Program Wschodni: szkolenia Rapid Trident 2021, dzieci więźniów politycznych na Krymie, historia firmy Plastics Group

W „Programie Wschodnim” Wojciech Jankowski wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia m.in. o szkoleniach wojskowych Rapid Trident, czy sytuacji dzieci więźniów politycznych na Krymie.

Prowadzący: Wojciech Jankowski

Realizator: Aleksander Szczerkowski


Goście:

Artur Żak – publicysta „Kuriera Galicyjskiego”

Janina Jakowenko – filolog, dziennikarka Radia WNET

Krystyna Kunicka – Polka z Łatgalii (Inflant polskich), tłumaczka, autorka książki „Polacy i język polski w Łatgalii”

Zbigniew Tulwin – prezes Plastics Group

Ireneusz Derek – doradca Zarządu PGNiG S.A. ds. współpracy z Ukrainą, prezes zarządu KarpatyHazWydobuwannia

Paweł Bobołowicz – korespondent Radia WNET na Ukrainie


Artur Żak mówi o szkoleniach Rapid Trident, w których wzięło udział 6 tysięcy żołnierzy z 15 krajów, w tym z Polski. Jest to ukraińsko-amerykańskie szkoleniem, do którego przyłączają się inne kraje – głównie z NATO, często jednak również z Bliskiego Wschodu. Odbyło się ono zarówno w przestrzeni powietrznej, jak i na ziemi. Celem była praca nad współdziałaniem brygad z różnych krajów – szkolenia sztabowe oraz ćwiczenia w terenie, np. pokonywanie przeszkody wodnej, czy zajmowanie pozycji. Jest to część wielu innych szkoleń.


Krystyna Kunicka opowiada o monografii na temat języka polskiego na terenach Inflant Polskich oraz o stosunku Łotyszy do Polaków. Zaznacza, że mimo iż tereny te od dawna nie należą do Rzeczpospolitej, język polski w dalszym ciągu jest tam popularny. Da się zauważyć pewne różnice między standardową polszczyzną a polszczyzną z Łatgalii. W szkołach młodzież uczy się języka ogólnopolskiego. Książka Krystyny Kunickiej zawiera informacje socjolingwistyczne o Polakach na Łotwie oraz tematy bardziej socjalne, a głównie analizę językową – fonetyki, składni, czy słownictwa.


Janina Jakowenko mówi o wzrastającej liczbie więźniów politycznych na Krymie oraz o projekcie Krymskie Dzieciństwo. Coraz więcej dzieci dorasta bez ojca, wiele z nich było świadkami scen z bronią. Jest to tragedia dzieci, której próbuje się przeciwdziałać – projekt Krymskie Dzieciństwo stworzony jest po to, by przeciwdziałać traumom u dzieci więźniów politycznych. Organizowane są różne przedsięwzięcia, m.in. wycieczki czy warsztaty.


Zbigniew Tulwin – mówi o prowadzonej przez siebie firmie Plastics Group. Pierwsza firma Zbigniewa Tulwina powstała w Polsce w 1990 roku, przedsiębiorcy zaczynali od dystrybucji płyt z tworzyw sztucznych. po 10 latach na bazie tej inicjatywy oficjalnie powstało Plastics Group. Firma rozwija się w różnych krajach, m.in. na Ukrainie, gdzie działa od 1998 roku, na Litwie, czy na Łotwie.


Ireneusz Derek mówi o aktywności PGNiG na Ukrainie. Rynek ukraiński dla PGNiG jest interesujący, dlatego grupa chce się skupić na poszukiwaniu i wydobyciu gazu, dlatego PGNiG przejął 80% ukraińskiej spółki i przygotowuje się do wydobycia gazu w tym kraju.


Paweł Bobołowicz opowiada o swojej wyprawie do Odessy, śladami Adama Mickiewicza.


Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

PK

Program Wschodni: relacje polsko-ukraińskie a niepodległość Ukrainy, dziedzictwo Jana Pawła II na Ukrainie

W „Programie Wschodnim” Paweł Bobołowicz i Wojciech Jankowski wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawiają m.in. o relacjach polsko-ukraińskich, niepodległości Ukrainy, czy dziedzictwie Jana Pawła II.

Prowadzący: Paweł Bobołowicz i Wojciech Jankowski

Realizator: Aleksander Szczerkowski


Goście:

Ola Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

Prof. Przemysław Żurawski – Uniwersytet Łódzki

Marek Ziółkowski – ambasador RP na Ukrainie w latach 2001-2005

Prof. Andrzej Szeptycki – doktor nauk humanistycznych w zakresie nauki o polityce

Robert Czyżewski – dyrektor Instytutu Polskiego

Rafał Dzięciołowski – prezes Fundacji Solidarności Narodowej


Marek Ziółkowski mówi o niepodległości Ukrainy oraz historii relacji polska-ukraińskich po rozpadzie Związku Radzieckiego. Zaznacza, że Polska była krajem najlepiej przygotowanym do rozpadu ZSRR i jego następstw. Zwraca również uwagę na dokonania polskiej emigracji.


