Prof. Łęcicki: Chrześcijaństwo to relacja wobec żywego Zbawiciela. Jan Paweł II to dla młodych ludzi postać odległa

Prof. Grzegorz Łęcicki o encyklice „Redemptor hominis”, wadze treści w niej wyrażonych, świadectwie życia św. Jana Pawła II i tym, w jaki sposób można ludziom przybliżać jego osobę i nauczanie.

Prof. Grzegorz Łęcicki opowiada o pierwszej encykliki Jana Pawła II „Redemptor hominis”. Ogłoszona ją 4 marca 1979 r. W środę obchodziliśmy 41. rocznicę jej publikacji. Nasz gość stwierdza, że jest to „manifest pontyfikatu”, który wyraża „podstawowe orędzie chrześcijańskie” o tym, że Jezus Chrystus jest odkupicielem nie ludzkości jako zbiorowości, ale konkretnego człowieka.

Ojciec Święty wyraźnie pokazuje, że Pan Jezus przyszedł by nawet dla jednej osoby.  Traktujemy czasem chrześcijaństwo tylko jako system wartości. […] To jest relacja wobec żywego Zbawiciela- to jest clou Ewangelii.

Teolog zauważa, że w encyklice pojawiają się wątki, które dzisiaj określilibyśmy jako ekologiczne, pokazujące „jaka powinna być relacja człowieka wobec stworzonego świata”. Podejmuje ona także temat nierówności społecznych i związanych z nią problemów. Prof. Łęcicki podkreśla gorliwość papieża w jego posłudze: odbył on ponad sto pielgrzymek zagranicznych i 300 w samych Włoszech. Zauważa, że ważnych świadectwem papieża były ostatnie chwile jego życia, które ocenia jako „przywrócenie śmierci jako aktu, który pokazuje godność człowieka”. Poruszyły one nawet ludzi odległych od Kościoła, niewierzących.

Jan Paweł II to dla młodych ludzi już postać bardzo historyczna.

Dyrektor Instytutu Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa UKSW mówi jak przybliżyć nauczanie papieża-Polaka i jego osobę tym, którzy nie mają osobistych przeżyć z nim związanych. Dobrym rozwiązaniem byłoby jego zdaniem wydanie antologii złotych myśli św. Jana Pawła II na temat różnych kwestii, jakie podejmował.

Posłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.P.

Ogródek po latynosku / Un huertito a lo latino

Z okazji zbliżającej się wiosny i porządków domowo-ogrodniczych może by warto pomyśleć o uprawie roślin pochodzących z Ameryki Łacińskiej? Są one dostępne w Polsce, a ich uprawa nie jest skomplikowana

Zbliża się wiosna, a wraz z nią również intensywne prace w naszych ogródkach. I tych przydomowych i tych działkowych ale i tych na balkonach. Z pewnością sporo czasu zajmą prace porządkowe związane ze sprzątaniem, nawożeniem roślin oraz ich ochroną przed rozmaitymi szkodnikami.

A może warto jednak rozejrzeć się za nowymi gatunkami roślin? Również i tymi, które przywiezione zostały z Nowego Świata. Wbrew pozorom w sklepach ogrodniczych dostępnych jest wiele gatunków roślin pochodzenia latynoamerykańskiego, które od wielu lat zdobią polskie ogródki. Inne z kolei zamówić można przez internet. Wiele z tych gatunków ozdobi nasze ogródki od wiosny do późnej jesieni, a po odpowiednim ich przechowaniu na okres zimowy, mogą one służyć przez kolejne lata.

O tym, jakie to rośliny i jak je uprawiać opowie nasz dzisiejszy gość – Mayra Martínez Mota. W rozmowie ze Zbyszkiem Dąbrowskim nasz gość przedstawi, jakie rośliny pochodzące z Ameryki Łacińskiej warto mieć w swoich przydomowych ogródkach, na działkach, a które z nich ozdobią nasze balkony, tarasy, czy mieszkania. Opowiemy również o pielęgnacji tych roślin, aby jak najdłużej mieć z nich pożytek. Nasz gość wspomni również o tym, które z roślin z naszej strefy klimatycznej miałyby szansę podbić jej rodzinny Meksyk.

