Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira Skrzypka pomaga zrozumieć podstawowe zagadnienia oraz skomplikowane procesy ekonomiczne. Pokazuje istotę tego, czym jest pieniądz, jaką przebył drogę i w jaki sposób pomaga nam w codziennym życiu.
Pomysłodawcą Centrum Pieniądza NBP był zmarły w katastrofie smoleńskiej prezes Narodowego Banku Polskiego Sławomir S. Skrzypek. Miał on wizję, aby Narodowy Bank Polski służył nie tylko pieniądzom czy podejmowaniu najważniejszych decyzji dotyczących polskiej waluty, ale również uczył.
Stworzył on ideę Centrum Pieniądza, czyli miejsca, gdzie można przyjść i uczyć się o historii pieniądza, czy o historii polskiej gospodarki.
Pracownicy Centrum Pieniądza opowiedzieli o historii jego powstania oraz najciekawszych elementach
– W 2008 roku rozpoczęto pierwsze prace koncepcyjne nad nową placówką. Centrum tworzyło się od 2008 roku do maja 2016 r. Najpierw powstała koncepcja, później rozpisano projekt graficzny, gromadzono eksponaty i wymieniano doświadczenia z podobnymi placówkami na świecie.
Nawiązano współpracę z licznymi ekspertami w dziedzinie ekonomii, historii gospodarczej i historii pieniądza. W 2011 roku Zarząd NBP podjął decyzję o nadaniu placówce imienia patrona. Od tego momentu nosi ona nazwę Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka.
Pierwsza sala, którą odwiedzamy wraz z Krzysztofem Skowrońskim nosi nazwę „Antyk, średniowiecze, nowożytność”. Opowiada ona o historii pieniądza, handlu oraz gospodarce od czasów przed-monetarnych, do końca XVIII w. Wędrując po osi czas w sali, jak opisuje na swojej stronie NBP „staniesz się świadkiem narodzin pieniądza. Zobaczysz najstarsze monety olśniewające niesłychanym bogactwem form i kształtów. A dzięki multimediom ukrytym w „Studniach Wiedzy” przemierzysz z karawaną jedwabny szlak”. Jedna z najstarszych monet na świecie, która znajduje się w gablocie sali przypada na VII w. p.n.e. powstała w Lidii (Azji Mniejszej).
Kolejna sala, którą odwiedzamy to „Systemy pieniężne”. Ukazuje ona reguły dotyczące emisji pieniądza oraz kontrolę jego obiegu. Jest to sala w pełni interaktywna. „Tutaj dowiesz się, czym różni się monometalizm od bimetalizmu oraz co oznacza system pieniądza złotego i system waluty złotej. Będziesz mógł także podnieść monetę płytową z miedzi ważącą blisko 20 kg”. W tej sali możemy również sprawdzić swoją wiedzę przy pomocy quizu oraz wielu ciekawych aplikacji. Można również obejrzeć tam filmy z konferencji w Bretton Woods.
Trzecie miejsce odwiedzane przez nas w Centrum Pieniądza to „Ulica Bankowa”.
Przywita Cię Leopold Kronenberg – warszawski bankier i finansista, który opowie o swoim życiu i działalności. A także wskaże, na co warto zwrócić uwagę w tej części ekspozycji. Spacerując po tej ulicy, przeniesiesz się do XIX i XX wieku – epoki, w której rodziła się polska bankowość i rozkwitały instytucje finansowe”.
Wychodząc z Ulicy Bankowej przechodzimy przez przejście i bramę, która łączy dwie przestrzenie w jedną dużą. Ten zabieg architektoniczny ma nawiązywać do tego, że kryzysy i krachy bankowe pojawiają się w rozwoju bankowości praktycznie zawsze. Mają jedynie różny charakter. Ekspozycja ta ukazuje z jednej strony krachy bankowe na świecie w XIX wieku, a po drugiej stronie te z wieku XX.
Przechodzimy do następnej przestrzeni. Jest to tzw. „Gabinet Numizmatyczny”, gdzie poczujesz się jak dziewiętnastowieczny kolekcjoner monet. Dowiesz się, co to jest tynf, trójniak i portugał. Zobaczysz unikalny zbiór 919 najcenniejszych polskich monet z kolekcji NBP!
Kolejną salą jest „Bank Centralny” Jak czytamy na stronie NBP, jest to symbol siły i suwerenności państwa, dlatego ta część ekspozycji ma wyjątkowo symboliczne znaczenie. Prezentujemy tutaj skomplikowane i burzliwe dzieje polskiego banku centralnego – instytucji odpowiadającej za stabilność pieniądza i całego systemu finansowego państwa.
Tutaj zobaczysz pierwsze polskie banknoty wyemitowane podczas insurekcji kościuszkowskiej, dowiesz się, czym zajmował się pracownik banku centralnego na początku XIX w. i za co odpowiada Narodowy Bank Polski.
Kolejnym odwiedzanym miejscem jest Skarbiec, który znajduje się na poziomie -1. ” Ta sala to spełnienie marzeń każdej osoby odwiedzającej Narodowy Bank Polski – wejść do skarbca! Za potężnymi drzwiami znajdują się ukryte w skrytkach złote monety, a w środku skarbca spoczywa prawdziwa sztaba złota. Możesz jej dotknąć, a nawet spróbować ją podnieść!
Tutaj zobaczysz też, ile miejsca zajmuje milion złotych w 10-złotowych banknotach i jak konwojuje się transporty z pieniędzmi.
Ostatnią sala, którą odwiedzamy nosi nazwę „twórca i produkcja pieniądza”. Znajdziemy w niej zarówno część poświęconą monetą, jak i banknotom: „Rzadko zastanawiamy się nad tym, co mamy w portfelu, bardziej interesuje nas to, ile w nim mamy. Tutaj odkryjesz, że codziennie nosisz w kieszeni prawdziwe dzieła sztuki powielone
w milionach egzemplarzy”. W sali stylizowanej na halę produkcyjną poznasz proces powstawania pieniądza, wybitnych projektantów monet i banknotów oraz ich warsztat pracy. Projektantem obecnej serii banknotów, oraz tej z przed denominacji jest Andrzej Heidrich, który projektuje polskie banknoty już od pół wieku.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji, oraz do odwiedzenia Centrum Pieniądza, które jest czynne od wtorku do niedzieli, w godz. 10-18. Wejście jest bezpłatne a odwiedziny interakcyjnego centrum to świetny pomysł na spędzenia czasu wraz ze swoją rodziną. Znajdą tam Państwo niezwykłą ilość informacji, dostępną dla każdej grupy wiekowej. Ogromną ilość eksponatów oraz różnorodną scenografie. To placówka bardzo przyjazna wszystkim, większość eksponatów jest interaktywna, można je dotykać i samodzielnie wyszukiwać interesujące nas informacje.
JN