Prof. Przemysław Żurawski mówi o uznaniu przez RP niepodległości Ukrainy – jako pierwszy kraj. Gest ten ma dla Ukraińców znaczenie po dziś dzień. Polska wspierała procesy niepodległościowe na Ukrainie nawet przed rozpadem ZSRR. Profesor zwraca uwag na fakt, iż stosunki polsko-ukraińskie nie mają się źle, ich stan faktyczny przysłaniany jest jego zdaniem przez napięcia o źródle historycznym.

Obraz relacji jest zbyt skoncentrowany na sporach historycznych podczas gdy realnie relacje są dobre i rokujące.

Gość „Programu Wschodniego” podkreśla znaczenie takich porozumień – i udziału w nich Rzeczpospolitej – jak Trójkąt Lubelski, czy Platforma Krymska. Wspomina również o wielości płaszczyzn współpracy polsko-ukraińskiej, która obejmuje takie płaszczyzny, jak wojskowa, energetyczna, transportowa, czy akademicka.


Ola Siamaszko przedstawia najnowsze doniesienia z Białorusi. Mówi m.in. o akcji solidaryzacji z Andrzejem Poczobutem, który w dalszym ciągu przebywa w więzieniu na Białorusi, pierwszych zgonach uchodźców na terenach przygranicznych, za które reżim białoruski obwinia Polskę, czy przedostawaniu się uchodźców na tereny Niemiec – większość z nich pochodzi z Iraku.


Prof. Andrzej Szeptycki o pielgrzymce Jana Pawła II do Ukrainy oraz roli myśli papieża na Ukrainie. Głowa Kościoła Katolickiego odwiedziła Lwów w 2000 roku –  wtedy też spotykał się z przedstawicielami najwyższych władz państwowych Ukrainy, czy wyniósł na ołtarze grono męczenników grekokatolickich.


Robert Czyżewski o wydawaniu dzieł literackich Jana Pawła II przez Instytut Polski w Kijowie – ukazała się m.in. książka „Pamięć i tożsamość”. Zdaniem gościa myśl polskiego papieża może dalej wywierać wpływ na ukraińskie środowiska religijne.


Rafał Dzięciołowski o pielgrzymce Jana Pawła II do Lwowa z 2000 roku. Prezes Fundacji Solidarności Narodowej zwraca uwagę, że Ukraina odgrywała zawsze istotną rolę w myśli papieża – powinna też być drogowskazem w czasach trudnych dla relacji polsko-ukraińskiej.

Kładł nacisk na powinność do wzajemnej solidarności i przekraczania demonów przeszłości.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

PK

Program Wschodni: białoruscy migranci polityczni, rosyjski film szkalujący Polskę, pogrzeb ojca Alojzego Kosobudzkiego

W „Programie Wschodnim” Paweł Bobołowicz wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia m.in. o białoruskich migrantach politycznych, filmie Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rosji, zakłamującego historię.

Goście:

Ola Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

Dr Tomasz Lachowski – wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, redaktor naczelny portalu Obserwator międzynarodowy

Taras Czornowił – publicysta, były polityk

Wojciech Jankowski – korespondent Radia WNET na Ukrainie


Prowadzący: Paweł Bobołowicz

Realizator: Eldar Pedorenko


Ola Siamaszko komentuje zatrzymanie białoruskich działaczy opozycyjnych. Sytuacja jest niezwykle skomplikowana, ponieważ jak twierdzi dziennikarka, działacz został zwolniony z aresztu śledczego. Cała sprawa została oparta o Interpol, do którego białoruskie władze złożyły list gończy. W środowisku związanym z białoruską opozycją powstała prośba o usunięcie Białorusi z organizacji międzynarodowych typu Interpol. Sytuacja ta wywołała w środowisku białoruskich migrantów politycznych ogromne zamieszanie.


Doktor Tomasz Lachowski odnosi się do filmu, które opublikowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej. Tematem materiału była agresja sowiecka na Polskę z dnia 17 września 1939 roku. Jak się jednak można było spodziewać nie pada tam żadne określenie, wzmianka o jakiejkolwiek agresji. Mowa jest m.in. o wyzwoleńczym marszu, pochodzie oraz o ratowaniu biednego społeczeństwa, które polskie władze porzuciły. Wszystko jest okraszone stwierdzeniem wspierania przez Polskę polityki nazistowskiej. Natomiast nie absolutnie żadnej informacji na temat paktu Ribbentrop -Mołotow. Doktor wskazuje, że w Rosji od dawna jest zakaz wspominania o jakiejkolwiek agresji Rosji. Utrwalana jest za to narracja, w której armia ich wyzwalała ziemie najpierw z jarzma polskiej okupacji a następnie spod nazistowskiego ucisku.


