Poranek Wnet to jedyne takie miejsce w eterze, w którym wiele tematów i zagadnień łączy się w spójną całość. Felietony i komentarze, analizy ekspertów, rozmowy z politykami i publicystami, a także korespondencje zagranicznych studiów Radia Wnet. Stałymi punktami audycji są:
Pierwsze Strony Gazet – czyli poniedziałkowy przegląd prasy;
Jan Bogatko – Studio za Nysą w każdą środę;
Piotr Witt – Kronika Paryska w każdy czwartek;
W pasmie usłyszymy także najnowsze serwisy – informacyjne, pogodowe oraz sportowe.
Co pewien czas łamiemy rutynę i wprowadzamy audycje specjalne. A wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki. Poranki dla Państwa prowadzą: Krzysztof Skowroński, Jasmina Nowak, Magdalena Uchaniuk, Łukasz Jankowski i Adrian Kowarzyk.
Na fali od poniedziałku do piątku, od godziny 7:07 do godziny 9:00. Zapraszamy!
Były minister rolnictwa o dymisji Jarosława Gowina, Zjednoczonej Prawicy, obronie interesów polskiej wsi, piątce dla zwierząt, Polskim Ładzie i błędnej polityce KE wobec rolnictwa.
Poseł PiS ubolewa nad dymisją wicepremiera Jarosława Gowina. Ocenia, że projekt Zjednoczonej Prawicy jest korzystny dla Polski i powinien być kontynuowany.
W dalszym ciągu potrzeba kontynuowania zmian i są potrzebni wszyscy.
Jan Krzysztof Ardanowski stwierdza, że tysiące ludzi głosowało na inne partie w Zjednoczonej Prawicy niż PiS. Zauważa, że Prawo i Sprawiedliwość coraz częściej w swoich pomysłach rozmija się z oczekiwaniami społeczeństwa. Przywołuje w tym kontekście tzw. piątkę dla zwierząt.
Tutaj nie było żadnych analiz kosztów dla polskiego rolnictwa. Ktoś sobie wymyślił, że można w chłopów uderzyć.
Były minister rolnictwa zaznacza, iż potrzebny jest powrót do mechanizmów konsultacji społecznych. Sądzi, że temat piątki dla zwierząt może jeszcze powrócić. Dodaje, iż media publiczne go nie pokazują.
Jest na mnie zapis w TVP.
Gość Poranka Wnet przypomina, że wielokrotnie przekonywał, iż PiS będzie bronił interesów polskiej wsi. Jak zwraca uwagę polityk, to właśnie elektorat wiejski najbardziej przyczynił się do powierzenia sterów państwa Zjednoczonej Prawicy. Wskazuje, że małe gospodarstwa rolne pełnią szereg ważnych funkcji. Należy je więc wspierać.
Rozmówca Adriana Kowarzyka odnosi się ponadto do założeń Polskiego Ładu. Dostrzega jego zalety, wskazując jednak, że w obszarze rolnictwa program ten jest „pusty”. Wskazuje na problem ubezpieczeń w rolnictwie. Rozmówca Adriana Kowarzyka dodaje, iż rolnicy są coraz bardziej zaniepokojeni polityką Unii Europejskiej. Źle ocenia działania Komisji Europejskiej, w tym komisarza ds. rolnictwa.
Przewodnik po bydgoskich Młynach Rothera o dziejach obiektu i organizowanej w nim wystawie.
Kamila Burchart opowiada o historii Młynów Rothera. Zapowiada, że obiekt po odnowieniu ma być centrum edukacyjno-kulturalnym oraz miejscem spotkań i odpoczynku.
Jesteśmy „Młynami w budowie”
Cały czas trwają prace nad wystawami i obiektami, które już wkrótce będą do obejrzenia. Opowiada o wystawie „Węzły”. Nazwa nawiązuje do węzłów komunikacyjnych. Przewodniczka zauważa, że w młynie na przestrzeni 15 tys. m² pracowało tylko 11 osób. Automatyzacja produkcji jest widocznym punktem w dziejach rozwoju bydgoskiego przemysłu.
Kompleks pierwotnie należał do Królestwa Prus.
Nasz gość wskazuje, że mąka była produkowana tutaj na całkiem inną skalę. Młyn działał w czasie wojny.
