Wiceminister w Poranku WNET wyjaśnił, na czym polegać mają przygotowane w ministerstwie reformy szkolnictwa wyższego, oraz polemizował z jej krytykami. Zapraszamy do oglądania rozmowy.
– Stworzenie przyjaznego dla badaczy środowiska, które byłoby konkurencyjne względem reszty świata i Europy, to podstawowe założenie reformy – powiedział profesor Łukasz Szumowski, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego. Podczas zbierania informacji na temat problemów szkolnictwa wyższego w Polsce okazało się, że największym jest nadmierna biurokratyzacja i „niepoważne traktowanie młodego badacza”.
– Fakt, że co drugi doktorant miał w Polsce stypendium w wysokości tysiąca złotych, nie jest poważnym traktowaniem, a przecież na nich opiera się cały system nauki, to „sól nauki” na świecie – powiedział profesor Szumowski. – Chcemy, aby doktoranci przestali być studentami, a zaczęli być badaczami. Dlatego proponujemy dla wszystkich doktorantów stypendia w wysokości 110 procent pensji przed oceną śródokresową i 170 procent po tej ocenie, co wychodzi około 2,5-3 tys. zł na rękę.
Przyznał, że reforma daje dużą władzę rektorom, a ustanowienie rad uczelnianych to otwarcie środowiska naukowego na społeczeństwo. Podkreślił, że rada jest wybierana przez senat uczelni, a tego typu gremia są w większości „dobrych uniwersytetów na świecie”.
Jego zdaniem regionalne uczelnie nie będą gonić centrów takich jak Warszawa, Kraków czy Poznań, bo ustawa proponuje rozwiązania dedykowane tylko dla nich i wbrew temu, co podnoszą krytycy, to właśnie wzmocni te uczelnie.
Reforma da możliwość likwidacji przez ministerstwo kierunków zupełnie nierentownych czy wręcz patologicznych, czyli takich, na które nie ma chętnych pośród wybierających się na studia, czy też kierunków, które kształcą kolejnych bezrobotnych.
– Słaby jest transfer technologii między naukami a biznesem. Tego ogniwa brakuje w Polsce – podkreślił Szumowski.
[related id=43196]Potrzebna jest współpraca nauki z biznesem, ale w przypadku nauk stosowanych, a nie humanistyki. Zwrócił uwagę na to, że w Polsce mamy sytuację kuriozalną, bo nauki stosowane przejęły model naukowy z humanistyki.
– Jest to ewenement i eksperyment legislacyjny, bo proponowana ustawa była już konsultowana przez rok – powiedział Szumowski pytany, czy propozycje Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego będą jeszcze konsultowane.
MoRo
Rozmowa z ministrem Szumowskim w części czwartej Poranka WNET.
Dziś jak zwykle o sprawach polskich, tym razem m.in. o reformie szkół wyższych i rekonstrukcji rządu, oraz o międzynarodowych, głównie francuskich, ale też o Chinach i Katalonii. Na koniec o kulturze.
Goście Poranka WNET:
prof. Zdzisław Krasnodębski – socjolog, poseł do Parlamentu Europejskiego;
prof. Wojciech Roszkowski – historyk, były poseł do Parlamentu Europejskiego;
prof. Łukasz Szumowski – wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego;
Józef Brynkus – hisoryk, poseł na Sejm, klub Kukiz’15;
Zbigniew Gryglas – poseł na Sejm;
Wojciech Siudmak – malarz, grafik, rzeźbiarz;
Piotr Witt – pisarz, korespondent Radia WNET w Paryżu;
Hanna Shen – dziennikarka, Tajwan;
Michał Bruszewski – reporter, dziennikarz „Gazety Polskiej”;
dr Marcin Darmas – socjolog, wykładowca Ośrodka Kultury Francuskiej UW;
Krzysztof Jabłonka – historyk, autor programu „Cykl historyczny” ukazującego się na antenie Radia WNET co wtorek o godzinie 17:00;
Andrzej Klimczak – Polska Opera Królewska;
Aleksandra Klimczak – sopranistka.
Prowadzący: Antoni Opaliński
Wydawca: Łukasz Jankowski
Realizator: Andrzej Gumbrycht
Wydawca techniczny: Konrad Tomaszewski
Część pierwsza:
Hanna Shen opowiedziała o konsolidacji władzy przez Xi Jimpinga, przewodniczącego ChRL, oraz o ostatnim dniu XIX zjazdu Komunistycznej Partii Chin. XI Jimping staje się najsilniejszym chińskim przywódcą od czasów Mao Zedonga.