Taras Czornowił o rosyjskiej propagandzie, która swoją polityką nawiązuje poniekąd do polityki stalinowskiej. Ekspert mówi, że niestety wszystkie wiadomości jakie pochodzą od władzy rosyjskie, muszą traktować automatycznie jako propagandę. Gość podkreśla, że tereny, które swego czasu były w granicach Królestwa Polskiego, stanowią nadal obiekt zainteresowań rosyjskiej władzy.

Publicysta odnosi się również do śmierci swojego ojca – Wiaczesława Czornowiła, na temat którego krążyły opinie, że był to człowiek, mogący odmienić los Ukrainy. W niewyjaśnionych okoliczność zginął w wypadku samochodowym. Tak przynajmniej twierdzi oficjalna relacja. Aczkolwiek na ten moment posiadamy już wiedzę, aby potwierdzić, że. mnie był to żaden wypadek a zwyczajnie zaplanowane zabójstwo. Václav Havel, który swego czasu był prezydentem Czech, powiedział, że spośród całego środowiska antykomunistycznych kandydatów do władzy, to Wiaczesław Czornowił był najbardziej gotowy do sprawowania władzy w swoim kraju a jako jedyny z ich towarzystwa nie został wybrany.


Wojciech Jankowski o pogrzebie ojca Alojzego Kosobudzkiego, który został pochowany w krypcie Kościoła pw. św. Mikołaja w Kamieńcu Podolskim. Duchowny zmarł w 52 roku życia oraz w 32 roku posługi kapłańskiej. Ojciec należał do zakonu Paulinów i był związany z Kamieńcem Podolskim, w którym przez długi czas był przeorem zakonu Paulinów w tym miejscu. Ojciec Alojzy został odznaczony przez obecnego na pogrzebie ministra Dworczyka Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej. Order został przyznany pośmiertnie kapłanowi przez prezydenta Andrzeja Dudę.

K.J.

Program Wschodni: lojalni wobec Kijowa Tatarzy krymscy boją się o swoje bezpieczeństwo i życie swych rodzin

Goście: Jerzy Wójcicki – działacz polonijny na Ukrainie, redaktor Słowa Polskiego; Nedim Useinow – członek  Rady Koordynacyjnej Światowego Kongresu Tatarów Krymskich; Janina Jakowenko – filolog; Robert Czyżewski – dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie; Jacek Kruczkowski – ambasador Polski na Ukrainie w latach 2005-2010, współorganizator Forum Ekonomicznego 30. Forum Ekonomicznego w Karpaczu Prowadzący: Paweł Bobołowicz Realizator: Eldar Pedorenko Jerzy Wójcicki […]

Goście:

Jerzy Wójcicki – działacz polonijny na Ukrainie, redaktor Słowa Polskiego;

Nedim Useinow – członek  Rady Koordynacyjnej Światowego Kongresu Tatarów Krymskich;

Janina Jakowenko – filolog;

Robert Czyżewski – dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie;

Jacek Kruczkowski – ambasador Polski na Ukrainie w latach 2005-2010, współorganizator Forum Ekonomicznego 30. Forum Ekonomicznego w Karpaczu


Prowadzący: Paweł Bobołowicz

Realizator: Eldar Pedorenko


Jerzy Wójcicki mówi o sprawie kościoła im. św. Mikołaja w Kijowie. Biskup Witalij Krywicki zwrócił się w otwartym liście do prezydenta Zełenskiego przypominając, że kolejne ukraińskie ekipy rządzące obiecywały zwrot świątyni Kościołowi Rzymskokatolickiemu. Kwestia zwrotu, jak wyjaśnia nasz gość, rozbija się o zabytkowe kościelne organy.


Nedim Useinow komentuje sytuację Tatarów na Krymie. Niedawno aresztowany został Nariman Dżelał, wiceszef Medżlisu, czyli samorządu Tatarów krymskich. Gość Programu Wschodniego przypomina działalność aresztowanego, który sprzeciwiał się rosyjskiej aneksji Półwyspu. Lojalni wobec Kijowa Tatarzy krymscy boją się o swoje bezpieczeństwo.


Janina Jakowenko z relacją z obchodów 400. rocznicy zwycięstwa Rzeczypospolitej pod Chocimiem.


Jacek Kruczkowski mówi o organizacji Forum Ekonomicznego w Karpaczu. W wydarzeniu wzięło udział 4400 osób. Były ambasador Polski na Ukrainie zauważa, że na spotkaniu nie zabrakło przedstawicieli ukraińskiego rządu na czele z premierem.