Został wpisany w Skarb Rzeszy dopiero w „42 lub „43 roku.
Po wojnie znajdowała się tutaj fabryka nasion. W latach 90. prywatny inwestor planował zbudować hotel na miejscu dawnego młyna.
W ramach wystawy opowiedzą dzieje Bydgoszczy z perspektywy rodziny przybywającego do tego miasta.
„Poranka WNET” można słuchać od poniedziałku do piątku na 87.8 FM w Warszawie, 95.2 FM w Krakowie, 96.8 FM we Wrocławiu, 103.9 FM w Białymstoku, 98.9 FM w Szczecinie i 106.1 FM w Łodzi.
Goście „Poranka WNET„:
Marta Bukolt – przewodnik po Bydgoszczy
Kamila Burchart – przewodnik po bydgoskich Młynach Rothera
Katarzyna Meger – prezes stowarzyszenia Bydgoski Klaster Przemysłowy
Jan Krzysztof Ardanowski – poseł PiS, były minister rolnictwa, przewodniczący rady ds. rolnictwa przy prezydencie RP
prof. Henryk Domański – socjolog
prof. Marek Bieliński – Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy
Prowadzący: Adrian Kowarzyk
Realizator: Gabriela Morawska, Mateusz Jeżewski
Fot. Luiza Komorowska, Radio Wnet
Marta Bukolt wskazuje, że najciekawszymi miejscami w Bydgoszczy są: Stary Rynek i Dzielnica Muzyczna. Bardzo atrakcyjna jest ponadto Wyspa Młyńska. Rozmówczyni Adriana Kowarzyka opowiada również o Myślęcinku, gdzie znajduje się między innymi ZOO oraz ogród botaniczny.
Młyny Rothera / Fot. Sp2ukm / Wikimedia Commons
Kamila Burchart opowiada o historii Młynów Rothera. Zapowiada, że obiekt po odnowieniu ma być centrum edukacyjno-kulturalnym oraz miejscem spotkań i odpoczynku.
Katarzyna Meger mówi o konieczności zintensyfikowania edukacji przemysłowej wśród młodzieży. Odpiera też argumenty przeciwników tworzyw sztucznych. Jak wskazuje, nie ma dla nich prawdziwie ekologicznej alternatywy. Gość „Poranka WNET” mówi o rosnącej roli klastrów przemysłowych, którą można odnotować zwłaszcza od początku pandemii i zerwania globalnych łańcuchów dostaw.
Jan Ardanowski / Fot. Konrad Tomaszewski, Radio Wnet
Jan Krzysztof Ardanowski ubolewa nad dymisją wicepremiera Jarosława Gowina. Ocenia, że projekt Zjednoczonej Prawicy jest korzystny dla Polski i powinien być kontynuowany. Były minister zauważa, że Prawo i Sprawiedliwość coraz częściej w swoich pomysłach rozmija się z oczekiwaniami społeczeństwa. Przywołuje w tym kontekście tzw. piątkę dla zwierząt. Wyraża obawę, że koncepcja ta powróci pod obrady Sejmu. Jak zwraca uwagę polityk, to właśnie elektorat wiejski najbardziej przyczynił się do powierzenia sterów państwa Zjednoczonej Prawicy.
Rozmówca Adriana Kowarzyka odnosi się ponadto do założeń Polskiego Ładu. Dostrzega jego zalety, wskazując jednak, że w obszarze rolnictwa program ten jest „pusty”. Wskazuje również m.in. na zaniedbania w zakresie gospodarki wodnej. Przestrzega też przed negatywnymi konsekwencjami obecnej polityki rolnej UE.
Jarosław Gowin / Fot. Nauka.gov.pl, Flickr.com
Prof. Henryk Domański komentuje odwołanie z rządu Jarosława Gowina. Jak wskazuje, decyzji takiej można było się spodziewać już od kilkunastu miesięcy. Socjolog nie przewiduje, by Solidarna Polska w najbliższym czasie odcinała się od Prawa i Sprawiedliwości. Mówiąc o przyszłości Porozumienia Jarosława Gowina ocenia, że najbardziej prawdopodobne jest podjęcie współpracy z Koalicją Polską. Powrót byłego już ministra rozwoju, pracy i technologii do rządu Mateusza Morawieckiego jest zdaniem prof. Domańskiego wykluczony. Scenariusz przedterminowych wyborów również ma w tej chwili niewielkie szanse na realizację.