[related id=43242]Michał Bruszewski mówił o skomplikowanej sytuacji pomiędzy Irakiem a Kurdystanem. O część irackiego regionu bowiem obie strony toczą ze sobą walki. Powodem jest chęć odłączenia Kurdystanu wraz Kirkukiem od Iraku. Kurdowie na jego terenie pragną stworzyć swoje państwo.
Prof. Zdzisław Krasnodębski o decyzji Rady Unii Europejskiej o przyjęciu stanowiska w sprawie pracowników delegowanych. Sprzeciw zgłaszały m.in. Polska i Węgry. Drugim podjętym przez eurodeputowanego tematem były zapowiadane zmiany na stanowiskach rządowych. „Sądzę, że należy dokonać wnikliwej oceny pracy drużyny premier Beaty Szydło i być może rekonstrukcja rządu przysłuży się sprawniejszej pracy” – powiedział gość Poranka.
Część druga:
[related id=43313 side=left] Józef Brynkus powiedział, kogo wymieniłby w polskim rządzie. W jego opinii w pierwszej kolejności powinien ustąpić ze stanowiska Konstanty Radziwiłł, minister zdrowia. Po pierwsze za jego ustawę o aptekach oraz za nieudane próby zaradzenia protestowi lekarzy rezydentów. W drugiej kolejności zaś powinien zostać zdymisjonowany Witold Waszczykowski, minister spraw zagranicznych. Głównym zagadnieniem, do którego odniósł się poseł klubu parlamentarnego Kukiz’15, był projekt ustawy o szkolnictwie wyższym Jarosława Gowina. Brynkus uważa, że zaproponowane przez ministra zmiany osłabiają uczelnie regionalne oraz deprecjonują rangę nauk humanistycznych.
Piotr Witt tym razem mówił o dekrecie Bieruta i reprywatyzacji. Dlaczego nie uchyliła dekretu Bieruta dobra zmiana – pytał paryski felietonista Radia WNET? Tego jeszcze nie wiadomo. Gorzej, gdy dobra zmiana już okrzepła okazało się, że zaczynamy od nowa od 1945 roku – czego nie dokończył stalinowski agent Bierut, to dokończy minister Prawa i Sprawiedliwości. Patryk Jaki nie bawi się w wykręty Bieruta. Jego projekt przewiduje odebranie wszystkiego za minimalnym odszkodowaniem, które może zostanie przyznane, jeśli państwo będzie tak chciało.
Część trzecia:
Przegląd prasy o godzinie 8:00, przygotowany przez Łukasza Jankowskiego.
Część czwarta:
[related id=43240]Prof. Łukasz Szumowski o celach reformy uczelni wyższych zaproponowanej przez ministra Jarosława Gowina. Jednym z nich jest polepszenie sytuacji doktorantów, którzy obecnie są na uczelniach marginalizowani. Zmiany mają dotyczyć także sposobu wyboru rektorów wyższych uczelni. Kandydatów na to stanowisko wskazywałyby rady uczelni wybierane przez uczelniane senaty. W ich skład wchodziliby zarówno naukowcy, jak i osoby niezwiązane ze środowiskiem akademickim. Wiceminister mówił również o potrzebie weryfikacji wielu kierunków na uczelniach, na które co roku nie zapisuje się żaden młody człowiek.
Część piąta:
[related id=43245 side=left]Krzysztof Jabłonka o niepodległościowych dążeniach Katalonii. Jego zdaniem Katalończycy nie są w ogóle Hiszpanami. Mówienie o nich jako o Hiszpanach to tak, jakby po meczu piłkarskim Polski ze Szkocją powiedzieć, że wygrali… Anglicy.
Prof. Wojciech Roszkowski mówił o swoich spostrzeżeniach dotyczących funkcjonowania Parlamentu Europejskiego, zwłaszcza gdy był jego posłem. Ocenił działanie rządu i poszczególnych ministrów, o których mówi się, że miałaby ich dotyczyć zapowiadana rekonstrukcja.