Na polsko – latynoskie rozmowy o roślinach zapraszamy w najbliższy poniedziałek, 2-go marca, jak zwykle o 21H00! Będziemy rozmawiać po polsku i hiszpańsku!

¡República Latina – na zielono!

Resumen en castellano: la primavera está llegando y están llegando las obras relacionadas con nuestros jardines y huertitos. Tal relacionados con limpieza, como con cuidar nuestras plantas. Y porque no pensar de plantar nuevas especies de plantas del origen latinoamericano? Unas de ellas podemos ya comprar en las tiendas en Polonia. Otras podemos importar por internet. Muchas de las plantas van a florecer hasta el otoño. Las plantas va a presentar nuestra amiga mexicana Mayra Martínez Mota. Vams a presentar las plantas, que se puede plantar en los jardines, huertos, per también en las terrazas, o nuestros departamentos. Vamos tambien a platicar de las plantas de origen centroeuropeoo, que se puede cultivar en América Latina. Les invitamos para escucharnos el lunes 2 de marzo, como siempre a las 21H00UTC+1! Vamos a hablar polaco y castellano!

Trzaskowski: Warszawa w 2023 r. przestanie palić węglem

Prezydent Warszawy deklaruje, że dotychczasowy sposób ogrzewania zostanie w 100% zastąpiony przez sieć ciepłowniczą i gazową.

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski wraz z Elżbietą Lanc z zarządu województwa mazowieckiego podpisali deklarację ekologiczną ws. rezygnacji z ogrzewania węglem. Jak poinformował prezydent Trzaskowski podczas otwarcia Kongresu Czystego Powietrza w Warszawie, odejście od węgla wynika z zaostrzenia uchwały antysmogowej dla Mazowsza przyjętej w 2017 roku. Na jej mocy wprowadzono między innymi zakaz instalowania tzw. kopciuchów. Trzaskowski zapewnił, że Warszawa odejdzie od węgla do końca 2023 roku.

Chcemy wyeliminować węgiel używany w gospodarstwach indywidualnych do ogrzewania, ale również spalany w piecykach czy kominkach. Ogrzewanie węglem ma zastąpić sieć ciepłownicza lub gazowa.  Czyste powietrze to priorytet Warszawy.

Decyzję prezydenta Warszawy ironicznie skomentowali m.in. przedstawiciele Warszawskiego Alarmu Smogowego, którzy monitorują stan powietrza w stolicy.

Breaking news: prezydent Trzaskowski zapowiedział, że od końca roku 2023 w Warszawie będzie obowiązywać zakaz palenia węglem! (..) Stay tuned!

A.W.K.

„PNN”: Nielegalny wywóz niemieckich śmieci do Polski ma się dobrze

Jak donosi „Potsdamer Neuste Nachrichten” trwa proceder nielegalnego wywozi niemieckich śmieci do Polski, gdzie są one palone.

Niemieckie firmy zajmujące się utylizacją śmieci twierdzą, że ich śmieci są czymś, czym nie są. Według SBB dotyczy to przede wszystkim odpadów zawierających tworzywa sztuczne. Firmy zajmujące się utylizacją deklarują, że jest to materiał nadający się do recyklingu, który można swobodnie sprzedawać w UE. W rzeczywistości są to mieszanki odpadów niskiej jakości, które wymagają pozwolenia, tzw. notyfikacji, podczas transportu towarów przez granice.

Tak wygląda opisywany przez „Potsdamer Neuste Nachrichten” mechanizm nielegalnego wywozu śmierci z RFN do Polski. Według informacji działającej w Brandenburgii spółki SBB specjalizującej się w odpadach specjalnych  firmy niemieckie nie są zainteresowane legalną drogą wywożenia odpadów do naszego kraju. Ta ostatnia nie jest łatwa. Trzeba złożyć wniosek o notyfikację w kraju wywozu i docelowym , a cały proces traw do kilku tygodni i kosztuje do 7 tys. euro.  Firma ostrzega, że:

Polska nie jest cudowną krainą usuwania odpadów, jak sądzą niektórzy po miłym telefonie od polskiego partnera.