Prof. Marek Bieliński opowiada o współpracy Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego z Bydgoskim Klastrem Przemysłowym oraz o przyszłości uczelni, która wkrótce stanie się Politechniką Bydgoską.
Wassim Naghi – prezydent Związku Architektów Morza Śródziemnego, opowiada o idei odpowiedzialnego budownictwa.
Trypolis, będące drugim największym miastem w Libanie, ma trzy najważniejsze budowle. Jedną z nich jest Międzynarodowa Wystawa, miejsce gdzie wystawia się rozmaite produkty.
Została skonstruowana przez znanego Brazylijskiego architekta Oskara Namatjira. Plany były takie, żeby to miejsce było jednym z najważniejszych miejsc pod względem ekonomicznym i turystycznym w Libanie – mówi gość Krzysztofa Skowrońskiego.
Obecnie centrum stoi puste. Po zakończeniu budowy nastała wojna domowa. Gość Krzysztofa Skowrońskiego wskazuje, że centralizm i niekompetencja libańskich polityków wyrządziły wiele szkód także w tym obszarze.
Jedna z sytuacji która doprowadziła do tego, że to miejsce jest opuszczone była centralizacja decyzyjna podjęta przez polityków w Libanie. To był owoc niekompetencji polityków i złego zarządzania – informuje Wassim Naghi.
Sytuacja polityczna spowodowała to, że miejsce zostało opuszczone. Wszelkie próby ożywienia budowli nie powiodły się. 22 miejsca które są na liście oczekującej UNESCO. Jak informuje, do Związku Architektów Morza Śródziemnego należą organizacje z 13 państw regionu, reprezentujące pół miliona osób.
Związek został stworzony w 1993 roku i składa się z 13 państw w obrębie Morza Śródziemnego . Członkami tego stowarzyszenia są związki architektów z tych 13 państw (…) można powiedzieć, że reprezentujemy blisko pół miliona architektów w strefie śródziemnomorskiej – mówi prezydent Związku Architektów Morza Śródziemnego.
Największą dumę Wassim Naghi odczuwa z odnowienia po wybuchu meczetu „Pokój” w Trypolis.
Prof. Rym Dada – Balamand University nakreśla stan libańskiego szkolnictwa wyższego. Na skutek kryzysu gospodarczego niewielu młodych ludzi może sobie pozwolić na opłacenie studiów.
Życie uniwersyteckie zaczęło się w Libanie w 1866 roku, kiedy do życia został powołany Uniwersytet Amerykański. Obecnie w Libanie jest 48 różnych uniwersytetów. Jednak z powodu kryzysu ich przyszłość pozostaje pod znakiem zapytania.
Inflacja i dewaluacja to źródło wszystkich problemów jakie przeżywają uniwersytety. Praktycznie można mówić, że 50% naszego społeczeństwa jest poniżej linii ubóstwa. Następny problem to taki, że Libańczycy nawet własnych pieniędzy nie mogą wybrać z banków – mówi prof. Rym Dada.
Problemy finansowe zmuszają ludność Libanu do wyznaczania priorytetów w kwestii wydatków. Z powodu pandemii wiele rodzin straciło źródło utrzymania.
Rodzice nie są w stanie zapłacić czesnego na uniwersytetach (…) jest tylko jeden uniwersytet państwowy tzw. Libański. Z tego powodu jest oblegany, bo tam czesne praktycznie nie istnieje – informuje gość Krzysztofa Skowrońskiego.
Czesne na Libańskich uniwersytetach wynosi około 6 tys. dolarów za semestr na uniwersytetach prywatnych. Na publicznym – koszty wynoszą tylko 200 dolarów za semestr ale trzeba zdać trudny egzamin wstępny. Studenci mają również problem ze znalezieniem pracy dodatkowej.
Studenci stają przed dylematem: czy zostawić uniwersytet, czyli nie uczestniczyć już w nauce uniwersyteckiej, czy w ogóle z tego kraju wyjechać i szukać pracy za granicami Libanu – mówi profesor.
