Dr Anna Jagodzińska o cierpieniach księży w niemieckich obozach koncentracyjnych i o różańcach, które tam wykonali

Ks. Leon Stępniak, stryj dr Anny Jagodzińskiej było ostatnim ocalałym kapłanem – więźniem KL Dachau. Zostawił jej swoje pamiątki, wspomnienia i polecił misję, aby zajęła się przekazywaniem pamięci.

Ks. kanonik Leon Stępniak, stryj dr Anny Jagodzińskiej był ostatnim z żyjących kapłanów – więźniów  niemieckiego obozu koncentracyjnego Dachau.  Zmarł w 2013 r. w Kościanie Wlkp. w wieku 100 lat. Pozostawił jej  zbiór archiwalny, bogatą korespondencję z b. więźniami Dachau, wspomnienia  i polecił misję, aby zajęła się przekazywaniem pamięci o losie  polskich księży, więźniach niemieckich obozów koncentracyjnych. Ks. Leon Stępniak Seminarium Duchowne w Poznaniu ukończył w 1939 r., w roku wybuchu II wojny światowej. On i 26 kleryków – z 39 kleryków wyświęconych w czerwcu 1939 r. – uwięziono w KL Dachau. W obozie przebywał w jednej celi z bp Michałem Kozalem, swoim rektorem. – Był świadkiem zamordowania Biskupa. Dr Anna Jagodzińska  z Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej  realizuje projekt naukowo-badawczy „Eksterminacja polskiego duchowieństwa w niemieckich obozach koncentracyjnych w latach 1939 -1945”.  W 2018 r. wydała książkę  pt. „Niezłomni-Wierni Bogu i Ojczyźnie,  a w niej przypomniała  martyrologię około 400 polskich księży aresztowanych  przez Gestapo 6-7 października 1941 r., którzy  poprzez  niemiecki obóz  w Konstantynowie Łódzkim zostali wywiezieni do KL Dachau. W Koloseum przypomniała także o innych niemieckich obozach , w których cierpieli polscy księża, m. in. o obozie Działdowo- Soldau, gdzie w 1941 r. zostało zamordowanych 89 polskich duchownych, a wśród nich abp Julian Nowowiejski i bp Leon Wetmański. Z Działdowa  tych księży, których nie rozstrzelano, wywożono  głównie do KL Dachau, centralnego miejsca  eksterminacji  polskiego duchowieństwa. To największy „cmentarz  księży Polskich” (z 1778 osadzonych tam duchownych, połowa została zamordowana).

Księża-kapelani Wojska Polskiego, jeńcy z września-października 1939 r. , wywiezieni do niemieckiego obozu koncentracyjnego Buchenwaldu, za odmowę podeptania czapek wojskowych  z polskim orzełkiem zostali brutalnie skatowani. Zachowali honor polskiego Żołnierza i Polaka.  Z pięćdziesięciu z nich wywiezionych do KL Dachau, dwudziestu pięciu  zostało  w obozie zamordowanych.  Jeden z pierwszych kapelanów Wojska Polskiego w wolnej Polsce był ks. Jan Francuz,  zginął  w obozie  bestialsko zamordowany w 1942 r. – to wbrew Konwencji Genewskiej o jeńcach wojennych…Bohaterka audycji podkreślała, ze należy pamiętać o tym, że Kościół katolicki w Polsce w najtrudniejszych momentach Polski dbał o to, aby podtrzymywać ducha narodu. Dlatego  w czasie II wojny światowej był przez Niemców „najbardziej znienawidzoną z polskich instytucji”.

Dr Anna Jagodzińska mówiła także o „Żywym Różańcu” utworzonym przez polskich więźniów w niemieckim obozie koncentracyjnym Gusen(filia Mauthausen). W Gusen wykonali kostki – wota –  do trzech różańców,  w których umieścili prochy zamordowanych Polaków.  Po wojnie wszystkie kostki udało się przewieść do Polski i złożyć z nich trzy różance  – wota.     Pierwszy różaniec złożony na Jasnej Górze w Częstochowie wykonali w obozie w 1943 r. z kamienia z kamieniołomów w Gusen, w których niewolniczo pracowali,  po tym jak brutalnie został zamordowany Ksiądz, który nie chciał podeptać różańca. Drugi, podobny różaniec został wykonany z drzewa na pamiątkę zamordowanego 17.  letniego Polaka – został złożony  w Kościele  św. Anny w Warszawie. Trzeci więźniowie wykonali z pleksji  z okien zestrzelonego przez Niemców alianckiego samolotu i złożyli w Katedrze we Wrocławiu. Jednym  z pomysłodawców utworzenia w Gusen różańców był Wacław Milke z Płocka, więzień obozu.   Każdego roku 1. października u św. Anny  spotykają się wierni i byli więźniowie Gusen i na tym różańcu odmawiana jest modlitwa różańcowa. Różaniec jest zakończony dużym krzyżem, do którego więźniowie wsypali prochy ofiar.

W 2016 r. w IPN odbyła się międzynarodowa konferencja  „Różance z Gusen –Dziedzictwo Narodowe”, jest przygotowywana publikacja.  W planach  na rok 2019 planowana w Instytucie  konferencja na temat religijności w niemieckich obozach koncentracyjnych.

 

 

 

 

 

Audycja Koloseum wyemitowana 23.07 o godz. 19.

Komentarze