Część szósta:
Prof. Wojciech Roszkowski o sporze pomiędzy prezydentem a PiS o reformę KRS i SN powiedział, że jego zdaniem dotyczy ona już tylko kwestii „techniczno-prawnych”, cele obu stron są te same. Przedstawił też opinie na temat reformy szkolnictwa wyższego, przygotowywaną przez Jarosława Gowina. Środowisko akademickie jest wobec niej krytycznie nastawione ze względu na to, że w ogóle nie sprzyja rządowi PiS. Szkolnictwo wyższe, zdaniem profesora, wymaga bardzo głębokiej reformy, ale opartej na dogłębnej analizie stanu, w jakim się znajduje polska nauka, w tym relacji psychologicznych, m.in. między „starszyzną” a uczniem. Proste zabiegi organizacyjne nie osiągną zakładanych rezultatów.
[related id=43050 side=left]Profesor Roszkowski opowiedział też o swojej książce pt. „Świat Chrystusa”, wydanej w 2016 roku. Jest to synteza tego, jak wyglądał świat w epoce, w której na świat przyszedł Chrystus. Profesor był zainteresowany tym tematem już zanim zajął się tym, z czym jest zazwyczaj kojarzony, czyli historią gospodarczą i historią XX wieku. Przez wiele lat zbierał materiały do tego działa. Dlatego nazywa je dziełem swojego życia. Przedstawia ono cały ówczesny świat. „Staram się wciągnąć czytelnika w wyobrażenie o tamtym świecie, które powinno się zmienić w stosunku do naszego świata. Dziś jesteśmy przesyceni informacją. (…) Mamy zupełnie inny ogląd świata. (…) Nasze wyobrażenie o nas samych, mieszkających na planecie Ziemi, diametralnie się zmieniło”.
Część siódma:
Wojciech Siudmak przyjechał z Paryża, w którym mieszka, ale pochodzi z Wielunia. Malarz ten stara się upowszechnić wiedzę o tym, że II wojna światowa rozpoczęła się w Wieluniu. Mało kto o tym wie nawet w Polsce. Są na ten temat książki historyczne, ale nie docierają one do szerszej publiczności. Tak naprawdę bombardowanie Wielunia było pierwszą sekundą Holocaustu. Niemcy użyli do tego broni chemicznej, gazowej, wzmocnionej. Gość Poranka w rozmowie z ekspertem wojskowym ustalił, że zginęło najprawdopodobniej nie 1200 osób, jak się często mówi, ale 7000 osób. O sztuce pana Wojciecha Siudmaka będzie można przeczytać w najnowszym Kurierze WNET.
W rozmowie także o tym, jak Francja zmieniła się od lat 60,. kiedy pan Wojciech Siudmak zamieszkał we Francji. Psuć zaczęło się od 1968 roku, a następnie wraz z pojawianiem się imigracji muzułmańskiej. Niepokoje i wandalizm rozpoczęły się, gdy zaczęły dorastać dzieci pierwszych imigrantów, wychowane w buncie przeciwko Francji. To one zaczęły buntować się przeciwko wszystkim. [related id=36421]
Marcin Darmas, autor książki napisanej wraz z Agatonem Kozińskim pt. „Jarzmo wielkości Francji”, o problemach trapiących dzisiejszą Francję i zmianach, które w niej zaszły w ostatnich kilkudziesięciu latach. Książka zawiera wywiady z wieloma francuskimi intelektualistami. Francja, zdaniem Darmasa, przypomina Guliwera, który wrócił do Londynu i zapomniał, że już nie jest wielki, i krzyczy do ludzi, żeby uważali, bo ich zgniecie. „Zapomniał głupek, że już nie jest takim kolosem, jakim był”. Francja zapomniała, że nie jest już potęgą kolonialną i gospodarczą. Już nie jest tak spoista terytorialnie jak niegdyś, powstają w niej getta. Paryż staje się odległy nie tylko terytorialnie, ale i mentalnie. W rozmowie także o przyczynach sukcesu wyborczego Emmanuela Macrona.
Andrzej i Aleksandra Klimczak o Polskiej Operze Królewskiej. Goście zaprosili na „Requiem” Wolfganga Amadeusza Mozarta, które będzie częścią mszy w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie 2 listopada. Zachęcili również słuchaczy do wybrania się na kantatę „DZIADY – WIDMA / Mickiewicz – Moniuszko”, którego premiera odbędzie się 3 listopada w Teatrze Stanisławowskim w Warszawie.
Robert Mazurek i Igor Zalewski, jak zawsze dobrze poinformowani, twierdzą, że w listopadzie nastąpi zmiana na stanowisku premiera i kilku ministrów. Kto ich zastąpi?
