjach językowych opartych na realiach z innych części świata. Telenowele z Ameryki Łacińskiej na pierwszy rzut oka wydaja się być rzewnymi i ckliwymi serialiszczami. W rzeczywistości jednak często są one ukrytą satyrą na wady i przywary współczesnego społeczeństwa.

Jednak nie tylko telenowelami stoi latynoamerykańska produkcja serialowa. Coraz częściej proponowane są światu naprawdę dobre seriale o różnorodnej tematyce. Bardzo często dotykającej tematów uchodzących za niewygodne.

Zaś dobra produkcja filmowa nie jest kompletna bez odpowiedniej ścieżki dźwiękowej. Ta reguła często przyświeca również serialom. Wiele seriali korzysta pełnymi garściami z aktualnych przebojów muzycznych. Zaś wiele utworów pochodzących z seriali zaczyna żyć własnym życiem stając się muzycznymi szlagierami słuchanymi przez również przez osoby, które nie są wielbicielami tych, czy innych gatunków seriali.

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina przedstawimy ścieżki dźwiękowe tych seriali latynoskich, które podbiły serca publiczności nie tylko w Ameryce Łacińskiej, ale i na całym świecie. Wspólnie z naszym gościem, Markiem Świrkowiczem, przedstawimy utwory muzyczne najciekawszych latynoskich produkcji serialowych na przestrzeni dziejów.

Zapraszamy już dziś na godz. 22H00!

Ponad Oceanami: pytania o stan amerykańskich finansów, nieporozumienia na linii Warszawa-Kijów

W audycji także m.in. o wzroście produkcji kokainy w Kolumbii i wątpliwościach ws. polityki migracyjnej kanadyjskiego rządu.

Ewa Jeneralczuk o wprowadzeniu nowoczesnego systemu monitorowania rozmów więźniów na Florydzie  oraz kampanii mającej zachęcić mieszkańców Ilinois do osiedlenia się właśnie w stanie zarządzanym przez Rona DeSantisa.


Dmytro Antoniuk o niezadowoleniu sporej części społeczeństwa ukraińskiego z postawy rządu w Kijowie w relacjach z Polską w kontekście kryzysu zbożowego.


Sławomir Budzik o niepokojącym wzroście długu publicznego w USA.


Adrian Grałek o złagodzeniu stanowiska Kijowa ws. zboża. Po serii nieprzyjaznych wypowiedzi i wezwaniu ambasadora Ukrainy do MSZ w Warszawie, ukraiński wiceminister gospodarki Taras Kaczka zapewnił, że embargo na polskie owoce i warzywa raczej nie zostanie wprowadzone. Ponadto o sprzedaży słynnego swetra księżnej Diany na aukcji w Nowym Jorku i zaplanowanym na wczesny czwartkowy wieczór meczu Ligi Konferencji Europy Legia Warszawa-Aston Villa.


Iza Lech o nieprzemyślanej polityce migracyjnej kanadyjskiego rządu. Władze planują sprowadzić do kraju kolejne rzesze pracowników, pomimo braku mieszkań.


Ojciec Paweł Kosiński o kolejnych aresztowaniach działaczy pro-life w USA.


Zbigniew Dąbrowski o wzroście produkcji kokainy w Kolumbii.


Monika Adamski o międzynarodowej akcji sadzenia jabłoni, zainagurowanej w Nowym Jorku.

Wysłuchaj całego magazynu „Ponad Oceanami” już teraz!

Od Allende do Pinocheta: Chile 50 lat temu / de Allende a Pinochet: Chile hace 50 años

Spalony pałac prezydencki La Moneda: Santiago de Chile; autor: santiagonostalgico; źródło: flickr. com; licencja: CC BY-ND 2.0

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina opowiemy o okolicznościach wybuchu wojskowego puczu generała Augusto Pinocheta oraz niejasnościach związanych z rządem Salvadora Allende

50 lat temu, 11 września 1973 w wyniku puczu wojskowego generała Augusta Pinocheta został obalony demokratyczny rząd Salvadora Allende. Tysiące osób, głównie zwolenników opozycji zostały aresztowane. Dokładna liczba ofiar śmiertelnych reżimu nie jest znana po dziś dzień. Wiadomo jednak, że ciał wielu ofiar nie odnaleziono po dziś dzień. Tysiące osób zostało zmuszonych do emigracji.

Z drugiej strony wielu zwolenników reżimu powtarza, że gdyby nie brutalna zmiana władzy, Chile czekałby los Kuby. Czy mają rację? Obalony prezydent kraju, Salvador Allende, z pewnością był osobą mocno kontrowersyjną. Wiele z jego decyzji nie było zgodnych z ówczesnym chilijskim prawem. Wiele decyzji jego rządu dotknęło materialnie również ciężko pracujących Chilijczyków. Czy Chile i jego mieszkańcy gotowi byli na rządy Salvadora Allende? I czy gotowi byli na dyktaturę? W jakim świetle należy oceniać decyzję ówczesnej chilijskiej prawicy, by rękoma wojskowych obalić rząd przeciwników politycznych?

Przełomu dekad lat 60-tych i 70-tych w Chile z pewnością nie można oceniać jednoznacznie. Podobnie jak rządów Salvadora Allende i Augusto Pinocheta. Każdy z nich miał bowiem swoje jasne i ciemne strony. Jak wyglądałoby współczesne Chile, gdyby nie przewrót wojskowy? Czy stałoby się komunistyczną tyranią na wzór Kuby? A może nie byłoby krajem tylu kontrastów społecznych, jakim jest obecnie? Krajem, w którym wielu osób nie stać na godne życie? W jakim stanie znajdowałaby się chilijska gospodarka uważana od dekad za jedną z najmocniejszych w Ameryce Łacińskiej?

Na te i inne pytania spróbujemy odpowiedzieć dziś wieczorem. Nasz gość, pochodzący z Chile Ignacio Leyva przedstawi tło historyczne i społeczne wojskowego zamachu stanu. Wspólnie z naszym gościem spróbujemy również zastanowić się nad konsekwencjami wydarzeń sprzed 50 lat we współczesnym Chile.

Na rozmowę o historii i współczesności Chile zapraszamy już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Resumen en castellano:

Hace 50 años, el 11 de septiembre de 1973, el golpe militar del general Augusto Pinochet derrocó al gobierno democrático de Salvador Allende. Miles de personas, principalmente partidarios de la oposición, fueron detenidas. A día de hoy se desconoce el número exacto de muertos del régimen. Se sabe, sin embargo, que los cuerpos de muchas víctimas no han sido encontrados hasta el día de hoy. Miles de personas se vieron obligadas a exiliarse.

Por otra parte, muchos partidarios del régimen reiteran que, de no haber sido por el brutal cambio de poder, Chile habría corrido la suerte de Cuba. Tienen razón? El presidente derrocado, Salvador Allende, fue sin duda una figura muy controvertida. Muchas de sus decisiones no se ajustaban a la legislación chilena de la época. Muchas de las decisiones de su gobierno también afectaron materialmente a muchos de los Chilenos. Estaban preparados Chile y su pueblo para el gobierno de Salvador Allende? Y estaban preparados para una dictadura? A qué luz debe juzgarse la decisión de la derecha chilena de la época de derrocar al gobierno de los opositores políticos con la mano de los militares?

El giro de los años 60 y 70 en Chile ciertamente no puede juzgarse de forma inequívoca. Al igual que los gobiernos de Salvador Allende y Augusto Pinochet. Porque cada uno de ellos tuvo sus lados brillantes y oscuros. Cómo sería el Chile contemporáneo sin el golpe militar? Se habría convertido en una tiranía comunista al estilo de Cuba? O no sería el país de tantos contrastes sociales que es hoy? Un país donde mucha gente no puede permitirse vivir dignamente? En qué estado se encontraría la economía chilena, considerada durante décadas una de las más fuertes de América Latina?

Intentaremos responder a estas y otras preguntas esta noche. Nuestro invitado, el chileno Ignacio Leyva, presentará el trasfondo histórico y social del golpe militar. Junto con nuestro invitado, intentaremos también reflexionar sobre las consecuencias de los acontecimientos de hace 50 años en el Chile contemporáneo.

¡Les invitamos a una conversación sobre la historia y la actualidad de Chile hoy a las 10PM UTC+2! En polaco y español.

Colonia Dignidad: niemiecka plama na honorze Chile

Colonia Dignidad, Zazil-Ha Troncoso 2, wikimedia commons; CC BY-SA 4.0

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina przypomnimy czarną plamę na obrazie niemieckiej kolonizacji w Chile – Colonię Dignidad

Colonia Dignidad z pewnością jest najczarniejszym punktem w dziejach niemieckiej kolonizacji południowego Chile, jak i samego Chile. Przeniesiona w 1961 roku do południowego Chile wspólnota niemieckich protestantów zasłynęła ze swej okrutności. Zarówno wobec Chilijczyków, jak i niemieckich członków wspólnoty. W czasach dyktatury Augusto Pinocheta miejsce to stało się jednym z centrów tortur prowadzonych przez tajną chilijską policję DINA. Z kolei założyciel i przywódca sekty – Paul Schäfer znany był z bycia psychicznym okrutnikiem i pedofilem.

Colonia Dignidad była miejscem tajemniczym i okrutnym. Oficjalnie służyła jako wspólnota rolnicza miejsce pomocy i szkoła dla dzieci ubogich Chilijczyków. W rzeczywistości wiele z tych dzieci było molestowanych seksualnie przez guru sekty. Miejsce to było również punktem przerzutowym niemieckiej broni i samochodów dla chilijskiej dyktatury.

Pozostałości Colonia Dignidad nadal istnieją, chociaż już pod zupełnie inną formą. Obecnie jest bowiem ona znana jako Villa Baviera – centrum kultury i folkloru niemieckiego w Chile. Założyciel sekty – Paul Schäfer doczekał się sprawiedliwości: za swoje niegodziwe czyny skazano go na grzywnę ok. 1 miliona EUR oraz 20 lat więzienia, w którym dokonał żywota.

Wydarzenia, jakie miały miejsce Colonia Dignidad zostały sfilmowane w kilku produkcjach.

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina przypomnimy to niechlubne wydarzenie na kartach niemieckiej kolonizacji południowego Chile. Opowiemy o historii Colonia Dignidad: jej początkach, „działalności” na terenie Chile i współczesności. Przypomnimy również historię niemieckiego osadnictwa na terenie południowego Chile. Postaramy się również opowiedzieć o okrucieństwach dyktatury Augusto Pinocheta w pięćdziesiątą rocznicę zamachu stanu.

To wszystko już dziś o godz. 22H00!

„Tropikal Green” by Ibizaboy – música urbana z polskim akcentem / música urbana kn un toquesito de Polonia

Ibizaboy, Tropikal Green

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina zaprezentujemy album „Tropikal Green” i porozmawiamy z jego twórcą – Ibizaboyem

Música urbana jest z pewnością najpopularniejszym obecnie gatunkiem muzycznym w krajach Ameryki Łacińskiej. Gatunek ten jest tak popularny, że sięgnęli po niego również muzycy z Półwyspu Iberyjskiego. Jednak popularność tej muzyki daleko sięga poza granice świata hiszpańskojęzycznego. Bowiem música urbana powoli zaczyna trafiać również i pod polskie strzechy. Promotorami tej muzyki są często właśnie twórcy z zza Oceanu Atlantyckiego i z krainy Don Kichota.

Osobą, która nie tylko popularyzuje música urbana, ale i tworzy ją właśnie w Polsce jest nasz dzisiejszy gość – Ibizaboy, który dopiero co wydał swój nowy album „Tropikal Green”. Album, który ma spore szanse zawładnąć nie tylko polskim, ale i latynoskim rynkiem muzycznym. Czego zresztą życzymy jego twórcom.

Dzisiejsze wydanie Republica Latina będzie świetną okazją do tego, by naszym słuchaczom zaprezentować album „Tropikal Green”. Razem z naszym gościem porozmawiamy o jego albumie: inspiracjach oraz pracy nad samą płytą. Zapytamy się go, czy praca twórcy música urbana to tylko blichtr, czy też oznacza ona spore wyrzeczenia czasowe i organizacyjne. Porozmawiamy również o popularności música urbana wśród naszych rodaków. A także o tym, czy jest szansa na współpracę muzyczną przy tego typu muzyce również z polskimi muzykami.

To wszystko, a nawet jeszcze więcej już dziś o godz. 22H00! Po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

La música urbana seguramente es el género musical más popular en los países latinoamericanos. Su popularidad es tal que los músicos de la Península Ibérica también se han aficionado a ella. Sin embargo, la popularidad de esta música se extiende mucho más allá del mundo hispanohablante. De hecho, la música urbana se está abriendo paso poco a poco en los hogares polacos. Los promotores de este género suelen ser artistas del otro lado del Océano Atlántico y de la tierra del Don Quijote.