W rzeczywistości do Polski zwożone są śmieci z RFN i innych krajów, gdzie są palone. W 2018 r. spalono 134 hałdy śmieci, a do września 2019 r. odnotowano 80 pożarów na składowiskach śmieci. Jak powiedział gazecie dyrektor SBB Berend Wilkens w zeszłym roku firma złożyła do prokuratury 15 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa związanego z nielegalna wywózką odpadów. Potwierdził to rzecznik

prokuratury we Frankfurcie nad Odrą, stwierdzając, że:

Co miesiąc mamy dochodzenie ws. nielegalnej wysyłki do Polski.

A.P.

Wiśniewska: Musimy bardzo mocno stawiać na nowoczesne technologie węglowe. KE sama łamie praworządność

Jakiego budżetu potrzebuje Unia? Czy lepiej być eurosceptykiem, czy eurorealistą? Jak państwa starej Unii korzystają na niej? W jaki sposób polski rząd ogranicza emisję CO2? Mówi Jadwiga Wiśniewska.

Ambitna Europa potrzebuje ambitnego budżetu.

Jadwiga Wiśniewska o negocjacjach w Unii Europejskiej nad nowym budżetem. Nasz gość ma nadzieję, że Mateusz Morawiecki będzie twardym „graczem przy unijnym stole”, aby uzyskać jak najwięcej środków dla kraju.  Chodzi o to, żeby „nie uszczuplać funduszu na rzecz spójności i zwiększyć na rzecz rolnictwa”. Środki przeznaczona na realizację tego pierwszego w krajach Grupy Wyszehradzkiej zwracają się starym członkom Unii, jak mówi europosłanka, w 80%.

Szczególnie potrzebują tego budżetu państwa, które mają miks energetyczny obciążony węglem, 70% w polskim miksie. Koszty muszą być sprawiedliwie rozłożone.

Podkreśla, jak ważną rolę w podziale budżetu odgrywa polityka Nowego Zielonego Ładu i jak Polska zmienia swoją gałąź energetyczną, aby dostosować się do ekologicznych trendów UE. Dla np. Francji, w której miksie energetycznym węgiel to tylko 3-4% transformacja energetyczna jest nieporównywalnie łatwiejsza. Wiśniewska podkreśla, że choć Polska nie przyjęła 2050 r. jako daty osiągnięcia neutralności klimatycznej, to nie znaczy, że rząd nie podejmuje działań na rzecz zeroemisyjności. Służy temu choćby gazoport czy Baltic Pipe. Zauważa, że

Musimy bardzo mocno stawiać na nowoczesne technologie węglowe.

Polskie zasoby węglowe można by wykorzystać do rozwoju ciepłownictwa systemowego. Komentuje także podnoszone kwestie o polskiej praworządności w UE oraz problemy gospodarcze w Europie.

Komisja nawołuje do przestrzegania praworządności, a sama tą praworządność łamie.

Rozmówczyni Krzysztofa Skowrońskiego rozmawiała z komisarz  Věrą Jourovą nt. planowanych działań wobec praworządności zwracając uwagę na sytuację w Czechach problemy jakie może zaraz mieć ich premier. Podkreślała, że w każdym kraju sytuacja jest inna. Komisja planuje bowiem ocenić stan praworządności w całej UE.

Po raz pierwszy pojawia się bardzo mocny zapis dotyczący Francji, Hiszpanii, Bułgarii, Rumunii.

Zdaniem eurodeputowanej KE nie ma kompetencji by to zrobić. Zwraca uwagę, że wiodącą grupą w europarlamencie jest EPL, którego przewodniczącym został Donald Tusk. Przypomina, iż Europejski Trybunał Obrachunkowy wskazał na niemożliwość zastosowania mechanizmu powiązania funduszy unijnych z praworządnością.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T./A.P.

