Dr Szymon Modzelewski: Terror polityczny na przełomie XIX i XX w.

Zapraszamy do posłuchania wykładu dra Szymona Modzelewskiego (pseudonim blogerski: Stalagmit), którego wykłady w Akademii WNET, wspomagane licznymi ilustracjami, cieszą się dużą popularnością.

Jest to jeden z dwóch wykładów  z 29 lutego 2020 poświęconych temu tematowi. Drugim wykładowcą była Krystyna Murat (pseudonim blogerski: Pink Panther). Jej wykład został opublikowany już wcześnie: https://wnet.fm/2020/03/16/terror-polityczny-na-przelomie-xix-i-xx-w-wyklad-krystyny-murat-w-akademii-wnet-29-lutego-2020-r/

Krystyna Murat opowiadała o zamachach na monarchów. Natomiast dr Szymon Modzelewski opisuje  zamachy na znanych polityków, które w tym okresie były szczególnie liczne.
Wykładowca podaje szereg przykładów zabójstw polityków:
1812 – zamordowany premier  Wielkiej Brytanii Spencer Perceval
1865 – prezydent USA Abraham Lincoln zastrzelony w teatrze w Wielka Sobotę
1875 – katolicki prezydent Ekwadoru Gabriel Garcia Moreno, który spodziewał się zamachu ze strony swych przeciwników politycznych
1881- car Aleksander II ginie wskutek zamachu anarchistów
w tymże 1881 – zastrzelono, tuz po wyborach, prezydenta USA Jamesa Garfielda
1894 – na wystawie w Lyonie włoski anarchista zasztyletował prezydenta Francji Sadi Carnota
1897 – zastrzelono premiera Hiszpanii Antonio Canovasa Castillo
1901 – ginie od kuli prezydent USA William McKinley
1905 – zasztyletowano premiera Grecji Theodorosa Dilijanisa
1911 – w Operze Kijowskiej zastrzelono premiera Rosji Piotra Stołypina
no i w 1914 – zamach w Sarajewie na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda Habsburga

Zamachy były czasem dokonywane czy organizowane przez  przeciwników politycznych, czasem z zemsty przez ludzi zaburzonych. Lecz nie można nie zauważyć znaczącego udziału anarchistów. W 1881 roku został zwołany w Londynie Światowy Kongres Anarchistów, który ustanowił doktrynę czynu, dopuszczająca stosowanie terroru. Później nawet  doktryna ta wyrodziła się w doktrynę illegalizmu  akceptującą wszelką przemoc dla osiągania własnych celów. Ustalenia Kongresu mogły być spowodowane frustracją z powodu słabej skuteczności agitacji rewolucyjnej – tak było w przypadku zamachu na cara Aleksandra II popularnego za przyczyną wprowadzanych reform i uwłaszczenia chłopów.

Początkowo zamachy ułatwiał brak ochrony osobistej polityków. Lecz rozwój służb policyjnych i ochronnych w ciągu XIX umożliwił udaremnienie wielu takich zdarzeń. Na królową Wiktorię było 8 nieudanych zamachów, w zamachu na prezydenta Theodore Roosevelta w 1912 roku zginął ochroniarz, a prezydent ocalał. Pomogło też wynalezienie przez Jana Szczepanika w 1901 roku kamizelki kuloodpornej, która ocaliła króla Hiszpanii Alfonsa XII. Niestety arcyksiążę Franciszek nie założył w Sarajewie swojej kamizelki, która mogła ocalić mu życie.

Komentarze