Utraciliśmy wolność, ale zawsze próbowaliśmy ją odnaleźć. Historia niezłomnych

W ostatnich dniach mieliśmy okazję oglądać wystawę zorganizowaną przez Centrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia, pt. „Historia ojca i syna”, poświęconą Kazimierzowi i Jerzemu Żebrowskim.

Kazimierz Żebrowski pseudonim „Bąk”, ostatni dowódca Okręgu Białystok Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, w dniu 3 XII 1949 został otoczony przez grupę operacyjną UB-KBW. Przebywał wtedy ze swoim 11-letnim synem Jerzym Żebrowskim (ps. „Konar”) na konspiracyjnej kwaterze w Mężeninie (pow. Łomża).

Podczas próby ucieczki z obławy obaj zostali ranni. Kazimierz Żebrowski zastrzelił najpierw ciężko okaleczonego syna, a następnie oddal strzał do samego siebie. Ich zwłok nie wydano rodzinie, do tej pory nie udało się również ich odnaleźć.

Prezentowane na wystawie prace zostały wykonane przez uczniów Zespołu Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem – są to wypowiedzi artystyczne uczniów na temat tragicznej historii Żebrowskich.

Pomysłodawcą wydarzenia był Zdzisław Życieński (architekt, żołnierz NSZ i AK, Powstaniec Warszawski. Od 1945 r. brał udział na terenie Czech i Bawarii w działaniu kontrwywiadowczym – polskim i amerykańskim – dotyczącym zagrożonych uciekinierów z Polski. Zdzisław Życieński podczas tworzenia prac przez licealistki opowiadał tragiczną historię Kazimierza i Jana Żebrowskich. Zapraszamy Państwa do zapoznania się z filmem dokumentalnym Janusza Tomczaka „Historia niezłomnych – ojca i syna”, pokazujący tworzenie tego projektu w szkole Kenara, oraz z fotografiami poszczególnych prac: