Gościem Studia Białoruskiego Radia Wnet jest Swiatłana Cichanouska, białoruska działaczka polityczna.
W wywiadzie udzielonym Studio Białoruskiemu Radia Wnet, liderka białoruskiej opozycji wyjaśnia kluczową rolę demokratycznej Białorusi przy tworzeniu wszelkich planów bezpieczeństwa w Europie:
My mówimy, że bez wolnej i demokratycznej Białorusi nie da się osiągnąć bezpieczeństwa w regionie. Dlatego, jeśli myślicie o planie bezpieczeństwa na przyszłość, Białoruś musi w nim być.
Cichanouska zwraca również uwagę, że rozmieszczenie broni nuklearnej na terytorium Białorusi będzie wiązało się z wieloletnią obecnością wojsk rosyjskich w tym kraju:
Jeśli ta broń nuklearna znajdzie się w naszym kraju, zapewni to obecność rosyjskiego wojska na wiele, wiele lat do przodu. Później będzie nam bardzo trudno pozbyć się tej broni nuklearnej.
Gość Studia Białoruskiego odniósł się do niedawnych z senatorami amerykańskimi. Według Cichanouskiej, nie przyniosły one przełomu, a głównym celem powinno być ciągłe przypominanie o sprawie Białorusi w amerykańskim kongresie:
W tej chwili omawiamy białorusko-amerykański dialog strategiczny, to jak powinien być prowadzony, aby temat Białorusi była na porządku dziennym. Poprosiłamdwóch senatorów – z grupy „O Demokratyczną Białoruś” – by częściej poruszali kwestię białoruską, wysyłali swoje delegacje do Warszawy i Wilna, by spotykali się ludźmi, z byłymi więźniami politycznymi, by spotykali się z dziennikarzami i obrońcami praw człowieka.
Audycję prowadzą Paweł Bobołowicz i Olga Siemaszko.
Gdy słyszę, że premier Morawiecki będzie załatwiać coś w Brukseli, puszczam to mimo uszu. Wszystkie nasze działania są defensywne – mówi Wojciech Cejrowski.
Wojciech Cejrowski przytacza sprawę problemów brytyjskiego polityka Nigela Farage’a z bankami odmawiającymi lokowania jego pieniędzy. Porusza również kwestię prób nakłaniania społeczeństw do jedzenia robaków zamiast tradycyjnego mięsa.
Niech każdy je to, co chce, ale nie chcę żyć w socjalizmie, w systemie gdzie obowiązuje przymus.
Poruszony zostaje również temat obchodów 80. rocznicy zbrodni wołyńskiej i odsunięcia księdza Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego z uczestnictwa w konferencji w Kurii Metropolitalnej Krakowskiej. Gospodarz „Studia Dziki Zachód” ocenia, że:
W tej sprawie między Polską a Ukrainą jest przepaść.
Wojciech Cejrowski wskazuje, że władze obu państw w swoich oficjalnych oświadczeniach oszukują się, że pamięć o Wołyniu Polskę i Ukrainę. Przestrzega, że bez pełnego stanięcia w prawdzie budowa porozumienia nie będzie możliwa.
Stany Zjednoczone przekażą Ukrainie broń kasetową w celu odparcia rosyjskiej inwazji. W ocenie podróżnika jest to niewłaściwy krok. Jak mówi, Zachód nie powinien stosować tych samych brutalnych metod co Federacja Rosyjska.
Ukraińcy nie są święci; tak samo jak Rosjanie zrzucają bomby na własne bloki.
Wojciech Cejrowski kończy audycję smutną refleksją na temat stanu polskiej dyplomacji. Jak stwierdza:
W UE jesteśmy słabeuszem. Gdy słyszę, że premier Morawiecki będzie załatwiać coś w Brukseli, puszczam to mimo uszu. Wszystkie nasze działania są defensywne.
Pomnik ofiar ukraińskich nacjonalistów na cmentarzu w Ostrówkach na Wołyniu
Powiedział Gość audycji, Witold Szabłowski, polski dziennikarz i reportażysta.