Wzrasta również wysokość czesnego. Uniwersytety będą być może musiały zamknąć swoje drzwi z powodu braków finansowych i kadrowych – wielu profesorów jest obecnie zwalnianych z pracy. Pensje profesorskie wynoszą zaledwie 20% poprzedniej kwoty. W momencie gdy zabraknie paliwa również nauczanie online nie będzie możliwe.
Czy Bejrut ureguluje stosunki z Tel-Awiwem? Politolog libański o kryzysie politycznym: podziale sceny politycznej, roli Hezbollahu i irańskich wpływach w Libanie.
Wszystkie ugrupowania polityczne są ze sobą skłócone i rywalizują ze sobą, stąd stworzenie nowego rządu uważam za bardzo trudne.
Khalil Aissa prognozuje, że ustabilizowanie sytuacji w Libanie będzie bardzo trudne ze względu na ostry konflikt polityczny. Zauważa, że po raz pierwszy doszło do sytuacji, żeby mianowany na premiera nie stworzył przez całe 9 miesięcy nowego rządu. Teraz Saada Haririego zastąpił w misji tworzenia rządu Najib Mikati. Politolog zauważa, że
Najib Mikati […] ma jeszcze jeden orzech do zgryzienia. Tym orzechem jest Hezbollah.
Stwierdza, że problemem Libanu jest brak „narodowego państwa cywilnego”, a nie kompozycja społeczeństwa. Przywódcy poszczególnych partii reprezentują wzajemnie sprzeczne interesy.
Aktualnie mamy siedmiu przywódców. Każdy z nich ma własne wpływy zarówno w strefie rządowej, jak i sferze, powiedzmy, cywilnej.
Gość Poranka Wnet ocenia, że Hezbollah nie tyle dąży do bezpośredniego przejęcia władzy, co rozgrywa konkurujących przywódców przeciw sobie, utrzymując wpływy w podzielonym społeczeństwie.
Zdaniem eksperta można się spodziewać stopniowego wzrostu wpływów irańskich w Libanie. Teheran interesuje przejęcie kontroli nad polityką zagraniczną Bejrutu.
To, co najbardziej interesuje Iran i chce to przejąć to dwie rzeczy: bezpieczeństwo wewnętrzne, jak również wpływ na to wszystko, co się dzieje wokół Libanu.
Khalil Aissa stwierdza, że w Libanie nie odczuwa się obecności Rosjan, gdyż politycy libańscy nie mieli nigdy dobrych relacji z Rosją. Saad Hariri szukał zbliżenia z Rosją. Największe wpływy z krajów zachodnich mają w Libanie Francja i Stany Zjednoczone.
Rozmówca Krzysztofa Skowrońskiego zauważa, że od ostatnich pięciu lat zauważalna jest zmiana podejścia państwa arabskich do Izraela. Siła Hezbollahu uniemożliwia na tę chwilę uregulowanie stosunków z Izraelem, ale nie jest to wykluczone w przyszłości. Także ze strony Tel-Awiwu widać zmianę podejścia po zastąpieniu Binjamina Netanjahu przez Naftalego Bennetta.
Amali Sheikh – prezes Rotary Club Tripoli Kosmopolis mówi o działalności charytatywnej Rotary Club w Trypoli. Informuje, że Polska jest istotnym dla Libanu darczyńcą.
Rotary Club Tripoli Kosmopolis zrzesza ludzi ze świata biznesu, którzy chcą pomagać potrzebującym. W Libanie, który obecnie pogrążony jest w kryzysie pomoc jest wyjątkowo potrzebna. Od 2015 roku pomoc ofiarowuje Polska.
Współpracujemy z różnymi organizacjami spoza granic Libanu (…) mamy bardzo dobrą współpracę ze społeczeństwem polskim i otrzymaliśmy wiele pomocy od Polaków, za co serdecznie dziękujemy – mówi gość Krzysztofa Skowrońskiego.
Za ostatnią dotację od rządu polskiego w ramach tzw. małych grantów w Libanie usprawniono systemy filtracji wody. Wsparcie finansowe otrzymały również tamtejsze szkoły publiczne. Polacy pomogli również w kryzysie związanym z pandemią.