Na Forum Polonijnym postanowiono nagrodzić przebywających w więzieniu Andżelikę Borys i Andrzeja Poczobuta. Nasz gość wskazuje na ich zaangażowanie nie tylko na rzecz Polaków na Białorusi, ale także dla wolności wszystkich jej mieszkańców.


Przypominamy także rozmowę z o. Pawłem Wyszkowskim, scenarzystą filmu Wierzyć. Pokazuje on historię ludzi cierpiących za swoją wiarę w obozach koncentracyjnych. Nasz gość wskazał, że próbowano zainteresować realizacją filmu m.in. Mela Gibsona i Krzysztofa Zanussiego. Ostatecznie wyzwania podjął się młody reżyser Szemet. Stwierdził on, że to jego pierwszy wielki film.

Każdy dzień na planie zaczynamy od modlitwy.

Aktorzy opowiadali o swoich rolach. W produkcji biorą udział ludzie z całej Ukrainy- zarówno katolicy, jak i prawosławni. Premiera będzie miała miejsce dzisiaj w Kijowie.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

A.P.

Program Wschodni: pomniki we Lwowie, pożar organów w Kijowie, zapotrzebowanie na pracowników w Polsce i na Ukrainie

W „Programie Wschodnim” Wojciech Jankowski wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia m.in o wybudowaniu we Lwowie pomnika, syna Mozarta oraz zapotrzebowania na pracowników w Polsce i w Ukrainie


Prowadzący: Wojciech Jankowski

Realizator: Eldar Pedorenko


Goście:

Olga Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

Natali Kryniczanka – przewodniczka turystyczna, poetka, piosenkarka, działacz społeczny

Artur Żak – współgospodarz Studia Lwów, publicysta „Kuriera Galicyjskiego”

Piotr Michalak – przedsiębiorca z Polski, związany z Ukrainą


Olga Siamaszko mówi o kryzysie migracyjnym, który został sprowokowany przez Białoruś. Przytacza również słowa ministra spraw zagranicznych, który obwinia Unie Europejską w sprawie kryzysu migracyjnego.

Sama Białoruś obwinia EU za kryzys migracyjny. Minister spraw zagranicznych, Uładzimir Makiej powiedział, że oficjalnie Mińsk proponuje przeprowadzenie konsultacji w tej sprawie


Natali Kryniczanka komentuje postawienie we Lwowie, pomnika Franza Xavera Mozarta. Natali mówi, że zdanie mieszkańców Lwowa nie było brane pod uwagę. Podkreśla, że wygląd budowli godzi w tradycję nie tylko tą z zamierzchłych czasów, ale również tą współczesną.

Dla Lwowa, który jest stolicą artystów […] to na prawdę jest taka prowokacja […] Lwów ma na prawdę swoje tradycje i tradycje nie tylko dawne, ale współczesnych malarzy, artystów

Gość uważa, że artysty naturalnie posiada pewną swobodę w interpretacji, aczkolwiek w tym przypadku poszło to nie w tą stronę, jaką powinno.


Artur Żak odnosi się do informacji przekazanej przez Pawła Bobołowicza. W Kościele św. Mikołaja w Kijowie zapaliły się instalacje, przy pomocy których organy mogą działać. Strażacy wykazali się ogromną brawurą, ponieważ akcja gaszenia trwała jedynie kwadrans. W tym miejscu Artur zaznacza czemu jest bardzo przykra informacja

Niestety wyjątkowe organy zostały uszkodzone. Specjaliści twierdzą, że to są w sumie jedyne tego typu organy w Europie.


Piotr Michalak opowiada o tym czym charakteryzuje się jego praca. Gość mówi, że niezwykle ważnym czynnikiem jego działalności jest, towarzyszące poczucie, że może zapewniać ludziom coś co stanowi podstawę normalnej egzystencji. Piotr jest zapytany o to jak, w zakresie pracowników wyglądają potrzeby na Ukrainie a jak w Polsce.

Głównie to są pracownicy do prostych prac, do przyuczenia […] Brakuje również specjalistów. Niemniej ci  specjaliści nie szukają pracy przez agencję pracy […] tylko są już na tyle zorientowani w swoich i możliwościach, i możliwościach rozwoju w Polsce, że tę pracę znajdują sami.

K.J.

