Oczywiście wszyscy pamiętamy o Koperniku czy Heweliuszu, ale zestawienie licznych sławnych Polaków, którzy kształtowali myśl europejską w owych czasach jest doprawdy imponujące.
Ci wielcy myśliciele, uczeni i organizatorzy działali na uniwersytetach włoskich m.in. w Padwie i Bolonii w XV, a potem na innych europejskich uniwersytetach (Paryżu, Lejdzie i in.) jako wykładowcy, dziekani i rektorzy.
I tak: Jan Ostroróg był rektorem w Bolonii (1458-1460), Jan Zamoyski był rektorem kolegium jurystów w Padwie i autorem ustaw akademickich, które stały się wzorem dla uniwersytetów włoskich w następnych stuleciach.
Polscy uczeni publikowali swoje prace, korespondowali z czołowymi intelektualistami Europy, występowali na soborach i doradzali papieżom.
W XVI wieku wręcz powstała 'moda na Polskę’. Prace Macieja Miechowity (1457-1523) o Polsce miały kilkanaście wydań włoskich, niemieckich i niderlandzkich. Michał Hozjusz był doradcą papieża i przewodniczącym soboru trydenckiego w latach 1562-63. Andrzej Krzycki – biskup płocki i prymas Polski – znany na zachodzie jako Cricius – był autorem znanych wierszy łacińskich – a wydanie jego 3 tomowej korespondencji z Erazmem było kilkakrotnie wznawiane w Niderlandach. Kazimierz Sarbiewski (1595-1640) -to autor liryk, do których stronę tytułową zaprojektował Rubens, a jego poezje obowiązywały w angielskich podręcznikach szkolnych aż do połowy XIX w.
Tych i wielu innych zasłużonych Polaków w złotym wieku opisuje dr Datko w pierwszej części swojego wykładu.
Druga część wykładu dotyczyła wieku srebrnego.
Pomimo trudnych czasów nadal działało wielu polskich uczonych i intelektualistów jak np. Stanisław Lubieniecki – astronom, bracia Drohojowscy – na uniwersytecie w Lejdzie pisali o prawie naturalnym państw pogańskich do istnienia i obrony oraz, że można z nimi zawierać sojusze – ich prace znajdują się w zbiorach British Museum.
W części trzeciej wykładowca omówił czasy po wiktorii wiedeńskiej aż do początków XVIII wieku.
Zainteresowanych podobnymi wykładami zapraszamy do kontaktu na [email protected]