Dr Kendzierska: Dno oceanu jest wciąż bardzo słabo zbadane. Znamy je w 5-10%

Oceanograf z Uniwersytetu Gdańskiego opowiada o osiągnięciach jej dyscypliny naukowej i wkładzie Polaków w jej rozwój. Mówi o tym, jak zmiany klimatyczne mogą wpłynąć na przyszłość światowego oceanu.

 

 

Dr Halina Kendzierska z Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego mówi o stanie badań nad oceanem światowym:

Dno oceanu znamy w 5-10%, i to w jego najpłytszej strefie. Na głębi Challengera, najniżej położonym punkcie Rowu Mariańskiego (11 km) , były zaledwie 3 osoby. Dla porównania, na Księżycu stopę postawiło 12 osób.

Jak mówi dr Kendzierska, ciśnienie atmosferyczne na dnie oceanu jest kilkaset razy wyższe niż na powierzchni Ziemi. Mimo to, występują tam liczne organizmy żywe: bakterie, wirusy, skorupiaki i ryby.

Gość „Kuriera w samo południe” ocenia, że polscy badacze dużo wnieśli do dorobku światowej oceanografii, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów polarnych.

Najdziwniejszym gatunkiem, jaki miałam okazję napotkać, był podwój wielki, występujący w głębinach Bałtyku. Stanowi on pożywienie dorszy bałtyckich, dlatego jest czasami odławiany.

Jak mówi badaczka, zgodnie z opinią większości współczesnych naukowców życie na Ziemi powstało w kominach hydrotermalnych. Wytrącające się tam minerały stanowiły pokarm dla organizmów pierwotnych.

Dr Kendzierska stwierdza, ze w kropli wody oceanicznej można znaleźć kilkaset organizmów żywych, a w łyżeczce wody da się wyodrębnić organizmy z gatunków odpowiadających za produkcję połowy tlenu na Ziemi.

Najbardziej niezwykłymi gatunkami w oceanie są, zdaniem dr Kendzierskiej, ośmiornice i meduzy. Te ostatnie potrafią przybrać rozmiary blisko stumetrowe. Gatunki meduz występujące w Morzu Bałtyckim nie są groźne dla człowieka. Potrafią bardzo sprawnie się regenerować, z pewnością długość ich życia zdecydowanie przekracza przeciętną długość życia człowieka.

Dr Kendzierska porusza również wątek zmian klimatycznych. Podwyższenie temperatury oceanu doprowadzi do uwolnienia znacznych ilość metanu, co prawdopodobnie doprowadzi do jeszcze szybszego ocieplenia klimatu i zmiany obszarów występowania poszczególnych gatunków roślin i zwierząt. Gość „Kuriera w samo południe” stwierdza, że jak najdokładniejsze oszacowanie skutków zmian klimatycznych i zanieczyszczenia środowiska jest obecnie najpoważniejszym wyzwaniem dla naukowców.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.W. K.

Konopka: Ostrzały dzików będą się odbywać, bo jest to polska racja stanu

Dr Bogdan Konopka o walce z afrykańskim pomorem świń oraz o pracy nad szczepionką przeciwko epidemii.

Premier ma pełnomocnika rządu ds. zwalczania afrykańskiego pomoru świń, jest nim Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa – Szymon Giżyński, który koordynuje i mobilizuje wiele innych resortów do pracy. Na przełomie roku została również uchwalona specustawa, która jest narzędziem w skutecznej walce z ASF. Wprowadza ona pojęcie odstrzału sanitarnego. Jest to wyznaczona pewna ilość dzików, które powinny być odstrzelone przy użyciu służb mundurowych. Warto zaznaczyć, że formacje, które będą powoływane na wniosek wojewody, nie będą otrzymywać żadnych korzyści.

Jak dodaje: W całej Europie jest eksplozja populacji dzików. Wynika to z braku zim i z dobrej gospodarki rolnej. Jeżeli w środowisku dzik pozostawia wirusa to wcześniej czy później, wnika on do chlewni. W Polsce, w tym roku łowieckim, zostało odstrzelonych ok. 300 tys. dzików. Ostrzały będą się odbywać, bo jest to polska racja stanu.