Program Wschodni: pomniki we Lwowie, pożar organów w Kijowie, zapotrzebowanie na pracowników w Polsce i w Ukrainie

W „Programie Wschodnim” Wojciech Jankowski wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia m.in o wybudowaniu we Lwowie pomnika, syna Mozarta oraz zapotrzebowania na pracowników w Polsce i w Ukrainie


Prowadzący: Wojciech Jankowski

Realizator: Eldar Pedorenko


Goście:

Olga Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

Natali Kryniczanka – przewodniczka turystyczna, poetka, piosenkarka, działacz społeczny

Artur Żak – współgospodarz Studia Lwów, publicysta „Kuriera Galicyjskiego”

Piotr Michalak – przedsiębiorca z Polski, związany z Ukrainą


Olga Siamaszko mówi o kryzysie migracyjnym, który został sprowokowany przez Białoruś. Przytacza również słowa ministra spraw zagranicznych, który obwinia Unie Europejską w sprawie kryzysu migracyjnego.

Sama Białoruś obwinia EU za kryzys migracyjny. Minister spraw zagranicznych, Uładzimir Makiej powiedział, że oficjalnie Mińsk proponuje przeprowadzenie konsultacji w tej sprawie


Natali Kryniczanka komentuje postawienie we Lwowie, pomnika Franza Xavera Mozarta. Natali mówi, że zdanie mieszkańców Lwowa nie było brane pod uwagę. Podkreśla, że wygląd budowli godzi w tradycję nie tylko tą z zamierzchłych czasów, ale również tą współczesną.

Dla Lwowa, który jest stolicą artystów […] to na prawdę jest taka prowokacja […] Lwów ma na prawdę swoje tradycje i tradycje nie tylko dawne, ale współczesnych malarzy, artystów

Gość uważa, że artysty naturalnie posiada pewną swobodę w interpretacji, aczkolwiek w tym przypadku poszło to nie w tą stronę, jaką powinno.


Artur Żak odnosi się do informacji przekazanej przez Pawła Bobołowicza. W Kościele św. Mikołaja w Kijowie zapaliły się instalacje, przy pomocy których organy mogą działać. Strażacy wykazali się ogromną brawurą, ponieważ akcja gaszenia trwała jedynie kwadrans. W tym miejscu Artur zaznacza czemu jest bardzo przykra informacja

Niestety wyjątkowe organy zostały uszkodzone. Specjaliści twierdzą, że to są w sumie jedyne tego typu organy w Europie.


Piotr Michalak opowiada o tym czym charakteryzuje się jego praca. Gość mówi, że niezwykle ważnym czynnikiem jego działalności jest, towarzyszące poczucie, że może zapewniać ludziom coś co stanowi podstawę normalnej egzystencji. Piotr jest zapytany o to jak, w zakresie pracowników wyglądają potrzeby na Ukrainie a jak w Polsce.

Głównie to są pracownicy do prostych prac, do przyuczenia […] Brakuje również specjalistów. Niemniej ci  specjaliści nie szukają pracy przez agencję pracy […] tylko są już na tyle zorientowani w swoich i możliwościach, i możliwościach rozwoju w Polsce, że tę pracę znajdują sami.

K.J.

Program Wschodni: Obrady Platformy Krymskiej i sytuacja Tatarów Krymskich, obchody Dnia Niepodległości Ukrainy

W „Programie Wschodnim” Paweł Bobołowicz, wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia m.in o obradach Platformy Krymskiej, obchodach Dnia Niepodległości Ukrainy, czy o konferencji Lviv Media Forum.

Prowadzący: Paweł Bobołowicz

Realizator: Eldar Pedorenko


Goście:

Refat Czubarow – przewodniczący Medżlisu Tatarów Krymskich, deputowany Najwyższej Rady Ukrainy

Janina Jakowenko – reporterka, współpracowniczka Studia Kijów

Ola Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

Mateusz Stachewicz – przewodniczący programowego ruchu odkrywców ZHP, współorganizator akcji „Płomień braterstwa”


Refat Czubarow mówi o roli Platformie Krymskiej, która ma na celu przeciwstawienie się okupacji Krymu przez Rosję. Ta z kolei, dzięki zajęciu tego terytorium, chce zrealizować plan stworzenia placówki wojskowej na południowej flance NATO, aby móc w ten sposób wywierać wpływ na politykę światową. Rosja jest również bardzo niechętna Tatarom Krymskim, podejmując się różnych środków, aby wyprzeć ich z terytorium Krymu – są to głównie represje oraz oskarżenia.

Rosja zarzuca Tatarom Krymskim terroryzm, ekstremizm – oczywiście wszystkie te zarzuty są całkowicie sfałszowane. Najważniejsze jest jednak, aby wzbudzić strach wśród ludzi.

Niektóre z tych prób zastraszania mogą jednak w pewnym zakresie działać – niektórych krajów na posiedzeniu Platformy Krymskiej zabrakło – np. krajów Ameryki Południowej, Izraela, czy części krajów Azji. Federacja Rosyjska dopuszcza m0żliwość zebrania się w ramach Platformy, lecz zaznacza przy tym, że jeśli omawiane będą tam sprawy ich terytorium, będzie to wtedy atak na wewnętrzną integralność ich państwa.