Otrzymaliśmy pomoc od organizacji pozarządowej, działającej w Polsce – Redemptoris Missio (…) otrzymaliśmy artykuły medyczne, które zostały dostarczone szpitalom publicznym w Trypoli – mówi Amali Sheikh.
Podobną pomoc Polska przysłała gdy 4 sierpnia doszło do wybuchu w porcie w Bejrucie. Redemptoris Missio pomogło zorganizować paczki żywnościowe. Obecnie w Libanie potrzeby pomocy są ogromne. Brakuje wszystkiego.
Potrzebujemy pomocy w każdej dziedzinie życia. Potrzebujemy żywności, mleka dla dzieci również mleka dla dorosłych, czyli praktycznie pomoc w każdej dziedzinie jest potrzebna – mówi prezes Rotary Club Tripoli Kosmopolis.
Mieszkańcy Libanu, który był nazywany Szwajcarią Bliskiego Wschodu nie spodziewali się, że kryzys dotknie ich tak mocno. Gość „Poranka WNET” zapewnia, że społeczeństwo libańskie głęboko wierzy w możliwość poprawy sytuacji w kraju.
Alissar Hadad – dyrektor szpitala Mounla w Trypoli, mówi o dramatycznej stanie opieki zdrowotnej w Libanie.
Opieka zdrowotna w Libanie jest w większości płatna i dlatego niedostępna dla większości obywateli. Liban był zawsze znany z wysokiego poziomu lecznictwa, niestety na skutek rewolucji stan opieki medycznej znacznie się pogorszył.
Jednym z efektów tych problemów była olbrzymia inflacja, czyli spadek wartości naszej monety, co sprawiło, że nie mieliśmy siły zakupów i wiele rzeczy które były potrzebne w naszych szpitalach nie byliśmy w stanie ich zakupić – mówi Alissar Hadad.
Problemem jest też to, że Libańczycy nie mając pieniędzy, zaniedbują własne zdrowie. W efekcie jest obecnie duży problem ze zdrowiem Libańczyków. Służba Zdrowia w Libanie jest w większości w rękach prywatnych więc leczenie jest odpłatne.
80% służby zdrowia, zwłaszcza szpitali, jest w rękach prywatnych, dlatego też jest ten wielki problem, bo za leczenie po prostu trzeba płacić. Oczywiście pojawienie się covid19 zmusiło szpitale do przygotowania się do leczenia również takich przypadków, stąd te problemy jeszcze się pogorszyły, jeszcze się pomnożyły – mówi rozmówczyni Krzysztofa Skowrońskiego.
Zwłaszcza sektor prywatny zmaga się z trudnościami finansowymi. Obecnie panuje niedostatek ropy, czyli paliwa które jest źródłem energii elektrycznej. Brakuje też zapasów medycznych.
Trudna sytuacja finansowa w szpitalach i związane z tym zarobki lekarzy sprawiają, że bardzo duża grupa najlepszych lekarzy i najlepszych pielęgniarek po prostu opuszcza kraj i szuka pracy poza granicami Libanu – zwraca uwagę dyrektor szpitala Mounla w Trypoli.
System opieki zdrowotnej w Libanie prawie nie funkcjonuje. Personel medyczny jest przemęczony. W obliczu wzrostu zachorowań na covid19 i przewidywanym wzrostom zachorowań w październiku, Libańczycy liczą na pomoc międzynarodową bez której sytuacja w Libanie może być dramatyczna.
[related id=151772 side=right]
J.L.
Bakhos Safi – mieszkaniec Trypoli, mówi o urokach mieszkania w mieście, w którym różne wspólnoty religijne żyją w pokoju i harmonii.
Mieszkaniec Trypoli, Bakhos Safi opowiada o tym, jak wygląda życie w mieście. Trypoli jest drugim pod względem wielkości miastem w Libanie. Znajdują się tam jedne z najważniejszych wykopalisk. Stare miasto w Trypolisie liczy ponad 700 lat. Stosunki międzyludzkie, od wielu lat są niezmienne. Ludzie żyją tam w pokoju.
Trypoli jest miastem bardzo pięknym, ze swojego wyglądu ale również ze względu na wspólne życie między różnymi wspólnotami które tutaj mieszkają, chodzi przede wszystkim o chrześcijan i muzułmanów – mówi Bakhos Safi.