Una de las personas que no sólo populariza la música urbana, sino que también la crea en Polonia, es nuestro invitado de hoy: Ibizaboy, que acaba de publicar su nuevo álbum Tropikal Green. Un álbum que tiene muchas posibilidades de conquistar no sólo el mercado polaco, sino también el de la música latina. Que, por cierto, es lo que deseamos para sus creadores.

Hoy en Republica Latina será una gran oportunidad para presentar el álbum 'Tropikal Green’ a nuestros oyentes. Con nuestro invitado hablaremos de su disco: de sus inspiraciones y de su trabajo en el propio álbum. Le preguntaremos si el trabajo de un creador de música urbana es pura ostentación, o si implica hacer muchos sacrificios en términos de tiempo y organización. También hablaremos de la popularidad de la música urbana entre nuestros compatriotas. Y también sobre si existe la posibilidad de colaborar en este tipo de música también con músicos polacos.

¡Todo esto y mucho más esta noche a las 22H00! En polaco y español.

Ponad Oceanami: huragan „Idalia na Florydzie, „jedynki” na listach wyborczych PiS, wysoka inflacja w Chorwacji

W audycji ponadto m.in. o planowanej inauguracji rejsów z Polski do USA samolotami Airbus A330. Loty będą obsługiwane przez Polskie Linie Lotnicze LOT.

Iza Lech o planach budowy nowej rezydencji premiera Kanady Justina Trudeau. Wedle oficjalnych komunikatów, obecna jest w stanie uniemożliwiającym dalsze zamieszkiwanie.


Adrian Grałek o ogłoszonych przez prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego „jedynkach” na listach wyborczych, epidemii legionelli oraz naradzie przedstawicieli najwyższych władz państwowych w związku z sytuacją na granicy z Białorusią.


Sławomir Budzik o narastającym kryzysie migracyjnym w Ilinois i planowanym rozpoczęciu lotów samolotów Airbus A330 w barwach PLL LOT z Polski do USA. Ponadto o historii Marii Angeliki Gonzalez, która odnalazła swojego zaginionego syna po 42 latach.


Liliana Wiadrowska o wysokiej inflacji w Chorwacji. Ceny żywności rosną nawet w tempie 20% r/r oraz o kontrowersyjnym tańcu albańskiej piosenkarki z serbską flagą.


Ewa Jeneralczuk o skutkach huraganu który przeszedł przez Florydę. Żywioł ominął Tampę i nie przyniósł ofiar śmiertelnych, w dużej mierze dzięki roztropnej postawie mieszkańców.


Zbigniew Dąbrowski o kontrowersjach wokół polityki środowiskowej prezydenta Brazylii Inacio Luli da Silvy.


Ojciec Paweł Kosiński silnej postawie pro-life zwyciężczyni konkursu piękności w USA.


Wysłuchaj całej audycji już teraz!

20 lat Bom Dia Brasil

Bom Dia Brasil, materiały organizatora

W dzisiejszym wydaniu zaprosimy naszych słuchaczy na obchody 20-lecia brazylijskiego festiwalu Bom Dia Brasil

Pasja jest źródłem wielu ciekawych pomysłów. To ona bowiem pozwala na realizację naszych zainteresowań, a co więcej na „zarażenie” tymi zainteresowaniami innych osób. Pasja też źródłem bardzo ciekawych pomysłów, których realizacja trwa już od dziesiątków lat. Tak jest właśnie z festiwalem Bom Dia Brasil, którego dwudziestolecie obchodzić będziemy w tym roku.

