Jacek Saryusz-Wolski: rząd Jana Olszewskiego ocalił Polskę przed pozostaniem w szarej strefie między Zachodem a Rosją

Poseł do Parlamentu Europejskiego wspomina pracę w rządzie Jana Olszewskiego. Polityk mówi też o aktualnej sytuacji wokół inwestycji Nord Stream 2 i o warszawskiej konferencji bliskowschodniej

Jacek Saryusz-Wolski, wieloletni poseł do Parlamentu Europejskiego,  jeden ze współtwórców udziału RP w strukturach europejskich jako pełnomocnik rządu do spraw europejskich, a później sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej,  wspomina swoją pracę w rządzie Jana Olszewskiego i zasługi zmarłego Premiera. W południowej audycji Radia WNET rozmawiał Antoni Opaliński.

 

To za Jego premierostwa został podpisany układ stowarzyszeniowy Polski ze Wspólnotami Europejskimi. To było fundamentalnie ważne, to był przedsionek członkostwa Polski w Unii Europejskiej i zakotwiczenie Polski w strukturach Zachodu. Drugim, czy może wręcz pierwszym ważnym wydarzeniem międzynarodowym za premierostwa Jana Olszewskiego było przesądzenie o tym, że będziemy w NATO.  To się wiąże z tym, że zablokował fatalną inicjatywę prezydenta Wałęsy aby pozostawić na terytorium Polski bazy rosyjskie przebrane za cywilne, coś co by uniemożliwiło naszą drogę do członkostwa w NATO. Sekwencja była następująca: członkostwo w NATO dawało nam możliwość członkostwa w Unii Europejskiej. To właśnie na tych dwóch frontach rząd Jana Olszewskiego, który niezłomnie bronił naszego zakotwiczenia w zachodnich strukturach dokonał przełomowych rzeczy (…)  Miałem okazję z nim rozmawiać – nocne rozmowy, ponieważ taki miał rytm pracy – głównie briefowałem go na temat spraw europejskich. (…) Kiedy on już był premierem – taka była wówczas konstytucja, dopuszczała sytuację, że premier był nowy, a skład rady ministrów jeszcze stary – podjął decyzję żeby wicepremier Balcerowicz i minister spraw zagranicznych Skubiszewski pojechali 16 grudnia 1991 roku do Brukseli. Dzisiejsi krytycy tej wersji zdarzeń nie rozumieją ówczesnej sytuacji konstytucyjnej. Do dzisiaj brzmią mi w uszach jego słowa, kiedy mówił, żeby jechać do Brukseli i podpisywać. Byłem członkiem tej delegacji i głównym negocjatorem układu stowarzyszeniowego. Podpisanie odbyło się 16  grudnia, przypomnę, że ś.p. premier Jan Olszewski objął urząd premiera 6 grudnia 1991 roku.

Polityk mówi też czym naprawdę był zablokowany przez Jana Olszewskiego pomysł utworzenia polsko-rosyjskich spółek na terenie rosyjskich baz wojskowych.

To był precyzyjnie pomyślany plan aby pozostawić Polskę w szarej strefie między Zachodem a Rosją. To się wiąże z koncepcją „NATO-bis” i „EWG-bis” czyli neo-RWPG i  neo-Paktu Warszawskiego, z obecnością baz rosyjskich i sferą gospodarczej jedną nogą na Zachodzie, lecz pod kontrolą Rosji (…) To był plan, żeby nie pozwolić Polsce na trwałą zmianę położenia geostrategicznego (…) właśnie tej groźbie zapobiegł w swojej dalekowzroczności premier Jan Olszewski. To było jego historyczne osiągnięcie.

W dalszej części rozmowy Jacek Saryusz-Wolski komentuje aktualną sytuację wokół inwestycji Nord Stream 2:

„(…) pozornie zmierzająca w dobrym, a tak naprawdę w złym kierunku Dyrektywa Gazowa może zalegalizować tę fatalną dla bezpieczeństwa i geostrategicznych interesów Unii sprawę. Dodatkowo skłóca nas ze Stanami Zjednoczonymi, które są żywotnie zainteresowane, aby Unia nie była zależna od Rosji. To tworzy paradoksalną sytuację – Europa importuje, dzięki militarnemu i nuklearnemu parasolowi, bezpieczeństwo z Ameryki, a jednocześnie kupuje gaz i wysyła pieniądze do Rosji. Te pieniądze dają Rosji możliwość toczenia agresywnych imperialnych wojen w Gruzji, na Ukrainie, czy w Syrii i szkodzenia Zachodowi.

Polityk odpowiedział również na pytanie o znaczenie konferencji bliskowschodniej w Warszawie i pojawiające się zarzuty, że Polska rozbija jedność Unii Europejskiej:

(…) nie ma jedności Europy jeśli chodzi o kwestię irańską. Przypomnę kardynalną zasadę polityki zagranicznej Unii: ona istnieje tylko tam, gdzie jest zgoda wszystkich 28 aktorów tej polityki. Jeżeli się twierdzi, że jest jakaś polityka Unii a nie ma takiej zgody – jak w ostatnim stwierdzeniu ambasadora Niemiec w Warszawie Rolfa Nikela – jest to czysta uzurpacja. (…) Zachodni Europejczycy przedkładają interesy gospodarcze z Iranem, lekceważąc zagrożenie irańskie w sferze bezpieczeństwa. Iran jest koalicjantem Rosji i Syrii w działaniach destabilizujących środowisko międzynarodowe. Flanka wschodnia, z wiodącą rolą Polski,  z przyczyn oczywistych przedkłada bezpieczeństwo ponad interesy gospodarcze (…).

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy.

AO

Komentarze