Po wojnie wielu chrześcijan opuściło Trypoli, ale nadal życie razem jest charakterystyczne dla tego miejsca.Podczas Świąt Bożego Narodzenia całe miasto przystrojone jest świątecznie, zaś podczas Ramadanu chrześcijanie uczestniczą w uroczystościach razem z muzułmanami.
Dzieci rodzin zarówno muzułmańskich jak i chrześcijańskich uczęszczają do tych samych szkół a życie religijne w meczetach i w kościołach tętni obok siebie – mówi Bakhos Safi.
Tak dobre stosunki mają swoje podłoże w historii i wzajemnym szacunku mieszkających tu ludzi. Miasto położone blisko granicy z Syrią było celem ataków wojsk syryjskich, przez co zapłaciło wielką cenę. Mieszkańcy do dziś czują piętno tamtych czasów.
Te rany nie dotyczą tylko i wyłącznie części materialnej miasta, budynków, placów czy tych centrów, ale także dotyczą naszej duszy naszej osobowości i chyba te rany są najtrudniejsze do zagojenia i one do dzisiaj dają o sobie znać – mówi Bakhos Safi.
W Trypolis jest wiele centrów konferencyjnych i wystawowych, podczas pobytu armii syryjskiej wszystkie te centra zamilkły. Często służyły do przetrzymywania i egzekucji młodych ludzi. Mieszkańcy nie zajmują się jednak wspominaniem przeszłości lecz patrzą w przyszłość.
[related id=151781 side=right]
J.L.
„Poranka WNET” można słuchać od poniedziałku do piątku na 87.8 FM w Warszawie, 95.2 FM w Krakowie, 96.8 FM we Wrocławiu, 103.9 FM w Białymstoku, 98.9 FM w Szczecinie i 106.1 FM w Łodzi.
Goście „Poranka WNET”:
Bakhos Safi – mieszkaniec Trypoli
Alissar Hadad – dyrektor szpitala Mounla w Trypoli
Amali Sheikh – prezes Rotary Club Tripoli Kosmopolis
Khalil Aissa – politolog
prof. Rym Dada – Balamand University
Wassim Naghi – prezydent Związku Architektów Morza Śródziemnego
Prowadzący: Krzysztof Skowroński
Realizator: Gabriela Morawska
Tripoli, Liban / Foto: Wikimedia Commons/Patrick André Perron
Bakhos Safi tłumaczy, że urok życia w Trypoli polega na zgodnej egzystencji przedstawicieli różnych kultur i religii, głównie chrześcijan i muzułmanów. Poszczególne święta, jak Boże Narodzenie czy ramadan obchodzone są wspólnie.
Alissar Hadad mówi o dramatycznej stanie opieki zdrowotnej w Libanie. Jest ona w większości płatna, przez co niedostępna dla większości obywateli. Kondycja finansowa tego sektora bardzo się pogorszyła na skutek pandemii COVID-19.
Amali Sheikh mówi o działalności charytatywnej Rotary Club w Trypoli. Informuje, żę Polska jest istotnym dla Libanu darczyńcą. Gość „Poranka WNET” zapewnia, że społeczeństwo libańskie głęboko wierzy w możliwość poprawy sytuacji w kraju.
Źródło: Kaufdex / Pixabay.com
Khalil Aissa prognozuje, że ustabilizowanie sytuacji w Libanie będzie bardzo trudne ze względu na ostry konflikt polityczny. Przywódcy poszczególnych partii reprezentują wzajemnie sprzeczne interesy. Zdaniem eksperta można się spodziewać stopniowego wzrostu wpływów irańskich w Libanie.
Prof. Rym Dada nakreśla stan libańskiego szkolnictwa wyższego. Na skutek kryzysu gospodarczego niewielu młodych ludzi może sobie pozwolić na opłacenie studiów.
Wassim Naghi opowiada o idei odpowiedzialnego budownictwa. Wskazuje, że centralizm i niekompetencja libańskich polityków wyrządziły wiele szkód także w tym obszarze. Jak informuje, do Związku Architektów Morza Śródziemnego należą organizacje z 13 państw regionu, reprezentujące pół miliona osób.