Minister Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej powiedział, że będzie to zlot neonazistów. Na Platformie Krymskiej były obecne delegacje wszystkich krajów Unii Europejskiej i NATO, natomiast część państw nie mogła nie wziąć pod uwagę groźby Federacji Rosyjskiej, bo bardzo są od niej zależne. Faktem jest jednak, że nie udało się im wszystkich zastraszyć, a idea Platformy Krymskiej została umocniona.


Janina Jakowenko opowiada o obchodach Dnia Niepodległości Ukrainy. Najbardziej efektownym wydarzeniem była defilada wojskowa, w której wzięło udział około 5 tysięcy żołnierzy, 400 jednostek sprzętu i uzbrojenia i 100 jednostek lotniczych. Byli to przedstawiciele sił ukraińskich, ale też i kilkunastu krajów partnerskich, w tym Polski.

Ukraińskie władze zaprezentowały wszystkie rodzaje sił zbrojnych, a na niebie pojawił się największy samolot transportowy świata – Antonow 25 mriya. Przejechały również czołgi, wozy opancerzone i pojazdy z dronami bojowymi.

Na defiladzie nie zabrakło również polskich akcentów – nad Kijowem przeleciały również polskie myśliwce F16.


Ola Siamaszko mówi o Lviv Media Forum. Jest to największa konferencja medialna w Europie Środkowo-Wschodniej, na której dyskutuje się o prawach mediów na Ukrainie. W tym roku więcej uwagi poświęcono jednak dziennikarzom białoruskich, na których nakładane są w ojczyźnie kolejne represje. W ostatnim czasie Sąd Najwyższy Białorusi zlikwidował Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy. Ola Siamaszko komentuje również sytuację na granicy białorusko-polskiej.

Białoruś może zorganizować konflikt zbrojny na granicy z Unią Europejską – tak powiedział przewodniczący Ludowego Departamentu Antykryzysowego Paweł Latuszka. Białoruska Straż Graniczna widywana jest z poważniejszą bronią niż wcześniej – m.in. z karabinami snajperskimi. Jest mało prawdopodobne, aby broń ta miał a zostać użyta przeciwko uchodźcom – mówi szef Centrum Komunikacji Strategicznej NATO.


Mateusz Stachewicz mówi o współorganizowanej przez siebie akcji „Płomień braterstwa”, która kładzie nacisk na pamięć o braterstwie polsko-ukraińskim w 1920 roku, w obronie przed Bolszewikami. Akcja spotkała się ze sprzeciwem pewnej części społeczeństwa, która zarzucała jej zakłamywanie historii. Rozsyłano nawet ostrzeżenia, m. in. listy, czy maile,  mające na celu zastraszenie jej organizatorów.

Już podejmując decyzję o zorganizowaniu całej akcji liczyliśmy się z pojawieniem się głosów sprzeciwu, które będą próbowały zarzucić nam, że w ramach tej akcji próbujemy zapomnieć o Wołyniu, czy inne tego typu argumenty. Nasza akcja nie jest od tego, aby o Wołyniu zapominać, ale nie godzi się rzucać na szalę kto komu wyrządził większą krzywdę.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

PK

Program Wschodni: Ciężka sytuacja na granicach, zawirowania przy formalnościach związanych z wykończeniem Nord Stream 2

W „Programie Wschodnim” Paweł Bobołowicz, wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia m.in o sytuacji na granicy polsko-białoruskiej oraz niedawnych zawirowaniach związanych z kwestią gazociągu Nord Stream 2.

Prowadzący: Paweł Bobołowicz

Realizator: Eldar Pedorenko


Goście:

Ola Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

dr. Tomasz Lachowski – redaktor naczelny „Obserwatora międzynarodowego”

Wojciech Jakubik – redaktor naczelny „Biznes alert”, ekspert ds. energetycznych

Dmytro Antoniuk – dziennikarz „Kuriera Galicyjskiego”

Swietłana Lachowiec – współkoordynator projektu „Droga”


Dr. Tomasz Lachowski komentuje sytuację na granicach Rzeczpospolitej, gdzie od pewnego czasu gromadzą się uchodźcy eskortowani wcześniej przez siły białoruskie – skutkiem zamierzonych działań zaplanowanych przez rząd Aleksandra Łukaszenki. Kontrowersję budzi samo określenie „uchodźca” – nie brakuje głosów stwierdzających, że wspomniane grupy ludzi nie do końca się w jego definicję wpasowują. W takiej sytuacji Polska stoi przed dużym wyzwaniem – konieczne jest zadbanie o bezpieczeństwo i wewnętrzną integralność państwa, z drugiej strony natomiast nie można też ignorować międzynarodowych dyrektyw w tej sprawie.