Paweł Bobołowicz rozmawia z Gościem na temat jego książki „Sprawiedliwi zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia” poświęconą Ukraińcom ratującym Polaków na Wołyniu, a także jego wieloletnim badaniom tego co w 1943 r. wydarzyło się na Wołyniu.
Witold Szabłowski:
To, że traktujemy wszystkich Ukraińców wrzucając do jednego worka jako sprawców mordów, to myślę, że to jest bardzo duży błąd, ponieważ bardzo wielu Ukraińców, przede wszystkim Ukraińcy na Wołyniu, w dużej większości zachowali się po prostu obojętnie. Nawet nie tyle obojętnie. Po prostu chcieli przeżyć. Wiedzieli, że się dzieje rzecz straszna i naturalnym instynktem była próba przetrwania. Była część, która się rzeczywiście do banderowców przyłączyła. Byli tacy, którzy mieli z tego korzyści majątkowe, którzy później się po prostu na tych Polakach, na ich ziemi bogacili. Ale była też grupa, która ryzykując absolutnie wszystkim, bo banderowcy od Niemców widzieli, co Niemcy robią z ludźmi ukrywającym Żydów i dokładnie ten schemat zastosowali wobec Ukraińców, którzy próbowali im przeszkadzać w zabijaniu Polaków.
Dmytro Antoniuk, kijowski korespondent Radia Wnet:
Panie Witoldzie serdecznie dziękuję za to co Pan robi. Ja jako Ukrainiec nie pochodzę z Wołynia. Nie mam także korzeni z Galicji, ale uważam, że jako Ukrainiec, mogę wypowiedzieć od Ukraińców słowa podziękowania dla Pana za to, co Pan robi.
Kulturalne powitanie Białegostoku z ukłonami w kierunku Augustowa W Białymstoku gorące lato, także pod względem kultury. Niemal pod samą sceną Amfiteatru przy operze rozbrzmiała muzyka filmowa
Kulturalne powitanie Białegostoku z ukłonami w kierunku Augustowa. W Białymstoku gorące lato, także pod względem kultury. Niemal pod samą sceną Amfiteatru przy operze rozmawialiśmy z dyrektorem artystycznym festiwalu muzyki filmowej Tomaszem Filipczakiem, konferansjerką i dziennikarką Magdaleną Miśka-Jackowską oraz Panią Ewą Zyskowską z fundacji „Projekt życie”, która festiwal zorganizowała. Plus szereg niedzielnych rozmów z Augustowa, ze szczególnym uwzględnieniem końskiego festiwalu piękności.
Fragment muralu upamiętniającego ludobójstwo na Wołyniu /Warszawa ul Młynarska/ autor: Mikołaj Ostaszewski
Musimy z Ukraińcami rozmawiać z dużą wrażliwością, bez złości. Zmierzenie się ze złem dokonanym przez rodaków jest dla nich bardzo trudne – mówi wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska.
Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska mówi o swoim pobycie na Wołyniu celem upamiętnienia zbrodni dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów w 1943 roku.
Przez lata ludzie na tych terenach żyli ze sobą w zgodzie. Do tych dramatycznych wydarzeń doszło nagle. Bez modlitwy nie da się z tym zmierzyć.
Rozmówczyni Pawła Bobołowicza uwypukla postawę tych Ukraińców, którzy próbowali powstrzymać dokonywane na Polakach mordy. Jak wskazuje, ich postawa może być fundamentem pełnego pojednania między naszymi narodami.
Dr Leon Popko ocenia, że łuckie obchody z udziałem prezydentów Polski i Ukrainy są dobrym krokiem w stronę godnego upamiętnienia zbrodni wołyńskiej. Jak podkreśla, należy dążyć do jak najszybszego rozpoczęcia ekshumacji i przygotowań do godnego pochówku ofiar.
Od 30 lat słyszę od Ukraińców że czas jest nieodpowiedni. Wojna nie jest żadnym usprawiedliwieniem.