W momencie, kiedy w gospodarstwie pojawia się ASF, wyznaczany jest okręg zagrożony. Wszystkie świnie, które są wywożone, muszą być wg odpowiedniego klucza poddane badaniom laboratoryjnym.

W rozmowie poruszona została także kwestia szczepionki przeciwko epidemii. Choroba ASF ma charakter rozwojowy. Jak mówi gość „Popołudnia WNET”: Ten wirus nie daje odporności. Nie wytwarzają się przeciwciała. Praca nad szczepionką stwarza wiele trudność. Nie wiadomo, kiedy badania zakończą się sukcesem. 

Dr Bogdan Konopka mówi o tym, że poszkodowani rolnicy są wspierani. Nasz gość wyjaśnia, jak wygląda kontrola zbóż importowanych ze wschodu. Zaznacza, że nie wykryto niczego, co byłoby niebezpieczne. Opowiada także o chorobie, jaka dotyka polski drób.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

M.N.

Biebrzańskie bagna i mokradła wysychają. Dyrektor BPN: Jest o metr wody mniej. Lato stanie się nie do przeżycia dla łosi

Milionów metrów sześciennych wody brakuje w Biebrzańskim Parku Narodowym. Jego dyrektor Andrzej Grygoruk tłumaczy z czego to wynika, co park z tym robi i jakie mogą być tego konsekwencje dla przyrody.

Brakuje wody i prawdopodobnie jest to skutek zmian klimatycznych. Obserwujemy zmiany rozkładu wielkości tych opadów w ciągu roku. Raz są ulewne deszcze, potem bywają bardzo długie sezony bez wody, czy też śniegu, co teraz widzimy.

Tak sytuację w Biebrzańskim Parku Narodowym opisywał jego wicedyrektor, cytowany przez TVN 24 Mariusz Siłakowski. W rozmowie w Kurierze w samo południe potwierdza to Andrzej Grygoruk mówiąc, że „słyszymy o tym od dłuższego czasu”. Dyrektor parku stwierdza:

Mieliśmy problem ze spływem wody […] Od lipca ubiegłego roku na Biebrzy mamy informację, że metr wody mniej jest niż od wielolecia.

Obecna średnia ilość wody jest najmniejsza od wielu lat, co wynika z braku opadów i zimy. Problemu nie rozwiąże budowa zbiorników retencyjnych, gdyż „z pustego nie nalejemy”.

Nie trzeba budować zbiorników retencyjnych, bo Biebrzański Park jest takim zbiornikiem retencyjnym.

Nasz gość dodaje, że woda jest coraz droższa. Gospodarowanie nią jest zadaniem  PGW „Wody Polskie”.  Na braku wody ucierpią m.in. żyjące w parku łosie:

Nasze lato stanie się dla nich nie do przeżycia.

Andrzej Grygoruk stwierdza, że przy utrzymywaniu się takich warunków klimatycznych „różnorodność się skończy”.  Mówi też o tym, czemu warto odwiedzić Biebrzański Park Narodowy:

Mamy kilkanaście ścieżek przyrodniczych. Wydaliśmy mapę pokazującą, gdzie można zobaczyć ciekawe gatunki roślin i  zwierząt.

Wysłuchaj całej audycji już teraz!

A.P.

Śnieżne zimy będą coraz rzadsze. Surowiecki: globalne zmiany klimatu rozbudowują się ku północy

Klimatolog z Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW tłumaczy nietypowe zjawiska pogodowe, które możemy obserwować tej zimy.

 

Artur Surowiecki tłumaczy, dlaczego orkan Sabina szaleje ostatnio nad Europą. Prędkość wiatru w Tatrach przekraczała 100 km/h. Zaznacza, że takie zjawisko atmosferyczne jest całkowicie typowe dla obecnej pory roku.

Nasz gość mówi o ostatnich zmianach pogodowych. Związane są one z niżem powstałym nad Atlantykiem i ścieraniem się na tym obszarze ciepłych i zimnych mas powietrza. W ostatnią niedzielę umożliwiło to osiągnięcie przez samolot typu jumbo jet rekordowej prędkości przelotowej.  Istnieje również silna tendencja do ocieplania się klimatu:

Wydaje się, że coraz rzadziej będziemy widzieć takie typowe polskie śnieżne zimy. Pomiary wykazują ewidentnie, że z każdym rokiem mamy coraz wyższe temperatury.