Są dwa główne, ścierające się ze sobą wyzwania: bezpieczeństwo państwa i jego suwerenność, z drugiej strony zaś zobowiązania, prawo międzynarodowe. Pozostawianie tych osób kompletnie bez jakiejkolwiek reakcji na granicy to też nie jest dobre działanie z perspektywy wizerunkowej.

Redaktor naczelny „Obserwatora międzynarodowego” mówi także o nadchodzącej wizycie kanclerz Angeli Merkel w Kijowie, gdzie spotka się z prezydentem Ukrainy oraz oczekiwaniach z tą wizytą związanych. Zwraca on uwagę na fakt, że uprzednio Merkel widzieć się będzie z Władimirem Putinem, co ma stanowić przesłankę co do pewnej hierarchii. Niemcy  – zdaniem gościa „Programu Wschodniego” liczą na ograniczenie się do swego rodzaju umowy barterowej, co mija się oczywiście z oczekiwaniami Ukrainy.

Wśród gwarancji ze strony Niemieckiej oczekuje się czegoś więcej – tematami rozmów będzie np. wymiana  tranzyt w zamian za wprowadzenie do ustawodawstwa ukraińskiego formuły Steinmeiera, czy inne ustępstwa Kijowa na rzecz Moskwy w kontekście trwającego konfliktu zbrojnego na Donbassie.

Wojciech Jakubik komentuje sprawę budowy gazociągu Nord Stream 2, której w dalszym ciągu towarzyszy wiele kontrowersji na arenie międzynarodowej, mnożą się niejasności związane z sankcjami, które uniemożliwiają skuteczne ubezpieczenie całej operacji, a także certyfikację techniczną. Wątpliwości budzi fakt, że sankcje uderzają w wiele państw, jednakże w tym gronie próżno szukać Niemiec, które – do spółki ze Stanami Zjednoczonymi – próbują obrać pozycję dominującą w negocjacjach z Ukrainą oraz Rosją.

Warto patrzeć, w kogo są wymierzone sankcje. One dotyczą firm rosyjskich, kolejnych statków rosyjskich, lecz nie uderzają w Niemców – sankcje zawieszone, aby dojść do porozumienia z nimi nie zostały odwieszone. Skutkiem tego Niemcy nie stracą na tym, że firma ubezpieczeniowa, bez której pieczątki gazociąg nie będzie mógł rozpocząć pracy – na ewentualnym opóźnieniu zakończenia budowy stracą natomiast ich firmy, co w pewnym sensie równoważy sytuacje i stwarza grunt pod negocjacje.

Dmytro Antoniuk mówi o niepodległości Ukrainy, na dzień przed jej świętem.

Ukraińska niepodległość jest wielkim skarbem, lecz nie mamy osiągnięć adekwatnych do naszego potencjału.

Swietłana Lachowiec mówi o projekcie „Droga”, nawiązującym do kultury krymskich tatarów.

Jest to projekt multidyscyplinarny o krymskich tatarach, opowiadający o przyjaźni i pokojowym współistnieniu tatarów i Ukraińców – udowadnia on, że propagandowe fakty na ten temat nie są prawdziwe. Projekt uwzględnia wystawy oraz występy muzyczne.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

PK

Program Wschodni: 30-lecie odzyskania niepodległości przez Ukrainę, Białoruś w rok po wyborach

W „Programie Wschodnim” Paweł Bobołowicz, wraz z zaproszonymi gośćmi rozmawia o Białorusi w rok po wyborach, o Ukrainie na 30-lecie odzyskania niepodległości oraz o akcji „Płomień braterstwa”.

Prowadzący: Paweł Bobołowicz

Realizator: Eldar Pedorenko


Goście:

Ola Siamaszko – dziennikarka, szefowa działu informacji redakcji białoruskiej

Bianka Zalewska – dziennikarka TVN

Prof. Grzegorz Motyka – Instytut Studiów Politycznych PAN

Jacek Kruczkowski – ambasador Polski na Ukrainie w latach 2005-2010


Jacek Kruczkowski podsumowuje 30 lat niepodległości Ukrainy – zdaniem byłego ambasadora okres ten nie został wykorzystany najlepiej, choć można doszukiwać się pewnych sukcesów, takich jak np. scalenie i ukształtowanie świadomości narodowej i państwowej, powstanie społeczeństwa obywatelskiego. Mówiąc o brakach i niepowodzeniach, gość „Programu Wschodniego” wymienia głównie kwestie ekonomiczne.

Największym minusem i niepowodzeniem były kwestie reformy gospodarczej – ukraińska gospodarka w ciągu kilku lat przeszła z gospodarki centralnie sterowanej na tory gospodarki zoligarchizowanej i tym samym mało konkurencyjnej, mało wydajnej. Było to źródłem dużych problemów społecznych. Zabrakło również konkretnego kierunku rozwoju.