Prof. Walenty Bałuk podkreśla, że do momentu zakończenia wojny nie jest możliwa akcesja Ukrainy do NATO. Ocenia, że istnieje szansa na udzielenie Ukrainie twardych gwarancji bezpieczeństwa podczas szczytu Sojuszu w Wilnie.
Pomnik „Pamięci Mieszkańców Ostrówek i Woli Ostrowieckiej pomordowanych w sierpniu 1943 r.”, fot.: Piotra Mateusz Bobołowicz
Powiedział Gość Programu Wschodniego, Rafał Dzięciołowski, prezes Fundacji Solidarności Międzynarodowej.
Gość Pawła Bobołowicza, prowadzącego dziś audycję z Warszawy, dodał:
Nikt nie zapomniał o ofiarach. Mówię to z absolutną odpowiedzialnością. Dotyczy to zarówno pana Prezydenta, jak i rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Jestem absolutnie przekonany, że rząd Prawa i Sprawiedliwości zrobił mnóstwo działań i podjął tysiące inicjatyw zmierzających do tego, żeby doprowadzić do sytuacji, w której, i tu wypada się zgodzić z księdzem Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim, co jest kluczowe dla porozumienia polsko ukraińskiego, czyli ekshumacji, które zostały wreszcie uruchomione.
Wczoraj, w piątek 7 lipca odbyło się w Archikatedrze Warszawskiej, Nabożeństwo Przebaczenia i Pojednania w ramach kościelnych obchodów 80. rocznicy rzezi wołyńskiej. W nabożeństwie wzięli udział przedstawiciele Kościoła katolickiego w Polsce, Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego i Kościoła Rzymskokatolickiego w Ukrainie. Podczas uroczystości zostało podpisane wspólne orędzie. Kilkanaście osób przed katedrą protestowało z transparentami dotyczącymi rzezi wołyńskiej. Wśród nich był ksiądz Isakowicz-Zaleski, z którym przy samych drzwiach katedry porozmawiał Paweł Bobołowicz.
Tadeusz Isakowicz-Zaleski:
Premier nie dotrzymuje od ośmiu lat postanowień, obietnic wyborczych. Również pan Andrzej Duda, bo nie chodzi o postawienie krzyża, który na drugi dzień zniknie, tylko o ekshumację i pochowanie ofiar. Rząd Polski daje wszystko Ukraińcom, co tylko chcą. Przyjął półtora miliona uchodźców. Ja jestem za tym, że przyjął, daje broń, daje pieniądze i powinien za to domagać się pochówku ofiar…
Paweł Bobołowicz prezentuję nagraną rozmowę z Panią Haliną Sulik, wdową po Anatolu Suliku, który w przeszłości, jeżdżąc rowerem po Wołyniu, katalogował polskie groby. Dziś o pamięć o Polakach z tych ziem dba jego Halina Sulik:
On pracował na Poczcie i jeździł po całej okolicy. Gdy miał 3 albo 4 godziny przerwy, po pożyczał rowerek, lub brał go ze sobą i wszędzie jeździł. Dopytywał się ludzi: czy tu mieszkali Polacy? On tym po prostu żył. Zrobił inwentaryzację 84 cmentarzy. Pracowałam z nim na sześciu dużych cmentarzach z tych 84. Na niedużych syn z nim mógł pracować, ponieważ na dużych takich jak w Brodach czy też w Równym, milicja się czepiała, bo to syn pracował, a ze mną jemu było dobrze pracować. Mierzyliśmy, czyściliśmy i remontowaliśmy te nagrobki.
Kapliczka, Wołyń lipiec 2023, fot.: Piotr Mateusz Bobołowicz
Olga Siemaszko, szefowa Białoruskiej Redakcji Radia Wnet, przedstawiła najważniejsze informacje z Białorusi, także rozmawiała z Pawłem Bobołowicze i Rafałem Dzięciołowskim, o tym, że 4 lipca białoruski sąd uznał Białoruską Redakcję Radia Wnet i portal RadioUnet.fm (Радыё Ўнет), organizację ekstremistyczną, za przynależność, do której grozi 8 lat pozbawienia wolności
Wysłuchaj całego „Programu Wschodniego” już teraz!