Za brak śniegu odpowiedzialny jest, zdaniem eksperta, koncentryczny wir polarny. Nie jest to zjawisko, którego meteorolodzy i klimatolodzy by nie znali.

Globalne zmiany klimatu rozbudowują się ku północy. Zabrakło w tym roku wielkiego wyżu nad Rosją.

Jak mówi Surowiecki, duża ilość opadów w ostatnim czasie wynika z rosnącej zawartości pary wodnej w powietrzu. Zwraca uwagę, że niektóre lodowce na Islandii topnieją, inne zaś przyrastają.

Śnieg na Grenlandii może stopnieć zarówno za 100, jak i za 1000 lat. Trudno to przewidzieć.

Ponadto, klimatolog z Uniwersytetu Warszawskiego mówi w „Poranku WNET” o możliwościach sterowania pogodą na lokalną skalę.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

K.T / A.W.K.

Buchna: Stan środowiska pogorszył się na tyle, że z Bałtyku znikają żywe organizmy

Buchna o proteście rybaków, którzy są niezadowoleni z wprowadzenia zakazu połowu dorsza na Bałtyku. Powodem takiej decyzji jest mała ilość ryby w morzu. „Sytuacja rybaków jest tragiczna” – mówi.

 

 

Jeśli chodzi o grupę rybaków, to tak naprawdę na dzień dzisiejszy nie ma żadnych konkretnych propozycji, a oni sami są na skraju bankructwa. Powodem takiej decyzji jest mała ilość dorsza w morzu. Sytuacja rybaków jest tragiczna. Tak samo dramatyczna sytuacja jest pod taflą wody, ponieważ nie wiadomo, z jakiego powodu ryby w Bałtyku jest coraz mniej – mówi gość „Poranka WNET”.

Mowa jest o rybakach tzw. małoskalowych. Ta właśnie grupa zawodowa podjęła stan gotowości do protestu na Konwencie Morskim oraz ogłosiła strajk, czyli pierwszą akcję protestacyjną, która odbędzie się na całym wybrzeżu morskim.

Pierwsza grupa, czyli armatorzy wędkarstwa morskiego byli to ludzie, którzy pracowali na rzecz turystyki i odegrali bardzo pozytywną rolę, korzystając z morskich zasobów. Dla nich jest to osobista tragedia, ponieważ jeśli nie ma ryb, nie mają bezpośrednich dochodów. Z drugiej strony ludzie, którzy przyjeżdżali na wybrzeże, również nie będą mogli skorzystać z atrakcji, jaką było wędkarstwo.

Jak dodaje: Widać, że zadziało się coś złego, że nie ma ryby, czyli stan środowiska na tyle się pogorszył, że żywe organizmy zniknęły. Rybacy małoskalowi odgrywali jeszcze większą rolę dla społeczeństwa, bo zdobywali pożywienie dla mieszkańców naszej Rzeczpospolitej, zdobywali pożywienie w postaci dorsza-świeżej, zdrowej i dobrej ryby, której również zabrakło. 

Polska zawsze stała frontem do morza, a w tej chwili widzimy, że dzieje się coś złego, a my sami obracamy się do niego plecami. Sytuacja dla rybaków, jak i amatorów jest w tej chwili dramatyczna. Nikt nie potrafi określić przyczyny zniknięcia ryby. Sytuacja przerodziła się w kroki protestu, którego celem jest przekonanie o tym, że rybołówstwo jest ważną gałęzią gospodarczą, która powinna chronić i odbudowywać środowisko – zaznacza Marcin Buchna.

Rozmówca twierdzi, że działania w kierunku zbadania sytuacji zostały podjęte przez ministerstwo, ale jako organizacja ekologiczna mają szereg pytań i uwag do prezentowanego projektu badawczego, ponieważ jeśli tak duże pieniądze przydziela się w celu zdiagnozowania środowiska, to muszą to być właściwie spożytkowane pieniądze.

M.N.