Prof. Grzegorz Motyka podkreśla kwestie tożsamości narodowej, w którą na etapie początkowym w przypadku Ukrainy zupełnie nie wierzono. Sytuacja zmieniła się po tzw. Pomarańczowej rewolucji, która wpłynęła bardzo pozytywnie na scalenie i sformowanie tej tożsamości.

Pamiętam, jak obserwowałem publicystykę jednego z największych krytyków Ukrainy, który w trakcie Pomarańczowej rewolucji zmienił poglądy. Fakt, że Ukraińcy potrafią w sposób pokojowy obronić swojego prawa do wyboru władz państwowych, zrobił na nim spore wrażenie.

Pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN zwraca jednak uwagę, że „blizna” tożsamościowa po Związku Radzieckim dalej istnieje, stanowiąc dziś temat tabu. Pamięć o ZSRR jest w dalszym ciągu bardzo ważna dla Ukraińców i mają oni z tym w dalszym ciągu spory kłopot.

Dziś kłopot ten jest nieco schowany – nie można o tym głośno dyskutować w czasie trwającej wojny hybrydowej z Rosją, nie da się tego w taki prosty sposób rozliczyć.

Bianka Zalewska, mówiąc o Ukrainie, zwraca uwagę m.in. na kwestie językowe – doszło bowiem do gruntownych zmian w postrzeganiu języka narodowego przez społeczeństwo. Dziś mowy ukraińskiej nie można się już w żaden sposób wstydzić.

Teraz zdecydowanie więcej ludzi mówi po ukraińsku – w Kijowie, w centralnej Ukrainie, gdzie wcześniej język ukraiński uznawany był za język wsi, a językiem biznesu był rosyjski. Teraz jest na odwrót – ukraiński jest w modzie, jest „nasz”. (…) Jest większa siła przebicia i ludzie chcą z tego korzystać.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

PK

Zbliża się 30 rocznica niepodległości Ukrainy. Deszczyca: dopóki nie wejdziemy do NATO, nasz byt będzie zagrożony

Ambasador Ukrainy w Polsce wspomina odrodzenie państwa ukraińskiego w 1991 r. Mówi o ciągłym zagrożeniu ze strony Rosji. Porusza ponadto temat relacji polsko-ukraińskich.

Andrij Deszczyca wspomina proces kształtowania się ukraińskiej niepodległości na gruzach Związku Sowieckiego. Jak mówi:

24 sierpnia 1991 r. był symbolicznym dniem. Wtedy została podjęta deklaracja niepodległości. Od tego momentu zaczęliśmy wierzyć w siebie i budować swoje państwo.

Ambasador Ukrainy w Polsce wskazuje, że społeczeństwo zmusiło rząd do rezygnacji z podpisania nowej sowieckiej konstytucji. Uwypukla znaczenie szybkiego uznania ukraińskiej państwowości przez społeczność międzynarodową.

Uznanie przez świat dodało nam otuchy i wzmocniło przekonanie, że mamy szansę.

Rozmówca Pawła Bobołowicza zapewnia, że Ukraińcy chcą integracji państwa z Zachodem, do wzmocnienia tego stanowiska silnie przyczyniła się agresywna postawa Federacji Rosyjskiej w ostatnich latach.

Poszukiwania trzeciej drogi dla Ukrainy skończyły się w 2014 r.

Andrij Deszczyca ubolewa nad postawą Zachodu wobec Rosji, upatruje w niej przyczyny wzrostu tendencji imperialistycznych na Kremlu. Jak podkreśla, dobrosąsiedzkie relacje Zachodu z Rosją nie mogą polegać na bezgranicznym otwarciu na kompromisy z jego strony.

Gość „Programu Wschodniego” podsumowuje ponadto ostatnie 30 lat stosunków polsko-ukraińskich.  Pomimo pewnych kwestii spornych, Ukraińcy w większości podchodzą do Polaków przyjaźnie.

Oczywiście, mamy też nierozwiązaną kwestię Wołynia. Wiedzę na ten temat trzeba w obu społeczeństwach poszerzyć.

Ambasador Deszczyca informuje, że na obchody 30-lecie niepodległości Ukrainy przyjadą delegacje z 32 państw. Na czele delegacji polskiej stanie prezydent Andrzej Duda.

Równocześnie zaprosiliśmy na platformę krymską. Nie możemy się przyzwyczaić, że Krym jest rosyjski. Musimy przypominać, że doszło do złamania prawa międzynarodowego. […} Po 30 latach niepodległości jest ona nadal zagrożona.

Wysłuchaj całej rozmowy już teraz!

A.W.K.