Opowiemy o historii transformacji komunizmu. Przedstawimy też aktualne wiadomości z Litwy i Ukrainy. Audycja nadawana na żywo z Jarmarku WNET przy ulicy Emilii Plater 29.
dr Jerzy Targalski – historyk, publicysta, autor m.in. książki „Służby specjalne i pierestrojka”
Paweł Bobołowicz – korespondent Radia WNET w Kijowie
Wojciech Pokora – dziennikarz Radia Lublin, współautor strony www.StopFake.org.pl
Zapraszamy od 10.00 na 87.8 UKF i www.wnet.fm
Prowadzenie: Antoni Opaliński
Realizacja: Andrzej Gumbrycht
Wydawca: Jaśmina Nowak
Część pierwsza:
Edyta Maksymowicz o aktualnościach politycznych na Litwie oraz o życiu Polaków na kresach wschodnich.
Część druga:
dr Jerzy Targalski o swojej czterotomowej pracy „Służby specjalne i pieriestrojka. Rola służb specjalnych i ich agentur w Pieriestrojce i demontażu komunizmu w Europie Sowieckiej”. Książka traktuje m.in. o transformacji komunizmu oraz o roli służb specjalnych w pierestrojce.
Część trzecia:
Wojciech Pokora o działalności portalu StopFake.org.pl, który zajmuje się walką z fałszywymi informacjami na Ukrainie; Krótkie audycje przygotowywane przez ekipę tego portalu, będą codziennie emitowane w Radiu Wnet.
W 2022 roku będziemy w stanie sprowadzić do Polski gaz z dowolnego kierunku, a przede wszystkim z szelfu norweskiego – powiedział pełnomocnik rządu do spraw energetycznych w Poranku Radia WNET.
Piotr Naimski, sekretarz stanu w KPRM, który uczestniczył we wczorajszych uroczystościach obchodów 90. miesięcznicy smoleńskiej, uchylił się od odpowiedzi na pytanie wynikające z wczorajszego oświadczenia prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, który stwierdził, że Polacy zasługują na prawdę w sprawie katastrofy smoleńskiej i nawet jeśli nie udało się dojść do prawdy, to trzeba jasno to powiedzieć.
– Będziemy bardzo dużo wiedzieli; już wiemy bardzo dużo. W związku z tym będziemy mieli tę prawdę w ogromnej części znaną – powiedział Piotr Naimski, gość Poranka Radia WNET na WNET.fm. Jak stwierdził, kwestie związane z ewentualnym wypłynięciem sprawy katastrofy smoleńskiej na forum międzynarodowym są rozpatrywane aktualnie przez prezydenta, rząd, parlament i władze PiS.
– W 2022 roku będziemy w stanie sprowadzić do Polski gaz z dowolnego kierunku, a przede wszystkim z szelfu norweskiego – powiedział Piotr Naimski, który uważa, że powoli jest przełamywana rosyjska strategia uzależnienia Polski od dostaw gazu, konsekwentnie realizowana przez Rosjan od ćwierćwiecza. Podkreślił bardzo dobrą współpracę z Duńczykami, która weszła już w fazę przygotowań do budowy odcinka na Bałtyku. – Budujemy gazociąg łączący Polskę przez Danię z Norwegią. To się nazywa Baltic Pipe. (…) Jestem optymistą w tej sprawie, tym razem nam się uda.
Przypomniał tutaj rok 2001, kiedy przed wyborami przygotowane były umowy dotyczące sprowadzania gazu z szelfu norweskiego, a gdy do władzy doszli postkomuniści, zmieniono to i kontynuowano współpracę z Rosją na rosyjskich warunkach. Wskazał, że ta formacja dzisiaj już nie istnieje, jeśli chodzi o liczące się siły polityczne w Polsce.
– Konieczności zróżnicowania źródeł dostaw gazu do Polski nie kwestionuje nawet totalna opozycja i wydaje się, że mamy tu porozumienie ponad podziałami – powiedział Naimski.
Funkcjonujący już gazoport w Świnoujściu pozwala sprowadzać skroplony gaz z dowolnego miejsca na świecie. Aktualnie wykorzystywanych jest 60 procent jego możliwości, w odróżnieniu od innych europejskich gazoportów, których moce przerobowe wykorzystywane są tylko w kilkunastu, ewentualnie dwudziestu kilku procentach. Naimski uważa, że dopiero kombinacja Baltic Pipe z dostawami z gazoportu da Polsce konkurencyjność na rynku gazu.