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina przedstawimy fenomen Bom Dia Brasil: brazylijskiego festiwalu, którego dwudziesta edycja przypada na wrzesień 2023 roku. Zarazem jednego z nielicznych cyklicznych wydarzeń związanych z kulturą Ameryki Łacińskiej w Polsce, które organizowane jest po dzień dzisiejszy. Naszymi gośćmi będą organizatorzy festiwalu: Magda Noproblema, David Santana, a nade wszystko Dyrektor Festiwalu Brazylijskiego i jego pomysłodawca Paweł Kucharczuk, znany światu jako Ed Szynszyl. Dzisiejsza audycja będzie doskonałą okazją do tego, by opowiedzieć naszym słuchaczom, skąd wziął się pomysł na organizację festiwalu poświęconego akurat Brazylii i jak przebiegała jego organizacja w kolejnych latach. Z jakimi problemami, ale i wyzwaniami muszą się mierzyć organizatorzy festiwalu co roku. Skąd biorą się pomysły na tematykę kolejnych edycji festiwalu. A przede wszystkim skąd brać siły i energię na organizowanie kolejnych edycji festiwalu.

Dzisiejsza audycja będzie również okazją by zaprosić Szanownych Słuchaczy do wzięcia udziału w jubileuszowej edycji festiwalu Bom Dia Brasil. Opowiemy o atrakcjach i kalendarium Festiwalu, który rozpoczyna się już w najbliższa sobotę, 2 września, a którego szczegóły można znaleźć pod tym linkiem. I na który oczywiście serdecznie zapraszamy!

A na dzisiejsze wydanie Republica Latina zapraszamy jak zwykle o godz. 22H00!

 

Dominikana: nie tylko plaże / República Dominicana: no sólo las playas

Cascadas Salto Alto, Bayaguana, RD; Autor zdjęcia: Paloma Rene; zgoda autora na publikację zdjęcia

Republika Dominikany słynie z pięknych plaż. Gdzie jednak wybrać się, gdy szum fal i biały piasek zaczną nam się nudzić? O tym w dzisiejszej audycji.

Republika Dominikany jest jednym z głównych celów turystycznych Ameryki Łacińskiej. Piękne plaże kuszą turystów bielą piasku i turkusem przybrzeżnych wód. Jednak turystyka Dominikany to nie tylko plaże. To również miejsca atrakcyjne historycznie i przyrodniczo.

W dzisiejszym wydaniu Republica Latina wybierzemy się właśnie na Dominikanę. Tym razem jednak pozostawimy plaże i kurorty turystyczne i wybierzemy się w inne miejsca. Odwiedzimy miejsca związane z historią, przyroda i kulturą wyspy. Naszym przewodnikiem po nietypowych miejscach będzie pochodząca z Republiki Dominikany Paloma René. Opowiemy o tym, gdzie Dominikańczycy spędzają swój czas wolny, oraz jak rząd Dominikany promuje rozmaite atrakcje turystyczne na wyspie. Gdzie wybrać się, gdy znudzi się nam już smażenie na plaży i szum Morza Karaibskiego. Czym jest senderismo i jak należy przygotować się do tego typu turystyki. Gdzie i co zjeść, aby poczuć smak prawdziwej dominikańskiej kuchni. Czy Republika Dominikany jest krajem bezpiecznym dla turystów i na co uważać podczas pobytu na wyspie. Jakich środków transportu używać podczas zwiedzania wyspy?

Na te i inne pytania związane z turystyka Dominikany zapraszamy już dziś o godz. 22H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

Y la versión en español:

República Dominicana es uno de los principales destinos turísticos de Latinoamérica. Sus hermosas playas tientan a los turistas con blancura de su arena y el turquesa de las aguas costeras. Sin embargo, el turismo dominicano no son sólo playas. También se trata de lugares con atractivos históricos y naturales.

Hoy en República Latina, vamos a visitar  República Dominicana. Esta vez, sin embargo, dejaremos atrás las playas y los centros turísticos para ir a otros lugares. Visitaremos lugares relacionados con la historia, la naturaleza y la cultura de la isla. Nuestra guía por lugares insólitos será Paloma René, nativa de la República Dominicana. Hablaremos de dónde pasan su tiempo libre los Dominicanos y de cómo promociona el gobierno dominicano los distintos atractivos turísticos de la isla. Dónde ir cuando uno se cansa de freírse en la playa y del sonido del Mar Caribe. Qué es el senderismo y cómo prepararse para este tipo de turismo. Dónde y qué comer para saborear la auténtica cocina dominicana. Si la República Dominicana es un país seguro para los turistas y qué tener en cuenta durante la estancia en la isla. Qué medios de transporte utilizar al visitar la isla.

Para estas y otras preguntas relacionadas con el turismo en la República Dominicana, acompáñenos hoy a las 10PM UTC+2! Vamos a hablar polaco y español!