– Gaz rosyjski jest zawsze dla Polski droższy, bo to jest cena dyktowana przez administrację rosyjską z poziomu politycznego i nie jest to nigdy cena rynkowa. Jeden z wiceprezesów Gazpromu kilka lat temu powiedział, że nie ma powodu obniżania ceny gazu dla Polski, bo Polska nie ma alternatywy dla dostaw rosyjskich. My tę alternatywę właśnie tworzymy – powiedział Naimski, zwracając uwagę, że Rosja jest poza obszarem „cywilizowanej gospodarki surowcowej”. Przypomniał tutaj wielokrotnie powtarzające się sytuacje, gdy ograniczano nam dostawy gazu czy wręcz zamykano kurek na jakiś czas.
– W Polsce mamy łupkowe złoża gazu, tylko że koniunktura, ekonomicznie uzasadniona, na wydobycie tego gazu w Polsce nie jest w tej chwili dobra – powiedział Naimski, który uważa, że naszym podstawowym zasobem energetycznym jest węgiel. Zwrócił uwagę, że wiele się mówi na temat wód geotermalnych w Polsce, ale „wody geotermalne mogą być źródłem energii do wykorzystania tylko w niektórych miejscach”, a o strategicznym ich wykorzystaniu przy istniejącej technologii nie może być mowy.
– Doprowadzimy nasze projekty zapowiadane w kampaniach wyborczych do końca – powiedział Piotr Naimski, pytany o rozłam w obozie „dobrej zmiany”. Zapewnił, że będą mieli w nich swój udział wszyscy politycy wywodzący się z tego obozu, z prezydentem włącznie.
Życzę wszystkim, aby dzisiejsze rozmowy były owocne, bo to może być moment przełomowy w systemie ochrony zdrowia – powiedział Krzysztof Hałabuz, który dziś o 13 podjął negocjacje z premier Szydło.
Dzisiaj od godziny 8.00 zawieszono protest głodowy lekarzy rezydentów do czasu spotkania z premier Beatą Szydło, które ma się odbyć się o godz. 13 w Centrum Dialogu Społecznego. To wynik wczorajszego wieczornego spotkania rezydentów z marszałkiem Sejmu Sebastianem Karczewskim oraz ministrem Kowalczykiem w rektoracie Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W jego trakcie ustalono, że warunkiem spotkania z premier Beatą Szydło jest chociażby czasowe zawieszenie protestu.
– Wcześniej była mowa, że pani premier Szydło spotka się z nami pod warunkiem zakończenia protestu, tak że, jak widać, negocjacje nasze trwają. Nic nie jest jeszcze przesądzone i jesteśmy optymistami, bo uważamy, że ten kompromis uda się wypracować – powiedział Krzysztof Hałabuz, przewodniczący Porozumienia Rezydentów Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy. Przypomniał, że protest głodowy lekarzy rezydentów trwa już od 10 dni i odbywa się w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w przy ul. Żwirki i Wigury w Warszawie. Prowadzi go 20 rezydentów. Trzy dni temu zostały zawieszone rozmowy z ministrem zdrowia Konstantym Radziwiłłem, „ponieważ nie można z nim było dojść do porozumienia w żaden sposób. Dlatego poprosiliśmy o rozmowę z panią premier Beatą Szydło”.
Główny postulat związany z protestem głodowym lekarzy rezydentów to wzrost nakładów finansowych na ochronę zdrowia.
– Chodzi nam o dojście do poziomu minimalnego nakładów na ochronę zdrowia sugerowanych przez Światową Organizację Zdrowia to jest 6,7 PKB. Ostatnie zapewnienia rządu mówiły o dojściu do 6 procent PKB w 2020 roku. Nasz postulat to 6,8 procent PKB w trzy lata – powiedział Krzysztof Hałabuz, który uważa, że porozumienia z rządem w tej sprawie zostanie osiągnięte i dlatego protest zostaje zawieszony.
Postulaty dotyczące bezpośrednio lekarzy i sposobu kształcenia rezydentów jego zdaniem zaowocują przede wszystkim skróceniem kolejek, „czyli poprawą systemu w kierunku dobra pacjenta”.
– Chodzi nam również o poprawę warunków pracy i płacy pracowników medycznych tak, aby jakość leczenia w Polsce uległa poprawie, a to wiąże się z podniesieniem nakładów, bo jak wiadomo, z pustego i Salomon nie naleje – podsumował Hałabuz. – Życzę wszystkim, aby nasze dzisiejsze rozmowy były owocne, bo to może być moment przełomowy w systemie ochrony zdrowia.
